Бағдарламасы пму ұс н 18. 2/06 Қазақстан Республикасының оқу және білім министрлігі

жүктеу/скачать 154.49 Kb.

Дата	09.06.2016
өлшемі	154.49 Kb.
	#124382
түрі	Жұмыс бағдарламасы

Қазақстан Республикасының оқу және білім министрлігі
ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ
КЕЛІСІЛДІ
СӨЖ тапсырма

Жұмыс бағдарламасы

ПМУ ҰС Н 7.18.2/06

Қазақстан Республикасының оқу және білім министрлігі

С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті

Агротехнология факультеті

жұмыс бағдарламасы
Азық-түлік өнімдерінің реологиясы

050727 - Азық-түлік тағамдары технологиясы

Павлодар

Мемлекеттік жалпыға міндетті
мамандықтың білім стандарты

мен типтік бағдарлама

негізінде әзірленген

пәннің жұмыс бағдарламасына

бекіту парағы

ПМУ ҰС Н 7.18.1/06

БЕКІТЕМІН

ОІ жөніндегі проректор
__________Н.Э. Пфейфер
«__»___________2009 ж.

Кұрастырушы: техн. ғыл. канд., проф. М.С. Омаров

Биотехнология кафедрасы

Азық-түлік өнімдерінің реологиясы пәні бойынша 050727 - Азық-түлік тағам өнімдерінің технологиясы мамандық студенттеріне арналған

ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ

Жұмыс бағдарламасы мемлекеттік жалпыға міндетті мамандық стандарты 3.08.353-2006 «Жоғары кәсіптік білім. Бакалавриат. 050727 - Азық-түлік тағамдары технологиясы» және 22.06.2006 ж. Республикалық оқу-әдістемелік кенесінде бекітілген «Азық-түлік өнімдерінің реологиясы» пәні бойынша типтік бағдарлама негізінде әзірленген.

Кафедра мәжілісінде ұсынылған

2009 ж. «25» тамыз № 1 хаттама

Кафедра меңгерушісі _____________Ж.А. Адамжанова
Агротехнология факультетінің оқу-әдістемелік кеңесімен құпталған

2009 ж. «26» тамыз № 1 хаттама

ОӘҚ төрайымы__________________М.Е. Жагипарова

КЕЛІСІЛДІ

Факультет деканы______________Т.К. Бексеитов «_»_________2009 ж.

Жжәқб құпталған

ЖжӘҚБ бастығы_________________А.А. Варакута «___»_________2009 ж.

Түсініктеме
Оқытудың мақсаты, мамандарды дайындаудағы оның маңызы.

Жобада реологияның теориялық және жаттығу мәceлелері қарастырылады. Реология жөніндегі тарихи түсініктерге және кернеуленген, әртүрлі денелердің түрін өзгерту өндірісте және көпшілік тамақтану орындарында тағам өнімдерінің құрылыс-механикалық қасиеттерін анықтау әдістемелеріне көңіл бөлінген.

Тамақ өнімдерінің ақырғы қасиеттерінің сапасына әсер ететін механикалық, қыздырумен, химия-технологиялық өндеу тәртіптерімен әдістемеліктеріне үлкен көңіл бөлінеді.

Жобада материалдардың мынадай сүйықтық, қатты дененің қасиеттері, процесстердің үлгісін анықтау, беріктілік, компрессиолық, адгезиялық, үйкеліс қасиеттері, қаттылық, морттылық, когезиялық, жабыстық, өнімнің құрылымына байланысты негізгі реологиялық қасиеттерін анықтау қарастырылған. Әртүрлі құралдардың жәрдемімен зерттеу және есептеу тәсілдеріне айрықша көңіл бөлінген. Бұданда басқа реологияның тәжірибелік сұрақтары қаралынған.

«Азық-түлік өнімдерінің реологиясы» пәні оқытудың нeгізгі мақсаты, тағамдық өнімдірдің сипатына қажетті теориялық және іc жүзінде мәліметтер алу болады.

