Бегенова А. Б., Жҧмақаева А. Н., Майқанов Б. С. Шекарадағы және кӛліктегі ветеринарлық санитариялық бақылау (Оқулық) астана 2014 2

211 
Балық уылдырықтары - - + 
+ 
- 
- 
+ 
+ 
Сүт және кілегей 
- 
- 
- 
- 
+ 
+ 
+ 
+ 
Консервіленбеген сүт 
ӛнімдері 
- 
- 
- 
- 
+ 
+ 
+ 
+ 
Балауса кӛкӛніс және 
жемістер 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
+ 
+ 
Балауса кӛк 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
+ 
+ 
Отырғызылатын 
материалдар 
(кӛшеттер), ӛсімдіктер 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
+ 
+ 
Мұздатылған кӛкӛніс 
пен жемістер 
- 
- 
- 
- 
+ 
+ 
+ 
+ 
Тұздалған кӛкӛніс пен 
жемістер, жидектер 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
+ 
+ 
Әртүрлі консервілер, 
жұмыртқа 
мен 
жұмыртқа ӛнімдері 
- 
+ - 
+ 
+ 
+ 
- 
+ - 
+ 
+ 
Нан ашытқысы 
- 
+ - 
+ 
+ 
+ 
- 
+ - 
+ 
+ 
Минералды сулар мен 
сусындар 
- 
- 
- 
- 
+ 
+ 
- 
+ + + 
+ 
Шарап пен шарап 
жасайтын 
материалдар 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
+ + - 
+ 
+ 
Шампан сусыны 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
+ + - 
+ 
+ 
 
Қатырылған, суытылған, ерітілген ет және ыстандыларды бірге 
тасымалдауға болмайды. 
Бір камерада ет пен балықты тасымалдауға болмайды. Егер қой, 
ешкі, шошқа, сиыр етін бірге тасымалдау керек болса, онда оларды 
жүктік жердің әрбір бӛліктеріне бӛлек бӛліп қояды. Қой етінің үстіне 
салмағы ауыр басқа мал түрінің ұшасын қоюға болмайды. Ерітілген 
немесе суытылған етті тасымалдау кезінде ұшалар ілініп 
тұратындықтан, жүкті тасымалдау орының биік болуы керек, 
сондықтан оларды ыдыс қораптарға салуға болмайды. 
Жануартекті азықтарды техникалық жабдықтармен, металл 
ӛнімдерімен, бояу заттармен бірге қосып тасымалдауға болмайды. 
Балықты басқа жүктерден бӛлек тасымалдайды және қатырылған 
ерітілген немесе басқа да консервіленген балық түрлерін бӛлек 
тасымалдау керек. Етпен бірге жануарлардың майларын қосып 
тасымалдауға болады, бірақ табиғи шығымы жоғарылайды. 
Ысталған, тұздалған ӛнімдер және шұжықтар басқа бӛгде иістерді 
сіңіреді және ӛздеріне сай иістері болады. Сондықтан тасымалдау 
кезінде осы жағдай ескеріледі. Егер сүт жүктері стандарт бойынша 

