К1 және К2 коэффициенттерінің мәндері

Келтірілген формулаларды қолданады, егер силос жүктеме мен шығарым орталық бөлікте болса. Силостың орталық бөлігіне дәнді беріп және жүктемелесе, онда силостың сыйымдылығын мына формуламен анықтайды:
Е_с = Е₁ + Е₂ + Е₃ ,
Мұнда Е₁ – жоғарғы конусты бөліктің сыйымдылығы
Е₁= у;
Е₂ – сүрлемнің орталық бөлігінің сыйымдылығы
Е₂ = у π R² H₂;
Е₃ - төменгі конусты бөліктің сыйымдылығы, м:
Е₃ = ;
R – сүрлемнің ішкі радиусы; Н₁ , Н₂ , Н₃ - сәйкесінше жоғарғы конусты, цилиндрлік және төменгі конусты бөліктің биіктіктері, м;
Н₁ = К tg α₁ ; Н₃ = К tg α₂ ;
α₁ – силостың толтыруында астықпен астықтың табиғи қиябет бұрышы (α₁ =26˚); α₂ – днищаның забуткасының бұрышы (құрғақ дән үшін 36˚, шикі дән үшін 45˚).
Егер α₂ = 45˚, онда силостың сыйымдылығының формуласы мына түрде болады:

Е_с = уπR² ( H₁ + H₂ + H₃).

Е'_зв = уπR² _э (H'₁ + H'₂ + H'₃),

Е_с = уа² (H''₁ + H''₂ + H''₃),

Е_с = ȹ ɣ F_cH_c ,

Мұнда ȹ - силостың қолдану көлемінің коэффициенті.

Силистардың сыйымдылығын анықтағаннан кейін, олардың орналасу сеткаларын таңдайды, силостардың санын алады және силосты корпустың өлшемдерін анықтайды. Силосты корпустардың өлшемдерін мына формуламен анықтайды:

Е _с.к. = m n Е _{кр. с.} + (m – 1) (n – 1) Е _зв,
мұнда m, n – сәйкесінше корпустың ені мен ұзындығы бойынша силостар саны Е _зв - силос-жұлдызшаның сыйымдылығы, т.
Силосты корпустың ұзындығы мен оның ені мен биіктігіне қатынасы екеуден аспауы керек, ал бір қатар орналасу кезінде бұл қатынас үшеуге тең болады.

Шанақтардың сыйымдылығын мына формуламен анықтайды:

Е_б = ȹʼ ɣ F_бH_б ,

Мұнда ȹ¹ - көлемді қолдану коэффициенті(кесте. 5); F_б – қардағы шанақтың көлденең қимасының ауданы, м₂; Н_б – забутканың биіктігі, м.

Қоймалардың паспортты сыйымдылығын мына формула бойынша анықтауға болады:

Паспортты сыйымдылықты натурасы ɣ=0,75 т/м³ және ылғалдылығы 14,0…15,5 % бидай дәнін сақтау үшін есептейді. а және б мәндерін мына формуламен анықтайды:

Техногиялық жобалаудың нормаларына (ТЖН) сәйкес жинақтаушы сыйымдылықты мына формуламен анықтайды:

П_р –дайындаудың негізгі периоды, күн бойынша;

Р₀ - дайындаудың негізгі периодында берілген потокты сызыққа түсетін астықтың мөлшері т-мен;

К_с – астықтың біркелкі түспеуінің күндік коэффициенті;

К_вл- астық сақтау орнына түсетін дымқыл және шикі астықтың саны; шикі астықты ауданға К_вл= 90 %: орта дымқыл астыққа К_вл = 60% және құрғақ астыққа К_вл = 40 %.

НТП-ға сәйкес дайындаудың негізгі периодында Р₀ астықтың түсуін астықтың жылдық саны Р 75% деп қабылдау керек.

Егер нан қабылдайтын астық сақтау қоймасы жыл көлемінде сыйымдылықтың бір айналуын жасаса, онда көлем
Р= .
Ары қарайғы есептеулерде негізгі дайындау периодында түскен астық мөлшері келесі формуламен есептеледі
Р₀= 0,75Р.
Жергілікті көлемнің шарттарына тәуелді түрде 0,25 П_р; Р₀ және К_с.

Оперативті шанақтар. Қамбалардың технологиялық жабдықты нормалы жұмысы үшiн астықтың беруiн өнiмдiлiк бойынша үзiлiссiз және қажеттi қамтамасыз етуге керек. Ол үшiн жұмысты ұйымдастыруды екi варианттарды қолданады: бiрiншiсi - әр түрлi операцияларға нориялары бiртiндеп жұмыс iстегенде; екiншi - барлық операциялардағы нориялары параллел жұмыс iстегенде.

