Кіріспе Пәндердің атауы және олардың негізі бөлімдері

М. Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік университеті

Информатиканы оқытудың теориясы мен әдістемесі кафедрасы

«Бекітемін» ҒЖжХБ жөніндегі проректор _________________ Бахов Ж.К. «________ » _____________ 2011 ж.

мамандығы бойынша докторантураға қабылдау емтиханының

Шымкент, 2011 ж

Қабылдау емтиханның бағдарламасы 6М011100 – Информатика мамандығының пәндері: Алгоритмдер және оның күрделілігі (қиындықтары), Криптология, Бағдарламалық қамтаманы құру технологиялары, Жасанды интеллект теориясы, Информатиканы оқыту әдістемесі типтік бағдарламалары негізінде құрылған.

Қабылдау емтиханының бағдарламасы кафедраның мәжілісінде талқыланған

Қабылдау емтиханның бағдарламасы Жаратылыстану және педагогикалық факультеттің әдістемелік комиссиясымен мақулданған «26» 05 2011, №10 хаттамасы

Төрағайымы ______________ Бозшатаева Г.Т.

Қабылдау емтиханның бағдарламасы Жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру орталығымен келісілген

1. 
   Пәндердің атауы және олардың негізі бөлімдері
   

Фундаментальды есептеу алгоритмдері. Алгоритмді талдау әдістері. Рекуррентті теңдеулердің үлкен класының жалпы шешімі; біртекті және дербес шешімдері; мультипликативті функциялар; басқа да басқару функциялары. Алгоритмдерді құру әдістері. «Бөл де басқар» алгоритмдері; ұзын бүтін мәндерді көбейту; ішкі есептердің балансы. Динамикалық бағдарламалау. Қайтарумен іздеу; ұту функциялары; қайтарумен іздеуді іске асыру; альфа-бета қиылысуы; тармақтар және шекаралар әдісі; эврстикалық алгоритмдер шектеулері. Локальды іздеу алгогитмдері; локальды және глобальды тиімді шешімдер; коммивляжер есебі; блоктарды орналастыру. Сыртқы жады алгоритмдері. Сыртқы есептеу пішіні; қосымша жадымен жасалынатын операциялардың бағасы. Полиномиалды алгоритмдер. Полиномиалдылық және эффектілік. Алгоритмдердің ықималды талдауы. Ықтималдық алгоритмдері және олардың талдауы. Есептеліну теориясының негіздері. Есептеу қиындықтарының сипатталынуы. P және NP қиындылық класстары мен олардың өзара байланысы. NP-толық есептері. Рекурсияны қолданатын алгоритмдердің қиындылықтары.

Криптологияның математикалық негіздері. Салыстырулар теориясы. Қалдықтар туралы қытай теоремасы. Эйлер және Ферма теоремалары. Ақырлы өрістер. Ақырлы өрістерді құру. Ақырлы өрістердегі келтірілмейтін көпмүшеліктер. Ақырлы өрістердің примитивті элементтері. Модулярлық арифметика. Дискретті логарифмдер. Фурьенің дискретті түрлендірулері. Құпия кілттерді басқару. Кілттерді алдын-ала үлестіру. Кілттерді жеткізу. Кілттерді ашық үлестіру. Бөлісу тәртібі. Ашық кілтті шифрлау жүйелері. RSA шифржүйесі. Диффи Хеллман шифржүйесі. Эль Гамаль шифржүйесі. Мак Элис шифржүйесі. Қоржын алгоритміне қатысты шифржүйесі. Криптографиялық хэш-функциялар. Кілттік хэш-функциялар. Кілтсіз хэш-функциялар. Цифрлы қолтаңбалар. Ашық кілтті шифржүйелерге цифрлы қотаңбалары. Фиат-Шамир цифрлы қолтаңбалары. Эль Гамаль цифрлы қолтаңбалары. Кілттерді үлестіру протоколдары. Симметриялы шифрларды қолданып кілттерді жеткізу. Екіжақты протоколдар. Үшжақты протоколдар. Ассиметриялы шифрларды қолданып кілттерді жеткізу.

