9-параграф. II-жартыжылдық
100. Математика негіздері:
1) жиын: жиын құрамы сапасы әртүрлі объектілерден тұруы мүмкін екендігі туралы түсініктерін жетілдіру; жиын объектілерін салыстыру, жиын жұптарын салыстыру негізінде олардың теңдігін немесе теңсіздігін анықтау дағдыларын жетілдіру; еліктеу, үлгі, мұғалімнің ауызша нұсқауы бойынша жиыннан қажет деп берілген 2-3 затты бөліп шығару;
2) саны, санау: 1, 2, 3, 4, 5 цифрларымен танысу, әрбір цифрды саусақтардың санымен көзбен және тактильді түрде қабылданатын заттар санымен, дыбыстардың санымен, орындалатын әрекеттер санымен сәйкестендіру; 5-ке дейінгі реттік санау, «Реті бойынша қаншасыншы?», «Барлығы қанша?» деген сұрақтарға жауап беруге үйрету; көрнекі материал, саусақтар негізінде 5-тен кері санау; топтағы заттар санының заттардың түсіне, пішініне, арасындағы қашықтыққа және санау бағытына тәуелді еместігі туралы түсініктерін қалыптастыру; соңғы санның соңғысына ғана емес, барлық объектілер тобына қатыстылығы туралы түсінік қалыптастыру; заттарды бір біреуден бір-біріне қосып (бір-бірінен алып) санау, қорытынды санды атау: «Қанша болды» «Қанша қалды?» сұрағына жауап беру; сан мен санының қатынасы; ойша елістеу арқылы 5 ішіндегі элементтер санын салыстыру; 1-ден 5-ке дейінгі сандық қатарлар тізбегі;
2) шама: белгілі берілген қасиеттері бар заттардың топтарын құрастыруды үйрету; заттарды ұзындығы, биіктігі, қалыңдығы бойынша салыстыру: ұзын-қысқа, ұзындығы бірдей; биік-аласа, жуан-жіңішке, жуандығы бірдей; бір немесе бірнеше параметрлері бойынша ерекшеленетін объектілерді салыстыру;
3) геометриялық фигуралар: геометриялық фигураларды ажырату: шеңбер, шаршы, үшбұрыш, төртбұрыш; геометриялық фигураларды түрлендіру, бөлшектерден құрастыру; ортақ белгілеріне қарай салыстыру (дөңгелек, бұрышты); геометриялық фигуралардың құрылымдық элементтерін ажырату (жақтары, бұрыш);
4) кеңістікте бағдарлау: ауызша немесе көрнекі сигналға сәйкес қозғалысты өзгертуді үйрету; парақ жазықтығында бағдарлау («жоғарыда», «төменде», «ортада», «сол жағында», «оң жағында»); кеңістіктік түсініктерді қалыптастыру: «алға», «артқа», «жақын», «алыс», «қосу», «астында», «келесі», «артында»;
5) уақытты бағдарлау: жыл мезгілдері (күз, қыс, көктем, жаз), уақыттық түсініктер (бүгін, кеше, ертең, алдымен, содан кейін), тәулік бөліктері (күн, түн, таң, кеш) туралы білімдерді бекіту.
Күтілетін нәтижелер:
5-ке дейінгі санайды, санау кезінде заттарды кормен корсетіп тұрады, қорытынды санды атайды (көрсетеді);
біртекті және біртекті емес объектілердің жиынтығынан 5 санына дейін берілген объектілер санын бөліп шығарады, ересек адамның өтініші бойынша қайта санау арқылы тексеру жүргізеді;
мұғалімге еліктеу немесе сөздік тапсырма бойынша жиынды түрлендіреді (қосу арқылы көбейтеді, азайтады, теңестіреді);
1, 2, 3, 4, 5 сандарын, олардың сан қатарындағы ретін біледі, заттардың, дыбыстардың, әрекеттердің сәйкес санын табады;
5 шамасында тікелей және кері санау жүргізеді;
ересек адамның ұсынысы бойынша алған білімін еркін ойында және практикалық іс-әрекетте пайдаланады;
альбом бетіне және қағаз парағында бағдарлауды біледі (жоғарғы, төменгі, сол, оң, ортаны ажыратады);
уақытша түсініктерді меңгерген: күн, түн, таң, кеш, бүгін, кеше, ертең, алдымен-сосын, баяу-тез.
