«Биомассаны алу және өңдеудің биотехнологиясы» пәні мхт-22(1)-3нк тобы Лектор: Ибраимова Жулдыз Кайратовна

1. Өсімдік шикізатының химиялық құрамы, % :

3-30% майлар;

1-2% полисахаридтер;

100% ақуыздар;

45 % ақуыздар;

68-80 % зең;

2. Гидролиз кезіндегі древесина полисахаридтері :

гексоз пентозға дейін ыдырайды;

циклизацияға дейін;

полимерленеді;

реакцияға түспейді;

өзгеріске ұшырамайды;

3. Гидролиз кезінде ерімейтін – лигнин :

өсімдік шикізатының қалдығы;

май;

ақуыз;

жануар шикізатының қалдығын өңдеу;

саңырауқұлақ немесе зең;

4. Древесина гидролизін жүргізетін:

күкірт қышқылы қосылысы;

концентрленген тұз қышқылы;

араластырылған сілті;

концентрленген сілті;

су;

5. Гидролиз кезінде аппаратқа ... береді :

бу;

ацетон;

эфир;

тұз қышқылы;

мұнай парафині;

6. Қышқыл гидролизаты құрайды РВ %:

2,5-3,5;

5-10;

10-15;

20-40;

40-50;

7. Гидролизаттардың биологиялық сапалылығы мынаған байланысты:

микроорганизмге зиянкестер құрамына;

микроорганизм температурасына;

микроорганизмдегі су құрамы;

микроорганизмдегі РВ құрамы;

микроорганизм қысымына

8.Улы қоспаларды жою мақсатында гидролизатты өңдеу:

нейтрализациялау;

булау;

центрифугалау;

флотирлеу;

сепарирлеу

9. Торф гидролизінде қолданылатын:

периодты гидролиз;

шикізатты жандыру;

өртеу;

ацетонды қосу;

периодсыз гидролиз

10. Целлюлоза – қағаз өндірісінің негізгі қалдықтары:

сульфитті сілті және гидролизаты;

гидролизаталды және ағын су;

сульфитті сілті және ағын су;

гидролизаталды және және гидролизат;

сульфитті сілті және гидролизат;

11. Целлюлозаның қайнату кезінде 1т древесина пайда болады, м³:

6;

7;

60,6;

6000;

600;

12. Сульфитті щелокте РВ жалпы құрамы, % :

1,7-3,1;

3,1-18,6;

18,5-18,7;

19,3-19,5;

19,8-19,9;

13. Микроорганизм культивирлеуде мұнайдан шикізат ретінде қолданылатын

дизельді фракция;

бензин;

керосин;

лигнинды су;

поролон;

14. Дизельді фракцияның депарафинизациясын жүзеге асырады:

адсорбирлеп бөліп алу;

сумен жуу;

ацетон көмегімен;

метанол көмегімен;

спиртпен жуу

15. Карбамидті депарафинизациялау мынаның көмегімен жүзеге асырылады:

мочевина;

клейковина;

парафин;

наркотин;

метанол;

16. Сұйық парафин десорбциясы цеолитпен жүргізіледі:

аммиак;

су;

ацетон;

метанол;

әр түрлі газ;

17.Табиғи газ құрамын ингибирлеуші қоспалар:

күкіртті сутек және меркаптондар;

этан;

бутан;

күкіртті сутек және тұз қышқылы;

меркаптан және тұз қышқылы;

18. Микроорганизмді культивирлеуде табиғи газда метанның құрамы, %:

95;

99,9;

100;

82;

10-20;

19. Целоиттан сұйық парафиндердің десорбциясын жүргізеді:

аммиак;

су;

ацетон;

метанол;

кез келген газ;

20. Этанолды... алуға болмайды:

мұнай парафинінен;

бидайдан;

мелассадан;

картоптан;

қант құрайтын шикізаттан;

21. «Антибиотик» терминін енгізген кім:

Ваксман, 1942;

Ваксман, 1842;

Бергман, 1842;

Киллер, 1842;

Бергман, 1942;

22. Антибиотиктер ... пайда болды:

арнайы биологиялық әсермен;

микроорганизмнің жағымды әсері;

бактерияға жақсы әсері;

вирустарға жақсы әсері

арнайы абиотикалық әсермен

23. Қазір антибиотиктердің ... белгілі:

6000-ге жуық;

100-ге жуық;

1000;

600-700;

8000-ге жуық

24. Антибиотиктер микроорганизмде жасай алмайды:

ДНК синтезін жылдамдату;

ДНК бұзылуын;

ДНК синтезін тоқтату;

мембрана пайда болуына жол бермеу;

ДНК синтезін тежеу

25. Бактериямен пайда болған антибиотиктер:

полипептидтер;

медициналық практикада қолданылмайды;

тиімді емес;

химиялық құрлысы бойынша майлар;

физикалық құрлысы бойынша майлар

26. Актиномицеттан пайда болатын антибиотик:

гентомицин, каномицин;

стрептомицид;

аспирин;

полипептидтер;

полисахаридтер;

27. Антибиотикте пайда болатын мицелиялы саңырауқұлақтар:

1200;

1-2;

1900;

120;

100;

28. Пенициллин дөңгелектерді құрайды :

лактамалы және тиазолидинді;

тиазолидинді және бензолды;

бензолды және лактомды;

фенольды;

фенольды және лактомды;

29. Антибиотик биосинтезін жоғарылату үшін қажет:

қолайлы жағдайды таңдау;

температураны жоғарылату;

температураны төмендету;

көбік пайда болуын төмендету;

араластыру жылдамдығын жоғарылату;

30. Антибиотик продуцентін культивирлеу кезіндегі көміртегі көзі:

әр продуцентке арнайы субстрат;

мұнай парафин;

глюкоза;

сахароза;

кез келген азықтық қалдықтар;

31. Антибиотик биосинтезі кезінде ортаға қосуға болмайды :

метаболиттер;

азот көзі;

фосфор көзі;

көміртегі көзі;

комплексті қосылыстар;

32. Антибиотик продуцентінің барлығы :

аэробты;

анаэробты ;

бактерияларға жатады;

саңырауқұлақтарға жатады;

ферментерде культивирлеуге болмайды;

33. Микроорганизмді культивирлеуде - антибиотик продуцентінің рН құрайды:

бактериялар үшін 7 жуық;

саңырауқұлақтар үшін 3 жуық;

саңырауқұлақтар және бактериялар үшін 5;

саңырауқұлақтар үшін 8-10 жуық;

саңырауқұлақтар үшін 5 жуық;

34. Микроорганизмнің даму процесі -антибиотик продуценті:

екіфазалы;

зерттеуге болмайды;

тексерілмеген;

үш фазалы;

лаг фазадан және анофазадан тұрады;

35. Идеофазада:

антибиотиктер синтезі жүреді;

продуцент активті дамиды ;

антибиотик ыдырайды;

продуцент логфазада болады;

продуцент өлу фазада болады

36. Лабораториялық регламентте жоқ :

дайын өнімге баға;

технологиялық процеске түсінік;

анализдеу әдістеріне түсінік;

қоректік орта құрамы;

культивирлеу режимі;

37. Микроорганизмдерді өсіруге арналған орта –антибиотик:

продуценттері міндетті түрде болуы тиіс емес;

арзан және тиімді болуы;

антибиотик шығымының жоғары шығымы;

өнімнің жақсы бөлінуін қамтаасыз ету;

антибиотик шығымының төмен шығымы;

38.Микроорганизмді культивирлеу үшін – антибиотик:

продуценттерінде қолданады;

түптік культивирлеу;

культуралды сұйық парафин негізінде;

40-60°С температураны;

2,5 атм қысымды;

39. Антибиотик продуцентінің дамуы ферменттерде былайша жүреді:

қатаң технологиялық режимде;

36-45°С температурада;

5 атм қысымда;

121°С температурада;

залалсызданбаған жағдайда;

40. Культуральды сұйықтықтан антибиотиктерді бөлу кезінде қолданбайды:

