Билет 10: Гидростатика и гидродинамика
• Как можно измерить давление жидкости в лаборатории? Как зависит давление от глубины в жидкости?
• Объясните принцип работы архимедовой силы. Как изменится погруженный объем тела в жидкость при изменении плотности жидкости?
• Решите задачу: измерьте давление жидкости с использованием гидростатического манометра. Запишите результаты и проведите необходимые расчеты. Напоминаю, что решения могут варьироваться в зависимости от конкретных условий лабораторных работ и использованных методов измерения.
Билет 11: Тепловые явления
• Как провести эксперимент по измерению коэффициента теплопроводности материала? Какие факторы влияют на передачу тепла через материал?
• Объясните принцип работы калориметра. Как изменится температура смеси при добавлении горячей воды в калориметр?
• Решите задачу: измерьте коэффициент теплопроводности материала с использованием метода теплопроводности. Запишите результаты и проведите необходимые расчеты.
Билет 12: Волны
• Как можно измерить скорость распространения волн на поверхности воды? Как влияют длина волны и частота на скорость волн?
• Объясните принцип работы стоячей волны. Как изменится стоячая волна при изменении частоты воздействующего колебания?
• Решите задачу: измерьте скорость распространения волн на водной поверхности. Запишите результаты и проведите необходимые расчеты
10 билет
1. Сұйықтықтың қысымын зертханада әртүрлі құрылғылар мен әдістерді қолдану арқылы өлшеуге болады. Сұйықтықтағы қысымды өлшеудің ең кең таралған әдістерінің бірі-гидростатикалық қысымды қолдану.
Сұйықтық қысымын өлшеу:
Архимед принципі гидростатикалық манометр сияқты құрылғыны пайдаланып сұйықтық қысымын өлшеуге мүмкіндік береді.
Гидростатикалық манометр-зерттелетін сұйықтық бар резервуарға қосылған сұйықтық толтырылған түтік.
Манометрдегі сұйықтық бағанының биіктігі зерттелетін сұйықтықтың қысымына пропорционалды.
Сұйықтық қысымын өлшейтін манометрлердің бірнеше түрі бар, мысалы сынап манометрлері, диафрагма манометрлері, және электронды манометрлер.
Қысымның сұйықтықтың тереңдігіне тәуелділігі:
Паскаль Заңына сәйкес сұйықтықтағы қысым тереңдікке қарай артады және сұйықтықтың тығыздығына және ауырлық күшінің үдеуіне (гравитациялық үдеу) байланысты. Математикалық тұрғыдан бұл формула арқылы көрінеді:
Бұл формуладан қысымның сұйықтықтың тереңдігі мен тығыздығына пропорционалды түрде жоғарылайтынын көруге болады. Ауырлық күшінің үдеуі (ауырлық күші) қысымға да әсер етеді.
Осылайша, сұйықтықтағы қысымды өлшеу кезінде сұйықтықтың тереңдігінің, тығыздығының және гравитациялық үдеудің әсерін ескеріңіз.
2. Архимед күшінің жұмыс принципі сұйықтыққа (немесе газға) батырылған кез-келген дененің сол денеесыстырған сұйықтықтың (немесе газдың) салмағына тең жоғары бағытталған тірек Күшін сезінуімен түсіндіріледі. Бұл күш осы физикалық принципті алғаш сипаттаған ежелгі грек ғалымы Архимедтің құрметіне Архимед күші деп аталды.
Қарапайым тілмен айтқанда, затты сұйықтыққа батырған кезде, ол сол сұйықтықтың белгілі бір көлемін итеріп, жоғары бағытталған тірек Күшін жасайды. Бұл күштің шамасы вытыстырылған сұйықтықтың салмағына тең және сұйықтықтың тығыздығына ,есыстырылған сұйықтықтың көлеміне және ауырлық күшінің үдеуіне (ауырлық күшіне) байланысты.
Енді сұйықтықтың тығыздығы өзгерген кезде дененің суға батқан көлемі сұйықтыққа қалай өзгеретінін қарастырайық. Архимед күшінің формуласы келесідей:
F=pgv
F-архимед күші
G-еркін түсу үдеуі
V-сұйықтың көлемі
p-сұйықтың тығыздығы
Бұл формуладан Архимедтің күші сұйықтықтың тығыздығына және вытыстырылған сұйықтықтың көлеміне пропорционалды екенін көруге болады. Сондықтан, егер сұйықтықтың тығыздығы артып ,есыстырылған сұйықтықтың көлемі тұрақты болып қалса (бұл әдетте денені сұйықтыққа батырған кезде пайда болады), онда Архимедтің күші артады.Осылайша, сұйықтық тығыздығының өзгеруі Архимедтің күшіне, демек, суға батқан Денеге әсер ететін тірек күшінің мөлшеріне әсер етеді.
3. Гидростатикалық Манометрді пайдаланып сұйықтық қысымын өлшеу үшін бірнеше қадамдарды орындау қажет:
1. Жабдықты дайындау:
Гидростатикалық Манометрді қолданыңыз, ол әдетте сұйықтықпен толтырылған түтік (мысалы, сынап) миллиметрлік шкаламен.Манометрді зерттелетін сұйықтық бар резервуарға қосыңыз.
2. Қысымды өлшеу:
Атмосфералық қысымды анықтаңыз p0, оны жеке барометрмен өлшеуге болады.Манометрдің көрсеткішін жазыңыз (h), яғни манометр түтігіндегі сұйықтық бағанының биіктігі.
3. Сұйықтықтағы қысымды есептеу:
Гидростатикалық қысым формуласын қолданыңыз:
Ескерту:
Өлшем бірліктерінің бір-біріне сәйкес келетініне көз жеткізіңіз (мысалы, мм-ді метрге аударыңыз).
Зертхананың нақты жағдайында өлшеу дәлдігіне, аспаптарды калибрлеуге және жүйелік қателерді түзетуге көз жеткізіңіз.
Шешім эксперименттің нақты жағдайларына және қолданылатын жабдыққа байланысты бейімделуі мүмкін.
Достарыңызбен бөлісу: |