Білім және ғылым министірлігі



Дата26.06.2016
өлшемі165.5 Kb.
#159752


ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ

БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТІРЛІГІ

СЕМЕЙ қ. ШӘКӘРІМ атындағы

МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ



3 деңгейлі СМЖ құжаты

ПОӘК

Е ПОӘК

042-18-25.1.40/01- 2014 ж




ПOӘК

«Еңбекті қорғау » пәннінің оқытушыға арналған оқу жұмыс бағдарламасы



«_1_» _09_ 2014 ж.

№ 1 басылым





«ЕҢБЕК ҚОРҒАУ»

ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

5В060400 – «Физика» мамандығына арналған


ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН ПӘННІҢ ОҚУ ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ

Семей

2014



Алғы сөз
1. ҚҰРАСТЫРҒАН

Құрастырушы: техника ғылымдарының кандидаты, доцент, Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университетінің «Экология және қоршаған ортаны қоргау» кафедрасының профессор м.а.

Сарсембенова О.Ж. ____________ « 28 » 08 2014 ж.
2 ТАЛҚЫЛАНДЫ

2.1. Шәкәрім атындағы Семей Мемлекеттік Университеті «Экология және қоршаған ортаны қорғау» кафедра отырысында



Мазмұны


1

Қолдану саласы ...............................................................................................4




2

Нормативтік сілтемелер..................................................................................4




3

Жалпы ережелер…..........................................................................................4




4

Оқытушыға арналған пәннің оқу жұмыс бағдарламасы мазмұны..............7




5

Студенттердің өздік жұмысына арналған тақырыптардың тізімі..............9




6

Пән бойынша оқу-әдістемелік карта…........................................................10




7

Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз етудің картасы..........................13




8

Әдебиет...........................................................................................................14





1 ҚОЛДАНУ АЙМАҒЫ

«Еңбек қорғау» базалық пәнінің оқу-әдістемелік кешені 5В060400 – «Физика» мамандығының студенттеріне арналған. Бұл студенттерді курс мазмұнымен, курстың политикасымен, оқу-әдістемелік кешен пәнді оқытудың негізгі құжаты болып есептеледі.



2 НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР

«Еңбек қорғау және тіршілік қауіпсіздігі» осы пәндердің оқу-әдістемелік кешені келесі құжаттардың ұсынымдарынымен және талаптарына сәйкес берілген пән бойынша оқу процесін ұйымдастыру тәртібін белгілейді және жасайды:

- ҚР МЕСТ 5.04.019-2011 «Бакалавриат. Негізгі түсініктер»

- Типтік оқу бағдарламасы, 10.04.2012 ж. №158 бұйрығы

- СТУ 042-ГУ-4-2013 Университет стандарты «Пәннің оқу-әдістемелік кешенін әзірлеу және рәсімдеудің жалпы талаптары»

-ДП 042-1.01-2013 «Пәннің оқу-әдістемелік кешенінің құрылымы мен мазмұны»



3 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
3.1 Пәннің қысқаша мазмұны
«Еңбек қорғау» пәннің мақсаты мен даму сатылары.

«Еңбек қорғау» пәні базалық пәндер циклына жатады. 5В060400 – «Физика мамандығын таңдау бойынша және студенттердің қоршаған ортаны қорғау туралы білімдерін қалыптастыруды қарастырады.

Осы курсты оқуда студенттер еңбек қорғаудың заңдылық негіздерімен, өндірістік қауіпсіздік, еңбек гигиенасы, өндірістік санитария, қауіпсіздік техникасы, өрт қауіпсіздігі мәселелерімен таныстырылады, сонымен қатар пәнді меңгеру барысында студенттер мемлекеттік стандарттар жүйесімен жұмыс істеуді, әдебиеттерді іздестіру жолдарымен және қауіпсіздік сұрақтарын зерттеу және шешу әдістерімен таныстырылады.
3.2 Пәннің мақсаты:
Пәндi оқыту мақсаты: - қауіпсіздіктің, зиянсыздықтын негіздерін және жұмыскердің максимум өнімділігін қамтамасыз етудің еңбек жағдайларын бағалаудың теориялық және практикалық негіздерін меңгерген жас мамандарды даярлау. Сонымен қатар, өндістік санитария мәселері бойынша, биологиялық, химиялық және физикалық, психофизикалық факторлардың жұмыс істейтіндер мен адам организмдеріне әсерін студенттерге практикалық және физикалық дайындықтарға үйрету.

