Олар молекулалар шоғырына тәуелді . Бұған қоса, газ қысымы молекулалар қозғалысының орташа кинетикалық энергиясына пропорционал болатын білдік. Бұл-ең басты мәселе.
? 1. Молекулалық ыдыс қабырғасын соқтығысу күші олардың жылдамдығына пропорционал, ал қысымы жылдамдық квадратына пропорционал болатыны неліктен?
2. Молекула- кинетикалық теорияның негізгі теңдеуіндегі 1/3 көбейткіші қайдан пайда болады?
3. Молекулалардың орташа кинетикалық энергиясы газ шоғыры мен олардың ыдыс қабырғасына түсіретін қысымына қалай тәуелді?
Есеп шығару үлгісі
Бірінші тараудың есептерінің көпшілік бөлігін шығарғанда заттардың массасын анықтай білу керек. Ол үшін Менделеев кестесінен белгілі салыстырмалы атомдық масса бойынша салыстармалы молеуклалық массаны , содан соң - салыстырмалы молекулалық масса, мольдік массаны анықтау керек.
Көптеген есептерге дененің белгілі массасы бойынша заттың мөлшерін немесе олардағы молекулалар (атомдар) санын анықтау талап етіледі. Бұл үшін: және фрмулалары пайдаланылады . Мұндағы жекек молекулалардың массасы формуласы бойынша анықталады . Қайсыбір есептерде заттың массасын оның тығыздығын және көлемі V арқылы өрнектеу керек.
1.Судың мольдік массасын анықтаңдар.
Шешуі. Сутегінің салыстырмалы атомдық массасы 1,00797, ал оттегінікі -15,9994. Судың химиялық формуласы – Н2О. Демек, судың салыстырмалы молекулалық массасы мынаған тең:
Cудың мольдік массасы:
2. 1 кг көмірқышқыл газдағы заттың мөлшері мен молекулалар санын анықтандар.
Шешуі. Көмірқышқыл газдың мольдік массасы М=0,44 кг/моль болғандықтан, заттың мөлшері
Молекулалар саны
3.Газ толтырылған электр шамы ішіндегі газдың тығыздығы =0,9 кг/м3.
Шам жанғанда оның ішіндегі қысым = 104 Па-дан 2=1,1 105 Па-ға дейін артты. Сонда газ молекулаларының орташа жылдамдығы қанша артты?
Шешуі. Бір молекуланың m0 массасының n шоғырына (көлем бірлігіндегі молекулалар саны) көбеййтіндісі көлем бірлігіндегі молекулалар массасына, яғни газдың тығыздағына тең. Демек, молекулалық-кинетикалық теорияның негізгі теңдеуін мына түрде жазуға болады:
Сондықтан
Өзбетінше шығаруға есептер
1.Көлемі 0,02 см3 зайтүн майының тамшысын су бетіне тамызғанда, ол қандай ауданға жайылады?
2.Сутегі мен гелийдің мольдік массасын анықтаңдар.
3. 12кг көміртегіндегі атомдар саны 16 кг оттегіндегі молекулалар санынан неше есе асып түседі ?
4.1г судағы заттың мөлшері (моль есебімен) қанша?
5.10 г оттегіндегі молекулалар саны неге тең.
6. Азоттың мольдік массасы 0,028кг/мольге тең. Азот молекуласының массасы неге тең?
7.1 м3 мыстығы атомдар санын анықтандар . Мыстың мольдік массасы M=0,0635 кг/моль, оның тығыздығын =9000 кг/м3
8.Алмастың тығыздығы 3500 кг/м3. Осы заттың 1022 атомы қандай көлемалып тұрады.
9.Егер газдың молекулаларының шоғыны 3 есе артып , ал оның молекулаларының орташа жылдамдығы 3 есе кімге , онда оның қысымы қалай өзгереді?
10.Егер газдың молекулаларының орташа квадраттық жылдамдығы м2/с2, молекулалар шоғыры n=3 1025 м-3, әрбір молекуласының массасы m0=5 10-26 кг болса, онда ыдыстағы газ қандай қысымда тұр ?
11.Көлемі 1,2 л қолбада 3 22 гелий атомы бар.Әрбір атомның орташы кинетикалық энергиясы қандай? Қолбадығы газдың қысымы 105 Па.
12.Массасы m=6 кг,көлемі V=4,9 м3 және қысымы =200 КПа газ молекулаларының орташа квадраттық жылдамдығын есептеп табыңдар .
Достарыңызбен бөлісу: |