Операциялардың саны қолданылатын нориялар сан бiрiншi вариантта аз. Жұмыс мұнараларында сондықтан үлкен сыйымдылықтың нориялардың арқасында толық өнiмдiлiкпен жұмыс iстейтiн толтырылатын жедел бункерлерi орнатады. Нориялар содан соң басқа операцияларға ауыстырып қосады. Осы жағдайда технологиялық машиналар жұмыстарды жедел бункерлердегi астығы қорды пайдалана жалғастырады.

Астық кептiргiштер нормалы жұмыс үшiн және екi ауысымда тiптi лазым астық кептiргiш бағытталатын астық және кептiргiш орналасқан бункерлердегi үшiн бункерлердегi кемiнде немен қоры бiрге жайғастырылу үшiн керек. Бункерлердiң үстiнде және подсушильных сыйымдылық технологиялық жобалаудың нормалары бойынша норияның өнiмдiлiгiнiң сақшысы болуы керек, бiрақ астық кептiргiштiң кемiнде үш - сағат өнiмдiлiгi. Қолданылатын нориялар сан екiншi вариантта бiр уақытта атқарылатын операциялардың ең үлкен санына сәйкес келуi керек, өнiмдiлiк оларды бiрнеше негiзгi технологиялық жабдықты өнiмдiлiк көбiрек болуы керек. Технологиялық машиналардың үстiнде осы жағдайда астықтың ағынының бiр қалыптылығының қамтамасыз етуi үшiн ептеген бункерлер орнатуға керек. үстiнде қабылдау бункерлерiнiң сыйымдылығы, сонымен бiрге бункерлер және салмақтардың астында тиiстi-шi тарауда көрсетiлген.

4 Бөлім. ҰН-ҚҰРАМА ЖЕМ ЗАУЫТЫН ЖОБАЛАУ
4.1. Ұн-жарма өнеркәсібін қайта құру немесе құрылысы салынатын ауданның қысқаша мінездемесі
Бұл тарауда келесі мәліметтерді келтіру керек:

- ауданның қысқаша экономикалық мінездемесі және оның ары қарай дамуы;

- басқа аудандар мен облыстарға қатысты теміржол және жолдардың дамуы;

- құрылысты электрэнергиясымен, сумен, жанармаймен қамтамасыз ету;

- ауданның халық саны, оның жақын периодта өсуі және құрылысты жұмыс күшімен қаматамасыз ету;

- ұн-құрама зауытын дәнмен қамтамасыз етеін дәннің келіп түсу көздері, олардың өнімділігі;

- облыс пен ауданның ұнға деген сұранысы, жағдайы және ұн-құрама және жарма зауыттарының даму перспективалары;

- тамақ өндірісінің бар болуы (нан-тоқаш, кондитерлік, макаронды);

- ауыл шаруашылығының негізгі профилі (дәнді, мал шаруашылығы және т.б.) және оның даму перспективалары;
4.2. Дәннің сапалық мінездемесі
Ұн тартатын зауыт түсетiн астықтың сапасы ұнтаққа астықтың әзiрлеуiн схема құрастыруға ықпалы тяды. Жобаланатын кәсiпорын үшiн астықтың сапалық сипаттамасына мәлiмет бойыншалар тапсырмамен сәйкес қабылдайды.

Түсiнiктеменiң бөлiмi бұл түрлер және осы зауытта қайта өңдеуге есептейтiн астықтың сорттары сол сипаттаманы келтiредi. Сонымен бiрге ұнның қасиеттерiнiң немесе жарма зауыт ұн тартатын орналастырылуын ауданы сонымен бiрге мiнездемесi және сауырлар қалай мұндай көрсеткiштерiн есепке алады.

Мiндеттi түрде даярлайтынға технологиялық операцияларын таңдауға астықтың технологиялық қасиеттерi және олардың ықпалы, (ұн тартатын зауыт) майдалау, процестер (жарма зауыт) рушальном сипаттауы керек.

Ұн тартатын және жарма зауыттар үшiн астығының қорлары кәсiпорынның 3-6 айлық жұмысының санында болуы керек.

Өнім қорларын (ұнның) қабылдайды:

- сұрыпталғаны тұсқағаз және макарон ұнының наубай және екi тәулiктiк өндiруiн үш тәулiктiк өндiру мөлшерiнденi тарасыз сақтау үшiн;

- қапта тарамен сақтау – жеті күндік өндеу үшін;

- Тарадағы жарма зауыттардың өнiмнiң қорларына сауырлар 14-тәулiктiк өндiрудi өлшемдерде қабылдайды. Өнiмнiң сақтауына бастауыштарын сан арнайы тапсырма бойынша кейде үлкейте алады;

- бункер үшiн шап 4-тәулiктiк қорды сақтауды есептеулерден жобалайды, құрама жем цехының аумағында болған жағдайда - екi тәулiктiк қор;

- ұн тартатын және жарма зауыттардың қалдықтары үшiн 3-5 тәулiктiк өндiруге есептеуден бункерлерiнiң сыйымдылықтарын жобалайды.