Бағдарламалық қамтаманы өңдеудің қазіргі заманғы технологиясына шолу. Бағдарламалық қамтаманы өңдеу үдерісін ұйымдастыру. Жобаны басқару. Рискті азайту және шығару. Өңдеудің және қолдаудың саймандар құралы. Талап ету талдауы. Талап етуді сипаттау. Жеке талаптарды қосу. Бағдарламалық қамтама архитектурасы. Архитектура типтері мен олардың пішіндері. Бағдарламалық жүйелерді жобалау негіздері. Бағдарламалық жүйелердің синтез үдерісінің ерекшеліктері. Жобалау этабының ерекшеліктері. Жобалаудың классикалық әдістері. Бағдарламалық қамтамаларды тестілеу принциптері. Бағдарламалық қамтамаларды құрылымдық тестілеу. Бағдарламалық қамтамаларды функционалды тестілеу. Бағдарламалық қамтамаларды тестілеу үдерісін ұйымдастыру. Бағдарламалық жүйелерді тестілеу әдістемелері. Жүйелік тестілеу. Әртүрлі бағдарламалық жүйенің тұтынушы интерфейсін құру және интерфейсті жобалауға қойылатын талаптар. Бағдарламалық жүйелердің объектіге бағытталған сипатының негіздері. Визуалды пішіндеу тілінің базисі. Объектіге бағытталған бағдарламалық жүйенің статикалық пішіні. Объектіге бағытталған бағдарламалық жүйенің динамикалық пішіні. Объектіге бағытталған бағдарламалық жүйелердің құру пішіндері. Объектіге бағытталған бағдарламалық жүйенің метрикалары. Объектіге бағытталған бағдарламалық жүйелерді өңдеудің бірыңғайланған үдерісі.

Жасанды интеллектің Концептуальды негіздері. Жасанды интеллектің базалық түсініктері. Жасанды интеллектің есептері және әдістері. Терминология. Жасанды интеллект жүйелерінің философиялық аспектілері. Жасанды интеллект жүйелерінің даму тарихы. Агенттер – жасанды интеллектті таратушылар. Орталар және агенттер. Логикалық пайымдау. Орта жағдай кеңістігіндегі пайымдау. Пікірлер логикасы. Пікірлерді есептеу. Интервал терминдеріндегі пайымдау. Предикаттар логикасы. Синтаксис және семантика. Табиғи тілден предикаттар логикалар тіліне ауысу. Предикаттар логикасына қорытынды. Предикаттарды есептеу. Тура және кері қорытынды. Есептеулердің толықтылығы мен қайшылықсыздығы. Резолюция ережесінің негізіндегі қорытынды. Кеңістік күйінде іздеу әдістері. Күй графын құрастыру. Тілдер және грамматикалар. Грамматикалық талдау және автоматтар. Бір тілден екіншіге аудару. Ізденіс стратегиялары. Мақсатты ізденістегі бағалау жетістігі. Көзсіз ізденіс. Бағытталған ізденіс. Үлкен санды күй кеңістігінде эвристикалық ізденіс әдістері.

5. 
   Информатиканы оқыту әдістемесі
   

Информатиканы оқыту әдістемесінің педагогикалық білімдер жүйесіндегі орны. Информатиканы оқытудың мақсатты жүйесі. Дидактика принциптері және информатиканы оқыту. Информатиканы оқытудың әдістемелік жүйесі. Мектеп информатика курсының білім беру стандарты. Мектеп информатика кабинетін жабдықтау. Оқулықтарға шолу, бағдарламамалық сүйемелдеу. Оқыту әдістемесі.

2. 
   6D011100 – Информатика мамандығының докторантураға қабылдау емтихан сұрақтарының ұсынылған тізімі
   

1. 
   Фундаментальды есептеу алгоритмдері.
   
2. 
   Алгоритмді талдау әдістері.
   
3. 
   Рекуррентті теңдеулердің үлкен класының жалпы шешімі.
   
4. 
   Рекуррентті теңдеулердің үлкен класының біртекті және дербес шешімдері.
   
5. 
   Рекуррентті теңдеулердің үлкен класының жалпы шешімі;
   
6. 
   Рекуррентті теңдеулерді шешуде мультипликативті функцияларды қолдану; басқа да басқару функциялары.
   
7. 
   Алгоритмдерді өңдеу әдістері.
   
8. 
   «Бөл де басқар» алгоритмдері; ұзын бүтін мәндерді көбейту; ішкі есептердің балансы.
   
9. 
   Динамикалық бағдарламалау.
   
10. 
    Қайтарумен іздеу; ұту функциялары; қайтарумен іздеуді іске асыру; альфа-бета қиылысуы; тармақтар және шекаралар әдісі; эврстикалық алгоритмдер шектеулері.
    
