Жоғары сыныптарда прозалық шығармаларды оқыту
Тақырыбы/ Автор
|
Мақсаты
|
Тұжырымдар/Нәтижесі
|
Мемлекеті
Зерттеу әдісі
|
Шағын проза жанрын оқытудың ерекшеліктері
Қайкен Эльмира Ғибадатқызы
https://stud.kz/referat/show/21177#&gid=1&pid=1
|
Қазақ әдебиеті прозасындағы әңгімелерді оқыту барысында түрлі әдістерді пайдаланып, балалардың тілін дамыту жолдарын оқыту
|
Ауызша, жазбаша тіл дамытуда мынадай жұмыс түрлері орындалуы тиіс:
Сөздік жұмысы;
Мазмұндау: а)әңгімеге жуық мазмұндау; ә)мәтін мазмұнын қысқартып тезис ретінде мазмұндау;
б) мәтінді екінші жақта мазмұндау;
в) қажет үзінділерді мазмұндау;
Жоспар құру;
Шығарма жаздыру: әңгіме тақырыбына сай шығарма, ұнаған эпизод бойынша шығарма, әңгіме мазмұнын қабылдауын байқау үшін эссе жаздыру
|
Қазақстан
Талдау, жинақтау, эксперимент
|
Ағылшын тіліндегі прозаны оқыту әдістері
|
Прозаны оқытудың негізгі мақсаттары:
1. оқушыларды әдеби жағынан байыту және
мазмұнды білу
|
Мәтінді дәлдік үшін оқу. Прозаның бір бөлігін үйрету кезінде міндетті шарт болып табылады.Бұл мұғалімнің аса қатаң басшылығымен жасалады. Бұл оқушыларды мәтінге көбірек көңіл бөлуге мәжбүр етеді. Бұл терең және егжей-тегжейлі түсінуді қамтиды
мәтін. Бұл, ең алдымен, оқу стратегиясын жасаумен байланысты.
Оқу стратегиялары:
1. Үкім
2. Пайымдау
3. Түсіндіру және
4. Бағалау
Прозалық сабақ беру-бұл дәлдік жаттығуы. Оқушылар мәтінді тек белгілі бір мақсатта оқымайды
ақпарат. Мәтін жазушының ниетіне назар аудара отырып, ақпаратты сканерлеуге жарамды болып саналады,
дәлелдер, идеялар, стиль және т.б., Студенттер өздерінің түсінуіне байланысты барлық сұрақтарға жауап береді .
Сонымен, прозаны оқыту құрылымдық силлабусқа негізделуі керек.
1. Бұл қызықты болуы керек.
2. Ол жақсы бағаланған болуы керек.
3. Мәтінді оқымас бұрын ауызша талқылау үшін көбірек мүмкіндіктер.
4. Қиын сөздерді, сөз тіркестерін, идеяларды мұғалім нақты түсіндіруі керек.
5. Онда үнсіз оқуға және дауыстап оқуға арналған ережелер болуы керек.
|
Ұлыбритания
Эксперимент, талдау
|
Прозаны оқытудың Five-C стратегиясы
|
Бұл стратегияның негізгі мақсаты – мәтіндегі оқиғаларды кілт сөздер мен сөйлемдер негізінде саралау.
|
Speaker- сөйлеуші кім?
Situation - қандай оқиға орын алды?
Sentence - сол оқиғаны баяндайтын сөйлем.
Shift - Әңгімедегі кейіпкерлердің тонында немесе жағдайында қандай да бір өзгерістер бар ма?
Sintax – бұл синтаксис сізге әңгіменің мәнін түсінуге қалай көмектеседі?
|
АҚШ
Эксперимент, саралау әдісі
|
ЖОҒАРЫ СЫНЫПТАРДА ПРОЗАЛЫҚ ШЫҒАРМАЛАРДЫ ОҚЫТУ
|
жоғары сыныптарда прозалық шығармаларды оқыту жүйесі н қарастырып, жаңа технологиялардың түрлерін талдау
|
Сын тұрғысынан ойлау бағдарламасы қызығушылықты ояту, мағынаны тану, ой толғаныс кезеңдерінен түзіледі. Үйрену үдерісі – бұрынғы білетін және жаңа білімді ұштастырудан тұрады. Үйренуші жаңа ұғымдарды, түсініктерді, өзінің бұрынғы білімін жаңа ақпаратпен толықтырады, кеңейте түседі.Сондықтан да сабақ қарастырғалы тұрған мәселе жайлы оқушы не біледі, не айта алатындығын анықтаудан басталады. Осы арқылы ойды қозғату жүзеге асады. Осы кезеңге қызмет ететін «Топтау», «Түртіп алу», «Ойлану», «Болжау», «Әлемді шарлау», т.б әдістер (стратегиялар) жинақталған. Қызығушылықты ояту кезеңінің екінші мақсаты – үйренушілік белсенділігін арттыру. Өйткені, үйрену – енжарлықтан гөрі белсенділікті талап ететін іс-әрекет екені даусыз.Оқушы өз білетінін еске түсіреді, қағазға жазады, көршісімен бөліседі, тобында талқылайды. Яғни, айту, бөлісу, ортаға салу арқылы оның ойы ашылады. Осылайша шыңдалған ойлауға бірте-бірте қадам жасала бастайды. Оқушы бұл кезеңде жаңа білім жайлы ақпарат жинап, оны байырғы біліммен ұштастырады. Мысалы М.Әуезовтің «Абай жолы» романы. Оқушы мектеп табалдырығынан бұрын-ақ Абаймен таныс болады және кем дегенде бір шумақ өлеңін жатқа біледі. Бастауыштағы және 5-8 сынып аралықтарында өткен Абайдың өлеңдерін немесе қара сөздерін еске түсіру арқылы осы тәсілдерді пайдалануға болады. Ал білмейтін тұстарын ұстазы айтқан кезде түртіп алуға негіз бар. Жоғары сыныптарда бір тақырыптың өзі бірнеше сағатқа берілгеннен кейін алдымен сол кейіпкердің өмірімен танысу алға қойылады да, ары қарай композициялық құрылымға негізделеді.
Ойлау мен үйренуге бағытталған бұл бағдарламаның екінші кезеңі – мағынаны тану (түсіне білу). Бұл кезеңде үйренуші жаңа ақпаратпен танысады, тақырып бойынша жұмыс істейді, тапсырмалар орындайды.Оның өз бетімен жұмыс жасап, белсенділік көрсетуіне жағдай жасалады. Оқушылардың тақырып бойынша жұмыс жасауына көмектесетін оқыту стратегиялары бар. Соның бірі – INSERT. Ол бойынша оқушыға оқу, тақырыппен танысу барысында V – «білемін», - «мен үшін түсініксіз», + «мен үшін жаңа ақпарат», ? – «мені таң қалдырады» белгілерін қойып отырып оқу тапсырылады. INSERT – оқығанын түсінуге, өз ойына басшылық етуге, ойын білдіруге үйрететін ұтымды құрал. Бір әңгіменің соңына тез жету, оқығанды есте сақтау, мәнін жете түсіну – күрделі жұмыс. Сондықтан да оқушылар арасында оқуға жеңіл-желпі қарау салдарынан түсіне аламау, өмірмен ұштастыра алмау кездеседі. Мағынаны түсінуді осылай ұйымдастыру – аталған кемшіліктерді болдырмаудың бірден-бір кепілі.
|
Қазақстан
Талдау әдісі
|
|
|
|
|
Достарыңызбен бөлісу: |