иммобилизацияны;

экстракцияны;

хроматография

ионалмасуды;

лиофилизация

41. Антибиотик оңай инактивтеледі :

жоғары температурада;

культуральды сұйықтық құрамында;

қолайлы жағдайда;

бөліну кезінде;

жұмсақ жағдайда;

42. Антибиотиктің залалсыздығын тексеру үшін оларды...:

қоректік ортаға егеді;

жануарларға тәжірбие жасайды;

ацетонда ерітеді;

ацентоннан;

кристализациялайды;

43. LD ₁₀₀- бұл доза:

барлық организмдерге қауіпті;

100-ге дейін қолдана алады;

100 г затты құрайды;

100% антибиотикті құрайды;

емдеуге жеткілікті;

44. Жартылай синтетикалық антибиотиктерді алуда қолданады:

табиғи антибиотиктердің химиялық модификациясын;

ацетонмен экстракциялау;

сумен экстракциялау;

физико-химиялық әсер;

ферментерден көбікті жою;

45. Антибиотиктерді қолданбайды:

биогидрометалургияда;

ауыл шаруашылығында;

консервілеуде;

медицинада;

туберкулезді және холераны емдеуде;

46. Микробиологиялық жолмен алмайды :

С витаминін;

антибиотик;

витамин;

ферментті;

каратиноидты;

47. В₁₂ витаминінің продуценті:

Propionibacterium;

Photobacterium;

Mazabacterium;

Pizopusbacterium;

Candida туысы саңырауқұлақтары;

48. В₁₂ продуцентін мынадай негіздегі ортада культивирлейді:

азықтық шикізат қалдығы;

мұнай парафині;

целлюлоза өндірісі қалдықтары;

металлургия комбинатының қалдықтары;

кез келген қалдықтар;

49. В₁₂ витаминін алу үшін бактерияларды культивирлейді:

анаэробты жағдайда;

аэробты жағдайда;

тоңазытқыш ұстағышта;

термостата;

дистилляторда;

50 . В₁₂ витаминін алуда (предшественник) болып табылады :

диметилбензилдимидазол;

диэтилфенилимидазол;

триэтилфенилимидазол;

диетатбензол;

диметилфенилкарбинол;

51. В₁₂ витамині синтезінен кейін құралады :

бактерия клеткасы;

культуральды сұйықтық;

тоңазытқыш;

ақуыз клеткасы;

ацетон;

52. В₁₂ витаминінің тұнуын жүргізеді :

ацетон;

су;

метанол;

эатнол;

басқа витамин;

53. КМБ₁₂ ...субстратта алуда:

спиртті барда;

су;

ацетон;

гидролизат;

50% этил спирт;

54. В₁₂ витаминін алуда ортаға қосады :

кобальт;

цезий;

кадмий;

медь;

цинк;

55. Жаңа заманға сай жапон технологиясы В₁₂ витаминін алудың жаңа әдісін ұсынды:

мутанттарды иммобилизденген клетка;

гибридті клеткалар;

теңіз өнімі ретіндегі субстраттар;

су балдырын;

теңіз крабтарын;

56. В₂ витаминінің продуценті :

Eremothecium salmonella;

Ashbyii salmonella;

E coli;

E candida;

Candida;

57. В₂ витаминінің шығымын құрайды:

1200;

1,2;

12;

120;

1911;

58. Эргостерин :

Д₂ витаминін алудағы бастапқы продуцент;

гормон алудағы бастапқы продуцент;

нейтральды май;

В₁₂ витаминін алуда бастапқы өнім ;

катализатор;

59. Эргостерин продуценті:

Aspergillus;

E coli;

Pseudomonas;

Candida;

Көк-жасыл балдырлар;

60. Д₂ витаминінің бөлінуіне әсер етеді :

ультрокүлгін жарығы;

инфрақызыл сәулелену;

ультразвук;

магнитті шайқалу;

электрохимиялық потенциал;

61. Каротиноидтар бояуы мынаған байланысты:

қосарланған байланыстар санына;

өсіру жағдайы;

культивирлеу температурасы;

ферментатердегі қуат;

ферментатердегі көбік деңгейіне;

62. Микроорганизмде каротин пайда болып ауысуы мынаған байланысты :

С:N қатынасы;

Р:О қатынасы;

глюкоза саны;

температура;

каротиноидтар түрі;

63. β – каротин продуценті :

Blakeslia frispora;

Candida;

E. coli;

Mueor trispora;

Blaheslia Candida;

64. β – каротинді алу кезінде қоректік орта құрамына кіреді:

керосин;

мұнай;

бензин;

смола;

май;

65. β – каротинды алуда м.о.культивирлеу кезінде мына стадия жоқ:

(+) және (-) штаммды бөліну;

қоректік орта зарарсыздығы;

ауаны даярлау;

(+) және (-) штаммның бөлек егілу;

культуральды сұйықты өңдеуі;

66. Гиббереллин-бұл:

өсімдіктің өсуін қалыптастырады;

микробиологиялық жолмен алмайды;

ауыл шаруашылығында қолданбайды;

табиғаты бойынша майлы клетка;

табиғаты бойынша ақуыз;

67. Гиббереллиндер... :

тетрациклинді карбон қышқылы;

олардың құрлысы әлі белгіленбеген;

өсімдіктің өсуіне әсер етпейді;

жануардың өсуіне әсер етеді;

ауыл шаруашылығында қолданбайды;

68. Гиббереллиннің продуценті:

Fusarim monilifome;

Candida;

әлі табылмаған;

ферментатерда көбеймейді;

жоғары температурада культивирлейді;

69. Гиббереллиннің пайда болуы жүреді :

идеофазада;

профаза;

фаза;

тоңазытқыш – ұстағыш;

антибиотик қатысуы;

70. Алкалоидты микробиологиялық жолмен алады:

эргометрин;

наркотин;

героин;

тебаин;

эргостатин;

71. Pseudomonas өндіретін алколоид:

псевдан;

модан;

псевмодан;

эргометрин;

споралы;

72. Аденинді АТФ-ке дейін фосфорилирлеу жүзеге асырылады :

Brerabacterium;

200°С кезінде;

Р-10 атм қысымда;

Candida;

E.coli;

73.Таза культураны өсіруге арналған аппарат:

инокулятор;

биореактор;

ферментер;

инкубатор;

ферментер;

74. Аденин АТФ ауысуда ортада болмауы керек:

парафиндер;

витаминдер;

су;

көміртек көзі;

аденин;

75. НАД микробиологиялық синтезі үшін предшественник болып табылады :

никотинамид;

никотин қышқылы;

надамид;

никотинпероксид;

никотинаманоқышқылы;

76. Амин қышқылының жасанды қоспасы:

табиғи азықтардың шығынын азайтады;

қолданылмайды;

мұнай парафинін алуға болады;

суда ерімейді;

денсаулық үшін зиянды;

77. Амин қышқылын өндіру жылына құрайды:

бірнеше млн. тонна;

бірнеше млн кг;

бірнеше мың тонна;

жүз кг;

екі жүз кг;

78. Амин қышқылын алу әдістері:

микробиологиялық;

химиялық синтез;

мұнайдан алу;

олардың майлы қышқылдары;

бензинмен экстракциялау жолымен;

79. Амин қышқылының микробиологиялық синтезінің негізгі артықшылығы:

α амин қышқылының пайда болуы;

кез келген амин қышқылын алуға болады;

үлкен шығымын алады;

амин қышқылының α және β қосылысын алады;

шығымсыз;

80. Амин қышқылын алуда табиғи штаммды қолдану әсері:

мутагеннің әсерін;

судың әсерін;

амин қышқылының әсерін;

сепарирлеу;

флотирлеу;

81. Глутамин қышқылының биосинтезі үшін реакцияны тоқтату керек:

α-кетоглутар қышқыл – сукцинил СоА;

α-кетоглутар қышқыл – глутамат;

α-кетоглутар қышқыл – никотин қышқылы;