101. Құрастыру:
1) балаларды ауызша нұсқаулар бойынша практикалық іс-әрекеттер арқылы заттарды көлемі, пішіні, түсі бойынша салыстыруға үйрету; әртүрлі материалдардан құрылыстар жасау; құрылыстарды өмірдегі заттармен және олардың суреттегі бейнелерімен салыстыру; негізгі түстер туралы білімдерін бекіту; объектілердің өлшемдері туралы; заттардың пішіні туралы (текше, кірпіш, тілімше, призма, цилиндр, кесек); ағаш, пластмасса құрылыс материалдарының қасиеттері туралы; бөлшектердің, заттардың тұрақтылығының әртүрлі дәрежелері туралы; түрлі тәсілдерді қолдану дағдыларын бекіту: құрылыс материалдарының бөлшектерін бір-біріне беттестіріп қою, тақап қою, тұстастыру; екі бөлігін үшіншісі арқылы біріктіру, қарапайым қабатты жабындарды жасау, кеңістікті қоршау; конструктор бөлшектерін жазықтықта горизонталды, қатармен, вертикалды орналастыру;
2) құрылыс материалдарынан құрылыстыру: бір құрылымға әртүрлі құрылыс материалдарын пайдалана отырып, жазық үлгі бойынша қарапайым құрылымдарын салу; заттардың көлемін ескере отырып, әртүрлі көлемдегі құрылымдарды жасауға, құрылымдарды өзара өлшеуге үйрету; сюжеттік ойын құру үшін құрылымдар мен құрылыстарды біріктіру;
3) затсыз құрастыру: қозғалмайтын объектіге қатысты құрылыс жиынтығының 2-4 элементін (үстінде, астында, жанында, артында, алдында) алдымен бір элементті, содан кейін үлгі бойынша 2-4 элементті жылжыту; графикалық үлгілер негізінде модельдер құрастыру (3-5 элемент);
4) таяқшадан құрастыру: мұғалім берген фигуралардың атауына сәйкес таяқшалардан геометриялық фигураларды жасау; ойша елестеу бойынша таяқшалардан қарапайым құрылымдарын орындау;
5) құрастырмалы-ағытпалы ойыншықтарды құрастыру: 3-5 бөліктен тұратын кеспелі тақырыптық суреттерді құрастырып жинау; жинаған кеспелі суреттерге сәйкес ойыншықтар мен заттарды таңдау; текшелерден суретті жинау (4 бөлік);
6) қағаздан құрастыру: тіктөртбұрышты қағаз парағын жақтары мен бұрыштарын біріктіріп екіге бүктеуді, бөлшекті негізгі формаға жабыстыруды үйрету; парақтарды көлемді пішіндерге, кесектерге, спиральдарға, ілмектерге түрлендіру дағдыларын қалыптастыру;
7) табиғи, қалдық материалдан құрастыру: табиғи материалдан әртүрлі қолөнер бұйымдарын жасау.
Күтілетін нәтижелер:
құрылымдар мен бұйымдарды құрастыруға және олармен бірлескен ойынға қызығушылық танытады;
құрылыс материалынан қарапайым құрылымдарын, ғимараттарды жасайды;
құрылыс жасауда объектілердің көлемін ескереді;
сюжетті ойынға арналған құрылым жасайды;
таныс құрылыстарды таниды және көрсетеді;
таяқшалардан геометриялық пішіндерді, қарапайым құрылымдарын жасайды;
кеңістік қатынастарын ажыратады: жоғары-төмен, алды-артқы, қасында, артында, алдында;
кесілген заттық суреттерді жинайды, бөліктері 4 текшеде орналасқан суретті жинайды;
қағаздан, табиғи материалдан қолөнер бұйымдарын жасайды;
сюжетті ойында құрылымдарды, бұйымдарды пайдаланады.