Пәннің негізгі мақсаттары:

- реологияның ғылыми негізін оқыту;

- тағамдық өнімдердің негізі реологиялық түсініктерін және тағамдық өнімдердің қасиетін оқыту;

- тамақ өндірісінде қолданылатын реологиялық әдістемелерді оқыту;

- беріктілік, компрессиондық, адгезиялық, фрикциондық қасиеттерін, өнімдердің қаттылығын, морттылығын, когезиялығын, жабысқақтағын, құрылымын сипаттайтын қасиеттерін оқыту;

- тамақ өнімдерінің реологиялық қасиеттерін өлшеу тәсілдерін және өлшеу құралдарын оқыту.
«Азық-түлік өнімдерінің реологиясы» пәнінің мазмұны және мақсаты, оның басқа пәндермен байланысы. Тамақ өндірісі тарауларына жоғары кәсіпті білімді мамандар дайындаудағы пәннің орны. Реология ғылымының шығу және даму тарихы, оның қалыптасуындағы ғалымдардың орны.
Реологияның теориялық негіздері, реологиялық сипаттамаларды анықтау тәсілдері және құралдары, ньютондық емес тағамдық материалдарды әртүрлі деформацияда тәжірибе жүзінде тексерулердің нәтижесі, технологиялық процесстердің және жабдықтардың кейбір есептері, өнімдірдің сапасын автоматты түрде басқару мынадай тұжырым жасауға мүмкіндік береді. Өңдейтін материалдардың физика-механикалық қасиеттерін тексеру нәтижесін, көп жағдайда, сапасын тексергенде, технологиялық процесстерді басқаруда, жетістіруде және тездетуде, жабдықтарды ғылыми негізделген жолмен есептеуде, негізінде жаңа машиналар пайдалануға болады.

Пәннің тақырыптық жоспары

ПМУ ҰС Н 7.18.2/07

Пәннің тақырыптық жоспары

№

Тақырыптар атауы

Сағат саны

Дәріс

Тәжіриб

Зертх

СӨЖ

күндізгі

сырттай

күндізгі

сырттай

күндізгі

сырттай

күндізгі

сырттай

1

Азық-түлік өнімдерінің реологиялық механикасы

2

1

1

10

2

Тағамдық материалдардың физика-механикалық қасиеттерін анықтау әдістері және құралдар

3

1,5

1,5

10

3

Тұтқырлық қасиеттер

2

1

1

10

4

Бір бағытта және үш бағытта күш әсер еткендегі тағамдық материалдардың физика-механикалық қасиеттері

3

1,5

1,5

10

5

Адгезиялық және фрикциялық қасиеттер

2

1

1

10

6

Технологиялық процесстерді, құрал-жабдықтарды есептеу кезіндегі және өнімнің сапасын тексеру кезіндегі физика-механикалық қасиеттерін пайдалану

3

1,5

1,5

10

Барлығы

15

7,5

7,5

60

Теориялық курс мазмұны
1 тақырып. Азық-түлік өнімдердің реологиялық механикасы

Реологияның негзгі түсініктемелері және анықтамалары. Ағымдардың реологиялық теңдеулері. Реологиялық механикалық үлгілер. Ньютондық емес материалдардың әртүрлі каналдардағы ағымы. Вискозиметрлік жүйелердегі ағым.

2 тақырып. Тағамдық материалдардың физика-механикалық қасиеттерін анықтау әдістері және құралдар

Ротациондық вискозиметрлер. Шариктік вискозиметрлер. Жылжу өлшегіштер. Созу-сығу құралдар. Адгезиометрлер. Вибровискозиметрлер. Технологиялық құралдар. Үздіксіз істейтін құралдар.

3 тақырып. Тұтқырлық қасиеттер

Материалдардың тұтқырлық қасиеттерінің оның температурасына, ылғалдығына және майлылығына байланысы. Механикалық өңдеудің әcepi. Тиксотроптық қасиеттері Тиксотропия. Материалдардың тұтқырлық қасиетінің артық қысымнан тәуелдігі. Тербеліс әcepi.

4 тақырып. Бір бағытта және үш бағытта күш әсер еткендегі тағамдық материалдардың физика-механикалық қасиеттері

Материалдардың созу-сығу кезіндегі қасиеттері. Материалдардың жылжыту және иілу (майыстру) кезіндегі қасиеттері. Барлық бағытта күш әсер еткен кездегі тағамдық материалдардың жағдайы. Материалдардың тығыздығының қысымға байланысты өзгеруі. Кернеу релаксациясы және тағам массаларының сырғағыштығы.