α-сукцинил СоА – ацетил СоА;

сукцинил СоА – сукцинил НАД;

82. Глутамин қышқылы биосинтезіне арналған фермент керек емес:

α-кетоглутамат дегидрогеназа;

α-кетоглутамат;

α-кетодегидрогеназа;

α-кетоглутамат пероксидгеназа;

нет ответа

83. Лизин биосинтезі үшін... қолданады:

Corynebacterium;

Mueorbasibium;

Bacillus subtillis;

Candida letilis;

Candida tropicalis;

84. Лизинді алу үшін синтезді міндетті түрде активтендіру керек:

аспаргин қышқылы;

май қышқылы;

лимон қышқылы;

сірке қышқылы;

лизин қышқылы;

85. Лизинді алуда мына конверсияны қолданады:

DL-α-амино-ξ-капролактам;

DL-β-амино-ξ-амид;

α,β-амино-ξ-амид;

α,β-амино-ξ-капролактам;

DL-α-амино-ξ-капринді қышқыл;

86. Ацилаз көмегімен жүреді:

рацемат амин қышқылының бөлінуі;

амин қышқыл синтезі;

амин қышқылының таралуы;

амин қышқылының ақуыз синтезі;

бағытталған биосинтез;

87. DL-амин қышқылы бөліну үшін қолданады:

ацилирлеу;

механикалық әсер;

микроскоппен жұмыс жасау ;

спиртте еріту;

перикристаллизациялау;

88. Адам баласының 1 тәулікте қажет ететін амин қышқылының мөлшері, г:

1-2;

0,01-0,02;

7-8;

10-20;

100-200;

89. Алмастырмайтын амин қышқылдарына жатады:

триптофан;

никотинді;

сірке;

аспаргинді;

алмалы;

90. Триптофанның болмауы мынаған әкеледі:

диабет және туберкулез;

жөтел және тұмау;

микроорганизмнің өлуі;

дене температурасының жоғарылауы;

көңіл-күйдің болмауы;

91. Фермент көзі болып... саналмайды:

барлық өсімдік;

жануарлар;

уыт;

көптеген микроорганизм;

бактериялар;

92. ПХ белгілеу сипаттаммасы:

культивирлеу әдісі;

ферментер маркасы;

полихлорвинил;

фермент активтілігі;

субстрат түрі;

93. П2Х екі санының мағынасы:

технологиялық операциялар жалғасы;

ингибирлеу сатысы;

фермент мазмұны;

2% қоспа;

продуцент құрамының жалғасы;

94. Г2Х препаратымен белгіленуі :

сұйық;

қатты;

қолданылмайды;

медициналық мақсатқа бағытталған;

беттік культивирлеуден алынған;

95. П30Х және Г30Х маркалы препараттар:

ең таза, 20-дан алынған;

амин қышқылы қоспасын құрайды;

30 ж 20 ғасырында табылған;

20ж ең таза;

эфирден кристаллизацияланған;

96. Фермент активтілігі өлшенеді:

активтік бірлігімен;

миллиграмм;

қышқылмен;

өндірістік жағдай;

карат;

97. Фермент номенклатурасы бойынша бірінші бөлімнің аталуы:

қолданылған субстрат атауы;

микрорганизм атауы;

продуцент түрі;

қолданылатын еріткіш;

минеральды қоспа қолданылуымен;

98.Беттік культивирлеуде технологиялық сызба нұсқада жоқ құрал жабдық:

биореактор;

өсіру камерасы;

кюветалар;

залалсыздандырғыш;

мұздатқыш;

99. Беттік культивирлеуде субстрат құрамына мына продуцент кірмейді:

мұнай парафині;

минералды тұздар;

су;

кебек;

қызылша құрағы;

100. Саңырауқұлақты беттік культивирлеуде егіс материалы ретінде қолдануға болмайды:

жапырақтарды;

мицелий;

спораларды;

бактерияларды;

ақуыздарды;

101. Саңырауқұлақ культурасын беттік культивирлеу әдісімен ... жүреді:

кюветада;

биореакторда;

ферменттерде;

тоңазытқышта;

ұстағышта;

102. Фермент продуценттерін беттік культивирлеуде қолданылады:

көлемді аэрация әдісі;

минералды тұздарды қосу әдісі;

СаCl_2;

H₂SO_4;

цинк сульфаты;

103.Кюветада беттік культивирлеудегі өсіру камерасының размері құрайды,м:

3х3х10;

3х3х3;

10х10х10;

10х3х10;

3,3х3,3х3,3;

104. Беттік культивирлеудің кассеталы әдісінің артықшылығы :

субстрат қалыңдығының өсуі;

құрал-жабдықтың қарапайымдылығы;

қол еңбегінің үлкен мөлшері;

ауа аэрациясының жылдамдығының жоғарылауы;

бактерияларды өсіруге болады;

105. Беттік культивирлеу процесі аяқталған соң мынаны жасау керек:

биомассаны субстратпен бірге майдалау;

КС биомассаны ажырату;

биомассаға кебекті қосу;

биомассаны субстратпен бөлу;

биомассаны кебекке қосу;

106. Беттік культивирлеуден кейін ферментті биомассадан бөліп алу үшін мынаны жүргізу керек:

сумен экстракциялау;

спиртпен экстракциялау;

КС қыздыру;

флотирлеу;

сепагирлеу;

107. Диффузордан тұратын батареяда биомасса ферментті экстракциялау бір мезгілде экстракция ...жүргізеді:

8 аппаратта;

10 аппаратта;

2 аппаратта;

станционарлы жағдайында;

вибрация жағдайында;

108.Фермент продуцентінің түптік культивирлеу артықшылығына жатпайды:

ұнтақ ортаны қолдану мүмкіндігі;

автоматизация мүмкіндігі;

жоғары өнімділік;

төмен шығым;

минералды қоспалар;

109. Ферментті культивирлеуде «Г» деп белгілесе нені білдіреді:

түптік культивирлеуді;

ферментке әсер ететін субстраты;

ортада тіршілік ететін комплексті;

минералды қоспалар;

ферментке әсер ететін ингибиторді;

110. Су ерітіндісінен ферменттерді тұзсыздандыру мынаған негізделген:

ферменттің еруінің төмедеуі;

ерітінді тығыздығының жоғарылауы;

температураның жоғарылауы;

ерітінді тұтқырлығының азаюы;

температураның төмендеуі;

111. Су ерітіндісінде ферменттерді тұндыру кезінде органикалық еріткіштерді қолдану:

электростатикалық қарым-қатынасты өзгертеді;

қолданылмайды;

фермент еріткіштігін жоғарылатады;

ферментті инактивациялауға әкеледі;

системаның жағдайына әсер етпейді;

112. Тазалығы жоғары ферменттерді алуда қолданбайды:

булау;

кристаллизациялау;

электродиализдеу;

мұздатқыш;

түптік культивирлеу;

113. Ферментті стандарттау нәтижесінде:

фермент активтілігін стандартқа дейін жеткізу;

артық суды булау;

препаратты кептіру;

басқа ферменттер қосу;

қоректік ортаға егу;

114. Bac. subtilis 103 түптік культивирлеудің культуральды сұйықтықтағы компоненті болып саналмайды:

спирт ашыту өнімдері;

амилаза;

протеазалар;

қоректік орта қалдықтары;

қоректік ортаға егу;

115. Бактериялы протеаза культуральды сұйықтықтағы кристалл препараттарын алуда мынау қажет:

ДЭАЭ және КМД тазарту;

ультракүлгін жарықпен сәулелендіру;

вибрациялау;

инфроқызыл жарықпен сәулелендіру;

электрофорезбен тазалау;

116. Амилазаның кристалды ферментін алудағы технологиялық сызба нұсқада мынадай құрал жабдық жоқ:

ілмешек;

ферментер;

сұйылтқыш;

кристаллизатор;

насос;

117. Амилолитикалық фермент препаратына... жатады:

глюкоамилаза;

протеаза;

панкреатин;