102. Жаратылыстану:
1) тірі және өлі табиғаттың заттары мен құбылыстары: өлі табиғат объектілері (су, жер, ауа, күн) туралы білімдерін бекіту; табиғат құбылыстары (жаңбыр, қар, жел, тұман) туралы түсініктерін бекіту; жыл мезгілдері (көктем, жаз, күз, қыс) туралы, олардың қарапайым белгілері; қыс, көктем, жаз, күз мезгілдерінде табиғатты бақылау дағдыларын дамыту; ауа райының жағдайы (күн ашық, бұлтты, жаңбырлы, аязды) туралы түсініктерін қалыптастыру; табиғат күнтізбесі бойынша бақылау нәтижелерін белгілеу қабілетін дамыту; тірі және өлітабиғатты құрметтеуге тәрбиелеу; адамдардың көктем мезгіліндегі іс-әрекетін бақылау дағдыларын қалыптастыру;
2) өсімдіктер әлемі: көкөністер, жемістер, жидектер мен саңырауқұлақтар, шөптесін өсімдіктер туралы түсініктерін кеңейту; орманда, саябақта, бақшада, бақшада, егістікте кейбір өсімдіктер өсетін жерлер туралы білімдерін қалыптастыру; жабық өсімдіктер туралы білімдерін бекіту; пияз және шөп туралы, олардың бөлме жағдайында өсуі туралы білімдерін қалыптастыру; көктем мезгіліндегі өсімдіктер тіршілігі туралы білімдерін қалыптастыру; жақын жерде өсетін ағаштармен, бұталармен таныстыру; ағаш пен гүлдің құрамдас бөліктері туралы білімдерін қалыптастыру; өсімдіктер әлеміне ұқыпты және қамқорлықпен қарау туралы білімдерін қалыптастыру;
3) жануарлар әлемі: үй жануарлары және олардың төлдері туралы олардың сыртқы түрі, қозғалуы, қоректенуі туралы түсініктерін кеңейту; жабайы жануарлардың (түлкі, қасқыр, тиін) сыртқы белгілері мен әдеттерін нақтылау; құс шаруашылығы туралы түсініктерін кеңейту; жәндіктердің (қоңыз, көбелек, шыбын) атауларын нақтылау, кейбір жәндіктер (құмырсқа) туралы қарапайым мәліметтермен таныстыру, бауырымен жорғалаушылар (кесіртке, тасбақа) класының өкілдерімен, олардың сыртқы түрі мен қозғалу тәсілдерімен таныстыру; табиғат бұрышындағы тірі объектілерді күтуге арналған құрал-жабдықтар туралы білімдерін бекіту; табиғаттағы қарапайым мінез-құлық ережелері туралы білімдерін қалыптастыру.
Күтілетін нәтижелер:
тірі және өлі табиғат қа ұқыпты қарау;
өлі табиғат объектілері (су, жер, ауа, күн) туралы түсініктері бар;
табиғат құбылыстары (жаңбыр, қар, жел, тұман) туралы түсініктері бар;
жыл мезгілдерін ажыратады;
ауа-райының өзгеруін байқайды, табиғат күнтізбесінде атап өтеді;
көкөністерді, жемістерді, жидектерді атайды және көрсетеді;
ағаштар мен бұталарды ажыратады;
кейбір гүлдер мен олардың құрамдас бөліктерін ажыратады;
кейбір ағаштар мен олардың құрамдас бөліктерін ажыратады;
үй жануарлары мен құстарды және олардың төлдері менбалапандарын біледі;
үй және жабайы жануарларды ажыратады;
кейбір жабайы құстарды атайды немесе көрсетеді;
мұғалімнің көмегімен кейбір жәндіктерді ажыратады.
табиғаттағы қарапайым мінез-құлық ережелері туралы түсініктерге ие (ағаштардан жапырақтарды үзбеу, гүлдерді жұлмау, ұяларды бұзбау, қоқыс тастамау);
топта және аулада өсімдіктерге қамқорлық жасайды.
10-параграф. «Шығармашылық» білім беру саласы
103. «Шығармашылық» білім беру саласының базалық мазмұны сурет салу, мүсіндеу, жапсыру, музыка ұйымдастырылған оқу қызметінде іске асырылады.
