Ж. Ежелгі ғалымдар туралы баяндама дайындау. Виллеброрд снелл

С
ӨЖ.ЕЖЕЛГІ ҒАЛЫМДАР ТУРАЛЫ
БАЯНДАМА ДАЙЫНДАУ.
ВИЛЛЕБРОРД СНЕЛЛ
Орындаған: Бесбавова Нұрзия
Тулеутаев Мағжан 

Ви́ллеброрд Снелл ван
Ройен(голландиялық Willebrord Snel
van Royen; 13 маусым 1580, Лейден
— 30 қазан 1626, Лейден) —
голландиялық математик, физик жəне
астроном, Людольф ван Зейленнің
шəкірті, Лейден университетінің
профессоры. Кейбір орыс
деректерінде ол Snell, Snell немесе
Snel деп аталады жəне
латыншаланған Snellius атауымен
жарияланған.
07

В и л л е б р о д С н е л л и у с Н и д е р л а н д ы н ы
ң Лейден қаласында дүниеге келген.
1 6 1 3
ж ы л ы о л ә к е с Р у д о л ь ф С н е л в а н Р у е н н
ң (1546-1613) орнына Лейден
у н и в е р с и т е т н д е м а т е м а т и к а п р о ф е с с о р ы б о л д ы .
1 6 0 0 ж ы л д а н б а с т а п А д р и а н в а н Р о м е н м е н б р г е Е у р о п а н ы
ң әртүрл елдер не
с а я х а т ж а с а п , н е г з н е н а с т р о н о м и я л ы
қ мәселелерд талқылады. Вюрцбургте
б р а з у а
қыт өтк згеннен кей н ек математик Прагаға барды, онда ван Ромен
С н е л л д и м п е р а т о р а с т р о н о м ы Т и х о Б р а г е ж ә н е И о г а н н е с К е п л е р м е н
т а н ы с т ы р д ы . С н е л л Б р а х е м е н б р а з у а
қыт өтк з п, оған бақылау жасауға
H E X C O D E
# 4 F 8 D 8 0
к
өмектест және оның өз осы сапарда көп нәрсен үйренд . Алайда Брахе 1601
ж ы л д ы
ң қазан айында қайтыс болды. Кей ннен Кеплер Снеллге (Stereometria
d o l i o r u m т р а к т а т ы н д а , 1 6 1 5 ж . ) « ә л е м г е ә й г л г е о м е т р » ( л а т . g e o m e t r a r u m
n o s t r i s e c u l i d e c u s ) р е т н д е т е р е
ң құрметпен сөйлед

С О Д А Н К Е Й І Н С Н Е Л Л М Е Н В А Н
Р О М Е Н Г Е Р М А Н И Я
ҒА БАРЫП,
И О Г А Н Н П Р Е Т О Р И У С , М А Й К Л
М Ё С Т Л И Н Ж
ӘНЕ БАСҚА
ҒАЛЫМДАРМЕН СӨЙЛЕСТІ. 1602
Ж Ы Л Д Ы
Ң КӨКТЕМІНДЕ СНЕЛЛ
Л Е Й Д Е Н Г Е
ҚЫСҚАША ОРАЛДЫ,
С О Д А Н К Е Й І Н 1 6 0 3 Ж Ы Л Ы
П А Р И Ж Г Е Б А Р Д Ы , О Н Д А О Л
З А
Ң ОҚУЫН ЖАЛҒАСТЫРДЫ,
С О Н Ы М Е Н
ҚАТАР
М А Т Е М А Т И К Т Е Р М Е Н К
ӨП
Б А Й Л А Н Ы С Т А Б О Л Д Ы . О С Ы
С А П А Р Д А Н К Е Й І Н О Л З А
Ң
О
ҚУЫН ТАСТАП, ЛЕЙДЕННЕН
Е Ш
ҚАШАН КЕТПЕДІ.

Снелл геодезиялық өлшемдерд орындау үш н
үшбұрыштың ұқсастық әд с н қолдануды ұсынды; Снелл
триангуляция көмег мен Нидерландының батысы мен
оңтүст к-батысындағы жазықтағы б рнеше би к нүктелер
арасындағы қашықтықты есептеу арқылы өз нәтижес не
келд . Бұл өлшемдерд дәл орындау үш н Снелл үлкен
квадрантты тұрғызды, оның көмег мен бұрыштарды
градустың оннан б р бөл г нде дәл өлшей алады. Бұл
квадрантты әл күнге дей н Лейдендег Boerhaave
мұражайында көруге болады. Он төрт қаланың жел с
бойынша елу үш триангуляциялық өлшемдер жүрг з лд . 

Снелл 1626 жылы қазанда 18
жасында Лейденде қайтыс
болды. 46 колик диагнозымен
сырқаттануына байланысты.
Оның қаб р н Лейдендег
Питерскерктен көруге болады.
Снелл заңы толығырақ
Френель формулаларында
қарастырылатын түскен,
сынған және шағылған
сәулелерд ң интенсивт л г мен
поляризациясының қатынасын
сипаттамайды.

1621 
жылы Снелл жарықтың сыну заңын сипаттады.
Алайда ол мұны да, оптикадағы көптеген басқа
эксперименттерд ң нәтижелер н де жариялай
алмады. Исаак Восс «Жарықтың табиғаты» (De
natura lucis, 1662) 
эссес нде Виллеброд Снеллд ң
ұлы оған әкес н ң үш к таптан тұратын
қолжазбасын көрсеткен н хабарлады; ондағы сыну
заңы келес түрде өрнектелд : «б р ортада түсу
және сыну бұрыштарының косеканттарының
қатынасы тұрақты болып қалады» . 

НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА
РАХМЕТ!