3.3 Пәннің міндеті:
Пәнді оқытудағы міндеті – мамандарды теориялық біліммен және тәжірибе әдістеріне үйрету нәтижесінде, оларды: төмендегі мәселелерді шешуге дайындау:

- еңбек қорғау туралы заңдылық негіздерімен танусыға;

- қауіпсіз және зиянсыз тіршілік әрекеттерін ұйымдастыра білуге:


  • өндірістік санитарияның теориялық және заңдылық негіздерімен таныстыру;

  • өндірістік жарақаттың алдын-алу шараларын, кәсіби ауырудың алдын-алу шараларын іске асыра білуге үйрету;

  • еңбек жағдайларын сараптай білуді үйрету;

  • қауіпсіздік техникасын сақтауды қамтамасыз ететін құрылғылар мен механизмдерді дұрыс таңдай, қолдана білуді үйрету.

еңбек қорғау жұмыстарын жоспарлау, еңбек жағдайларын жақсарту мәселелерін шешуге құқылы болуы;

Осы пәнді оқығанның нәтижесінде студенттер келесіні білуге тиісті:

жалпы сипаттамаларды, құрылымдар мен ерекшеліктерді биологиялық, химиялық, физикалық адам денсаулығына негативті әсерлер көрсететін, қоршаған ортаның ластану факторлары мен тіршілік әрекеті қауіпсіздігі, сонымен қатар талданатын объектлердің баға критерийлері;

істеп білу керек:

өнеркәсіп санитария көзқарастарымен зерттелетін объектілердің экспертті-аналитикалық бағаларын орындау, олардың қатарына қоршаған орта мен адамдар үшін олардың қауіпсіздігінің дәреже талдаулары жатады.
3.4. Пәнді оқу нәтижесі
Пәнді оқу нәтижесінде студент:

білуі керек:


  • өндірістегі еңбек қорғаудың теориялық, заңдылық және нормативті-техникалық негіздерін;

дағдылануы керек:

өндірістік аварияларды болжау әдістерін және олардың салдарын жоюды меңгеруі керек;



түсінуі керек:

  • өндірістік авариялар мен төтенше жағдайлардың өрбу үрдістерін және олардың алдын алу шараларын;

қолынан келуі керек:

  • мүмкін болар авариялық жағдайлар және басқа да техникалық есептерді жүргізу жолдары;

құзырлы болуы керек:

- еңбек қорғаудың теориялық, заңдылық және нормативті-техникалық негіздеріне байланысты сұрақтарды шешуде;

- өндірістегі еңбек қорғауды ұйымдастыру және қауіпсіздікті қамтамасыз ету сұрақтарын шешуге;

- өндірістің қауіпті, зиянды факторларынан еңбеккерлерді қорғаудың ұжымдық және жеке жабдықтарын таңдауда және техникалық қорғау құралдарын қолдана білуде;

- өндірістік жарақаттану және кәсіби аурудың алдын алу сұрақтарын ше-шуде;


  • еңбек қорғау шараларын жоспарлау сұрақтарынан.


3.5 Курстың пререквизиттері:

3.5.1 Физика;

3.5.2 Математика;
3.6 Курстың постреквизиттері:

3.6.1 Өнеркәсіптік желдету;



3.7 Жұмыс оқу жоспарынан көшірме
Кесте 1 – Жұмыс оқу жоспарынан көшірме

Кесте 1


Курс


Семестр

Кредитер

Дәріс

(сағ.)


ПС

(сағ.)


ОСӨЖ

(сағ.)


СӨЖ

(сағ.)


Барлығы (сағ.)

Қорытынды бақылау формасы

4

7

2

15

15

15

45

90

Емтихан


4 ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН ПӘНІҢ ОҚУ ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫНЫҢ МАЗМҰНЫ
Кесте 2 - Пәннің мазмұны. Сабақ түрлері бойынша сағаттарды бөлу.