104. Мақсаты-инновациялық әдістер мен технологияларды қолдана отырып, шығармашылық дағдыларды, эстетикалық талғамды қалыптастыру және дамыту.
105. Міндеттері:
балаларда сезімдік-эмоционалдық қасиеттерді, музыкалық және бейнелеу өнері туралы білімдерін қалыптастыру;
шығармашылық ойлау мен қиялды дамыту;
бөлшектердің пішінін, түсін, орналасуын жеткізе отырып, қарапайым заттарды, құбылыстарды, ертегі кейіпкерлерін бейнелеу дағдылары мен дағдыларын қалыптастыру;
қоршаған шындықтың эстетикалық жағына қызығушылықты тәрбиелеу;
балалардың өзін-өзі көрсетуге және шығармашылық қабілеттерін және топта жұмыс істеу қабілетін дамытуға қажеттіліктерін қанағаттандыру;
өз жұмысын және басқа балалардың жұмысын бағалай білуге үйрету;
ұлттық бейнелеу өнерімен таныстыру арқылы отансүйгіштікке тәрбиелеу.
11-параграф. I-жартыжылдық
106. Сурет салу.
Заттық сурет салу.
Балалардың өз бетінше практикалық әрекеттерімен байланысты эстетикалық қабылдауды дамыту. Дәстүрлі және дәстүрлі емес тәсілдермен бояумен, қарындашпен, балауыз бояумен сурет салу техникасын жетілдіру.
Түрлі бағыттағы түзу сызықтарды, олардың қиылысуын сызу дағдыларын қалыптастыру.
Дағдыларды қалыптастыру:
көкөністер мен жемістердің, ыдыстардың, ойыншықтардың, жануарлардың суреттері;
дөңгелек пішіндегі заттарды салу;
техникалық дағдылар мен біліктерді дамыту.
Сюжетті сурет салу:
қоршаған дүниенің сұлулығына, қазақ және басқа халықтардың өнер туындыларына, тұрмыстық заттарға, ойыншықтарға эмоционалды-эстетикалық талғам дағдыларын дарыту;
қарапайым табиғат құбылыстарын, ертегі кейіпкерлерін бейнелеуге қызығушылықты тәрбиелеу.
Сәндік сурет салу.
Дағдыларды қалыптастыру:
қазақ және басқа халықтардың сәндік-қолданбалы өнер туындыларымен танысу барысында эстетикалық қабылдауды дамыту;
ою-өрнектің пішінін, элементтер ретін, олардың арасындағы қашықтықты ескере отырып, жазықтықта орналасуын;
қазақ ою-өрнектерінің кейбір элементтерін салу;
элементтердің реттілігін және олардың арасындағы қашықтықты сақтау.
Күтілетін нәтижелер:
сурет салу техникасын меңгереді;
пішіні мен пропорциясын ескере отырып, үлгі бойынша сурет сала алады;
жемістер мен көкөністердің, ыдыс-аяқтың, ойыншықтардың, жануарлардың фигураларының суретін салады;
қазақ ою-өрнек элементтері туралы түсініктері бар;
өзінің және басқалардың жұмысын бағалайды.
107. Мүсіндеу.
Заттық мүсіндеу.
Мүсіндеу дағдыларын қалыптастыру:
ермексаздан, сазбалшықтан, қамырдан;
әр түрлі әдістерді қолдана отырып жасау;
нысанның сипатты белгілерін ескере отырып, үлгісі мен бейнелеуі бойынша әртүрлі пішіндер мен көлемдегі таныс заттар;
саусақтардың және алақанның қимылдарын пайдалана отырып, пропорцияда екі бөліктен заттарды;
адам фигуралары;
ойыс арқылы қуыс пішінді алу немесе тегістелген пішіннің шетін бүгу.
Сюжеттік мүсіндеу.
Балалардың көлемді фигуралар мен қарапайым композицияларды мүсіндеуге қызығушылықтарын арттыру.