папаин;

мезим-форте;

118. Протеолитикалық фермент препаратына... жатады:

протеаза;

амилаза;

пектолин;

протеин;

лизин;

119. α және β – амилазалар... қолданылады:

крахмал және гликоген гидролизінде;

амин қышқылын алуда;

трикотаж өнімді өндіруде;

майлар гидролизінде;

ақуыз гидролизінде;

120. Пектолитикалық фементке ...жататындар:

пектиназа;

протопектин;

пектин;

пектолиназа;

лизн;

121. Ақуыздың биотехнологиялық өндірісі...:

климат және ауа райына тәуелді емес;

экономикалық қолайсыз;

тек азықтық ақуызды алуда ғана керек етеді;

тек тағамдық ақуызды алуды ғана қажет етеді;

жаңа заманға сай талаптарды қанағаттандырмайды;

122. 1890 ж. қоректену компоненті ретінде қолданылған алғашқы м.о. :

сыра ашытқысы;

Candida;

E coli;

Aspergillus;

Bacillus subtilis;

123. «Скор» деген мағынаға жататындар:

ақуыз сапасы;

майлар саны;

микроорганизмнің өсу жылдамдығын өлшеу;

СО₂ бөліну жылдамдығын анықтау;

ақуыз саны;

124. 1966 ж. ДДСҰ эталон ақуызы болып саналған ақуыз:

ана сүті;

сиыр сүті;

бұзаудікі;

шошқанікі;

Fusarim;

125. Микробтық массаға азықтық өнім ретінде мынаны талап етеді:

нуклеин қышқылының төмен құрамы;

нуклеин қышқылының жоғарғы құрамы;

майлардың жоғарғы құрамы;

ықшамдылығы және түсі;

қабылданған иіс және түсі;

126. Абсолютті кебу ағаш үгіндісінің 1 тоннасынан ... этил спиртін алуға болады, л:

175-182;

121-212;

10-20;

17,5-18,2;

100-1000;

127. Абсолютті кебу ағаш үгіндісінің 1 тоннасынан ... азықтық ашытқыларды алуға болады, кг:

225-235;

22,5-23,5;

110-220;

50-100;

200-300;

128. Ағаш үгіндісін комплексті өңдеу кезінде мынаны... алуға болады:

спирт, азықтық ақуыздар;

целлюлоза, су;

ағынды сулар;

спирт, СО₂, май;

азықтық ақуыздар, ағын сулар;

129. Азықтық ақуызды өсіруде өндірісте субстрат ретінде ... қолданбайды:

сахароза ерітіндісі;

гидролизаттар;

мелассалы барда;

мұнай парафині;

табиғи газ;

130. Мелассалы барда:

спирт өндірісінің қалдығы;

қант өндірісінің қалдығы;

қатты қалдық;

сахарозаның 70% құрайды;

майдың 20% құрайды;

131. Мелассалы барда құрамында ...болмайды:

көп фосфор;

қант;

минералды тұздар;

су;

күлді элементтер;

132. Көмірсу мұнайында алынған азықтық ашытқы үшін стандарт үнемделеді:

қалдық көмірсулар құрамы;

ақуыз құрамы;

жарамды мерзімі;

вирулентті деңгейі;

токсиндігі;

133. Нан пісіру ашытқыларында концерогенның құрамын құрайды, мг/кг:

0,5-58;

0,01-0,003;

0,1-0,2;

0,3-18;

20-100;

134. Гидролизатта Candida ашытқылары үшін редуцирленген зат құрамынан биомасса шығымын құрайды, %:

46-48;

50-60;

10-20;

20-40;

100-0;

135. Гидролизатта азықтық ашытқыны культивирлеу кезінде рН құрайды, %:

3,5-5,3;

1-2,1;

2-3,0;

7,0;

7,0-8,1;

136. Азықтық ашытқыларды культивирлеу кезінде биологиялық жылу шығарылады :

40% ауамен, 60%-салқындатылған сумен;

10% ауамен, 90%-cалқындатылған сумен;

100% сумен, 0%-cалқындатылған сумен;

100% ауамен;

жылуды шығару қажет емес;

137. Гидролизатта азықтық ашытқыларды культивирлеу кезінде экономикалық коэффицент құрайды, %:

48-50;

38-40;

10-20;

10 ;

100;

138. Мұнай парафинінде ашытқыларды культивирлеу кезінде экономикалық коэффицент құрайды, %:

1400-200;

10-12;

10-20;

80-90;

50-60;

139. Үздіксіз культивирлеу кезіндегі ферменттер өнімділігін мына формула бойынша есептеуге болады:

μ Х;

μ Р;

μ /Х;

μ /D;

F/V;

140. Оптимальды ашытқы шығымын алу үшін, мына шарт ескерілуі керек:

Т=V;

μ=D;

μ D;

μ =g;

D=g;

141. Ашытқыны екі сатылы культивирлеуде қолданылады:

концентрленген орта өңделген;

араластырылған орта өңделген;

кез келген қалдық өңделген;

культивирлеудің төмен температурасы;

қолдану тиімді емес;

142. Эрлифті ферментерің жұмысы кезінде салқындатқыш су:

ферментер қабырғасымен ағады;

берілмейді;

тек диффузорға келеді;

басқа салқындатқыш агентімен ауыстырылады;

жыланшаға келіп түседі;

143. Азықтық ашытқыларды кептіру кезінде кептіргішке берілетін концентрат құрғақ заттардың құрамы, %:

25;

2,5;

10;

45;

50;

144. Ашытқыларды культивирлеуден кейін дайын ашытқы суспензиясында (К гидролизатта мына ашытқы ылғалдылығын құрайды:

75%;

20-40;

200-400;

10-12;

500-700;

145. Көмірсулар келесі микроорганизм продуцентін пайдалана алмайды:

Saccharomyces cerivisiae;

Candida utilis;

Candida tropicalis;

Aspergillus;

Bacillus subtilis;

146. Көмірсуларда культивирлеу кезіндегі микробактериялар:

балауыз тәрізді капсуламен жабылады;

жақсы өседі;

өледі;

көп майларды құрайды;

Y=1 құрайды;

147. Азықтық ашытқы өндірісінде мына парафин құрамын... қолданады:

С₁₀-С_27;

С₁-С_5;

С₁₂-С_14;

С₂₇-С_29;

С₁₂-С_13;

148. Көмірсу мұнайында азықтық ақуыз өндірісіне арналған м.о. продуценті ретінде қолданбайды:

Saccharomyces cerivisvae;

Candida utilis;

Candida tropicalis;

амин қышқылдары;

көмірсулар;

149. Судағы Н-парафиннің бастапқы концентрациясы, %:

2-4;

4-7;

10-20;

0,1-0,2;

0,01-0,02;

150. Парафинде ашытқыларды культивирлеу кезінде рН... құрайды:

4-4,5;

1-2;

2-3;

7;

7-8;

151. Метан сіңіре... алады:

Mycobacterium туысының бактериялары;

Bacillus туысының бактериялары;

Candida туысының бактериялары;

Mycor;

Aspergillus;

152. Табиғи газдың артықшылықтарына жатпайды:

ферментердегі О₂ үлкен мөлшерде берілуінің міндеттілігі;

шикізаттың арзандығы және тиімділігі;

шикізаттың үлкен қорлары;

шикізат құрамының қалыпты болуы;

шикізаттың сапасы;

153. Шикізат ретіндегі табиғи газ кемшілігіне жатпайды:

газдың үлкен қоры;

аппаратуралық өрнектеу қиындығы;

биомассаны бөлу қиындығы;

оттегінің үлкен көлемде берілу мүмкіндігі;

көмірсулар;

154. Гаприн өндірісіндегі негізгі қиындық:

бактерияның кішкентай размері;

шикізаттың қымбаттылығы;

продуценттің қалыпты еместігі;

бактерия көбею жылдамдығының төмендігі;

бактериялар;

155. Гаприн өндірісінің технологиялық сызба нұсқасында қосымша операция бар:

декантирлеу;

сепарирлеу;

жуу;

культивирлеу;

кептіру;

156. Гаприн өндірісінде жоқ операция:

буландыру;

культивирлеу;

кептіру;

жуу;

декантация;

157. Газ фазасын рециркуляциялау кезінде метан ассимиляциясын құрайды, %:

85-90;

10-20;

20-30;

30-40;

40-80;

158. Гаприн өндірісі жүзеге асырылады:

жоғары қысымда;

залалсызданбаған жағдайда;

анаэробты жағдайда;

араластырусыз;

жылу шығарусыз;

159. Гапринді газдан өндіру жүзеге асырылады:

залалсызданған жағдайда;

орташа қысымда;

100°С жуық температурада;

көбіктің пайда болуда;

араластырмай;

160. Жақсы нан пісіру ашытқылары мынадай көтерілу күшіне ие болуы керек, мин:

<75;

>75;

10;

120;

100;

161. Жақсы нан пісіру ашытқыларының зимазалы және мальтазалы активтілігін құру керек, мин:

30-40, 50-80;

50-80, 30-40;

30-100, 50-100;

40-100, 80-100;

20-50, 30-80;

162. Зимазалы және мальтазалы активтілікті анықтайды:

газ көлемі бойынша;

визуальды;

органолептикалық;

электрохимиялық;

анықталмайды;

163. Полисахаридтер биосинтез механизмін құрайды:

гликозидті байланысты құру;

гликозидті байланысты ыдырату;

моноз гидролизі;

полипептидті байланысты ыдырату;

полипептидті байланыстарды құру;

164. Полисахаридтер биосинтезі кезінде витаминдер полисахаридтердің пайда болуына әсер етпейді:

полисахаридтің пайда болуын жоғарылатады;

полисахаридтер құрамын төмендетеді;

культуралды сұйықтық тұтқырлығын жоғарылатады;

культуралды сұйықтық тұтқырлығын төмендетеді;

көбік пайда болуын;

165. Өнеркәсіпте алынбайтын полисахаридтер :

натлан;

курдлан;

ксантан;

декетран;

политран;

166. Полисахаридті алу технологиясының негізгі қиыншылығы :

культуральды сұйықтықтың жоғары тұтқырлығы;

культуральды сұйықтықтың төмен тұтқырлығы;

продуцент шыдамсыздығы;

төменгі өнімділік;

өнімнің қымбат бағалануы;

167. Декстрин өндіруде қолданады:

Zeuconostoc mesenteroides;

Candida utilis;

Xanthomonas topicalis;

Saccharomyces;

E coli;

168. Молекулярлы массасы 60-80-мың декстринді алу үшін қоректік ортада:

магни құрамы шектеледі;

кальций тұзы енгізіледі;

араластыруды жоғарылатады;

температураны жоғарылатады;

агар қосады;

169. Полисахарид биосинтезінің механизмінде мынадай саты жоқ:

сүт қышқылды – декстрин;

фруктоза ашыуы;

фруктоза – сүт қышқылы;

фруктоза – сірке қышқылы;

сүт қышқылының ашуы;

170. Вакциналар болмайды:

биологиялық;

өлі;

тірі;

анатоксинді;

химиялық;

171. Вакцина өндірісінде жоқ нәрсе:

шаңдатқыш кептіргіште кептіру;

культиривлеу;

өнімді бөліну, қаптау;

микрорганизм инактивациясы;

тазалау;

172. Ішек сүзек вакцинасын алуда мына өнім қызмет атқармайды:

Salmonella typhi;

Bacillus typhi;

Candida typhi;

Aspergillus typhi;

E coli;

173.Ішек сүзек вакцинасын өндіруде культуральды сұйықтықты өңдейді:

96% залалсыздандырылған этил спиртінде;

активтелген көмірде;

10% этил спиртінде;

96% залалсыздандырылған ацетонда;

вакцинада;

174. Бактериофаг әсер етпейді:

орташа микрофлораға;

патогенді микроорганизмге;

микроорганизмге;

микроорганизмнің өсуіне;

микроорганизм азаюына;

175. Колибактерин өндірісінде м.о. продуценті болып табылады:

E coli;

Bacillus subtilitis;

уробактерин;

микробактерин;

Candida туысының саңырауқұлақтары;

176. Сүт қышқылды бактериялардың өндірістік штамы:

Zactobacillus fennenti;

Zactobacillus faradi;

Zactobacillus Candida;

Zactobacillus schtamm;

Zactobacillus aura;

177. Өсімдікке зиян тигізетіндерге қарсы препараттар алуда қолданады:

Bacillus thuringiensis;

Bacillus subtilitis;

Bacillus thyphi;

Bacillus salmonella;

Bacillus dura;

178. Азот фиксирлейтін бактериялар мына туысқа жатады:

Rhisobium;

Candida;

E coli;

микробактериялар;

архибактериялар;

179. Түйнек бактериялары түрінің аталуы мынаған сәйкес келеді:

тамырында өмір сүретін өсімдік туысына;

микрорганизм түріне;

түйнек мөлшеріне ;

микрорганизм түріне және түйнек шамасына;

бактерия туысына;

180. Азот фиксирлейтін бактериялар :

бөлінумен көбейетін, грам теріс;

бөлінумен көбейетін, грам оң;

дөңгелек немесе доғал;

ирек түріне ие;

микробактериялар туысына жатады;

181. Атмосфералық азотты фиксациялау кезінде пайда болады:

аммиак;

азот қышқылы;

аммоний сульфаты;

аммоний нитраты;

азот;

182. Атмосфералық азоттан аммиактың пайда болуына мына ферменттің қатысуы... қабылдайды:

нитрогенеза;

нитротрансфераза;

нитролигаза;

нитробиолаза;

нитрооксиредуктоза;

183. Түйнек бактериялары өспейді:

ет-пептонды агарда;

бұршақ қайнатпасында;

сахарозада;

магний, глюкозада;

лобия қайнатпасында;

184. Өсімдіктерді зиянкестерден қорғау әдісіне жатпайды:

сәулеленуді қолдану;

химиялық – пестицидтер;

жыртқыштарды қолдану;

энтомофагтарды қолдану;

бактерияларды қолдану;

185. Өсімдіктерді зиян тигізетіндерден қорғайтын микробтық препараттарға қойылған талаптарына жатпайды:

сақтау мерзімі бір ай;

селективтілігі ;

жоғары тиімділiгі;

адам үшін қауіпсіз флоралар;

қолдану кезіндегі қолайлылығы;

186. Микробты препараттардың ішінде құрт-құмырсқаларға қарсысы жоқ:

энтобактерицинидті;

энтобактеринді;

дендробациллинді;

битоксибациллинді;

бензилпенициллин;

187. Bacillus thuringiensis әсер ету механизмі:

эндотоксин пайда болады;

экзотоксин пайда болады;

споралар пайда болады;

көптеген қоректік орталарда өспейді;

көмірсулы мұнайда жақсы өседі;

188. Бактокулицид препараты мынамен күресуде қолданылады:

масалардың личинкаларына;

ересек масалар;

кеміргіштерге;

өсімдік аурулары;

вирустар личинкаларына;

189. Өсімдік ауруына қарсы микробиологиялық заттар:

антибиотикті қолдану;

вирустарды қолдану;

химикаттардың жоғары дозасы;

сәулеленуді қолдану;

физикалық әсері;

190. Вакцина-препараттарын құруға қабілетті:

активті иммунитет;

қандағы гемоглобиннің үлкен деңгейі;

холестериннің жоғары деңгейі;

ақуыздардың жоғары құрамы;

төмен иммунитет;

191. Дженнер алғашқы оспаға қарсы ойлап тапқан вакцина құрылды:

18 ғасырда;

17 ғасырда;

19 ғасырда;

1941 жылы;

1945 жылы;

192. Тірі бактерияларды мыналардан дайындайды:

әлсіз ауру қоздырғыштар;

фенольды қоздырғыштар;