212 
қапталған ыдыс қораптарда болса, онда басқа да жүктермен бірге 
тасымалдауға болады. 
Консервіленген 
ӛнімдерді 
қатырылған 
жүктерден 
басқа 
ӛнімдермен тасымалдауға болады. Жұмыртқалар бӛгде иістерді тез 
сіңіретін болғандықтан, оларды бӛлек тасымалдайды және тез 
жарылғыш болғандықтан, үстіне басқа бір жүктерді қоюға тыйым 
салынады. 
Тасымалдауға дайындалған ӛнімдер сапасы жағынан және 
мӛлшері бойынша стандарт және технологиялық шартқа сәйкес болу 
керек, тауарлар тасымалдайтын ыдыс-қораптар мықты және таза болу 
керек. 
Егер тауардың сақтау мерзімі асып кетсе, тасымалданбайды, ол 
үшін сақтау жағдайларын, температура, ылғалдылық, ауаның қозғалыс 
жылдамдықтарын, тауар тиелетін камералардың жағдайын мұқият 
тексеру қажет. Етті тексерген кезде беткейінде кілегей мен кӛгерген 
жерлеріне назар аударады, еттің бетінде кілегейдің болуы 
бактериялардың дамуын кӛрсетеді. Ӛнімдердің температураға 
байланысты мерзімі тӛмендегі 18 кестеде кӛрсетілген. 
18-Кесте. Тез бұзылатын ӛнімдерді сақтау мерзімі 
Ӛнім атауы 
Сақтау 
мерзімі 
Сақтау 
температурасы,
0
С 
Ылғалд
ығы, % 
Ауа 
айналымы
ден 
дейін 
Суытылған ІҚМ, 
қой, шошқа еті 
10-20 
тәулік 
1 
-1 
80-85 
Біркелкі 
(сағатына 
кӛлемі 30-
40) 
Суытылған құс еті 
15-18 
1 
-0,5 
80-85 
-//- 
Тоңазытылған 
ІҚМ еті 
5-12 ай 
-9 
-18 
95-100 
Әлсіз 
(сағатына 
кӛлемі 10-
20) 
Шошқа еті 
3-10 
-9 
-18 
95-100 
Қой еті 
5-12 
-9 
-18 
95-100 
-//- 
Блоктағы ет 
4-8 
-9 
-18 
95-100 
-//- 
Субӛнімдер 
4-6 
-9 
-18 
95-100 
-//- 
Эндокриндік шикі 
зат 
3-6 
-9 
-18 
95-100 
-//- 
Тоңазытылған құс 
еті 
8-12 
-10 
-20 
85-100 
-//- 
Жабайы құс еті 
5-10 
-10 
-20 
85-100 
-//- 

213 
Тоңазытылған 
қоян еті 
6 
-18 
-23 
95-100 
-//- 
Тұздақ (солонина) 
4-6 
0 
-5 
80-85 
-//- 
Бекон 
4-6 
0 
-2 
75-80 
-//- 
Піскен шұжықтар 
2 тәулік 
0 
4 
70-75 
-//- 
Жартылай 
ысталған 
шұжықтар 
2-3 
-4 
-6 
75-80 
-//- 
Шпик 
4-6 
-9 
-12 
80-100 
Біркелкі 
Тоңмай 
3-4 
-9 
-12 
80-100 
-//- 
Лярд 
10-12 
-9 
-18 
95-100 
Әлсіз 
Қорытылған 
жануар майы 
4-6 
-2 
-4 
80-90 
-//- 
Ет консервілері 
9-12 
0 
10 
70-75 
Мұздатылған 
балық 
9-12 
0 
-1 
95-98 
- 
Суытылған балық 
1-2 
0 
-1 
95-98 
-//- 
Тоңазытылған 
бекіре, 
нәлім 
(треска) 
албырт 
(лосось), 
частик 
түқұмдас балықтар 
4-6 
-9 
-12 
95-98 
-//- 
Суытылған балық 
еті (филе) 
1-2 
0 
-1 
95-98 
-//- 
Тоңазытылған 
балық еті 
4-6 
-12 
-18 
95-98 
-//- 
Тұз 
сұйықтағы 
майшабақ 
8 айға 
дейін 
0 
-2 
85-80 
Біркелкі 
Сұйықсыз 
майшабақ 
4 
0 
-2 
85-80 
-//- 
Тұздалған балық 
2-4 
0 
-2 
85-80 
-//- 
Маринадттар мен 
пресервілер 
4-6 
0 
-2 
85-80 
-//- 
Сүт, кілегей 
20 сағат 
4 
-8 
- 
-//- 
Сүт 
қышқыл 
ӛнімдері 
2 тәулік 
4 
-8 
- 
-//- 
Салқын ысталған 
балық 
1-2 ай 
0 
-2 
75-80 
Күшті 
Ыстық 
ысталған 
балық 
1-2 
1 
-1 
75-80 
-//- 
Паюсты 
уылдырық 
6-8 
-2 
-4 
85-90 
-//- 