11. 
    Локальды іздеу алгогитмдері; локальды және глобальды тиімді шешімдер; коммивляжер есебі; блоктарды орналастыру.
    
12. 
    Сыртқы жады алгоритмдері.
    
13. 
    Сыртқы есептеу пішіні; қосымша жадымен жасалынатын операциялардың бағасы.
    
14. 
    Полиномиалды алгоритмдер.
    
15. 
    Полиномиалдылық және эффектілік.
    
16. 
    Алгоритмдердің ықтималды талдауы.
    
17. 
    Ықтималдық алгоритмдері және олардың талдауы.
    
18. 
    Есептеліну теориясының негіздері.
    
19. 
    Есептеу қиындықтарының сипатталынуы.
    
20. 
    P және NP қиындылық класстары мен олардың өзара байланысы.
    
21. 
    NP-толық есептері.
    
22. 
    Рекурсияны қолданатын алгоритмдердің қиындылықтары.
    

1. 
   Криптологияның математикалық негіздері.
   
2. 
   Салыстырулар теориясы.
   
3. 
   Қалдықтар туралы қытай теоремасы.
   
4. 
   Эйлер және Ферма теоремалары.
   
5. 
   Ақырлы өрістер.
   
6. 
   Ақырлы өрістерді құру.
   
7. 
   Ақырлы өрістердегі келтірілмейтін көпмүшеліктер.
   
8. 
   Ақырлы өрістердің примитивті элементтері.
   
9. 
   Модулярлық арифметика.
   
10. 
    Дискретті логарифмдер.
    
11. 
    Фурьенің дискретті түрлендірулері.
    
12. 
    Құпия кілттерді басқару.
    
13. 
    Кілттерді алдын-ала үлестіру.
    
14. 
    Кілттерді жеткізу.
    
15. 
    Кілттерді ашық үлестіру.
    
16. 
    Бөлісу тәртібі.
    
17. 
    Ашық кілтті шифрлау жүйелері.
    
18. 
    RSA шифржүйесі.
    
19. 
    Диффи Хеллман шифржүйесі.
    
20. 
    Эль Гамаль шифржүйесі.
    
21. 
    Мак Элис шифржүйесі.
    
22. 
    Қоржын алгоритміне қатысты шифржүйесі.
    
23. 
    Криптографиялық хэш-функциялар.
    
24. 
    Кілттік хэш-функциялар.
    
25. 
    Кілтсіз хэш-функциялар.
    
26. 
    Цифрлы қолтаңбалар.
    
27. 
    Ашық кілтті шифржүйелерге цифрлы қотаңбалары.
    
28. 
    Фиат-Шамир цифрлы қолтаңбалары.
    
29. 
    Эль Гамаль цифрлы қолтаңбалары.
    
30. 
    Кілттерді үлестіру протоколдары.
    
31. 
    Симметриялы шифрларды қолданып кілттерді жеткізу.
    
32. 
    Екіжақты протоколдар.
    
33. 
    Үшжақты протоколдар.
    
34. 
    Ассиметриялы шифрларды қолданып кілттерді жеткізу.
    

1. 
   Бағдарламалық қамтаманы өңдеудің қазіргі заманғы технологиясына шолу.
   
2. 
   Бағдарламалық қамтаманы өңдеу үдерісін ұйымдастыру.
   
3. 
   Жобаны басқару.
   
4. 
   Рискті азайту және шығару.
   
5. 
   Өңдеудің және қолдаудың саймандар құралы.
   
6. 
   Талап ету талдауы.
   
7. 
   Талап етуді сипаттау.
   
8. 
   Жеке талаптарды қосу.
   
9. 
   Бағдарламалық қамтама архитектурасы.
   
10. 
    Архитектура типтері мен олардың пішіндері.
    
11. 
    Бағдарламалық жүйелерді жобалау негіздері.
    
12. 
    Бағдарламалық жүйелердің синтез үдерісінің ерекшеліктері.
    
13. 
    Жобалау этабының ерекшеліктері.
    
14. 
    Жобалаудың классикалық әдістері.
    
15. 
    Бағдарламалық қамтамаларды тестілеу принциптері.
    
16. 
    Бағдарламалық қамтамаларды құрылымдық тестілеу.
    
17. 
    Бағдарламалық қамтамаларды функционалды тестілеу.
    
18. 
    Бағдарламалық қамтамаларды тестілеу үдерісін ұйымдастыру.
    