Астықтың ұн тарту партияларының құрастыруына талап осы басшыны жазуда ашып, белгiлi әдiстердiң бiрлерiнiң ұн тарту партиясының құрамын анықтап, астықтың араластыруының әдiстерi көрсетуге керек.

Ұн өндiрiсiнiң технологиялық айналысы тазаланбаған астық үшiн сыйымдылықтағы нақтылы сапаның астығының берiлуiнен бастайды. Мұндай астықтың партиясы астықтан алдын ала қалыптасады, сақтаулы, және ұн тарту партиямен деп аталады. Өз жұмысында сондықтан қасиетi түр, iшкi түрден айтарлықтай өзгеретiн астықпен ұн тартатын зауыттардың тәжiрибесiнде өсiп шығуды аудан және тағы басқалары ұн тарту партиялардың құрастыруы бойынша ұнтақ, ұн тарту партиялар, операция түсетiн астықтарын сипаттауы керек iстеуге дәл келедi. Содан кейiн астықтың жеке партиялары терiп алып, рецептураға сәйкес барлық ұн тарту партияның есептеулерi iстейтiн болады. Ұн тарту партияның рецептурасын жеке компоненттердiң көрсеткiштерi бойынша сан және бар астықтың сапасы туралы мәлiметтердiң негiздерiнде құрайды - шыны тәрiздiк, болжырға, күлдiлiк және тағы басқалар. Ұн тарту партияларында бидайы (1 және 3 түр) жаздық егiс (4 түр) қыстайтын тiркестiруге ұсынылады.

Ұн өндiрiсiнiң технологиялық айналысы тазаланбаған астық үшiн сыйымдылықтағы нақтылы сапаның астығының берiлуiнен бастайды. Мұндай астықтың партиясы астықтан сақтаулы алдын ала қалыптасады, және ұн тарту партиямен деп аталады. Ұн тарту партияның массасы ұтымды тәртiптегi ұзақ, үзiлiссiз жұмысты қамтамасыз етуi керек. Бұл демек, әзiрлеу және астықтың өңдеуiнiң тәртiптерi астықтың барлық партиясы үшiн технологиялық үдерiспен басқару жеңiлдеткен параметрлерге беттерiнше бiрдей болатын. Ұн тартатын зауыттардың тәжiрибесiнде өсiп шығуды аудан және тағы басқалары iшкi түр қасиетi түрден айтарлықтай өзгеретiн астықпен iстеуге дәл келедi. Мұның барлығы астық түсетiн кәсiпорынның әр түрлiлiгiне алып келедi. Астықтың өңдеуi сондықтан жұмыс тәртiптерiнiң тұрақты түзетуi талап етедi.

Астықтың ұн тарту партиясының құрастыруы бойынша операциялар араластырулар деп атайды. Бұл операцияда арналған:

- дәннің кейбір қасиеттерін оптимизациялау үшін;

- жақсартылған сапаның астықтары үнемшiл жұмсау үшiн;

- кәсiпорынның тұрақты жұмысының қамтамасыз етулерi үшiн.

Астықтың араластыруы кез келген белгi бойынша мүмкiн немесе сапа көрсеткiшi бойынша. Ұн тарту партиялардың араластыру немесе құрастыруы дегенмен жағдайлардың көпшiлiгiнде болжырдың санға және сапасы бойынша iске асады, бiр үлгiдегi құрамға, шыны тәрiздiк, табиғи бойынша. Осыған байланысты ұн тартатын кәсiпорындар мүмкiндiк шикiзаттың сақтауында алуы керек, әр түрлi сапа көрсеткiштерiнiң дәнiне араластырмағанында емес, ол бөлек сақталғанында.

Ұн тарту партияны компоненттердiң әр түрлi сандарынан құрайды, жиiрек кездеседi екi араластыр, үш немесе төрт компоненттерден сиректеу. Ұн тарту партияның құрастыруын есеп үш кезеңде ұйғарылады. Бiрiншi кезеңде сапа көрсеткiшiнiң орташа өлшемдi мәндерiн анықтайды араластыр. Екiншi кезеңде астықтың партиясының массаларын анықтайды, үшiншi кезеңде қажеттi есептеулер өндiрiп алады. Мысалы, есептеуге екi компоненттi үшiн араластыр.