ӘӨЖ. 378. 016. 02: 004. 9(574) компьютерлік бағдарламалау тілдерін оқыту әдістемесі

КОМПЬЮТЕРЛІК БАҒДАРЛАМАЛАУ ТІЛДЕРІН ОҚЫТУ ӘДІСТЕМЕСІ

Пердебаева Э.

Бағдарламалау тілі мұғалім мен оқушының есепті шығару құралы. Көптеген есептер осы арнайы жазылған бағдарламалар көмегімен орындалады. Бағдарламалау тілінің мынадай кең тараған түрлері бар: Бейсик, Паскаль, Дельфи және т.б. Бағдарламалау тілі тарихы. 1954 жылы математикалық формулаларды (FORmula TRANslator) машиналық кодқа түрлендіруге арналған алғашқы бағдарламалық тіл - Фортран жобасы жасалды. 1960 жылдар математикалық және ғылыми-техникалық есептерді шешуге арналған Алгол-60 тілі жазылды. Одан кейінгі жылдары экономикалық есептерді шығаруға арналған Кобол (Comman Bussinness – Opiented Language), Корал, Бейсик (BASIC – Beginners All-pyrpose Symbolic Instruction Code) тілдер, APL (A Programming Language), ЛИСП тілдері жасалды. Сосын Р1/1 (Programming Language), PL/M, PL/Z, MPL (Multyporpose Programming Language) бағдарламалары дайындалды. Микро ЭЕМ-де Паскаль (Philips Automatic Seguence Calculator - PASCAL) тілі кең қолданысқа ие болды [1-7].

Қазіргі кездері VISUAL BASIC, DELPHI тілдерінің ролі айрықша орын алуда.

ПРОГРАММАЛАУ ТІЛДЕРІНІҢ ШЫҒУ ТАРИХЫ СҮЛБЕСІ

Бейсик тілін оқыту әдістемесі. Бейсик тілі АҚШ-та 1960 жылдары алғашқы үйренушілер үшін жасалынды. Бейсик сөзі ағылшынша Beginner All purpose Symbolic Instruction Code (BASIC) - қазақшасы көпшілікке қолдануға арналған тіл.

Мектеп информатика курсында компьютерде Бейсик тілі қолданылады. Бұл үйренуге өте жеңіл тіл. Өйткені 10-15 нұсқаулар мен операторлардан тұрады. Мұғалім оқытушы бағдарлама жасауда тиімді пайдалануына арналған, әрі бұл тіл арқылы сұхбаттық түрде жұмыс істейді.

Паскалъ тілі. Паскаль тілін Н.Виртом жазды. Бұл бағдарламалауды үйретуге арналған мүмкіндігі мол тіл. Сосын мектептерге Турбо Паскаль тілдері енгізілді. Турбо паскальдің 5.5, 6.0, 7.0 түрлері кәсіптік бағдарламалау тілдері болып отыр.

Қазіргі кезде ІВМ (Internationall Business Machiness - стандартная деловая машина) фирмасы жасаған дербес компьютерлерде кең қолданылады.

Есептеу қуралдары: Көпшілік авторлар сұхбатты есептеу құралы ретінде электрондық кестені қолдану керек деп санайды. Бірақ бұл формуланы ұяшықтарға жазуды талап етеді, оның үстіне бұл жүйені меңгеру мен т.б. жұмыстарда тиімсіздік танытады. Дәл осы оқулықтың 98-бетінде диалоггты режимді Бейсиктен бастау қажет делінген. Бейсиктің ролі айрықша екендігі бәрімізге белгілі, ейткені ол меңгеруге оңай қарапайым тіл. Бейсик тілі қаншалықты ескіргенімен, келешекте қолданылмағанымен де біз осы тіл арқылы есептеу жүргізу тәсілдерін үйренуіміз қажет.

Оқыту әдісі мен түрлері. Сұхбат бұйрықтарын меңгеру тікелей формуланы қолдана отырып, практикалық есептеу арқылы жүзеге асады. Алдыменен мұғалім нұсқау дайындап алып, оның бір үлгісін оқушыларға компьютерде орындап керсетеді. Содан кейін оқушылардың барлығы зертханалық жұмыстарды орындауға көшеді. Бұл тілді калькулятор ретінде де қолдануға болады. Тақтаға қажетті терминдерді, бұйрықтарды, кілтті сөздерді жазып мысалдар келтіру керек. Атап айтқанда, енгізу, шығару, арифметикалық операциялардың орындалу барысын, «түбір», «тригонометриялық» функциялардың және т.б. Бейсик тілінде жазылу үлгілерін көрсеткен жөн.

Сонымен бірге, оқушылар үйге тапсырмаға өздерің тұрған бөлмелеріңнің ауданын есептеңдер деген тапсырма беруге болады.

Білімді жалпылау. Оқушылардың алған білімін қорытындылау сұрақтар әзірлеу керек.

оқушыны тәрбиелеу мақсаты. Бұл мақсатта мектеп информатика курсының мақсаттарымен қатар қарастырылады. Оның негізгі бағыты информациялық мәдениеттің компоненттері этикалық және эстетикалық тәрбие беруді қалыптастыру.
Әдебиеттер

1.Р.Ә.Медетбекова. Информатика. Шымкент, 2012. –Б. 450-451.

2.Ә.Қ.Бүркіт. Компьютерді басқару технологиясы. Шымкент, 2010. –Б. 565-567.

3.Ә.Қ.Бүркіт. Информатиканы оқытуда көрнекілік принципті жүзеге асыру әдістемесі. Электрондық кітап. Астана, 2006.

4.Ә.Қ.Бүркіт. Информатиканы оқыту әдістемесі. Электрондық кітап. Астана, 2007.

5.Ә.Қ.Бүркіт. Информатика. Электрондық кітап. Астана, 2008.