19. 
    Бағдарламалық жүйелерді тестілеу әдістемелері.
    
20. 
    Жүйелік тестілеу.
    
21. 
    Әртүрлі бағдарламалық жүйенің тұтынушы интерфейсін құру және интерфейсті жобалауға қойылатын талаптар.
    
22. 
    Бағдарламалық жүйелердің объектіге бағытталған сипатының негіздері.
    
23. 
    Визуалды пішіндеу тілінің базисі.
    
24. 
    Объектіге бағытталған бағдарламалық жүйенің статикалық пішіні.
    
25. 
    Объектіге бағытталған бағдарламалық жүйенің динамикалық пішіні.
    
26. 
    Объектіге бағытталған бағдарламалық жүйелердің құру пішіндері.
    
27. 
    Объектіге бағытталған бағдарламалық жүйенің метрикалары.
    
28. 
    Объектіге бағытталған бағдарламалық жүйелерді өңдеудің бірыңғайланған үдерісі.
    

1. 
   Жасанды интеллектің Концептуальды негіздері.
   
2. 
   Жасанды интеллектің базалық түсініктері.
   
3. 
   Жасанды интеллектің есептері және әдістері.
   
4. 
   Терминология.
   
5. 
   Жасанды интеллект жүйелерінің философиялық аспектілері.
   
6. 
   Жасанды интеллект жүйелерінің даму тарихы.
   
7. 
   Агенттер – жасанды интеллектті таратушылар.
   
8. 
   Орталар және агенттер.
   
9. 
   Логикалық пайымдау.
   
10. 
    Орта жағдай кеңістігіндегі пайымдау.
    
11. 
    Пікірлер логикасы.
    
12. 
    Пікірлерді есептеу.
    
13. 
    Интервал терминдеріндегі пайымдау.
    
14. 
    Предикаттар логикасы.
    
15. 
    Синтаксис және семантика.
    
16. 
    Табиғи тілден предикаттар логикалар тіліне ауысу.
    
17. 
    Предикаттар логикасына қорытынды.
    
18. 
    Предикаттарды есептеу.
    
19. 
    Тура және кері қорытынды.
    
20. 
    Есептеулердің толықтылығы мен қайшылықсыздығы.
    
21. 
    Резолюция ережесінің негізіндегі қорытынды.
    
22. 
    Кеңістік күйінде іздеу әдістері.
    
23. 
    Күй графын құрастыру.
    
24. 
    Тілдер және грамматикалар.
    
25. 
    Грамматикалық талдау және автоматтар.
    
26. 
    Бір тілден екіншіге аудару.
    
27. 
    Ізденіс стратегиялары.
    
28. 
    Мақсатты ізденістегі бағалау жетістігі.
    
29. 
    Көзсіз ізденіс.
    
30. 
    Бағытталған ізденіс.
    
31. 
    Үлкен санды күй кеңістігінде эвристикалық ізденіс әдістері.
    

5. 
   Информатиканы оқыту әдістемесі
   

1. 
   Информатика ғылым ретінде: пәні және ұғымдары.
   
2. 
   Информатиканы оқыту әдістемесі педагогика ғылымдарының жаңа саласы және информатика мамандарын даярлаудағы оқу пәні.
   
3. 
   Информатиканы оқыту әдістемесі пәні. Информатиканың оқыту әдістемесі – педагогикалық білімдер жүйесіндегі жаңа саласы ретінде.
   
4. 
   Мектеп информатика курсының мазмұны.
   
5. 
   Компьютерлік сауаттылық, білімділік, ақпараттық мәдениет.
   
6. 
   Информатика курсы бойынша оқушылардың білімі мен біліктілігіне қойылатын талаптар.
   
7. 
   Информатиканы оқытуда пәнаралық және пәнішілік байланыстарды жүзеге асыру.
   
8. 
   ЭЕМ-ді қолданып есептер шығару әдістемесі.
   
9. 
   Мектеп информатика курсының бағдарламалық жабдықталуының құрамы мен сипаттамасы.
   
10. 
    Информатиканы оқытуды ұйымдастыру, информатика сабақтарының ерекшеліктері.
    
11. 
    Мектепте информатиканы сыныптан тыс оқытудың түрлері.
    
12. 
    Информатика және ЕТН кабинетіне қойылатын гигиеналық талаптар.
    
13. 
    Информатика және ЕТН кабинеті, оның жабдықталуы мен қызметі.
    
