Дидактикалық материалдар: Миға шабуыл әдісі
жүктеу/скачать 19.2 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Кестені толтырыңыз.
|
Дидактикалық материалдар: Миға шабуыл әдісі 1. Электромагниттік толқындардың бар екендігін теориялық тұрғыдан кім болжайды: а) Максвелл; ә) Герц; в) Ньютон. 2. Электромагниттік толқындардың бар екендігінің дәлдігін кім дәлелдеді: а) Максвелл; ә) Герц; в) Ньютон. 3.Электромагниттік толқын дегеніміз не? (Электр өрісі мен магнит өрісінің магниттік индукциясы мезгіл-мезгіл өзгеріп тұратын электромагниттік өрістің кеңістігінде таралуы) 4. Электромагниттік толқындардың қандай қасиеттері бар? (кедергі, дифракция, шағылысу, сыну, сіңіру) 5. Жарық жылдамдығын алғаш кім анықтады? (Олаф Ромер 1676) 6. Жарық жылдамдығы дегеніміз не? 7. Рентген сәулелері қайда және қалай қолданылады? (медицинада - рентгендік диагностика, технологияда - рентгендік дефектоскопия) 8. Ақ жарықтың спектрге ыдырайтындығын кім дәлелдеді? (Ньютон) 9. Суды зарарсыздандыру үшін қандай сәулелер қолданылады? (ультракүлгін) 10. Қандай толқындар адам ағзасына қатты әсер етеді? (қысқа және өте қысқа) 11. Рентген сәулесінің жоғары ену себебі неде? (қысқа толқын ұзындығы) 12. Қандай радиация көмегімен дәрігерлер қабыну процестерін, қан ұйығыштарын және т.б. анықтайды адам денесінде? (инфрақызыл) 13. Неліктен адамдар күн сәулесімен күн көреді? (ультракүлгін) 14. Неліктен ультрафиолет сынап шамдары кварцтан жасалады? 15. Ауылшаруашылығындағы зиянды жәндіктер қандай радиацияның көмегімен астықты өлтіреді? (инфрақызыл) 16. Неліктен адам суда нашар көреді, бірақ масканы жақсы көреді? (су мен көздің сыну көрсеткіші бірдей, сондықтан көз торында ешқандай фокус болмайды) 17. Гамма сәулеленуден қорғану үшін не қажет? (Қорғасын) 18. Радионың өнертапқышы. (Тесла) 19. Гамма сәулеленуді ашқан ғалым? (Вильярлар) 20. Электромагниттік толқындардың әртүрлі диапазондарын ашқан ғалымдарды атаңыз? (Ньютон, Хершел, Риттер, Тесла, рентген, Максвелл, Герц) Кестені толтырыңыз.
Теориялық бөлім: Электромагниттік толқын шкаласы Электромагниттік толқын шкаласы Электромагниттік толқындардың ұзындығы өте кең диапазонда орналасқан. Барлық осы толқындардың ортақ қасиеттері бар: сіңіру, шағылысу, кедергі, дифракция, дисперсия. Бұл қасиеттер әртүрлі жолдармен көрінуі мүмкін. Толқындардың көздері мен қабылдағыштары әртүрлі. Радиотолқындар ν = 105-1011 Гц, λ = 10-3-103 м. Тербелмелі тізбектер мен макроскопиялық вибраторлардың көмегімен алынды. Қасиеттері Әр түрлі жиіліктегі және әртүрлі толқын ұзындығындағы радио толқындары бұқаралық ақпарат құралдарында әр түрлі жолмен сіңіріліп, шағылысады. Радио байланыс, теледидар, радар қолдану. Табиғатта радиотолқындар әртүрлі жер асты көздері (галактикалық ядролар, квазарлар) шығарады. Инфрақызыл сәуле (жылу) ν = 3-1011 - 4.1014 Гц, λ = 8.10-7 - 2.10-3 м. Заттың атомдары мен молекулалары арқылы