Жас ғалымдар, магистранттар, студенттер мен мектеп оқушыларының «хxi сәтбаев оқулары»
жүктеу/скачать 4.43 Mb. Pdf көрінісі
|
| «XXI Сәтбаев оқулары»
«СТУДЕНТТЕР» сериясы құсу, ішек дисфункциясы пайда болуы мүмкін. Сондықтан жасыл картопты жеуге болмайды, ал ескі өсіп шыққан түйнектерді мұқият тазалап, «көзді»алып тастау керек. Картоптан сіз көптеген түрлі тағамдарды дайындауға болады. Ол қуырылған, қайнатылған, бұқтырылған, пирогтарды толтыру үшін қолданылады, одан құймақ, пирожныйлар және т. б. жасалады. Республика халқының тамақтануында қырыққабат маңызды орын алады. Ең көп таралған ақ қырыққабатта 1,8 % ақуыз, 5,4 % көмірсулар бар. Ондағы С витаминінің мөлшері 100 г өнімге 50 мг-ға жетеді, бұл картопқа қарағанда екі есе көп. Осыған байланысты ол лимон мен мандариндерден асып түседі. Қырыққабат тұздығы оның витаминдік құндылығын төмендетпейді [3, 76 б.]. Витаминдер жан–жақты және дененің барлық қызметіне айтарлықтай әсер етеді. Сонымен қатар, адамға қажет дәрумендердің дозалары тағамның басқа құрамдас органикалық бөліктерімен (ақуыздар, майлар, көмірсулар) салыстырғанда аз және миллиграмммен, ал микрограмм немесе гаммадағы кейбір дәрумендермен (1/1000 үлесі миллиграмм) көрінеді. Кейбір дәрумендердің синтезі ішек микрофлорасымен жүзеге асырылады, бірақ ол шамалы және адамның қажеттіліктерін қанағаттандыра алмайды. Бұл тағамда белгілі бір витамин болмаған кезде адам тиісті витамин тапшылығын дамытады, дегенмен оның аз мөлшері ішекте синтезделеді. Кейбір жағдайларда витаминдер адам ағзасында Провитаминдер деп аталатын Органикалық заттардың химиялық құрамына жақын зат алмасу процесінде түзіледі. Фотосинтездің арқасында адамның терісіндегі эргостерин күннің ультракүлгін сәулелерінің (немесе жасанды сәулеленудің) әсерінен D дәруменіне айналады. Қазіргі уақытта дәрумендердің адам үшін маңызы туралы түсінік өзгерді. Егер бұрын олар адамды тек ауыр, кейде өлімге әкелетін аурулардан қорғайды деп сенсе, қазір адам ағзасындағы дәрумендердің рөлі әлдеқайда кең және маңызды екені белгілі. ӘДЕБИЕТТЕР 1 Витаминдер [Электрондық ресурс]. – М., 2008. – Кіру режимі: http://www.vitamins.tj. – кіру күні: 09.01.2021 2 Барлық дәрумендер туралы. Витаминдердің түрлері, олар бар өнімдер. Организмдегі дәрумендердің рөлі. [Электрондық ресурс] – М., 2010. – Кіру режимі: http://lentachel.ru/articles/2780. – кіру күні: 08.01.2021 3 Жас отбасы энциклопедиясы [Электрондық ресурс]. – Мн., 1987. – Кіру режимі: http://www.bibliotekar.ru/enc–Semya/index.htm. – кіру күні: 09.01.2021 4 100 витамин [Электрондық ресурс]. – М., 2009–2010. – Кіру режимі: http://100vitaminov.ru/gipervit.php. – кіру күні: 08.01.2021 жүктеу/скачать 4.43 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|