14. 
    Техника қауіпсіздігі ережелерімен танысу және ЭЕМ жұмыс істеу ережелері.
    
15. 
    Информатиканың негізгі ұғымдарын (информация, модель) енгізу әдістемесі.
    
16. 
    Алгоритмдеу негіздерін енгізудің әдістемесі (алгоритм, алгоритмді орындаушылар, орындаушының командалар жүйесі).
    
17. 
    Алгоритмдеу негіздерін енгізудің әдістемесі (алгоритмдік тіл, шамалар типі,көмекші алгоритм).
    
18. 
    Операциялық жүйе, файлдық және графикалық жүйе, оларды оқыту әдістемесі.
    
19. 
    Алгоритмдеу және программалау негіздерін оқыту әдістемесі.
    
20. 
    Программаны жүргізу және нәтижені тексеру әдістемесі.
    
21. 
    Информатиканы саралап және даралап оқыту әдістемесі.
    
22. 
    Информатика курсы бойынша педагогикалық-программалық құралдардың (ППҚ) жіктелуі.
    
23. 
    Информатиканы оқытудың мақсатты жүйесі.
    
24. 
    Информатиканы оқытудың дәстүрлі әдістері (лекция, семинар, лабораториялық сабақтар, жеке практикум).
    
25. 
    Информатиканы оқытуда ғылымилық, тізбектілік, циклдік (қайталау) принциптері.
    
26. 
    Информатиканы оқытуда саналылық, мазмұнның түсініктілігі мен көрнекілік принципі.
    
27. 
    Информатиканы оқытуда белсенділік, білімнің беріктілігі мен жүйелілігі принципі.
    
28. 
    Информатикаға қызығушылық және оқушы қажеттілігі (биогендік, психологиялық-физиологиялық, әлеуметтік қажеттіліктер).
    
29. 
    Информатиканы жоғары мектепте оқытудың даму болашағы.
    
30. 
    Информатика курсын оқытудың ақпараттық құралдары.
    
31. 
    Берілгендер типі мен құрылымын оқытудың әдістемесі (сандық типтер, логикалық, символдық типтер).
    
32. 
    Қоғамды ақпараттандыру Тұжырымдамасы және оны ұйымдастыру әдістемесі.
    

Ұсынылған әдебиеттердің тізімі

1. 
   Колмогоров А.Н. Теория информации и теория алгоритмов. М.: Наука, 1987, -304 с.
   
2. 
   Кнут Д.Э. Искусство программирования. Т. 1, М., Изд. Дом «Вильямс», 2004, -712 с.
   
3. 
   Хомоненко и др. Основы современных компьютерных технологий. –СПб.: «Корона-Принт», 2005. –448с.
   
4. 
   Павловская Т.А., Щупак Ю.А. С/С++. Структурное программирование. Практикум. СПБ.:Питер, 2002, -240 с.
   
5. 
   Касьянов В.Н., Евстигнеев В.А. Графы в программировании. СПБ: БНВ – Петербург, 2003, 1104 с.
   
6. 
   Вирт Н. Алгоритмы + структры данных = программы. М.: Мир, 1985.
   
7. 
   Косарев В.П. и др. Компьютерные системы и сети. –М.: «Финансы и статистика», 2005, –464.
   
8. 
   Снелл Нед. Интернет. Пер. с англ. –М.: Издательский дом «Вильямс», 2006. –384с.
   
9. 
   Йенсен К., Вирт Н. Руководство для пользования и описание языка. –М.: «Финансы и статистика», –1982.
   
10. 
    Девятков В.В. Системы искусственного интеллекта. М.: Изд.-во МГТУ им. Баумана, 2001.
    
11. 
    Лорьер Ж. Л. Системы искусственного интеллекта. – М.: Мир, 1991.
    
12. 
    Искусственный интеллект. Справочник в 3-х томах. – М.:Радио и связь, 1990.
    
13. 
    Лапчик М.П. и др. Методика преподавания информатики.
    

14. 
    Каллан Р. Основные концепции нейронных сетей. – Prentice Hall, 2000.
    
15. 
    Шафрин Ю.А. Информационные технологии, ч 1-2, 10-11 АБФ, 1998
    
16. 
    Коуров Л.В. Информационные технологии. –Мн.: Амалфея, 2003. –192 с.
    
17. 
    Джексон Э. Экспертные системы. –М.: Мир, 1991.
    
18. 
    Уотермен Д. Руководство по экспертным системам. –М.:Мир, 1989.