анатоксиндер;

химиялық;

микроорганизмдерден;

193. Адам микрофлорасы:

симбионт;

паразит;

грам оң;

грам теріс;

әр түрлі құрамы бар;

194. Үнемі адам микрофлорасына әсер етпейді:

салауатты өмір салты;

антибиотиктерді қабылдау;

адам ауруы;

колибактеринді қабылдау;

бифидумбактеринді қолдану;

195. Колибактеринді культивирлеу үшін технологиялық режимде мына параметр жоқ :

45°С;

казеинді қоректік орта;

37°С;

аэрация;

рН 7,2-8;

196. Колибактеринді лиофилизациялу үшін бактериялы саңырауқұлақ суспензиясына қосады:

10% сахароза;

сүт;

сорпа;

54% сахароза;

су;

197. Микроорганизмдегі липидтердің жалпы саны, %:

0,2-10;

10-50;

50-60;

0,01-0,02;

0,1-0,2;

198. Қолайлы жағдайда липидтердің жоғарғы синтезі және көптеген микроорганизмдер құрайды, %:

60-70;

0,1-0,2;

10-20;

90-99;

100;

199. Май продуценттерін культивирлеуде көміртегі көзіне әсер етеді:

майлардың құрамы;

майлардың саны;

майдың пайда болу жылдамдығы;

субстратты пайдалану жылдамдығы;

экономикалық коэффициентті;

200. Фосфорлы, моно- және диэфирлі майлар байланысы және аталуы:

күрделі майлар;

нейтралды майлар;

ортомайлар;

кетомайлар;

майлар буы;

201. Майлардың құрлысы бойынша бөлінеді:

екі топқа;

бірнеше топқа;

бөлінбейді;

12 топқа;

бұл белгілер бойынша бөлінбейді;

202. Майларды культивирлеу кезінде О₂ жетіспеуі мынаған... әкеледі:

оның синтезделуін тежейді;

культуральды сұйықтық биосинтез процесін жылдамдатады;

процеске әсер етпейді;

культуральды сұйықтық биосинтез процесін төмендетеді;

культуральды сұйықтықта О₂ ерітіндісі концентрациясын жоғарылатады;

203. Май өндірісінде микробты синтездеудің стандартты технологиясының қай сатысы жоқ:

дайын өнімді кептіру;

торф гидролизатын алу;

меласса бардасын алу;

азықтық ашытқы плазмолизі;

дайын өнім жоғалуы;

204. Микробты май продуцентін культивирлеуде қандай штамм қолданылады:

Limyces lipiberum;

E coli;

азықтық;

дайын өнімнің жоғалуы;

Nacardia nerycara;

205. Медициналық В₁₂ витамин өндірісінде негізгі продуцент...саналады:

Propionibacterium beudenreichii var.chennanic;

N. gargnerii;

E coli;

амин қышқылдары;

Wait;

206. В₁₂ азықтық витамин өндірісінде бардаға қосады:

СаСI₂  6Н₂О, метанол;

шикі мұнай;

антрацит;

алюмин өндірісі қалдығы;

сутегі атомы;

207. В₁₂ азықтық витамин өндірісіндегі сатыларына қосылмайды :

экстракциялау;

ашытқы жасушасының қабырғасының бұзылуын;

аммонизацияны;

қанықан сары фосфорды;

флотациялау;

208. В₁₂ азықтық витамин өндірісіндегі ферментерге түсер алдында С⁰ температураға дейін барданы салқындатады:

55-57;

10-15;

1-2;

120-130;

3-5;

209. В₁₂ витаминін басқалай... атауы:

цианкобаламин;

каротин;

норадриналин;

адреналин;

өсу гормоны;

210. Организмде ақуыздың жетіспеуі неге әкеледі:

жұмыс істеу қабілетінің төмендеуіне;

жұмыс қабілетінің жоғарылауына;

организмдегі АТФ-ң жоғары синтезіне;

организмдегі концентрациялардың құрамының жоғарылауына;

адамның физиологиялық қабілетінің жоғарылауына;

211. Ақуыздың негізгі қасиеті – бұл:

амин қышқылды құрамның байланыстылығы;

концентрацияның жоғары құрамы;

майлармен қанықталған;

қажетті өнімнің құрамының төмендігі;

құрамында физиологиялық активті қосылыстардың болмауы;

212. Патогенді емес микрорганизм стандарты болып табылады:

нан ашыту ашытқылары;

амин қышқылдар;

ақуыздар;

майлар;

көміртек;

213. Стандартты емес мелассалы барда – бұл:

спирт өндірісінің қалдығы;

сыра қайнатудың жартылай өнімі;

целлюлоза алуда негізгі шикізат;

ағаш өңдеуде негізгі өнім;

ашытқы шикізаты;

214. Азықтық ашытқыларды культивирлеуде қандай штамм негізгі болып саналады:

Сandida туысының ашытқылары;

Caracas туысының ашытқылары;

Vita туысының ашытқылары;

Propionibacterium туысының;

Bacillus туысының;

215. Candida guilliennondiі биомассасының шығыны қанша пайызды құрайды:

90-120;

20-30;

10-15;

42-46;

28-30;

216. Көлемдегі мынадай ... ферментерлерде азықтық ашытқылар өсіріледі, м³:

300-1000;

2000-2500;

10-20;

500-700;

100-2000;

217. Сandida ашытқысы қандай түрге жатады:

ашытқыны ашытпайтын;

ашытқыларды жартылай ашытатын ;

антибиотик;

шикізат;

микроорганизм;

218. Р=Дх ферментерінің өнімділігі, мұндағы Д-бұл:

араластыру коэффициенті;

шығын коэффициенті;

жылу алмастыру коэффициенті;

экономикалық коэффициенті;

жылу беру коэффициенті;

219. Микробты суспензияны қайнату қандай қондырғыларда жүргізеді:

үш корпусты буландыру қондырғысында;

ферментер қондырғысында;

сепараторда;

майдалау майдалағышында;

плазмализаторда;

220. Ферментерлер мына жүйемен жабдықталған емес:

электрофорез;

аэрирлеу;

араластыру;

жылу алмастыру;

көбік сөндіргіш;

221. Антибиотик өндірісі бойынша өнеркәсіпте іске қосылатын сатыларға жатпайды:

криоконсервациялау;

жоғарғы өнімділікті штамын алу;

культивирлеу жағдайын оптимизациялау;

антибиотикті тазалау және бөлу әдісін оптимизациялау, таңдау;

дайын дәрілік препаратын дайындау және олардың сапасын бақылау;

222. Антибиотик өндірісінде қоректік ортаны мінедетті түрде...:

залалсыздандыру;

смолада тұндыру;

центрифугалау;

кептіру;

сепарирлеу;

223. Ауаны қыздыру сатысын дайындауда және залалсыздандыруда ең соңында қолданылатын:

құбыркомпрессор;

электр плиткасы;

термостатты;

су моншасын;

вакуум-фильтрді;

224. Антибиотикті қолдану аумағын көрсетіңіз:

медицинада;

ауыл шаруашылығында;

азықтық өндірісінде;

ғылыми бағытта;

өндірісте;

225. Пенициллин продуценті :

Penicillium chrysogenum;

Esherichia coli;

Bacillus subtilus;

Propionibacterium beudenreichii;

Bacillus gargnerii;

226. Стрептоцид продуценті болып ...табылады:

Actinomyces streptomycini;

Esherichia coli;

Bacillus subtilus;

Bacillus gargnerii;

Propionibacterium beudenreichii;

227. Антибиотик өндірісінің технологиялық сызба нұсқасында мына саты жоқ:

флокуляция;

ауаны дайындау және залалсыздау;

ферментация;

қоректік ортаны дайындау;

егіс материалын дайндау;

228. Антибиотик продуцентін культивирлеудің қазіргі заманғы әдісі:

продуценті түптік культивирлеу;

беттік культивирлеу;

симбиоз жағдайында культивирлеу;

лиофилизациялау;

