Дәріс №3 Қысқа тұйықталу токтарын есептеу кезінде жасалған негізгі болжамдар (допущения)

Қазіргі ЭС кезіндегі электромагниттік өтпелі кезеңді есептеу барлық нақты жағдайларды ескере отырып өте қиын және іс жүзінде мүмкін емес. Есептеуді орындау үшін бірқатар болжамдар жасалады. Бұл болжамдар зерттелетін мәселенің сипатына байланысты. Токтар мен кернеулерді анықтауға байланысты практикалық мәселелердің көпшілігін шешкен кезде, әдетте, келесі болжамдар жасалады:

1. магниттік жүйелердің қанықтылығының болмауы, яғни тізбектер сызықтық (L = const, M = const);

2. трансформатордың магниттелетін токтарын ескермеу (i_µ = 0);

3. Желілерде сыймдылық пен активті өткізгіштіктер ескермеу (не учитываются) (b_c = 0);

4. Жоғары вольтты тораптарда активті кедергілерді ескермеу (r = 0);

5. Үш фазалы жүйелердің асимметриясының болмауы;

6. жүктемелерді шамамен есепке алу;

7. Синхронды машиналардың тербелістерінің болмауы (w= w_c = const).

8. Есептеу сұлбаның электр қозғалтқыш күштерінің (ЭҚК) векторлар фазаның ығысуы ескермеу.

9. Трансформаторларда шығындарды (потери) ескермеу.

Салыстырмалы бірлік жүйесінің қысқа тұйықталуы
Кез келген физикалық шаманың әрқайсысына бірлік сәйкес келеді, ал салыстырмалы өлшемсіз бірлікте барлық геометриялық сызуды қысқартады және оған жалпы сипаттама береді. Салыстырмалы мән – дегеніміз қандай да бір физикалық шаманың басқа физикалық шамаға қатынасы. Мысалы: базисті шамаға І_б және U_б – ток пен кернеу берілгенде базистік қуат:
. (1)
және базистік кедергі

. (2)
Осы төрт шаманың екеуі ғана еркін алынады, ал қалғаны мына формуламен анықталады:
; (3)

; (4)

; (5)

; (6)

; (7)
Немесе мына түрде жазуға болады:
. (8)
Немесе
. (9)
мұндағы z – берілген кедергі, Ом;

I_б – базистік ток, кА.

Сонымен базистің таңдау шарты салыстырмалы бірлікте қарағанда еркін алынады және нақты шама әртүрлі мәнге ие болады. Жүйенің салыстырмалы кедергісінің элементтері – генераторлар, трансформаторлар, реакторлар және басқалар қалыпты жағдайда берілген формула сонымен қалады. Салыстырмалы бірлікке есеп енгізу үшін барлық ЭҚК, кедергі базисті шартты салыстырмалы бірлікте жазылады. Мысалы: егер қалыпты жағдайда салыстырмалы бірлікті берсек, онда оны базисті деп атайды.

мұндағы - ажыратқыштың түйіспесі ажыратылған кездегі қысқаша тұйықталу тогы;