Сәндік мүсіндеу:
балалардың тұрмыстық заттар мен бейнелі ойыншықтарды үлгілеуге қызығушылығын тәрбиелеу. Халық ойыншықтары туралы білімдерін кеңейту, халық өнері негізінде бейнелер жасау. Балаларды халық қолөнершілерінің шығармашылығымен таныстыру, халық бұйымдарынан ыдыстарды мүсіндеуге үйрету;
сәнді бұйымдарды стектің көмегімен өрнекпен безендіруге деген құлшынысын арттыру. Ұқыпты мүсіндеу әдістерін бекіту.
Күтілетін нәтижелер:
әртүрлі әдістерді қолдана отырып, әртүрлі пішіндегі және көлемдегі таныс заттарды мүсіндей алады;
адам фигурасын мүсіндейді (дене бөліктері: бас, дене, қол, аяқ);
халық шығармашылығының желісі бойынша тұрмыстық заттар мен бейнелі ойыншықтарды мүсіндеуге қызығушылық танытады;
түрлі әшекейлер жасайды.
108. Жапсыру.
Заттық жапсыру:
қайшыны дұрыс ұстау және оларды пайдалану қабілетін қалыптастыру. Түзу сызықтан бастап, алдымен қысқа, содан кейін ұзын жолақтарды кесуге үйрету;
бұрыштарды бүктеу арқылы төртбұрыштан дөңгелек пішінді және сопақша пішінді кесу, ересектердің көмегімен элементтерді желімдеу; желімді, майлықты пайдалану.
Сюжеттік жапсыру:
күрделірек заттарды, жануарлар фигурасын бейнелеу, заттарды қағаз бетіне орналастыру дағдыларын қалыптастыру. Композицияны құрастыру кезінде заттар мен заттардың көлемі бойынша қатынасын ескеру;
шеңбер мен сопақшаларды қию дағдыларын жетілдіру. Квадраттың бұрыштарын кесіп, жіңішке жолақтарды кесу қабілетін нығайту.
Сәндік жапсыру.
Геометриялық фигуралар мен өсімдік өрнектерінен жолақшаға және халық өнеріне сүйене отырып, реттілігін ескере отырып өрнек салу дағдыларын қалыптастыру. Қазақ халқының сәндік-қолданбалы өнерімен таныстыру.
Күтілетін нәтижелер:
қайшыны дұрыс ұстауды және оны қолдануды біледі;
қысқа және ұзын жолақтарды кеседі;
дөңгелек фигуралар;
жеке элементтерді жабыстырады;
желімді, майлықты қолдануды біледі;
композицияларды, геометриялық пішіндердің өрнектерін және жолаққа өсімдік өрнектерін жасайды.
109. Музыка.
Музыка тыңдау.
Дағдыларды қалыптастыру:
басқа сипаттағы музыканы қабылдау, қарқын, музыкаға өзіндік көзқарасы, ол туралы тұжырымдары;
әуен немесе музыкалық кіріспе орындау кезінде шығармаларды тану және атау;
пьесалардан, әндерден, иллюстрациялармен және қимылдармен сүйемелденген жекелеген эпизодтардың музыкалық-бейнелік бейнесінің арақатынасы;
қазақтың халық аспабы – домбыраның дыбыстарын қабылдау.
Ән айту.
Дағдыларды қалыптастыру:
басқа сипаттағы әндерді қабылдау, әуеннің дәл интонациясы, сөздердің анық айтылуы;
дауыс пен есту қабілетін дамыту үшін жоғары және төмен тонмен, қол қимылымен көрсету;
әннің табиғатын түсіну, көңіл-күйін жеткізу;
хормен ән айту, кернеусіз ән айту, сөздер мен дыбыстарды анық және түсінікті айту, музыкалық кіріспеден кейін ән айту.
Музыкалық-ырғақтық қозғалыстар.
Дағдыларды қалыптастыру:
би қимылдарын, ойын музыкалық әрекеттерін орындау;
марш сипатын ырғақты жүрумен, музыканың ұтқыр сипатын жеңіл, ырғақты жүгіріспен жеткізу;
жартылай шалқалап орындау, қимылды музыкамен үйлестіру, қимылды музыканың екінші бөлігіне ауыстыра білу;
музыканың ырғағын дәл жеткізе отырып, қозғалыс қарқынымен екі аяқпен оңай және еркін секіру.