5 тақырып. Адгезиялық және фрикциялық қасиеттер

Идеал тұтқыр немесе Ньютон денесінің үлгісі. Идеал созымды немесе Сен-Венан денесінің үлгісі. Қатты немесе Рэнкин денесінің үлгісі. Орнына қайта келмейтін лездік деформацияны ескеретін қатты немесе Пелег денесінің үлгісі. Бұзылған элементі бар Гук денесінің механикалық үлгісі. Бұзылған элементі бар Ньютон денесінің механикалық үлгісі. Бұзылған элементі бар Сен-Венан денесінің механикалық үлгісі. Бұзылған элементі бар Максвелл денесінің механикалық үлгісі. Бұзылған элементі бар Кельвин денесінің механикалық үлгісі. Бұзылған элементі бар Бингам денесінің механикалық үлгісі.

6 тақырып. Технологиялық процесстерді, құрал-жабдықтарды есептеу кезіндегі және өнімнің сапасын тексеру кезіндегі физика-механикалық қасиеттерін пайдалану

Тағамдық массасының қысқа каналдағы ағымы. Қалыптаушы қондырғыны есептеу. Тісті айдамалардың өнімділігін және қуатын есептеу. Білікті қондырғыларды есептеу. Тағамдың массалардың ұзын құбырлармен ағу процесін есептеу. Реологиялық қасиеттеріне байланысты тағамдың массалардың араласу сапасын зерттеу (тексеру). Қамырдың сапасын автоматты бақылау.

Зертханалық сабақтар мазмұны
№ 1 Зертханалық жұмыс

Зертханалық жұмыстың тақырыбы: Идеал серпімді немесе Гук денесінің үлгісі. Адгезиялық ажырату. Когезиялық ажырату. Адгезия-когезиялық ажырату. Адгезиометрлерге қойылатын талаптар.

Жұмыстың мақсаты: Серпімді және созымдылы деформацияларды анықтау. Адгезияондық қасиеттерді анықтау.
№ 2 Зертханалық жұмыс

Зертханалық жұмыстың тақырыбы: Өндірістік құралдар. Лабораториялық құралдар. Кәсіпорындардың лабораторияларында терең зерттеуге мүмкіндік беретін құралдар.

Жұмыстың мақсаты: Валокты қондырғыны есептеу.
№ 3 Зертханалық жұмыс

Зертханалық жұмыстың тақырыбы: С.Я. Вейлер-П.А. Ребиндер жылжу өлшегіші, оның түрлері. Д.М. Толстойдың пластометрі.

Жұмыстың мақсаты: Жылжу шекті кернеуді анықтау.

№ 4 Зертханалық жұмыс

Зертханалық жұмыстың тақырыбы: Қамырдың тұтқырлығын үздіксіз өлшеуге арналған қондырғы. Конвиграф.

Жұмыстың мақсаты: Берілген ұзындығы кезіндегі релаксацияның уақытын анықтау.

№ 5 Зертханалық жұмыс

Зертханалық жұмыстың тақырыбы: Ротациондық вибровискозиметрлер.

Жұмыстың мақсаты: Қалыпты кернеулерді анықтау.
№ 6 Зертханалық жұмыс

Зертханалық жұмыстың тақырыбы: Тұтқырлықтың температураға байланысы. Тұтқырлықтың ылғалдылыққа байланысы. Тұтқырлықтың майлылыққа байланысы.

Жұмыстың мақсаты: Тұтқырлықты анықтау.

Тәжірибелік сабақтар мазмұны
№ 1 Тәжірибелік жұмыс

Тәжірибелік жұмыстың тақырыбы: Реологиялық құралдардың түрлері және мақсаты. Капиллярлық, вискозиметрлер

Жұмыстың мақсаты: Қалыптаушы қондырғыны есептеу.
№ 2 Тәжірибелік жұмыс

Тәжірибелік жұмыстың тақырыбы: Денелердің реологиялық үлгісі.

Жұмыстың мақсаты: Ticті айдамалардың өнімділігін және қуатын есептеу.
№ 3 Тәжірибелік жұмыс

Тәжірибелік жұмыстың тақырыбы: Бұзылуы бар денелердің реологиялы механикалық үлгісі.

