Дәріс №13 Тақырыбы
жүктеу/скачать 31 Kb.
|
|
Дәріс №13 Тақырыбы: Ақпараттық модельдеу. Мақсатқа сәйкес әртүрлі пәндік салалардан тапсырмаларды рәсімдеу және құрылымдау Формализация. Табиғи тілдер сипаттамалық ақпараттық модельдерді құру үшін қолданылады. Ғылым тарихында көптеген сипаттамалық ақпараттық модельдер белгілі; мысалы, Коперник ұсынған әлемнің гелиоцентрлік моделі келесідей тұжырымдалған: * Жер өз осі мен Күннің айналасында айналады; * барлық планеталардың орбиталары күн айналасында өтеді. Ресми тілдердің көмегімен ресми ақпараттық модельдер (математикалық, логикалық және т.б.) құрылады. Кеңінен қолданылатын ресми тілдердің бірі-математика. Математикалық ұғымдар мен формулаларды қолдана отырып жасалған модельдер математикалық модельдер деп аталады. Математика тілі-ресми тілдердің жиынтығы. Олардың кейбіреулерімен (алгебра, геометрия, тригонометрия) сіз мектепте танысасыз, басқалармен (Жиындар теориясы, ықтималдық теориясы және т.б.) әрі қарай оқу процесінде таныса аласыз. Алгебра тілі шамалар арасындағы функционалдық қатынастарды рәсімдеуге мүмкіндік береді. Сонымен, Ньютон механика заңдары мен жалпы гравитация заңын ашып, оларды алгебралық функционалдық тәуелділіктер түрінде жазып, әлемнің гелиоцентрлік жүйесін қалыптастырды. Мектептегі физика курсында зерттелетін құбылыстардың немесе процестердің математикалық модельдері болып табылатын алгебра тілінде көрсетілген көптеген функционалды тәуелділіктер қарастырылады. Логика алгебрасының тілі (сөйлеу алгебралары) формальды логикалық модельдерді құруға мүмкіндік береді. Мәлімдемелер Алгебрасын қолдана отырып, табиғи тілде көрсетілген қарапайым және күрделі мәлімдемелерді рәсімдеуге болады (логикалық өрнектер түрінде жазылады). Логикалық модельдерді құру логикалық есептерді шешуге, компьютерлік құрылғылардың логикалық модельдерін (қосынды, триггер) және т.б. құруға мүмкіндік береді. Ресми тілдердің көмегімен ақпараттық модельдерді құру процесі формализация деп аталады. Әлемді тану процесінде адамзат үнемі модельдеу мен формализацияны қолданады. Жаңа объектіні үйрену кезінде алдымен оның сипаттамалық ақпараттық моделі табиғи тілде жасалады, содан кейін ол формализацияланады, яғни формальды тілдерді (математика, логика және т.б.) қолдану арқылы көрінеді. Ресми модельдерді визуализациялау. Ресми модельдерді зерттеу барысында оларды визуализациялау жиі жасалады. Алгоритмдерді визуализациялау үшін блок-схемалар қолданылады: объектілер арасындағы кеңістіктік қатынастар - сызбалар, Электр тізбектерінің модельдері - электр тізбектері, құрылғылардың логикалық модельдері - логикалық тізбектер және т.б. Сонымен, анимацияны қолдана отырып, ресми физикалық модельдерді визуализациялау кезінде процестің динамикасы көрсетілуі мүмкін, физикалық шамалардың өзгеру графигі жасалады және т.б. Көрнекі модельдер әдетте интерактивті, яғни зерттеуші процестердің бастапқы шарттары мен параметрлерін өзгерте алады және модельдің мінез-құлқындағы өзгерістерді байқай алады. жүктеу/скачать 31 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|