Билер.
Әуеннің көңілді би сипатын қабылдауға, музыкалық кіріспені ажырата білуге, одан кейін қозғалысты бастауға, музыканың табиғатына сәйкес қимылды өзгертуге, би қимылдарының, билердің атауларын есте сақтауға үйрету.
Ойындар, хороводтар.
Әнді көңілді және табиғи ойнай білуге, ән мәтініне сәйкес ойнақы қимылдармен сүйемелдеу, хороводтар жүргізу, музыкалық тіркестерге сәйкес қозғалысты өзгерту, жылдамдық пен ептілік көрсету, ойынның соңын белгілеу, халық ойынының көңілді сипатын жеткізу, дыбыстардың биіктігіне қарай ажырату, үлкен шеңберде және барлық бағытта қайта құру.
Балалардың музыкалық аспаптарында ойнау.
Дағдыларды қалыптастыру:
фортепианоның сүйемелдеуімен балалардың музыкалық аспаптарында ересектердің орындауындағы би әуенін тыңдау;
әуеннің табиғатын тану: әуен ырғағында алақандарын соғу, сылдырмақтармен ойнау, әуендерді айту кезінде қарапайым ырғақты үлгіні орындау; әртүрлі жанрдағы музыканы қабылдау және анықтау.
Күтілетін нәтижелер:
әуен немесе музыкалық кіріспе бойынша таныс әндерді таниды;
олардың мазмұны туралы айтуды біледі;
ұзақ ән айтады, сөздерді анық айтады;
әуенмен және шерменде, жоғарыда және төменнен ән айтады, қол қимылымен көрсетеді;
музыканың ырғағын дәл жеткізеді;
музыканың би сипатын эмоционалды түрде қабылдайды;
хоровод кезінде үлкен шеңберде қайта құруды біледі;
музыка жанрларын анықтайды;
музыкалық ойыншықтар мен аспаптарды таниды.
12-параграф. II-жартыжылдық
110. Сурет салу.
Заттық сурет салу:
заттарды үлгі бойынша бейнелей білуге, олардың сипатты белгілерін, нысандардың пішінін, пропорциясы мен орналасуын және олардың бөліктерін, түстерін ескере білуге үйрету;
заттар мен жануарлар фигурасын олардың өлшемдері бойынша арақатынасын ескере отырып бейнелеу қабілетін нығайту;
сурет салу техникасын жетілдіру. Ашық және бозғылт реңктердің сызбаларында қолдану.
Сюжетті сурет салу.
Сюжеттік композицияны салу, заттарды парақтың барлығына орналастыру дағдыларын дамыту. Ағаштардың, жануарлардың ерекшеліктерін ескере отырып, сурет салуға үйрету.
Сәндік сурет салу.
Дөңгелек және сопақ пішіндерге өрнек салу, ұлттық нақыштарды, қазақ ою-өрнек элементтерін таңдап алу дағдыларын жетілдіру. Пішіні мен түсі бойынша 2–3 элементтің кезектесуін ескере отырып, өрнектерді орналастыру, ұлттық өрнектерге тән ашық түстерді пайдалану дағдыларын қалыптастыру. Қазақ халқының сәндік қолданбалы өнері туралы білімдерін кеңейту.
Күтілетін нәтижелер:
сурет салу техникасын меңгереді;
пішіндерді, түстерді ескере отырып, үлгі бойынша заттарды бейнелеуді біледі;
жануарлардың заттары мен мүсіндерін бейнелейді;
сюжеттік композицияны салу дағдыларын меңгереді;
қазақ ою-өрнек элементтерін пайдаланады.
111. Мүсіндеу.
Мүсіндеу техникасын жетілдіру.
Заттық мүсіндеу.
Дағдыларды қалыптастыру:
жануарды мүсіндеудің әртүрлі әдістерін қолдану;
заттарды бірнеше бөліктен мүсіндеу, олардың орналасуын ескере отырып, пропорцияларды сақтау, бөліктерді байланыстыру.