сәулеленеді. Барлық денелер кез-келген температурада инфрақызыл сәуле береді. Адам электромагниттік толқындарды .10 9,10-6 м құрайды. Қасиеттері: кейбір ашық емес денелерден, сондай-ақ жаңбыр, тұман, қардан өтеді. Фотосурет тақталарына химиялық әсер етеді. Затты сіңіреді, оны қыздырады. Германиядағы ішкі фотоэлектрлік әсерді тудырады. Көзге көрінбейтін. Жылулық, фотоэлектрлік және фотографиялық әдістермен жазу. Қолдану. Қараңғы, түнгі көру құрылғыларында (түнгі бинокльдерде), тұманда нысандардың суреттерін алыңыз. Олар криминалистикада, физиотерапияда, боялған бұйымдарды, ғимараттардың қабырғаларын, ағаштарды, жемістерді кептіру үшін қолданылады. Көрінетін сәуле. Көз қабылдаған электромагниттік сәулеленудің бір бөлігі (қызылдан күлгінге дейін): көрінетін сәуле Қасиеттері Бұл көзге әсер етеді. Ультракүлгін сәуле: ультракүлгін сәуле (күлгін сәуледен аз), көздері: кварц түтікшелері бар газ шығаратын лампалар (кварцтық лампалар) T> 1000 ° C бар барлық қатты заттармен сәулеленеді, сондай-ақ жарқыраған сынап буларымен де. Қасиеттері: жоғары химиялық белсенділік (күміс хлоридінің ыдырауы, мырыш сульфидінің люминесценциясы), көрінбейтін, жоғары ену, микроорганизмдерді өлтіреді, аз мөлшерде адам ағзасына пайдалы әсер етеді (күйіп кетеді), бірақ үлкен мөлшерде теріс биологиялық әсер етеді: жасуша дамуындағы өзгерістер және зат алмасу, көзге әсер ету. Рентген. Жоғары электронды үдеу кезінде сәулеленеді, мысалы, металдардағы олардың баяулауы. Рентген түтігінің көмегімен алынған: вакуумды түтіктегі электрондар (р = 10-3-10-5 Па) электр өрісі арқылы жоғары кернеуде, анодқа жетеді және соққы кезінде күрт тежеледі. Тежеу кезінде электрондар үдеумен қозғалады және қысқа ұзындығы бар электромагниттік толқындар шығарады (100 ден 0,01 им дейін). Кедергі қасиеттері, кристалдық тордағы рентгендік дифракция, жоғары ену. Сәулелену үлкен мөлшерде сәулеленуді тудырады. Қолдану. Медицинада (ішкі ағзалардың ауруларын диагностикалау), өнеркәсіпте (әртүрлі бұйымдардың, дәнекерлеушілердің ішкі құрылымын бақылау). γ-сәулелену: көздері: атом ядросы (ядролық реакциялар). Қасиеттері Ол өте үлкен ену қабілетіне ие, күшті биологиялық әсерге ие. Қолдану. Медицинада, өндірісте (кемшіліктерді анықтау). Қолдану. Медицинада, өнеркәсіпте. Электромагниттік толқындардың ортақ қасиеті - бұл барлық сәулелер кванттық және толқындық қасиеттерге ие. Бұл жағдайда кванттық және толқындық қасиеттер жоққа шығармайды, бірақ бірін-бірі толықтырады. Толқындардың қасиеттері төмен жиіліктерде, ал жоғары жиіліктерде аз болады. Керісінше, кванттық қасиеттер жоғары жиіліктерде, ал төмен жиіліктерде аз байқалады. Толқын ұзындығы неғұрлым қысқа болса, кванттық қасиеттер соғұрлым айқын болады, ал толқын ұзындығы неғұрлым ұзақ болса, толқынның қасиеттері де соғұрлым айқын болады. жүктеу/скачать 19.2 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|