Жұмыстың мақсаты: Тағамдық массалардың ұзын құбырлармен ағу процессін есептеу.
№ 4 Тәжірибелік жұмыс

Тәжірибелік жұмыстың тақырыбы: Пенетрометр. Консистометр.

Жұмыстың мақсаты: Ротационды вискозиметрлерде тұтқырлықты анықтау және есептеу.
№ 5 Тәжірибелік жұмыс

Тәжірибелік жұмыстың тақырыбы: Шарикті вискозиметрлерде тұтқырлықты анықтау және есептеу. Адгезиялық кернеуді есептеу.

Жұмыстың мақсаты: Капиллярды вискозиметрлерде тұтқырлықты анықтау және есептеу.

№ 6 Тәжірибелік жұмыс

Тәжірибелік жұмыстың тақырыбы: Тағам массаларының реологиялық теңдеулері.

Жұмыстың мақсаты: Өнімнің сапасына механикалық өңдеудің әcepi. Тұтқырлықтың артық қысымға байланысы. Тербелістің илеуге, материалдарды кесуге әcepi.

СӨЖ мазмұны

№	СӨЖ түрі	Есеп беру нысаны	Бақылау түрі	Көлемі, сағ
№	СӨЖ түрі	Есеп беру нысаны	Бақылау түрі	күндізгі	сырттай
1	Дәріс сабақтарына дайындық		Сабаққа қатысуы	7,5
2	Тәжірибелік сабақтарға дайындық, үй тапсырмаларың орындау	Жұмыс дәптері	Сабаққа қатысуы	7,5
3	Аудиториялық сабақтар мазмұнына кірмеген материалды зерделеу	Конспект	Коллоквиум	25
4	Семестрлік тапсырамларды орындау	Курстық жұмыс	Қорғау	42
5	Бақылау жұмыстарға дайындық		РК1, РК2, (тестілеу)	8
	Барлығы:			90

Кұрстық жұмыстардың тақырыптары

№	Тақырыптары
1	Ротациондық вискозиметр.
2	Капиллярлық вискозиметр.
3	Шариктік вискозиметр.
4	Адгезиометр.
5	Пенетрометр.
6	Консистометр.
7	Вибровискозиметр.
8	Пластометр.
9	Денелердің реологиялық үлгісі.
10	Тағам массаларының реологиялық теңдеулері.

СӨЖ тапсырма

Тапсырма №	Тапсырма мазмұны
1	Қалыптаушы қондырғыны есептеу. Ticті айдамалардың өнімділігін және қуаттын есептеу.
2	Валокты қондырғыны есептеу. Денелердің реологиялық үлгісі.
3	Бұзылуы бар денелердің реологиялы механикалық үлгісі. Тағамдық массалардың ұзын құбырлармен ағу процессін есептеу.
4	Ротационды вискозиметрлерде тұтқырлықты анықтау және есептеу.
5	Капиллярды вискозиметрлерде тұтқырлықты анықтау және есептеу.
6	Шарикті вискозиметрлерде тұтқырлықты анықтау және есептеу. Адгезиялық кернеуді есептеу.

Ұсынылған әдебиеттер
1 Мачихин Ю.А., Мачихин С.А. Инженерная реология пищевых материалов. - М.: Легкая и пищевая промышленность. 1981, 212с.

2 Азаров Б.М., Назаров Н.И. Реология пищевых масс. - М.: МТИПП. 1970, 90с.

3 Азаров Б.М., Арет В.А. Инженерная реология пищевых производств. - М.: МТИПП. 1978, 112с.

4 Николаев Б.А. Структурно-механические свойства мучного теста. - М.: Пищевая промышленность, 1976, 247с.

5 Мачихин Ю.А., Клаповский Ю.В. Современные способы формования конфетных масс. - М.: Пищевая промышленность, 1974, 184с.

6 Общая технология пищевых производств. Под ред. Н.И. Назарова. - М.: Пищевая промышленность. 1980, 380с.

7 Соколов А.Я. Основы расчета и конструирование оборудования пищевых производств. - М.: Пищевая промышленность. 1984.