Сюжеттік мүсіндеу.
Дағдыларды қалыптастыру:
ертегілер мен қоршаған өмір тақырыптарына сюжеттік композициялар жасау;
ұжымдық жұмыстарды орындау, өз арасында міндеттерді бөлу;
сазбалшықтан, қамырдан, ермексаздан үлгілеу және таныс мүсіндеу әдістерін қолдана отырып бейнелер жасау.
Сәндік мүсіндеу.
Тұрмыстық заттарды үлгілеуге қызығушылықтарын арттыру. Халық шеберлерінің шығармашылығы туралы білімдерін кеңейту, сазбалшықтан жасалған ыдыстарды мүсіндеу дағдыларын бекіту. Бүтін балшықтан мүсіндеуге үйрету, сазды ойыстырып қуыс пішін алу дағдыларын қалыптастыру.
Күтілетін нәтижелер:
стекпен мүсіндеу техникасын меңгереді;
жануарларды мүсіндеудің әртүрлі әдістерін қолдануды біледі;
ертегілер мен қоршаған өмір тақырыптарына сюжеттік композициялар жасайды;
ұжымдық жұмысқа қатысады, тұрмыстық заттарды үлгілеуге қызығушылық танытады;
халық бұйымдары негізінде ыдыстарды үлгілеу дағдыларын меңгереді;
қоршаған дүниенің сұлулығын эмоционалды түрде қабылдайды.
112. Жапсыру.
Жапсыруға қызығушылықты арттыру, оның мазмұнын күрделендіріп, әртүрлі бейнелерді жасау мүмкіндіктерін кеңейту.
Заттық жапсыру.
Дағдыларды бекіту:
күрделірек заттардың және жануарлар мүсіншелерінің бейнелері;
парақтағы суреттерді құрастыру, содан кейін оларды жапсыру;
қайшымен жұмыс;
шаршы мен төртбұрышты екі бөлікке кесу, шеңбер мен сопақшаны кесу, тар жолақтарды кесу.
Желіммен жұмыс істеу дағдыларын жетілдіру.
Сюжеттік жапсыру.
Дағдыларды қалыптастыру:
ұжымдық сюжеттік композицияны құрастыру;
барлық парақ бойынша объектілерді орналастыру;
шеңберлер мен сопақтарды кесу;
ересек адамның көмегімен ұсақ элементтерді желімдеу, алдымен қағаз бетіне заттардың кескіндерін салу, содан кейін оларды жапсыру.
Сәндік жапсыру.
Дағдыларды дамыту және қалыптастыру:
үлкендердің көмегімен дөңгелек және сопақ пішінді қағазға өрнек салу;
пішінін ескере отырып, элементтердің бірізділігін, олардың арасындағы қашықтықты сақтай отырып, ұлттық нақыштарды пайдалана отырып, ұлттық тағамдарды безендіру;
қазақ халқының сәндік-қолданбалы өнерімен таныстыру. Балалардың ойы бойынша панно жасау, сәндік композициялар орындау дағдыларын қалыптастыру.
Күтілетін нәтижелер:
қайшыны дұрыс ұстауды және оны қолдануды біледі;
бөлек бөліктерден тұратын заттарды орналастырады және жапсырады;
өсімдік және геометриялық пішіндерден, қазақ оюының элементтерінен өрнек салуды біледі, оларды кезектестіріп, тізбектей жапсырады;
ұжымдық жұмысты жүзеге асыруға қатысады;
панельдерді дайындау, сәндік композицияларды жоспар бойынша орындау туралы түсініктері бар;
кескіндеме, мүсін, халық өнері сияқты бейнелеу өнерінің түрлері туралы түсініктері бар.
113. Музыка.
Музыка тыңдау:
музыкалық бейнелеу құралдарын ажырата білу, музыкалық шығармаларды соңына дейін тыңдау, оларды тану, шығарманың бөліктерін ажырату, музыканың табиғатын анықтау, алған әсерлері туралы әңгімелеу;
сипаты мен мазмұны жағынан әр түрлі екі шығарманы эмоционалды қабылдау және салыстыру;
музыкалық бейне мен қозғалыс тәжірибесін байланыстыра білу, тыңдауды қимыл-қозғалыс көрсетілімімен сүйемелдеу.