214 
Бекіре балықтың 
түйіршікті 
уылдырығы 
3-4 
-1 
-3 
85-90 
-//- 
Частик балықтың 
уылдырығы 
3-4 
-2 
-4 
85-90 
-//- 
Ысталған 
балықтар (балыки) 
1-2 
0 
-2 
75-80 
-//- 
Балық консервілер 
6-8 
0 
5 
70-75 
Әлсіз 
Жазғы алма 
1-2 
-0,5 
- 
88-92 
Біркелкі 
Күздік алма 
3-4 
-0,5 
- 
88-92 
-//- 
Қысқы алма 
4-10 
-0,5 
- 
88-92 
-//- 
Жазғы алмұрт 
1-3 
-0,5 
- 
88-92 
-//- 
Қысқы алмұрт 
4-6 
-0,5 
- 
88-92 
-//- 
Шие 
5-10 
-0,5 
- 
88-92 
-//- 
Ӛрік, алхоры 
10-30 
-0,5 
- 
88-92 
-//- 
Шабдалы 
15-30 
-0,5 
- 
88-92 
-//- 
Жидектер 
(құлпынай, 
қарақат, таңқұрай) 
3-7 
-0,5 
- 
88-92 
-//- 
Мүк жидегі 
1-3 
-0,5 
- 
88-92 
-//- 
Жүзім 
2-6 
-1 
- 
85-90 
-//- 
Мандарин 
мен 
грейпфрут 
2-4 
3 
- 
83-87 
-//- 
Апельсин 
мен 
лимон 
2-6 
4 
- 
83-87 
-//- 
Ананас 
2-3 
4 
- 
83-87 
-//- 
Банан 
20-30 
12 
- 
85-90 
-//- 
Анар 
2-3 
2 
- 
88-92 
-//- 
Қарбыз 
1-3 
3 
- 
85-90 
-//- 
Қауын 
2-3 
0 
- 
85-90 
-//- 
Жеміс-түйнектер 
(редис, петрушка, 
сәбіз, 
қызылша, 
иісті 
желкен) 
аскӛк 
(салат, 
шпинат, 
қымыздық) 
2-4 
0 
- 
85-90 
-//- 
Ерте піскен ақ 
қырыққабат 
1 
0,5 
- 
85-90 
-//- 
Күзді қырыққабат 
3-4 
0,5 
- 
85-90 
-//- 
Қысқы 
қырыққабат
6-8 
0,5 
- 
85-90 
-//- 

215 
Қызыл 
түсті 
қырыққабат 
5-7 
0,5 
- 
85-90 
-//- 
Әр 
түрлі 
қырыққабат 
3-4 
0,5 
- 
85-90 
-//- 
Пияз 
4-8 
-1 
- 
85-90 
-//- 
Ақшылт-қызыл 
қызанақ 
15 тәулік 
1,5 
- 
80-90 
-//- 
Қызыл қызанақ 
3-7 
1,5 
- 
80-90 
-//- 
Қияр 
5-15 
8 
- 
85-90 
Әлсіз 
Картоп 
4-8 
3 
- 
85-90 
-//- 
Түйнектер, 
жемістер, 
жидектер 
6-9 
-18 
-24 
95-98 
-//- 
Жеміс 
консервілері 
6-8 
3 
- 
70-75 
-//- 
Жеміс-жидекті 
шырындар 
6-8 
5 
- 
70-75 
-//- 
Пастерленген 
балауса сүт 
5-6 
1-2 
1 
-2 
80-85 
Әлсіз 
Кілегей 
1-2 
1 
-2 
80-85 
-//- 
Қант 
қосылған 
қайнатылған сүт
10-12 
1 
-1 
75-80 
Біркелкі 
Қаймақ 
4-6 
1 
-1 
80-85 
Күшті 
Суытылған 
ірімшік 
1-2 
1 
-1 
80-85 
-//- 
Тоңазытылған 
ірімшік 
4-6 
-4 
-6 
80-85 
Біркелкі 
Ірімшік (сырок) 
2-3 
2 
4 
80-85 
-//- 
Ацидофильді сүт, 
айран, кефир 
4-5 
2 
4 
80-85 
-//- 
Тұздалған, 
қорытылған 
әесқой май 
5-7 
8-10 
-9 
-12 
90-95 
-//- 
Маргарин 
6-7 
-9 
-12 
90-95 
-//- 
Тұздалмаған май 
7-9 
-9 
-18 
90-95 
-//- 
Швейцар ірімшігі 
3-4 
0 
+2 
85-90 
Күшті 
Степной ірімшігі 
6-8 
+5 
-3 
85-90 
-//- 
Голланд ірімшігі 
10-12 
-4 
-3 
85-90 
Біркелкі 
Суытылған 
жұмыртқа 
8-10 
-0,5 
-1,5 
85-88 
-//- 
Жұмыртқа 
меланжы 
8 
-15 
-18 
80-85 
Әлсіз 

216 
19 - Кесте. Тез бұзылатын ӛнімдерді арту нормасы 
Ӛнім түрлері 
Арту нормасы 
Тары түрі 
Мұздатылған 
сиыр 
еті 
(тӛртбӛліктер) (нетто) 
0,40 
Тарысыз 
Жартылай ұшалар мен тӛрт 
бӛліктер 
0,35 
Тарысыз 
Мұздатылған қой еті (нетто) 
0,30 
Тарысыз 
Мұздатылған шошқа еті (нетто) 
0,45 
Тарысыз 
Жалпы мұздатылған ет 
0,65 
Блоктар мен 
картон жәшіктері 
Мұздатылған субӛнімдер 
0,65 
Блоктар мен 
картон жәшіктері 
Қоян еті 
0,28 
Ағаш жәшіктері 
Құс еті жабайы құс еті 
0,38 
Шұжық ӛнімдері 
0,50 
Ағаш жәшіктері 
Ыстандылар 
0,50 
Ағаш жәшіктері 
Ірі мұздатылған балық 
0,45 
Ағаш жәшіктері 
Блоктағы балық 
0,40 
Ағаш жәшіктері 
Балық еті (филе) 
0,50 
Ағаш жәшіктері 
Мұздатылған балық 
0,30 
Корзиналар 
0,33 
Бӛшкелер 
0,35 
Жәшіктер 
Жануар майы 
0,70 
Ағаш жәшіктері 
0,65 
Фанерлі жәшіктер 
0,80 
Картон жәшіктері 
Жануар майы, қорытылған іш 
майы 
0,54 
Бӛшкелер 
Қорытылған жануар майы 
0,65 
Жәшіктер 
Жұмыртқалар 
0,32 
Ағаш жәшіктері 
0,27 
Картон жәшіктері 
Балауса жемістер 
0,34 
Ағаш жәшіктері
Консервілер 
0,60 
Ағаш жәшіктері 
Ірімшіктер (сыры) 
0,45 
Ағаш 
барабандар 
0,48 
Жәшіктер 
0,55 
Тарысыз, еденде 
Мұздатылған 
жұмыртқа 
(«меланж) 
0,55 
- 
Құрғақ сүт-жұмыртқа ӛнімдер 
0,30 
Фанерлі 
барабандар 
0,40 
Жәшіктер 

217 
Ірімшік 
0,40 
Кадкалар 
0,60 
Корабта брикет 
түрінде 
Қоюлатылған сүт (сгущенка) 
0,50 
Ағаш бӛшкелері 
0,70 
Фанерлі бӛшкелер 
Құрғақ сүт 
0,60 
Крафт-мешоктар 
0,35 
Барабандар 
0,30 
Банкалар 
Әр түрлі жүктер 
0,30 
- 

жүктеу/скачать 4.48 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: