Бибатпа Кӛшімова

ҚОҢЫРДАҢ (Қонырдан) – аңғар, Маңғыстау ауданы. Маңғыстауда «қоңырдаң деп – 
сай бойына ағын сулардың жиналатын орынды, су ағар сай бойындағы шҧңғыл 
иірімді». (Ә.Спан, Ж.Дҥйсенбаева, 200) айтады. Атау қоңыр (зат есім) және даң (зат 
есім) сӛздерінің бірігуі арқылы жасалған. Қоңыр – «қоңырқай бҧталы шӛптің ҧйыса 
ӛскен жер» (Ә.Спан, Ж.Дҥйсенбаева, 200). Ал даң, кӛнетҥркі тілінде: «жазық, тегіс» 
(А.Кайдар, 183) деген сӛз. Сонда атау «қоңырқай бҧталы шӛп ҧйыса ӛскен, асты тегіс 
сай бойына ағын сулардың жиналатын орны» мәнін береді. 
ҚОҢЫРДЫҢ ДӚҢІ (Конырдын доны) – тау, Маңғыстау ауданы. К.Қаймулдинова: 
«оронимдер қҧрамындағы «қоңыр» ежелгі тҥркі-моңғолдық «қара» (тӛбе, тау) 
дегеннің синонимі болып табылады» – деп кӛрсетеді (К.Қаймулдинова, 15-16). Сонда 
атаудың мағынасы: «шӛппен бекіген қҧмды тӛбе, тау» болады. 
ҚОҢЫРКҤП (Коныркуп) – кҥп, Қарақия ауданы. Атау қоңыр (сын есім) және кҥп 
(зат есім) сӛздерінің бірігуі арқылы жасалған. Мағынасы: «жан-жағы тасты жарғабақ, 
табаны қоңыр тҥсті, қатқыл тҧйықтағы су жиналатын қазан шҧңқыр». 
ҚОҢЫРҚҦДЫҚ (Коныркудык) – қ, қон., Маңғыстау ауданы. Атау қоңыр (сын есім)
және қҧдық (зат есім) сӛздерінің бірігуі арқылы жасалған. Мағынасы: «шӛппен 
бекіген қҧмды тӛбеден қазылған қҧдық». 
ҚОҢЫРЛАЙ (Конырлай) – қыс., Маңғыстау ауданы. Атау қоңыр (сын есім) және 
лай (зат есім) сӛздерінің бірігуі арқылы жасалған. Мағынасы: «қоңырқай бҧталы шӛп 
ҧйыса ӛскен, батпақты қыстау». 

жүктеу/скачать 3.38 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: