Эссе Ғылыми зерттеу жұмыстарын ұйымдастыру және зерттеулер жүргізу негіздері
жүктеу/скачать 17.91 Kb.
|
|
Эссе Ғылыми зерттеу жұмыстарын ұйымдастыру және зерттеулер жүргізу негіздері Кез-келген ғалым үшін оның еңбегін бүкіл әлем көруі және оның зерттеулерімен басқа адамдардың таныс болуы өте маңызды. Заманауи технология ғасырында ғылыми зерттеулеріңізді әріптестермен және ғылымға қызығушылық танытушылармен бөлісудің көптеген жолдары бар. Сапалы ғылыми зерттеу үшін оны дұрыс ұйымдастыру, жоспарлау және белгілі бір бірізділікпен орындау қажет. Бұл жоспарлар мен қимылдардың бірізділігі ғылыми зерттеудің түріне, объектіге және мақсатына байланысты болады. Егер ол инженерлік-техникалық салада жүзеге асырылатын болса, онда алдымен негізгі алдын-ала жоспарлау құжаты – техникалық-экономикалық негіздеме әзірленеді, содан кейін теориялық және эксперименттік зерттеулер жүргізіліп, ғылыми-техникалық есеп құрастырылады және оның нәтижелері шығарылады, жұмыстар өндіріске енгізіледі. Ғылыми зерттеулерді дамытуда қабылданған әдістердің, тәсілдердің және олардың нақты реттілігінің жиынтығы. Ғылыми зерттеудің принциптері: мақсаттылық принципі, объективтілік принципі, қолданбалы бағыттылық принципі, жүйелілік принципі, тұтастық принципі, динамизм принципі. Ғылыми зерттеудің негізгі сипаттамалары: шешілмеген сұрақтар, мәселе және зерттеу тақырыбы, зерттеудің өзектілігін негіздеу. Зерттеулер теориялық, теориялық-эксперименттік немесе эксперименттік болуы мүмкін. Зерттеудің бір түрге жіктелуі қолданылатын ғылыми зерттеу әдістері мен құралдарына байланысты объектіні танудың математикалық және логикалық әдістерін қолдануға негізделген. Қойылған мақсатқа сәйкес ғылыми зерттеулердің үш түрі бар: іргелі, қолданбалы және тәжірибелік. Студенттердің, магистранттардың, докторанттардың ғылыми жұмыстарында ғылыми зерттеудің төрт кезеңін бөліп көрсетуге болады: дайындық кезеңі, теориялық және эмпирикалық зерттеу кезеңі (әдебиеттермен жұмыс, эксперименттер жүргізу және т.б.), ғылыми зерттеу нәтижелерін ұсыну. (баяндама жасау, мақала, баяндама, курстық жұмыс немесе дипломдық жұмыс жазу), ғылыми зерттеу нәтижелерін көрсету (дипломдық жұмысты қорғау, конференцияда немесе семинарда баяндама жасау). Зерттеу жұмысын орындау процесі алты кезеңді қамтиды: 1) тақырып таңдау; 2) зерттеудің мақсаты мен міндеттерін анықтау; 3) теориялық зерттеулер; 4) эксперименттік зерттеулер; 5) ғылыми зерттеулерді жүзеге асыру. Тақырыптың өзектілігін негіздеу, тұжырымдау, зерттеудің мақсаты мен міндеттері, оның объектісін анықтау, ал пәнді ғылыми зерттеудің дайындық, бірақ қажетті кезеңі ретінде қарастыруға болады. Зерттеу объектісімен логикалық байланыс түріне қарай міндерттер келесідей болады: − іздеу (проблемалық жағдайды анықтау); − сипаттамалық (бар қарама-қайшылықтарды баяндау); − түсіндірмелі (себеп-салдар байланысын орнату); − эксперименттік (жасанды жасалған жағдайларда сынау қорытындылары); − іске асыру (теориялық және практикалық ұсыныстар). Ғылыми гипотезалардың белгілі бір талаптары бар. Сонымен, гипотезалар зерттеудің мақсаты мен міндеттеріне сәйкес келуі және ақиқаттығы дәлелденген белгілі теорияларға негізделуі керек. Сонымен қатар, олар зерттеушінің теориялық және практикалық мүмкіндіктерінен аспайтын тексерілген, ғылыми дәлелденген эмпирикалық фактілерге қайшы келмеуі керек және әдістер мен құралдармен тексерілуі керек. Негізгі кезең теориялық және эмпирикалық зерттеулерді қамтиды және зерттеудің өзіндік ерекшелігіне және осы зерттеу жүргізілетін ғылым саласына байланысты өткізіледі. Бұл кезеңде әдебиетпен жұмыс істеуі мүмкін, нормативтік және мұрағаттық материалдар жинау және статистикалық ақпаратты өңдеу, эксперименттер мен далалық зерттеулер жүргізу, экспедициялар мен конференцияларға қатысуы мүмкін. Зерттеу сапасының ең маңызды критерийі оның аналитикалық мазмұны, қабылданған физикалық, математикалық және эксперименттік үлгілердің негізділігі мен сенімділігі болып табылады. Эксперименттік зерттеулерге негіз болатын ғылыми еңбектерде тәжірибе деңгейінің тәжірибелік мүмкіндіктердің қазіргі жағдайына қаншалықты сәйкес келетінін көрсету керек. Экспериментті автоматтандыру үшін жаңа физикалық принциптерге және заманауи есептеу техникалары мен программалық құралдарға негізделген эксперименттік әдістерді пайдалану қажет Ғылыми зерттеудің нәтижесі, яғни соңғы кезеңі әрқашан жалпылау және талдау болып табылады, алынған мәліметтер, жаңа ғылыми түсініктеме фактілер, ережелерді тұжырымдау, қорытындылар, практикалық ұсыныстар мен ұсыныстар. Басқаша айтқанда, соңғы кезең әрқашан белгілі бір форма мен мазмұнға ие қандай да бір ғылыми нітижеге алып келеді. Зерттеудің соңғы кезеңі жобалауға байланысты көптеген аспектілерді қамтиды және ғылыми нәтижелерді құрылымдау. Кез-келген адам нәтиженің өз мәні және оның ішкі құрылымы мен мазмұны анықталады. Егер, мысалы, ғылыми нәтиже монография түрінде шығарылатын болса, онда оның өз атауы болуы керек екені анық, тараулар мен параграфтардың белгілі бір саны алынған нәтижелер келтіріледі. Арнайы қолжазба дайындалып, тексеріліп, өңделген, пайдаланылған әдебиеттер мен қосымшалар тізімі болуы керек. Ғылыми нәтижелерді дұрыс ашу және тұжырымдау мәселесі ғылыми дәрежелерге үміткерлер үшін ерекше өзекті болып табылады. Ғылыми зерттеулерді тиімді жүзеге асыруды ұйымдастыру – аса маңызды міндет, үлкен қаражатты, уақытты және білікті мамандарды қажет етеді. Бүгінгі таңда ғылымды және ғылыми қызметті танымал ету, сонымен қатар авторды плагиаттан қорғау үшін өз жұмысыңызды жариялаудың дәлелденген жолы - жұмысыңызды ғылымиметриялық мәліметтер базасына енгізілген журналда жариялау болып табылады. жүктеу/скачать 17.91 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|