Ән айту:
жеке және хормен ән айту дағдыларын, соза дыбыстауды, таза интонациялауды, бір қарқында ән айтуды дыбыстаудың бірдей күшімен ән айтуды жетілдіру. Әртүрлі сипаттағы әндерді орындау, дауыспен секіріс үлгісіндегі және төмендеуші әуен қарқынын бере білу;
күш салмай ән айту, сөздер мен дыбыстарды таза және анық айту, музыкалық шығармадан кейін ән айту фразалар арасындағы тыныс алу, әнді бір мезгілде бастау және аяқтау, әуенді дұрыс бере білу, соңын мұқият әндетіп айту.
Музыкалық-ырғақты қозғалыстар:
би қозғалыстарын, ойындық музыкалық әрекеттерді орындауға тәрбиелеу;
музыкалық бейне мен қозғалыс тәжірибесін сәйкестендіру жаттығулары; қозғалыс бағытын өзгертіп адымдау, аяқты жоғары көтеріп жүгіру; әндердің қозғалыстық, көңілді сипатын қабылдау; мазмұны бойынша таныс әндерді сахналауға баулу.
Балалар музыкалық аспаптарында ойнау.
Таныс әндерді орындауда түрлі балалар музыкалық аспаптарын қолдану.
Билер:
музыканың би сипатын қабылдау қабілеті; жеңіл, әдемі, ырғақты қозғалу; жұпта би қимылдарын орындау, биде ойын музыкалық әрекеттерін қолдану;
би қимылдарының, билердің, ойындардың және дөңгелек билердің атауларын білу. Музыканың табиғатына сай ойын әрекеттерін орындау, шеңбер бойымен хоровод жүргізу, қимылдарды өзгерту, жылдамдық пен ептілік көрсету. Музыканың көңілді жанды сипатын ажырата білу, орамалды тегіс бұлғау, көңілді билеу және музыка әуенімен жұптасып жүру;
балалардың музыкалық аспаптарында ойнай білу, ересек адамның әртүрлі музыкалық және шулы аспаптарда ойнағанын тыңдау;
шулы оркестрге қатысу, музыкалық аспаптарда қарапайым ырғақты үлгіні өз бетінше орындау, балалардың музыкалық аспаптарын тану және атау.
Күтілетін нәтижелер:
әндерді әуеніне қарай таниды, мазмұнын айтады;
ұзақ, сөзін анық айтады, таныс әндерді сүйемелдеусіз және сүйемелдеумен айтады;
әнді бір уақытта бастайды және аяқтайды;
музыкалық шығарманың формасына сәйкес өз бетінше өзгерте отырып, музыканың табиғатына сәйкес келетін қимылдарды орындайды;
негізгі көңіл-күйін жеткізе отырып, бейтаныс музыкаға ауысады; әндерді, хороводтарды сахналайды.
13-параграф. «Әлеумет» білім беру саласы
114. «Әлеумет» білім беру саласының базалық мазмұны «қоршаған ортамен танысу» ұйымдастырылған оқу қызметінде жүзеге асырылады.
115. Мақсаты жалпыадамзаттық нормалар мен ережелер негізінде тұлғаның әлеуметтік дағдыларын қалыптастыру, Қазақстан халқының рухани-адамгершілік құндылықтарымен таныстыру болып табылады.
116. Міндеттері:
құрдастарымен достық қарым-қатынас қалыптастыру;
ересектердің еңбегі, адамның қоғамдық өміріндегі рөлі туралы білімдерін байыту;
құрдастарымен және ересектермен өзара қарым-қатынастың жалпы қабылданған нормалары мен қағидалары туралы ұғымдарды қалыптастыру;
Қазақстанның жетістіктері үшін мақтаныш сезімін тәрбиелеу;
туған жерге, өз Отанына және отбасына деген сүйіспеншілікке, үлкендерді құрметтеуге тәрбиелеу.
117. Қоршаған ортамен танысу.
Достарыңызбен бөлісу: |