криоконсервациялау;

229. Барлық майлардың жалпы қасиеттері:

органикалық ерітінділерде еру қабілеті;

суда еру қабілеті;

қышқылды нейтралдау қабілеті;

тотығу реакцияциясына түсу қабілеті;

организмде ыдырау қабілеті;

230. Ферментация сатысында ферментер қандай жүйемен жабдықталмағанған:

адаммен және өсімдікпен ;

аэрирлеу және булау;

араластыру;

жылу алмастыру;

көбік сөндіргіш;

231. Май синтезінде рН жоғарылауы ... әсер етеді:

бос май қышқылы құрамы жоғарылауда;

продуценте генетикалық өзгеру;

культивирлеу температурасы 150⁰С жоғарылауда;

бос май қышқылы құрамы төмендеуде;

культивирлеуде энергия шығынының төмендігі;

232. Бактерияны культивирлеу жолымен майды алуда басты қиындық:

бактериялық майлар құрамында токсинді заттардың болуы;

бөлудің қарапайымдылығы;

қоректік ортаның арзандығы;

продуцентің оңай табылуы;

культивирлеуде энергия шығынының төмендігі;

233. Микробты май алу технологиясына қай саты кірмейді:

сублимациялық;

егіс материалын алу;

ауаны залалсыздандыру;

дайын өнімді бөліп алу;

дайын өнімді тазалау;

234. Полисахарид синтезіне азот көзі қалай әсер етеді:

жоғарғы концентрация процесті соңында тоқтатады;

әсер етпей процесті соңында тоқтатады;

балласты қосылыс құрамы жоғарылайды;

процес жүрмейді ;

процестің қарқынды жүруіне әсер етеді;

235. Ақуыздың маңыздылығының бірі болып:

ағзада синтезделмейді, құрамы онда өзгермейтін аминқышқылы;

ағзаға зиянды әсер;

ағзаға әсер еткендегі теріс эффект беруші ақуыз заттың қатысуы;

бейорганикалық ертінділерде ерімеуі;

соңғы құрамында керекті заттардың болмауы;

236. Полисахарид синтезінде аэрацияның мол болуы күдіктендіреді:

полисахаридтың тотығуын;

ортаның сілтіленуін;

процеске әсер етпейді;

процестің қарқынды жүруіне әсер етеді;

процесті тоқтатады;

237. Декстринан алады:

плазма ауыстырушы;

майлар;

ақуыз алмасушы;

майдың қайта қалыптасуы;

ашытқы автолизы;

238. Декстрин алу әдісі:

микробиологиялық;

аминқышқылының тотығуы;

майдың тотықсызданыу;

ашытқы автолизы;

балауыз гидролизі;

239.Ферменке әсер етуші -бұл,субстрат:

индуктор;

индикатор;

ингибитор;

катализатор;

акцептор;

240. Г2Х маркалы препаратқа арналған құрғақ заттың құрамының сипатталуы:

50% дейін;

10-12%;

2-3%;

70-75%;

90-98%;

241. Ультрафильтрацияның кемшілігі болып:

саңылаулардың тұнбамен тез бітелуі;

тұнбаның бөлінбеуі;

жоғарғы бетіне тұнбаның жайылуы;

субстраттың тұнуы;

мембрананың болмауы;

242. Ең таза ферментті алу үшін қандай әдіс қолданылады:

сорбциялық тазалау;

кептіру, булау;

буландыру;

центрифугирлеу;

фильтрациялау;

243. Амилаза кристализациясы..жүргізіледі:

ацетонмен;

мелассамен;

ашытқымен;

дұрыс жүрмейді;

аминқышқылдармен;

244. Кристаллизацияланудан бұрын амилаза ертіндісі немен түссізденеді:

активтелген көмірмен;

тұз қышылымен;

натрий хлормен;

биомассамен;

мумиемен;

245. Бактериальды амилазаны гельмен тазаруда рН-тың оптимальды аумағы:

5,6-6,2;

7-14;

1-14;

1-7 ;

12-14;

246. Субстрат дегеніміз...:

қоректік орта;

микроорганизм;

кез келген алынған өнім;

культуральды сұйықтық;

қоректік орта қалдықтары;

247. Егіс материал... – бұл:

микроорганизм;

субстрат;

культруальды сұйықтық;

метаболит;

биомасса;

248. Фермент өндірісінде ең тиімді тәсілі болып қолданылуы:

микроорганизм;

өсімдіктер;

жануарлар;

ет өндірісінің қалдықтары;

жануарлардың асқазан асты темірі;

249.П2Х ферменттің белгіленуі нені білдіреді:

беттік культивирлеу әдісімен технологиялық фермент препаратын алу;

кептірілген препарат технологиялық фермент препаратын алу;

тазартылған препарат;

қол еңбегін қысқартуда;

өндірісті автоматтандыруда;

250. Белгіленген жағдайда бір минута субстраттың бір микромольге өтуіне катализдейді де ферментің саны аталады :

активтік;

мольділік;

оптикалық тығыздық;

инверттілік;

пролиферативтік;

251. «А» дәруменін тағы қалай атауға болады:

каротин;

кобаломин;

тұз қышқылы;

аскорбин қышқылы;

биотин;

252. Тек беттік культивирлеу әдісмен алынған фермент продуценті болып :

саңырауқұлақ;

қоректік орта;

бидай;

ағаш өңдеудегі қалдықтар;

Candida ашытқысының түрі;

253. Ферменттерді жылы инактивациялауға байланысты буландыру жүргізуі керек:

технологиялық параметрлерді қатаң бақылау;

анаэробты жұмыс жасау;

кептіруде параметрлерді бақыламау;

аэрацияға байланысы;

кішкентай өсіруші камерада;

254. Еріген қоспаның ұсталуы,ертіндінің мембрана арқылы өту процесі болып:

ультрафильтрациялау;

тұндыру;

центрифугирлеу;

майлау;

вакуумда кептіру;

255. Сулы ерітіндіні концентрациялауға ... жатады:

ультрафильтрациялау және вакуумде буландыру;

кептіру және ферментация;

тұндыру;

ферментация және вакуумде буландыру;

флотация;

256.Органикалық еріткіштерді тұндыруда тұндырушы болуы мүмкін :

ацетон, этил сипрті;

H₂SO_4;

HCl;

HCOO_4;

H₃PO_4;

257. Тұзды қосу ... қолданылады:

тұнуда;

қоректенуде;

соңғы өнімді алуда;

қол еңбегін қысқартуда;

өндірісті автоматтандыруда;

258. Микробиологиялық әдіспен амин қышқылын алудың артықшылығы:

L-амин қышқылы бірден синтездейді;

D-L изомерлі қоспа алғанда;

D-амин қышқылы бірден синтездейді;

А-кетоглутар қышқылы;

гибберилин қышқылы;

259. Глутамин қышқылының метболитік предшественигі болып:

А-кетоглутар қышқылы;

никотин қышқылы;

СоА ацетилі;

стрептомицин;

гибберилин қышқылы;

260. Лизин өндірісі үшін ... қолданылады:

Corinebacterium мутанты штаммы;

Candida ашытқысының туысы;

Aspargillus мутанты штаммы;

СоА ацетилі;

Actinomyces мутанты штаммы;

261. Лизин алуда конверсия реакцияның жүруі:

сілтілі ортада;

үш этапта;

жаймен;

химиялық синтезде;

бес этапта;

262. Аминқышқылы қолданылады:

полисахарид алуда;

полимерлі заттарды дайындауда;

пестицид есебінде;

дәрілік препараттар түрінде;

қосымша азықтық ретінде;

263. Амин қышқылын алу әдісіне... жатпайды:

бензиннің химиялық синтезі;

химиялық синтез;

миробиологиялық синтез;

өсімдік шикізатының экстракциясы;

иммобилизацияланған клеткаларды қолданып микробиологиялық синтез;

264. Триптофан синтезінде предшественик болып саналады:

антрациол қышқылы;

янтарь қышқылы;