Кесте 2



Тақырыптың атауы және оның мазмұны

Сағат саны

1

2

Дәрістік сабақтар.

1 Модуль. Кіріспе. Еңбек қорғаудың ұйымдастырушылық және құқықтық негіздері. Еңбек қорғаудың жалпы сұрақтары.Еңбек Кодексі.

Блок 1.

1 тақырып. Кіріспе. Еңбек қорғау курсының мәні және мазмұны. Курс мақсаты мен тапсырмалары.

1

Блок 1.

2 тақырып. Еңбек қорғаудың құқықтық және ұйымдастырушылық мәселелері. Еңбек қорғауды басқару жүйесі.

Еңбек қорғау бойынша негізгі заңды актілер және нормативтік құжаттар. Еңбек туралы заңды, еңбек қорғау бойынша ережелер мен нұсқауларды бұзғаны үшін жауаптылық.

Еңбек етудің қауіпсіз тәсілдеріне үйрету. Келенсіз оқиғалар мен апаттарды тергеу және есепке алу. өндірістік жарақаттанушылық пен кәсіптік ауруларды талдау әдістері.


3

Модуль 2. Өндірістік санитария және еңбек гигиенасы. Өндірістік ортаның метеорологиялық жағдайлары.

Блок 1.

3 тақырып. Өндірістік санитария және еңбек гигиенасы. Өндірістік ортаның метеорологиялық жағдайлары.

Метеорологиялық факторлардың адам ағзасына және еңбек қауіпсіздігіне әсер етуі.

Еңбектің нормативтік метеорологиялық жағдайларын жасау тәсілдері.


2

4 тақырып. Жұмыс орындары микроклиматының параметрлері, олардың организмге әсер етуі, қолайлы метеожағдайлар жасау әдістері.

2

Модуль 3. Зиянды факторлардан қорғау

Блок 1.

5 тақырып. Ауадағы зиянды заттардан қорғау. Ауаның шаңданғандығын анықтау

2

Блок 2.

6 тақырып. Өндірістік шу мен діріл.

Олардың адам ағзасына зиянды әсер етуі. Шудың, дірілдің сипаттамалары. Олардың деңгейлерін нормалау және бақылау. Оларды зиянды әсерден қорғау шаралары. Діріл мен шуды өлшейге арналған аспаптар. Жеке қорғау құралдары.



1

Блок 3.

7 тақырып. Өндірістік жарықтандыру.

Жұмыс орындары жарықтанғандығының еңбек қауіпсіздігіне әсер етуі. Негізгі жарық-техникалық шамалар. Табиғи және жасанды жарықтандыру, жарықтандыру түрлері, нормалау. Жасанды жарықтандыруды есептеу әдістері.

Өндірістік жарықтандыруға қойылатын негізгі талаптар. Шамдар. Апаттық жарықтандыру.Өндірістік жайларды түрлі-түсті ресімдеу


1

Блок 4.

8 тақырып. Электрқауіпсіздігі.

Электр тоғының адамға әсер етуі.



1

Блок 5.

9 тақырып Өрт қауіпсіздігі негіздері

Өнеркәсіптік кәсіпорындардағы өрт қауіпсіздігі.

Өртке қарсы негізгі шаралар


2

Барлығы

15


Практикалық сабақтар




Микроклимат параметрлерін зерттеу.

Өндірістік жайлардың микроклимат анықтау әдістемесі (жұмыс орындағы метеожағдайды зерттеу)



4

Ауаның шаңданғандығын анықтау.

Ауа сынамаларын таңдау әдістері. Өндіріс орындарында ауаның шаң-тозаның анықтау



4

Жұмыс аймағы ауасында зиянды газдардың шоғырлануын анықтау.

Жұмыс аймағының ауасындағы улы заттарды анықтау (Жұмыс орындарында ауа құрамындағы улы газдар мен буларды жедел анықтау жолдары).



