Ұйымдастырылған іс-әрекет
Сауат ашу негіздері
|
Негізгі бөлім.
Артикулациялық жаттығулар жасату. Тыныс алу жаттығуын орындату.
Негізгі бөлім.
Балалар бәріміз менің аузыма мұқият қарап мен қай дыбысты айтайын деп тұрғанымды табыңдар.
-Ия, дұрыс «Н» дыбысы, әрпі екен.
Ендеше осы дыбыстың кескінімен танысып кетейік:
Қолдарыңа айнаны алыңдар, менен кейін қайталап көрсетіңдер. Жеке н дыбысын қою, машықтандырумен жұмыс.
Артикуляция ерекшеліктері. Тілдің ұшы жоғарғы тістерге тіреліп тұрады, тілдің үстіңгі бөлігі түсіңкі. Іштен шығатын ауа мұрын арқылы өтеді.Еріндері жымиғанға ұқсайды,тістер көрінеді. Дыбыс жолдар қалыпты жұмыс атқарады, тамақ дірілі білінеді.(дауысы шығады).
Сипаттамасы Үнді, дауысыз дыбыс.Текшені көк түспен бояймыз.
Нн
Н-----Н------Н-----Н-----Н-------Н
Жұмбақ. Екі тіреу
Басқышы біреу. (Н)
Суреттегі затты ата. Қай дыбыстан басталады?
«Дыбысты ата және қайтала».
НА
|
НО
|
НУ
|
НЫ
|
НИ
|
НҮ
|
НІ
|
НА-НА
|
АН
|
ОН
|
УН
|
ЫН
|
ИН
|
ҮН
|
ІН
|
АН-АН
|
НА-НО-НУ АН-ОН-УН НАН НТА
НИ-НҮ-НІ ИН-ҮН-ІН НОН НТО
НҰ-НЫ-НО ҰН-ЫН-ОН НУН НТУ
Тілширату.
аН-аН-аН оН-оН-оН
таНдырға піскеН ыстық НаН түскі асқа макароН
-Ол «Ң» әрпі, дыбысы екен. Демек біз бүгін осы дыбыстың артикуляциясымен танысамыз. Ң дыбысын қою, жеке машықтандыру жұмысын жүргізу.
Артикуляциялық ерекшелігі.Ауыз сәл ашық,астыңғы жақ сәл түсіңкі.Тіл көмейге қарай тартылады артқы жағы жұмсақ таңдайға қарай көтеріледі.Дыбыс іштен шыққан ауаның толқынымен мұрын арқылы шығады.
Сипаттам. Дауыссыз,үнді дыбыс.
Текше көк түспен боялады.
Ң
Қолдарыңа айнаны алып кескінін қайталаңдар.
Ң----Ң-----Ң-----Ң-----Ң------Ң
«Ң» дыбысын буында оқы,қайтала.
Ң------------А А-------------Ң АҢ-АҢ-АҢ ҢА-ҢА-ҢА ҢҚА
Ң-----------О О-------------Ң ОҢ-ОҢ-ОҢ ҢО-ҢО-ҢО ҢҚО
«Ң» дыбысын сөзде анық айт, қайтала.
АҢ АҢ-ҚАУ АҢ-ШЫ АҢ-ЫЗ ҚАҢ-ҚА ҚАҢ-БАҚ ТАҢ ШАҢ
ОҢ ОҢ-ҚА ОҢ-ҒА ҚОҢ-ҚА ТОҢ-ҒАҚ ТОҢ ҚОҢ ЖО-ҢЫШ-ҚА
ҢА-ҢА ЖА-ҢА
|