сілтіліқышқылы;

изолимон қышқылы;

пирожүзім қышқылы;

265. Культивирлеу кезінде қоректік орта ретінде қолданылмайды:

су;

крахмал;

меласса;

этанол;

спирт;

266. Әлемде (барлық синтездеуші амин қышқылынан 95%) үлкенірек көлемде өндірілетін:

глутамин қышқылы;

глицин ;

лизин;

метионин;

триптофан;

267. Каротиноидтар - бұл:

көпсанды бояулардың табиғи тобы ;

суда еритін витамин тобы;

табиғи майда еритін витамин;

микробты ақуыз;

микробты препараттар;

268. Гибберилиндер – бұл:

физиологиялық активті қосылыстар;

өсімдіктердің өсуін реттеу;

Candida ашытқысының туысы;

беттік активті заттар;

биологиялық жағдайда мутагенді факторы;

269. Гиббереллин қышқылы – бұл :

түссіз, ұшпайтын спиртте жақсы еритін зат;

витамин препарат;

беттік активті заттар;

иммобилизденген фермент;

ашытпайтын ашытқы түрі;

270. Алкалоидтар – бұлар:

құрылым күрделі, құрамында азоты бар заттардың үлкен тобы;

майда еритін витаминдер;

суда еритін витаминдер;

сапрофитті микроорганизмдер;

микробтан тегінен алынатын антибиотиктер;

271. Эргометрин – бұл:

алкалоид, ол анық бейнеленетін физиологиялық әрекетке ие болуы;

нан квасы физиологиялық әрекетке ие;

сүт қышқылы физиологиялық әрекетке ие;

сыра өндірісінде ол анық бейнеленетін физиологиялық әрекетке ие;

РР витамині физиологиялық әрекетке ие;

272. Нуклеотидтерді ... қолданады:

биохимиялық практикада және емдіке;

сыра қайнатуда практикада;

көп мөлшердегі сүт өндірісінде;

кизельгут өндірісінде;

микробты биомассаны кептіру процесінде;

273.Микробтық препараттың ішінеде зиянды жәндіктерге қарсысы ...жоқ:

Энтобактерицинид;

Энтобактерин;

Денробациллин;

Битоксибациллин;

Витамин;

274. Ферментті культивирлеудегі «П» әріпі нені білдіреді:

беттік культивирлеуді;

«С» дәруенін;

«А»дәруені;

«Е» дәруені;

түптк культивирлеуді;

275. Гибберелинді не үшін қолданады:

өсу факторына;

алколоид алуға;

витамин алуға;

нуклеотид өсіруге;

ашытқы алуға;

276. Көп елдерде β-каротин нені бояу үшін қолдануға болады:

сары майды;

ион алмасуды;

заты және адамды;

лиофилизациялауда;

қоспаларды қосуда;

277. Фермент препаратын алуда «10х» деген қандай мағнаны білдіреді:

әр түрлі әдіспен тазартылған;

атмосфералық азотты;

биомассаның жиналуы;

ауа беріп қайнату;

ципролет;

278. Культивирлеу үшін қолайлы жағдай емес:

өте жоғары температурада ұстап тұру;

қолдағы бар азоттың қайнар көзі;

қолдағы бар көміртегінің қайнар көзі;

аэрация ортасы;

орташа температурада ұстап тұру;

279. Атмосфералық азотта аммиак пайда болуына қай фермент қатысады :

нитрогеназа;

нитротрансфераза;

нитролигаза;

нитробиолаза;

нитрооксиредуктаза;

280. Трофофаза кезінде болатын:

субстраттың бөлінуі;

мицелия өсуіне жағдай жасалынуы;

биомассаның жиналуы;

субстраттың утилизациялануы;

екіншік метаболизмнің аз мөлшерде пайда болуы;

281. «РР» дәруменінің жетіспеуінен ағзада қандай ауру пайда болады:

терінің бұжырлануы;

сүйектің дұрыс өспеуі;

рахит;

СПИД;

Тұмау;

282. Микробты массаның өсу процесіне сипаттама:

екі фазалы;

көп фазалы;

жартылай фазалы

бір фазалы;

үш фазалы;

283.Жасуша ішінде жиналған антибиотикті бөліп алу үшін:

жасуша қабырғасын бұзып және антибиотикті экстрагирлейді;

барлық ерітінділерді булайды;

биомассаны сублимациялайды;

температура жоғарылағанда процесті жүргізу;

ерітіндіні сепарирлейді;

284. Культуральды сұйықтықтан бимассаны бөліп алу үшін ... қолданады :

центрифугирлеу;

сублимациялау ;

кептіру;

тұздау;

экстакрциялау;

285.Антибиотик өндірісінде фармакологиялық бақылау жасалынады:

тек қана жаңа дәрігерлік формаға;

антибиотиктің барлығына;

тексерулер жасалмайды;

түрақты түрде;

антибиотиктің сапасына ;

286.Микробты синтез өнімі қандай мөлшерде өндіріледі :

100 кг-100 т;

шамамен 50 кг;

100-200 кг;

50-55 т;

1000-10000 т;

287. Метаболизмның өсу жылдамдығы өсімдікке қарағанда микроорганизмде қанша рет жоғары:

500 рет;

10 рет;

10000 шейін;

5 рет;

2 рет;

288. Микроорганизмде биомассаның екі еселену уақыты:

0,3-2 сағат;

20-30 сағат;

0,1-0,2 сағат;

10-20 сағат;

12-14 сағат;

289. Аталған өнімнің қайсысы (валового) біліктік синтезіне жатпайды:

вакцина;

азықтық ақуыз;

биогаз;

биополимерлер;

микробтық спирт;

290. Гиббереллин органикалық қосылыстың қай класына жатады:

гормондар;

амин қышқылы;

антибиотик;

ақуыз;

дәрумендер;

291. Аталған өнімнің қайсысы биохимиялық синтездің өніміне жатады:

вакцина;

ауылшаруашылық антибиотигі;

лимон қышқылы;

глутамин қышқыл;

сүт қышқылы;

292. Метаболизмның өсу жылдамдығы жануарларға қарағанда микроорганизмде қанша рет жоғары :

1000-5000 рет;

10-20 рет;

2-3 рет;

5,5-6,3 рет;

8,5-9,5 рет;

293. Өндірістік штамм қандай талаптарды қанағаттандырмау керек:

фагаларға әсері төзімсіз болуы;

арзан шикізатта өсуі;

өсу жылдамдықтың үлкен болуы;

улы болмауы;

экономикалық коэффициенттің жоғары болу;

294. Барлық өнімді өсіру процесінің қай фазасында бөледі:

трофо және идиофаза;

бөлінбейді;

өсу фаза және шіру;

бөлінеді;

идиофаза;

295. Аз тонналы синтез өндірісіне жатпайды:

глутамин қышқылы;

ауыл шаруашылық антибиотигі;

спирт өндірісі;

биогаз алу;

азықтық ақуызы;

296.Культивирлеу процесіндегі көмір су көзіне май өнімінің әсері:

май құрамына;

май санына;

майдың түзілу жылдамдығына;

субстратың утилизациялануына;

экономикалық коэфицентіне;

297. Ағаш ұнтағы гидролизінде полисахаридтер гексозаға және пентозаға дейін ыдырауда...:

циклизацияға ұшырайды;

полимеризацияланады;

реакцияға түспейді;

реакцияға қатыспайды;

өзгеріске шыдамайды;

298.Лигнин гидролизі кезінде ерімейді:

өсімдік шикізатының қалдығы;

май;

ақуыз;

жануарлар шшикізатын өңдеудегі қалдығы;

саңырауқұлақ;

299.Ағаш майдаларының гидролизі... жүргізеді:

араластырылған күкірт қышқылы;

концентрленген тұз қышқылы;

араластырылған сілті;

концентрленген сілті;

қант қосылған суда;

300. Гидролиз аппаратына беріледі:

бу;

ацетон;

эфир;

тұз қышқылы;

мұнай парафині;