4

Зардап шеккендерге дәрігерге дейінгі көмек көрсету әдістерін зерделеу

3

Барлығы

15

5 СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫНА АРНАЛҒАН ТАҚЫРЫПТАРДЫҢ ТІЗІМІ


Кредитттiк жүйеде оқу студентттердiң өз бетiмен жұмыс iстеуге, сонымен қатар үй жұмысын орындауда бiлiм сапасын жетiлдiредi.

Студенттiң оқытушымен жасаған жұмысы – кредиттiк жүйеде оқу формасының бiр түрi.

СӨЖ тақырыптардың тізімі:

5.1. ҚР негізгі құқықтық актілері.

5.2. Еңбек қорғауды басқару жүйесі.

5.3. Еңбек қорғау бойынша негізгі заңды актілер және нормативтік құжаттар.

5.4.Өндірістік санитариядағы негiзiгi түсiнiктемелер мен анықтамалар (метеорологиялық жағдайлар, жұмыс орны және т.б.). Еңбек физилогиясының негіздері.

5.5.Жұмыс орындары микроклиматының параметрлері, олардың организмге әсер етуі, қолайлы метеожағдайлар жасау әдістері

5.6 Шаңдардың физика-химиялық қасиеттері.

5.7 Шаңдары гигиеналық нормалау ҰШШШ,ШН,КПНҚ, гигиеналық критерийлер және жұмыс аймағының ауасында аэрозольдардың болуына байланысты еңбек жағдайларының жіктелуі

5.8 Шаң аурулардың алдын-алу шаралары.

5.9. Өндірістік желдету. Өнеркәсіптік ғимараттар аэрациясы. Механикалық желдету

5.10. Шудың физика-гигиеналық сипаттамасы. Шудың өлшем бірліктері. Шу өндірістік зияндылық ретінде. Әсер етуі. Гигиеналық бағалау және зерттеу әдістері.

5.11. Дірілдің физика-гигиеналық сипаттамасы. Жалпы және жергілікті діріл. Дірілдің өндірістік зияндылық ретінде. Әсер етуі. Гигиеналық бағалау және зерттеу әдістері.алдын алу шаралары.

5.12.Өндірістік жарықтандыру – нормалау, есептеу, жарық беру аспаптары, жұмыс орындарының жарықтанғандығын бақылау

5.13. Өндірістік жарықтандыру – жарық беру аспаптары. Өндірістік жарықтандыруға қойылатын негізгі талаптар. Шамдар. Апаттық жарықтандыру.Өндірістік жайларды түрлі-түсті ресімдеу.

5.14. Үймереттер мен ғимараттарды найзағадан қорғау.

5.15. Өрт қауіпсіздігі негіздері. Өрт қауіпті, жарылыс қауіпті жағдайлардың жабдықтары



6 ПӘН БОЙЫНША ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КАРТА
Кесте 3 – Пән бойынша оқу-әдістемелік карта

Кесте 3


Тақырыбы

Көрнекі құралдар, ОТҚ, плакаттар, зертханалық тақталар

Өз бетімен оқып үйренуге арналған сұрақтар

Бақылау нысаны

дәріс

сабақтар


Практи-калық сабақтар

Зертханалық сабақтар

1

2

3

4

5

6

Кіріспе. Курсының мәні және мазмұны. Курс мақсаты мен тапсырмалары.

ҚР негізгі құқықтық актілері.









глоссарий

ҚР негізгі құқықтық актілері.

ауызша сұрау

Еңбек қорғаудың құқықтық және ұйымдастырушылқ мәселелері.

Еңбек қорғауды басқару жүйесі.









глоссарий

Еңбек қорғауды басқару жүйесі.

ЕҚ б/ша негізгі заңды актілер ж/е нор- тік құжаттар.



ауызша сұрау

Өндірістік санитария және еңбек гигиенасы. Өндірістік ортаның метеорологиялық жағдайлары.


Әр түрлі микроклиматтық шарттардың әсері кезіндегі физиологиялық жылжулар бағаларының әдістері (жұмыс орындағы метеожағдайды зерттеу)




Әдістемелік нұсқау Анемометр, кататермометр, психрометр, термометр, термограф, секундомер, плакаттар,

МЕСТ


Өндірістік санитариядағы негiзiгi түсiнiктемелер мен анықтамалар. әдістері


Есеп беру, уызша сұрау

Жұмыс орындары микроклиматының параметрлері, олардың организмге әсер етуі, қолайлы метеожағдайлар жасау әдістері.

(жұмыс орындағы метеожағдайды зерттеу




Әдістемелік нұсқау Анемометр, кататермометр, психрометр, термометр, термограф, секундомер, плакаттар,

МЕСТ


Жұмыс орындары микроклиматының параметрлері, олардың организмге әсер етуі, қолайлы метеожағдайлар жасау




Ауадағы зиянды заттардан қорғау.

Шаңдарды дисперсті құрамдарын зерттеу әдістері (Жұмыс орындарында ауа құрамындағы улы газдар мен буларды жедел анықтау жолдары).




Әдістемелік нұсқау

Газ-сараптағыш –УГ-2, плакаттар, кестелер



Шаң аурулардың алдын-алу шаралары. Өндірістік желдету. Өнеркәсіптік ғимарат-р аэрациясыМеханикалық желдету

Есеп беру, уызша сұрау

Жұмыс аймағы ауасында зиянды газдардың шоғырлануын анықтау

Өндіріс орындарында ауаның шаң-тозаның анықтау




Сүзгі, ауа сорғыш, аналитикалық таразы, аллонж, плакаттар, әдістемелік нұсқау

Шаңдардың физика-химиялық қасиеттері.

Зерт. жұмыстың есебі, ауызша сұрау

Өндірістік шу мен діріл.

Олардың адам ағзасына зиянды әсер етуі. Шудың, дірілдің сипаттамалары.










плакаттар

Шудың физика-гигиеналық сипаттамасы. Шудың өлшем бірліктері. Шу өндірістік зияндылық ретінде әсер етуі. Гигиеналық бағалау және зерттеу әдістері.

ауызша сұрау

Өндірістік жарықтандыру.

Жұмыс орындары жарықтанғандығының еңбек қауіпсіздігіне әсер етуі. Негізгі жарық-техникалық шамалар. Табиғи және жасанды жарықтандыру, жарықтандыру түрлері, нормалау. Жасанды жарықтандыруды есептеу әдістері.

Өндірістік жарықтандыруға қойылатын негізгі талаптар. Шамдар. Апаттық жарықтандыру.Өндірістік жайларды түрлі-түсті ресімдеу








плакаттар

Өндірістік жарықтандыру – жарық беру аспаптары

Тесттік бақылау

Электрқауіпсіздігі

Электр тоғының адамға әсер етуі.









плакаттар

Үймереттер мен ғимараттарды найзағадан қорғау

ауызша сұрау

Өрт қауіпсіздігі негіздері

Өнеркәсіптік кәсіпорындардағы өрт қауіпсіздігі.

Өртке қарсы негізгі шаралар








плакаттар

Өрт қауіпсіздігі негіздері.

ауызша сұрау

Зардап шеккендерге дәрігерге дейінгі көмек көрсету әдістерін зерделеу

Зардап шеккендерге дәрігерге дейінгі көмек көрсету әдістерін зерделеу




плакаттар, әдістемелік нұсқау,

слайдтер





Тапсырма орындау

Коллоквиум













Тесттік бақылау


7 ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТПЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУДІҢ

КАРТАСЫ

.

Оқулықтардың, оқу-әдістемелік құралдардың атауы

Даналардың саны

Студенттердің саны

Қамтамасызетулі


пайызы

1

2

3

4

ҚР Еңбек Кодексі, Алматы, 2007 ж.




Электр


10

100

А.Әбдіров, Ғ.Сейфуллина. Қауіпсіздік техникасы. Оқу құралы. 2–басылым. Астана: «Фолиант» баспасы, 2010 – 120 бет.

5

10

50

Қ.Т.Жантасов, М.Қ.Жантасов, Е.Н.Кочеров, А.С.Наукенова. «Еңбек қорғау және тіршілік қауіпсіздігі» Алматы.2012 ж.

30

10

100

Т.А.Хван, П.А.Хван. Безопасность жизнедеятельности. Практикум. Р-на-Дону; Феникс, 2007.-316 с.

5

10

50

В.И.Скала. «Охрана труда и техника безопасности». Алматы: «LEM», 2002, 274 с.2002 г.

10

10

100

Ш.Т.Бейсебаев. «Еңбек қорғау және тіршілік қауіпсіздігі»,Оқу-әдістемелік құрал, Шәкәрім атындағы СМУ. Семей.2011 ж.

30

10

100

Арустамов Э.А. Безопасность жизнедеятельности. Высшая школа, Москва, 1999-304 с.

15

10

100

Безопасность жизнедеятельности: Учебное пособие для вузов/П.П.Кукин и др.-М., ВШ, 1999 – 318 с

10

10

100

МЕСТ-тар

Электр


10

100



8 ӘДЕБИЕТ



8.1 Негізгі
8.1.1. ҚР Еңбек Кодексі, Алматы, 15.05.2007 ж.

8.1.2 А.Әбдіров, Ғ.Сейфуллина. Қауіпсіздік техникасы. Оқу құралы. 2–басылым. Астана: «Фолиант» баспасы, 2010 – 120 бет.

8.1.3 Қ.Т.Жантасов, Е.Н.Кочеров, А.С.Наукенова, М. Қ .Жантасов. «Еңбекті қорғау және тіршілік қауіпсіздігі» Алматы.2012 ж.- 512 б.

8.1.4. А.Хван, П.А.Хван. Безопасность жизнедеятельности. Практикум. Р-на-Дону; Феникс, 2007.-316 с.

8.1.5. В.И.Скала. «Охрана труда и техника безопасности».Алматы. 2002 г.

8.1.6. Ш.Т.Бейсебаев. «Еңбек қорғау және тіршілік қауіпсіздігі»,Оқу-әдістемелік құрал, Шәкәрім атындағы СМУ. Семей.2011 ж.


8.2 Қосымша әдебиеттер
8.2.1.В.Беляев. Охрана труда на предприятиях ММП.-М.:Легкая промыш-ть, 1982.-287с.

8.2.2. Арустамов Э.А. Безопасность жизнедеятельности. Высшая школа, Москва, 1999-304 с.

8.2.3. ГОСТ 12.0.001-82 ССБТ. Основные положения

8.2.4. ГОСТ 12.0.003-74 ССБТ. Опасные и вредные производственные факторы. Классификация

8.2.5. ГОСТ 12.0.004-90 ССБТ. Организация обучения безопасности труда. Общие положения

8.2.6. ГОСТ 12.1.005-88 ССБТ. Общие санитарно-гигиенические требования к воздуху рабочей зоны

8.2.7. ГОСТ 12.1.007-76 ССБТ. Вредные вещества. Классификация и общие требования безопасности

8.2.8. ГОСТ 27409-87 Шум. Нормирование шумовых характеристик стационарного оборудования. Основные положения.

8.2.9. ГОСТ 12.1.003-83 ССБТ. Шум. Общие требования безопасности.

8.2.10. ГОСТ 12.1.029-80 ССБТ. Средства и методы защиты от шума. Классификация.

8.2.11. ГОСТ ССБТ 12.1.012-90 (1996) Вибрационная безопасность. Общие требования.

8.2.12. ГОСТ ССБТ 12.1.047-85 (1988) Вибрация. Метод контроля на рабочих местах.

8.2.13. ГОСТ ССБТ 12.4.012-83 (1986) Вибрация. Средства измерения и контроля вибрации на рабочих местах. Технические требования.

8.2.14.ГОСТ ССБТ12.2.007-88 Лампы электрические. Требования безопасности.

8.2.15. Охрана труда и техника безопасности в практической деятельности субъектов РК/ сост. В.И.Скала. –Алматы: «LEM», 2002, 274 с.

8.2.16. М.Б. Базаршин «Еңбек қорғау пәнінен студенттерге арналған қысқаша дәрістер» Семей 1994.





Достарыңызбен бөлісу:




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет