Кіріспе зерттеу тақырыбының өзектілігі
Қорғауға ұсынылатын тұжырымдар
жүктеу/скачать 73.77 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Зерттеудің теориялық және практикалық маңызы.
- Зерттеу құрылымы.
- 1.1 Ұлттық ономастиканы зерттеу
| Қорғауға ұсынылатын тұжырымдар
Әрбір халықтың болмысы мен дүниетанымы, этникалық мәдениеті мен рухани өмірі белгілі бір географиялық кеңістікте кез келген уақытта және кез келген жағдайда байқалатын белгілі бір тарихи кезеңдердің туындысы. Этностың ұлттық таным дүниесін құрайтын ономастикалық материал – қазақ тілінің сөздік қоры үшін рухани мәні мен құндылығы бар семантикалық бірлік. Алтай аймағы топонимдерінің тарихи тілдік сипаты ұлттық тарих пен ұлттық мәдениеттің бір бөлігі болып саналады. Зерттеудің теориялық және практикалық маңызы. Зерттеу нәтижелерін қазақ тілі топонимдерін ғылыми зерттеулерде және «Қазақ тілінің лексикологиясы», «Этнолингвистика», «Тіл мәдениетін зерттеу» пәндерін оқытуда пайдалануға болады. Зерттеу құрылымы. Диссертациякіріспеден, негізгі бөлімнен, қорытындыдан және пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады. 1 ҚАЗАҚ ОНОМАСТИКАСЫНЫҢ ҚАЛЫПТАСУЫ ЖӘНЕ ДАМУЫ 1.1 Ұлттық ономастиканы зерттеу Қазіргі уақытта ономастика республикадағы ұлттық тіл саясатының жетекші бағыттарының бірі ретінде ғылыми-тәжірибелік, мәдени-тарихи ғана емес, қоғамдық-саяси мәнге де ие [2]. Бұл ұлттық ономастика мәселелерін мемлекеттік деңгейде қарастыруға әкелді. Сондықтан 2005 жылы Қазақстан Республикасында мемлекеттік ономастикалық жұмыс тұжырымдамасы қабылданды [3]. Тұжырымдамада берілген негізгі ұғымдар: ономастика – кісі есімдерін, олардың қалыптасу және түрлену тарихын зерттейтін тіл білімінің саласы; Топонимика – географиялық объектілердің атауларын, олардың қалыптасу заңдылықтарын, өзгерістері мен әрекеттерін зерттейтін ономастика саласы; антропонимика — ономастиканың адам (жалпы) есімдерін зерттейтін бөлімі; оним – жалқы есім; топоним – алуан түрлі онимдік, географиялық атаулар; гидроним – топонимнің бір түрі, су объектілерінің атауы; ороним – топонимнің бір түрі, таулардың, шыңдардың, шыңдардың атауы; ойконим – топонимнің, жер-су атауының түрі (ауыл, елді мекен, қала); хороним – топонимнің бір түрі, әкімшілік-аумақтық бірліктердің атауы; зооним – онимнің түрі, жануарлар мен үй жануарларының атаулары; фитоним – ониум түрі, өсімдік атаулары; космоним – онимнің түрі, галактикалар мен ғарыштық денелердің, жұлдыздар мен жұлдыз шоғырларының атауы; этноним – онимнің бір түрі, халықтың, ұлттың атауы [4]. Бұл тұжырымдамада: «тарихи негіздерге сүйене отырып, өткеннің жинақталған ғылыми мәселелерін шешу жолдарын іздестіру, сонымен қатар ұлттық ономастикалық жүйені одан әрі дамытудың бағыттарын айқындау және оның міндеттері, мысалы: республикадағы ономастикалық қызметті реттеудің негізгі ғылыми негізделген бағыттары»; ұлттық ономастикалық жүйені одан әрі дамытудың негізгі принциптерін айқындау; ономастикалық жұмыстарды жүзеге асырудың құқықтық негіздерін, қолдану механизмі мен нысандарын әзірлеуден тұрады [5]. Алтайда Оңға Адай (Оңғой) деген топонимикалық атау бар. Тайшуит «Мұңалдың құпия шежіресінде» айтылған Жамұқ руының демеушісі болып, Шыңғыс ханмен бала кезінен бастап үш рет дос болып, кейіннен сол аймақтағы 13 тайпа елінің барлығында хан болып сайланды. Сол Тайшуиттің (Дайжуит) толық мағынасы Дай халқы. Жамұқтың тегі – Тобыш. Бұл Адайдың тоғызыншы ұрпағы. Сол шежіреде Жамуқаның руы Жәжир Адай – Жәдіран екені анық айтылады. Қаз Адайдың рулық шежіресінде Жадыран деген ру Тобыш-Ораз-Әліп-Шегем-Бабық-Жұмағұл-Ұлғай-Бодат-Жадыран болып тарайды. Бұл 5 ғасырда Римге дейін билік құрған Еділ патшасының (Еуропада Аттила деген атпен белгілі) шыққан елі. Сол Аттиланың тікелей ұрпақтары күні бүгінге дейін Маңғыстау, Қараш атымен өмір сүріп жатыр. Жергілікті тайпалардың Шыңғыс ханның орнына Жамуканы таңдауының сыры осында. Тобыштар – Адай атаның тоғызыншы ұрпағы. Шыңғыс хан туының тоғыз жолақ сыры осында. Моңғол Алтайы – Гоби Алтайы, ондағы шөл Гоби шөлі деп аталады, сондықтан Гоби мен Тобыштың тамыры бір (бір атадан тараған). Ал Мұңғал (моңғол) оныншы ұрпақтағы Адай атаның ұрпағы. Оңғы Адай (Оңғыдай) топографиялық аталуының себебі де осы. Қорытынды: МАД, Маадай, Ман Адай, Ман Ата, Мадай (Матай), Мадиян барлығы синонимдер. MAD Маадай деген сөздің қысқартылған сөзі. КСРО (КСРО) сияқты. Маңғыстауда күні бүгінге дейін Ман ата бейіті сақталған. Оны Ман ата деп те атайды. Қара туралы: «Бүкіл сақ, құн (ғұн), қазақ халқы, түркі халықтарының қара нәсілі, сондай-ақ қазақтың қара нәсілінің иесі Байұлы-Адайлар әлі күнге дейін ежелгі Каспий жағасында тұрады. Арал, Каспий өңірінен алыс Римге дейінгі ұлан-ғайыр кеңістіктегі жер-су, тау, ел, елді мекен атауларында қазақ тіліне кіретін тайпалар мен тайпалардың атаулары кездеседі.Олардың көпшілігі әлі күнге дейін ескі атауларымен аталады. Күн билеушілерін (Еділ патшасы және олардың ата-бабалары мен ұрпақтары) Қаракөк тұқымы деп атаған.Мысалы, «Кеттік, Адакер баһадүр!» Үлкен той жасайық!Әдіге де қараған тұқымы.Сондықтан Адакер хан сайланса. , дәстүрге қайшы келмейді» (Тұрсын Жұртбаев Дулыға 2. 59-бет). «Мұңалдың құпия шежіресінде» қазіргі Мұңалиядағы Сеңгір өзенінің бастауына жақын жер «Қара жүректің көк көлі», яғни Қаракөк деп аталады. Ол таудың аты «Қара жүрек», ал көлдің аты «Көк». Енді осы Қаракөктің түсіне бояп, шығу тегін анықтасақ, оның негізгі тарихи отаны Маңғыстау мен Алтай (Маадай-қардың баласының аты Көгедей (Көке Адай дегенді есте сақтаңыз)) екенін көреміз. Себебі Адайлар қыстаулары Қарағантөп, Қараған түбегі, теңізге іргелес Маңғыстау облысы Түпқараған деп аталса, түбегі Қара-ой Маңғыстауға жалғасатын Қаратау тауы және жотаға көтерілетін тау. Қараған-Босаға деп аталады.Осыдан Еділ патшасының шөбересі мен Шыңғыс ханның арғы аталары Қара хан мен Өкіз ханның шөбересі осы Арал-Каспий өңірі, атап айтқанда Маңғыстаудағы Түпқараған деген қорытынды шығады. Онда Түпқараған ауданының орталығы Форт-Шевченко қаласы (ежелгі атауы Ақ Кетік) орналасқан.Топонимикалық дәлел ретінде тарихи-сәулет нысаны «Қаңға баба» және «Қараған әулие»» жерінде орналасқан деп айтуға болады. Қараған түбегі.» деген қасиетті орын бар. Екеуі де ежелгі керуен жолының бойында орналасқан. Сондай-ақ Бозашы түбегінде Қара әулие, Қарабарақты әулие (Қизан, Ақшмирау облысы), Қарағашты әулие (Қарағашты әулие, Маңғыстауда екі, Қарағанды түбегінде бір, Форт-Шевченко қаласынан шығысқа қарай 47 км. Бөрли аймағында) бар. Екіншісі – Қаратаудың шығыс жағындағы «Күек жол» бойында, Қараман ата (Қараман әулие кесенесі Шетпеден 35 шақырым жерде, Бекі елді мекенінің батыс жағындағы Қандыбас жотасының маңында), Қарақия әулие ( Қарақия алқабының түбінде) және Маңғыстау мен Үстіртідегі ұқсас жерлер. Қарабұгіже, Қараоба (екі), Қараташ, Қарашасаура, Қарағаш, Қаратам (үш), Қарағанжал, Қарамола (төрт), Қарабақты (екі), Қаракөз, Қарашымырау (үш), Қарамұрат, Қараойық киелі, Қарақису, Қарашоқы, Қарақұмбет, Қаратөбе, Қарашала, Қарғалитам, Қаразым, Қарабарақ, Қарамай, Қарақожа, Қараудан, Қараша, Қарашелек. Одан әрі Қарабатыр бұлағы, Қараулек құдығы (Қызаннан 33 км), Тұщықұдық ауылынан батысқа қарай 35 км жерде. Қаразым деген көне әулие (қорым), Қаратон (Қарадоң), Қаражанбас, Қарамандыбас, Қарамандысор, Қараманды аймағы, Қара ой Маңғыстаудан кіретін жол, Қаратүйе, Қараған-босаға, Қарамая-Қарасек көшелері бар. . Кеңдірлі шатқалының Кеңдірлі құмымен оңтүстік жағы Атырау облысы Маңғыстау ауданы, жақын жердегі Сарықамыс ауылынан 15 км жерде. Қарақұм ауданында Қарақұм құм массиві, Қарақұм елді мекені, Қарақұдық учаскесі, Қара төбе шоқысы, Қаратүлей тоғайы, Қарабарақты тоғаны, ауылдан оңтүстікке қарай 8 км жерде. Маңғыстау тауындағы Жыңғылда. Оңтүстік Ақтау жотасында «Әулие Қарақожа» деген бейіт, Маңғыстаудың шығысында Қарабұғаз деген жер бар. Жазғы жайылымның бірінші нүктесі – қазіргі Ақтөбе облысындағы Қарақоб өзені, бұл өзен бастау алған тауы – Қараған тауы, екінші нүктесі – Сарыарқаның (қазіргі Қарағанды облысы) үлкен жері – Қараған. Келесі кезекте Қаратаудың Сыр ауданы мен ескі Қаракөрім қаласына кезігесіз. Сол сияқты қазіргі Алтайдағы Байұлы тауының баурайындағы 70-80 шақырымдық учаске, Мұңал дала Қара-дала, Керілген өзенінің сол жағындағы өзен Қара-су, жағасындағы қалың жартас деп аталады. Сол Мұңал даладағы Толы өзені Қара орман, сол даладағы ескі қаланың орны Қаракөрім деп аталады. «Көк» деген терминге келсек, көк аспан, Көк Тәңір мен Көк аюдан басқа «Арал мен Балқаш» деп аталатын көк көлдер бар. Бұдан Еділ патшасының иелігіндегі алып мемлекет «қазақ» аталып, мемлекеттік тіл қазақ тілі болды деген қорытынды жасауға болады. Ал Ғұн, Гун, Ғұн, Хунну, Хунну, Ғұн, Ғұн деп жазылғандар Өгіз қаған тағының мұрагері Күн-хан атамыздың атынан шыққан. Осы қоныс аударған Қарас, Атырау облысындағы Қарабау елді мекендерін одан әрі түгендесек; Ақтөбе және Қарабұтақ; Жайық және Қара тау; Қызылордадағы Қаракөл; Жезқазған және Қаражал; Қарағанды және Қарқара, Қарағайлы; Ақмола, Қарабұлақ, Қаратал, Қарақасқа; Семейдегі гвардия; Шымкент қаласындағы Қарабұлақ; Алматы және Қарасай; Қырғызстанда Қара-су, Қара-Құлжа, Қара-Қабақ, Қара-мық, Қаракөлка, Қарасай, Қарауыл Гора, Қара-балта елді мекендері; Ақтөбе облысындағы Қаратоғай өзені, Арал маңындағы Қарақұманың үлкен құмды массиві, Әму мен Сыр екі өзенінің аралығында; Қарағандыдағы Қарасор көлі; Түрікменстандағы Қаразым (Хорезм) облысы; Тәжікстанда Қаракөл көлі, Қарасу өзені бар; Өзбекстанда да Қарадария өзені бар; Қырымда теңіз Қара деп аталады; Түркияда Қара, Қараман, Қаракесе, Қарахисар, Қарабүк, Қарапықар елді мекендері мен Қарасу өзені, Анкараның батысында Қаразатақ ауданы; Әзірбайжандағы Таулы Қарабақ; Қарақалпақ, қарашай халықтары бар. Ертеде қазақтар қытайларды Қарақытай, ал қыпшақтарды қарақыпшақ деп атаған. Сонымен қатар, Азия картасында теңіз деңгейінен биіктігі 8611 метр болатын Қаракөрім тауы мен Қарақия аралын таба аласыз. Дүние жүзінің жалпы картасында (Атлас) сөздің түбірі ретінде Қара атауы бар 878 топоним бар. Ал картаға түспегендер қаншама? Жоғарыда көрсеткенімдей, бүкіл әлемді жаулап алған барлық қаракөктердің шыққан жері – Манқыстав пен Алтай. Бұл Қарағанның түбі деген аты айтып тұрғандай бұлтартпас тұжырым. Демек, Түпқарағаннан (Қарағантүп, Қарағантүбек) бастау алып, кейін бүкіл әлемді билеген Қаралар (Қарахандар) әулетінің тегі қазақ. Көріп отырғаныңыздай, бұл шығармада негізінен Алтай, Сирия, Арал-Каспий, әсіресе, Манқыстау өңіріндегі көптеген елді мекендердің, сулардың, таулардың, елді мекендердің атаулары бір-бірін әсем әннің хорындай қайталайды. Мұның басты себебі – бұл аймақтарды мекендеген (қыстаған) елдердің барлығы бір халық, Алаш ұрпақтары. Осы бір-бірімен қабаттасып жатқан елді мекендерді зерттей бастағаннан бері негізгі екі елді мекеннің (Сыр мен Маңқыстаудың) қайсысы басты орда деген сұраққа жауап іздеп келемін. Жоғарыда көрсеткенімдей, ата-бабаларымыз бұл сұраққа Манқыстау түбегін атап, осы Мәңгістауға Қарашаңырақтың (бас орда) бейнесін салып, Маңғыстаудың (Қарағантүп, Қараған түбегі) түкпіріндегі атын өшпейтін етіп берген. , Қаралар етегі), оның жанындағы таудың аты – Қаратау, ал осы Қаратаумен байланысты ойдың аты – Маңғыстау. Қараған босаға (Қара түйе). Қараман атамыздың тұлпар мінген бейнесі де Манқыстауда толық бейнеленген. Қаражанбастың теңізбен түйіскен жері шын мәнінде атқа мінген адамның басы (Қазақ (Қазақ) теңізі), Ақтау жағындағы Таушық бойындағы теңіздің құрлыққа тиетін жері кері қайтпайтындықтан Шат деп аталады. адамның аяғынан (арқасынан), Қараманның кеудесі (жүрегі) Жетібай мен Шетпенің арасында орналасқан. Бекі мен Қарақия алқабының ортасында Қараман ата деген әулиенің жерленген жері, ал басы қарамандыбас, яғни қаралардың басы, Жетібай мен Жаңаөзеннің ортасында Қараман атамыз қолында. Бұл жер Ақтау мен Өзен қаласының арасындағы теңіз жағасында, Жетібайдың дәл тұсында Құрық (Қарақия ауданының орталығы) деп аталады. Айналасында Құланды атауы бар бірнеше топонимдер бар. Солардың бірі осы Қарақы ауданының аумағында, Құрық маңында орналасқан. Басы тесілген адам бұған дауламауы керек. Одан әрі қазақ халқының ежелден атамекені Қапқаз (тау), Қазар (теңіз) және Маңқыстау (құрлық) топонимдерінен қазақтың ұлы тауының баурайындағы «Қарға болы қазтуған» (Қаз. Урод. қазақ тілінен). ), яғни қарға атқа мініп, құрықпен қоян аулаған Қараман атаның бейнесін көреміз. Ата-бабаларымыз тарихты осылай жазған. Әңгіме жазсаң, былай жаз. Қазақстаннан басқа ешбір ел тарихты осылай жаза алмады. Сондықтан олардың таңбалары «Тіл» деп аталды, ал олар Қасби (Қазби, Каспий) деп аталды. Бүгінгі зерттеулерде Алтайда алғашқы адамдар туып, әлемдік мәдениет одан тарағаны айтылады. Бұлай емес екенін Алтай атауынан анық аңғарамыз. Біз үшін бұл мәселені шешетін де осы сөз. Алтай – қысқартылған сөз. Балама мағынасы - Алғы (алдыңғы, бірінші) тай. Ал Тай – екі жасар жылқы тайының аты. Құлынның (құлын) және сол құлынды құлыннан бұрын тудырған Байтал мен Айғырдың бар екеніне ешкім менімен дауласа алмайды. Олардың барлығы Маңғыстауда дүниеге келген. Ат (Қазан ат) атауы Қаз Адай қауымының балама атауы. Бүгінгі күнге дейін «Авторлық құқық» сақталды. Алтай ата емес. Бұл есімге әке сөзі қосылмаған. Бірақ Әл «алғаш, бірінші, майдан» деген сөздің түбірін қарасақ, алдыңғы алты елдің (Алаш жатқан алты елдің) атамекені екенін көреміз. Азия-Еуро (Еуразия) кеңістігіндегі барлық түркі халықтарының эпосында ер қанат жүйрік ат пен халық қорғаушысы, дәрежесі жағынан тең, жетекші тұлғалар болып табылатын батыр-батыр ретінде бейнеленген. Ежелгі эпостардың қаһармандары – бас кейіпкердің есімі онымен бірге жүріп, ерлік жасайды. Бір қызығы, эпос тудырушы ақын-жыраулар бұл мәселеге ерекше мән береді. Өйткені, жүйрік ат – батырдың садақшысы да, бастаушысы да, досы да, ақылшысы да. Қанатты тұлпардың айтқанын тыңдама – эпоста батыр сансыз сәтсіздіктерге ұшырайды. Жауға қарсы ат мінген батыр бейнесі батырлық эпосымызда көп қатпарлы, сан қырлы. Белгілі якут-сахтың «Олонхо» жырында батырды Байтал құдайдың баласы деп сипаттайтын мотивтер бар. Мұндай мотивтің башқұрттардың «Бұзаншы батыр» жырында берілуі таң қалдырады. Көптеген ертегілерде айғыр тай, батыр бала бірге өседі. Мысалы, қырғыздың «Манас» эпосы Алмамбет пен Сарыалада, алтайлық «Маадай қара» Көгудей эпосында аңшы төрт құлақ биеден туған тайынмен бірге өседі, кейін аңшы атқа мінеді. жау. . «Көрұғлы» жырының көптеген нұсқаларында түрікменнің батыры Көрұғлының Ғират есімді енесі болғандығы айтылады. Бұл мотив қазақтың «Батырлар жырында» толық көрініс тапқан. Табиғат-анамен араласып, көшпелі өмір салтын ұстанған халықтардың спецификалық культтерінде сойылған жылқының жалы, сүйегі, терісі берік орын алады. Мұндай культтік, мифологиялық жұрнақтар эпоста да жақсы берілген. Якут халқының арасында Алқақотан бақсы зікір кезінде жүйрік аттың құйрығын пайдаланады. Қазақта жүйрік аттың құйрығындағы ішек-қарынды киелі қара атқа салу ырымы болған. Бұл батыр-шаманның толық тұлға болған кезінен қалған қасиеттері екенін байқауға болады. «Ат – адамның досы». «Ат – адамның қанаты». Атаулар есімдердің «авторлық құқығы» болып табылады. Жылқы – қазақ даласының адамнан кейінгі екінші атауы. Әд пен Ат қазақ ұғымындағы ажырамас егіз ұғым. Мысалы, "Сенің атың кім?" сұраймыз: «Менің атым анау-мынау» деп жауап береміз. Олар әрқашан бір-бірінің орнына қолданылады. Ад – Жылқы, Ада – Ата, Адам – Атам, Адай – Атай, Дай – Тай, Мадай – Матай, Дай халқы (Дәжжуит) – Тай халқы (Тайджут) айтыла, жазыла береді. «Күн басар» емес, «Ат орнына тай басар» атануының сыры осында. Батырлардың жан серігінің, яғни ата-бабасының аруағына сеніп, әрқашан қорғап жүруінің сыры осында. Алтай атауы қайдан шыққан деген сұраққа жауап іздесек, алтай күрделі сөз. Толық мағынасы Previous (бірінші, бірінші) Give[10] деп оқылады. Тарихтан аз да болса хабары бар адам Дайлар (Дай-дахи, массагеттер, Кирдің басын қоржынға салып, қақпаға іліп қойған бойтұмардың елі) деген ұлы халықтың болғанын біледі. Дай ешқайда жоғалып кетпес үшін. «Бер» сөзіндегі «Д» дыбысы «Т» болып айтылады. Алтай деген сөздің түп төркіні осыдан шыққан. Маңғыстауда мұны білмейтін адам кемде-кем. Ол бізде екі сөздің бірінде қолданылады. Мысалы, жоғарыда айтқанымдай, Ад – Ат, Адай – Атай, Адам – Атам, Дай – Тай, Мад – Мат, Мадай – Матай, т.б. Бұл қағида қазақ тіліндегі «Д», «Т» дыбыстарына ғана қатысты емес, қазақ тілінде мұндай мысалдар өте көп: Ауа-Әуе, Әз - Әз, Таз-Таз, Асан-Есен, Ад - Ад, МАД - МАД ( Мадина , Мадине, Медине), Асыл - Әсіл, Әсем - Әсем, Ажа - Әже, Ас - Ас, Ари - Мен, Ақ - Ақ, Баз - Баз, Ноу - Қазыр, Манқыстау - Маңғыстау, Жәнбір - Жәнбір , Ән - Ән, Ман - Маң, Қас би-Каспий, Ош - Ос, Қосай - Қошай, Құс - Күш, Ғұн - Күн, Қосай Нұқ - Баған, Дін-Дін, Бір-Пір, Қаз-Қас, Қаз би- Қас би, Қазсақ – Тон, т.б. Жалпы мұндай мысалдарды ондап, жүздеп, мыңдап келтіруге болады. Тағы бір нұсқасы - үнділік ариялар әлемдік мәдениеттің бастауы болып табылады. Олар Алтай сияқты бірінші бола алмайды. Хинди сөзінің түбірі дыбыс. Иә, иә, кәдімгі дауыс. Өйткені дыбыс өздігінен шықпайды. Оның алдында дыбыс шығаратын тіл бар. Адам ата мен Хауа ананың тілі бірінші болғаны да жоққа шығарылмайды. Тіл – Қаз Адайдың басты белгісі. Сондықтан оларды дүние жүзінің барлық елдері «Тіл Адай», Қасбиляр (Каспий аты осыдан шыққан) деп атайды. Бұл бүгінгі Қаз Адайлар адам бабамыздың (Адам атамыздың) қарашаңырағы екендігіне басты дәлелдердің бірі. Маңғыстаудағы тұжырымымыздың топономикалық дәлелі – «Дауысты» атты бірнеше топографиялық атаулардың болуы. Атам қазақтың рулық шежіресі бойынша үш анадан туған үлкен қазақ балаларының есімдері бірінші жүз – аға Арыс (45 таңба), ортаңғы жүзден кейін – Жанарис (35 таңба), кіші, кіші жүз – Бекарыс есімімен аталады. . (25 таңба). (6 сан), «Жетірудың» ортаңғы жеті атасы (7 сан), Байұлының кенже он екі атасы (12 сан). Ата Байұлының он екі ұлының үлкені – Алаша, кенжесі – Адай. Шежіре деректері Кіші жүзді Алшын, Кеншін деп екіге бөледі. Кеншинге жеткізу атрибуттары. Қысқасы, Рим (Италия) империясының негізін салушылар жеті Алшын (Алаш) рулары болды. Бұл олардың тарихында таңбаланып, «этрурийлер» деп жазылып қалған көрінеді. Римнің дәл ортасында Рем мен Ромулдың ескерткіші және қанішер қасқыр тұр. Түсініктеме: Қасқыр (қасқыр) Алшинаның лақап аты. Сондықтан Рем мен Ромул йемендіктермен және оның ұрпақтары Жомартпен байланысты. Жеменей мен Жомарт Адайдың алтыншы немересі Бұзаудан келеді. Егіздер Таурустан еврейлер мен арабтар (семиттер) бөлінген. Адай шежіресі қазақтың көптеген қарапайым отбасыларының шежіресі емес, Адам атаның шежіресі. Сондықтан шежіреде Адай қазақтардың рулық тәртібінің соңында тұрады. Демек, Адамның қарашаңырағының иесі – Қаз Адай [11, 78]. Ад (Жылқы), Ада (Ата), Адай (Ата), Адам (Ата), МАД (Мад, Мат, арабша Меке, Медина, сондықтан да орыстар анасын Мат), Маадай, Мадай (Матай), Дай (тай) – қазіргі Қаз Адайдың ата-бабалары (ел атауларын) дүниеге әкелген, яғни осы ұғымдардың барлығының «авторлары» болып табылады. Бүгінде «Қаз Адайлар» Адам атаның қарашаңырағының иесі. Сондықтан Адай ұрпақтары арасында Адам ата ұрпақтарының 70 000 жылдық шежіресі сақталған. Алтайдың тағы бір мағынасы алты ай. Алты саны Балықшы атамыздың лақап аты, яғни сан есім екенін ескерсек, бұл ұғымның негізгі мағынасы Балықшы Адай екенін көреміз. Адаяда балықшы бірінші бола алмайды. Себебі, Балықшы атамыздан бұрын Адай атамыз бар, оның екі баласы, төрт немересі бар. Ежелгі уақытта қала Рыбный деп аталды. Мысалы, қазіргі Пекинді (Қытай астанасы) ата-бабаларымыз Ханбалық деп атаған. Енді Баласағұн (Балықшы сақ күн) мен Балықшының түбір атауы – «Бал (бала)» деп қоссаңыз, қателеспейсіз. Алты, алпыс, алты жүз, алты мың, алты мың алты жүз алпыс алты, т.б осының бәрі осы Алашта орналасқан алты елдің сан есімдері. Сонда дүние жүзінің барлық елдері бір мемлекеттің шекарасында бір атаның ұрпағы екенін анық сезініп, тату-тәтті өмір сүрді [12]. Менен сұрап отырғаныңыз анық, бұған дәлел қайда. Соған да жауап берейін. Жер шарының түкпір-түкпірінде үлкен пирамидалар салынды. Сол пирамидаларды біздің ата-бабаларымыз да салған. Бұған Мысыр пирамидасының ішіндегі бөлме қабырғасынан табылған Адайдың «барабан мен «сөйлеу таңбасы» толық дәлел бола алады.Бұған Тутанхамонның (мәйіті пирамиданың ішінде жерленген Мысыр перғауны) бала ойыншығы көрмеге қойылғанын қосыңыз. Каир мұражайы (Египет) қой екенін және пирамиданың ең биік шыңы Адайдың символы «жебеге» сәйкес келетінін және перғауын әскерінің қасиетті Құранда «шош» деп аталатынын. Жер бетінде әлемге әйгілі көптеген пирамидалар бар. Олардың санатына Қытайдағы Сиань жазық пирамидасы, Мексикадағы Юкатан жазығындағы Кукулкан пирамидасы және Андтағы Норте Чико мәдениетінің пирамидалары кіреді. Бұл пирамидалардың ең танымалы - Египеттегі Газа (Газ) пирамидасы. Ғалымдардың айтуынша, бұл пирамидалардың барлығы бір уақытта салынған. Жақында бұл пирамидалар «ұйқысынан» оянып, барлығы аспанға сәулелер (жарық) тарата бастады. Мұны түсіндіру үшін ғалымдардың білімі жеткіліксіз [13]. Осы пирамидаларды зерттеген ғалымдар жақында пирамидалардың ара қашықтығы 6666 км екенін анықтады. екенін жариялады Демек, он сегіз мың ғаламның, оның ішінде адамзаттың саналы жаратылыстарының басы бір, олардың барлығын бір Алла жаратқан. Сондықтан Ұлы Жаратушы – Алланың есімінің түбірі – «Әл». Осы «Әл» түбірін кері жалғау арқылы біздің Құдай туралы ұғымымыз туғанын анық аңғарамыз. Мұнда біз Құдайдың адамдарға бір есім болғаны сияқты, Құдайдың да адамдарға бір есім бар екенін көреміз. Адая руының шежіресі Рыбалокты былай бөледі: Адайдан екі бала - Құдайке аға, кіші Келімберді (бірінші ұрпақ), Құдайкеден екі бала - Цейке аға (екінші ұрпақ), кіші Қосай (үшінші ұрпақ). Келімбердіден алты бала: аға Құнанорыс (Рысқұл, төртінші ұрпақ), Ақпан (Ақ ман, бесінші ұрпақ), Балықшы (Шыбынтай, қыпшақ, алтыншы ұрпақ), Земей (Бұзау, жетінші ұрпақ), Семит (арабтар мен еврейлердің атасы). , сегізінші ұрпақ), Тобыш (тоғызыншы ұрпақ) және кіші Мұңғал (моңғол, оныншы буын). Мұңалдар қаз – Адай атаның кенже немересі, яғни олардың көшпелісінің иесі. Адай (Адам) атамыз жаққан от Мұңалда орналасқандықтан «Мұңал оты» деп аталған. Сондықтан моңғолдарды моңғол деп атайды («он» сөзінің түбірі). Он саны Ұлы Моғолдардың сандық атауы. Балық аулау қиын сөз. Ал (сөз түбірі), бал (бала), ық (су), лық (лық толу), балық (қала, судағы балық) және «ұялшақ» (балықшы, теңізші, қойшы, егінші, сауыншы, т.б.). ) бірліктен тұрады «Ал» түбірі мен «Балықша» топонимінен басталатын барлық ұғымның болуы және Алтайда қоныстануы айтылған сөздің жарқын дәлелі болмақ. Алты Алашқа байланысты ұғымдардың қайсысы бұрын туғанын анықтау үшін санақ жүйесіне (есепке) жүгінейік: 1. Және 1-14; 2. Алға 1-14-5-1; 3. Алги 1-14-5-10; 4. Алан 1-14-1-16; 5. Алаша 1-14-1-28-1; 6. Сонымен, 1-14-29-16-28-1 7. Алаш 1-14-1-28; 8. Алты Алаш 1-14-23-29 1-14-1-28; 9. Балықшы 3-1-14-29-13-28-29. Сондықтан Балықшы олардың барлығына, яғни Алта Алашқа ортақ атау жасайды. Қазақ өз тілін ана тілім дейді. «Ан» мен «Адам» түбір сөзінің бір түбір (бір атадан) болуының себебі де осында. Қазақ тіліне жақын және қазақтан басқа басқа елдердің тілдері ана тілі деп аталмайды. Барлық ана (ана) тілі немесе орыс, қытай, парсы, араб, ағылшын, т.б ұлт атын атаған. Олардың өз тілін ана тілім деп айтуға құқығы жоқ. Бұл – маңқыстаулық Ман (Адам) атамыздың, яғни оның көшпелі елінің иесі Маадай қарсы мен қаз адайлардың «авторлық» құқығы. Мойында, мойындама, бірақ ештеңе өзгермейді. Ата-бабамыздың «авторлық құқығын» бәрібір ешкім ешқашан тартып алмайды, яғни не болды, болды, ол ешқашан өзгермейді. Тек адамдардың санасы, яғни жалақысы мен білім деңгейі өзгереді [14]. Дүние жүзінің барлық елдері Адам мен Адамды Ұлы Жаратушы – Тәңір жаратқан алғашқы зерделі жаратылыстар, ал алғашқы ел (мемлекет) – Қаз (Аз, Азия), Қаз, Қазақ деп атаған. Үшеуі де Маңқыстауда МАД (Маадай-Қара) тұсында дүниеге келген. Олардан дүние жүзіндегі ең үлкен құрлық – Азияның атауы шыққан. Бүгінде Адай алыстағы Адамның атымен аталса, Маңқыстаудың аты Мандар. Ал бүгінде қазақ атанған ұлы елдің негізін қалаған Әз Әулиенің зираты да Маңғыстауда жатыр. Сондықтан 360 әулие Маңғыстау әулие аталды. Сөздігіміздегі «Ол не, Әз әулие?», «Ол Әз әулие емес», «Әз әулие дегенді тастама» дегеніміздің сыры осында. Маңғыстаулық әулие – 360 әулиенің ішіндегі ең басты әулие, яғни ең бірінші және ең ұлысы. Демек, қазақ елінің атауының түбірі – Әз (Аз). Атам қазақ сөздің түбірі (өз түбірі, сөздің атасы) туралы ешқашан қателеспеген. Сондықтан да барлық ақарлар мен жанарлар, Алшыннан шыққан Әлім мен Жетірудың алты атасы мен Байуланың он екі атасы адайлардың ата-бабаларына ас беріп, оларға «үлкен ұлдың» барлық жерін беріп, «өздерімен жамылады. ." жадағай» иығына [15]. Бұл дәстүр Қаз Адайда мыңдаған жылдар бойы сақталған. Мысалы, олардың бірі оғыз тарихында былайша суреттеледі: «Оғыздар заманында барлығы мұсылман болған, кейбір халықтар, олардың ағайындары мен інілерінің балалары оғыздардан басқа жерде болған. Олар шығыс жағын мекендеген. Олардан Ұлы Моғолдардың бүкіл жиынтығы шығады. Ол кезде олардың барлығы кәпір еді. Кейінірек олардың ұрпақтары «Ұқыш қауымы» болды, өйткені оғыздар барлық уәлаяттарды жаулап алды, олар да ұлы патшалық құрды. Онда алтын Орда құрып, үлкен той жасады. Туған-туыстарын, ақсақалдарын құрметті орындарға отырғызып, шапан жауып, сый-сияпат жасады» (Қ. Жалаири «Шежірелер жинағы» Алматы-1997, 30-бет). Түсініктеме: Үкіш қауымы – Нұх пайғамбар қауымының көне атауы. Демек, Нуқ сөзінің түбірі (түбір) Ук (Ук) болып табылады. Қазақ келіндерінің сәукеле, қара домбыра көтеретін үкінің сыры да, үмітіміздің сыры да осында. Осы Ук (Нұқ) қауымы біздің қазіргі «сот» (қаулы), «үкімет» ұғымының авторы. Бізден басқа ешбір ел өз үкіметін үкімет деп атамайды. Олар бұл туралы тіпті білмейді. Үқаш атаның (Нұқ пайғамбар) бейіті Қазығұрт тауының маңында орналасқан. Иранның көне тарихы оны былай сипаттайды: «Қалған алтауы да оның шарттарына келісті. Патшалықтан бас тартып, Утан өз басының қамымен қалды. Содан бері оның әулеті емін-еркін жүрген жалғыз парсы әулеті болып қала берді. Олар заңға қайшы әрекет етпесе, олар қалағанын жасай алады. Патшалықты алған алты адамның бірі Утан мен оның ұрпақтарына ерекше жеңілдік жасауға міндеттенеді. Атап өтілген артықшылықтардың қатарында жыл сайын сыйға тартылған Mad көйлек (кең жеңі бар ұзын Mad көйлек кию парсы ақсүйектерінің дәстүрі болған және бұл көйлек патшаның ең жақсы киімдерінің бірі саналған – ауд.) және сыйға тарту. парсы дәстүріндегі ең құнды сыйлықтар. Алты адамның Утанның шарттарына келіскен себебі – ол төңкерісті бірінші болып жоспарлап, барлығын біріктірген. ...Бұл оқиға б.з.д. 522 жылы 29 қыркүйекте болды. Осылайша мемлекет тізгінін Дариуш ұстады» (Риза Шабани «Иран тарихы» Алматы. 2002. 35-бет). Бұл оқиға шамамен 2500 жыл бұрын болған. MAD – бұл аббревиатура. Мағынасы Ман Адай (Маадай, Матай), яғни Маңғыстаудан шыққан Адай халқының патшалығы. Иранның (Парсының) тарихы Маддардан басталатынын бүкіл әлем біледі. Бүкіл әлемдік мәдениет те осы МАД-дан бастау алады. Көрші орыстардың аналарын «МАТ» деп атайтынының сыры осында. Сондықтан ежелгі орыстар өздерінің шығу тегін білген. Егер олар бүгін білмесе, оларды еске түсіру керек. «Мәдениет» сөзінің түбірі – Мад . Демек, осы адтарлар мен МАД әдеп, әдет-ғұрып, әдіс, әдебиет, әдебиет, мәдениет, мәдениет, мақтау, мақтау сияқты киелі ұғымдардың авторлары. Қазіргі араб еліндегі Мәдина (Мәдина) қаласына ат қойғандар да біздің ата-бабаларымыз. Әлем тарихында ата-бабалары бізден бастау алатынын білетін елдер аз емес. Мысалы, Адық, Адыгей, Аджария, Мадай (Матай), Мадияр, Мадиан, Мадагаскар, Мадрид (Испания, Америка, Филиппин), Мэдисон (Америка) т.б. «Адамзаттың арғы тегі маймыл, адам маймылдан жаралған» деген Дарвиннің күлкілі ілімін басшылыққа ала отырып, «маймыл» бала болуға шын жақын жандарға айтқым келеді, егер қабылдамасаңыздар. бүгін ақиқат, ертең мойындайсың; ертең мойындамасаң, ертең мойындайсың; Келесі күні мойындамасаң, келесі күні мойындайсың. Сондықтан да атам қазақ: «Ат айналасын, адам жиегін табады» дейтін. Сондықтан мұндай адасушылық бұрын-соңды талай рет болған және ол барлығында қайталанған. Атам қазақ өз тарихын бір ауыз сөзбен жазды. Бір сөзге тоқтады. Жау алдында шегінбесе де (семсердің сыбдырынан, найзаның сермеуінен) мыңдаған жылдар бойы бір ауыз сөзден шегініп өмір сүреді [16]. Адай – Ад (Жылқы), Ада (Ата), Ай, Дай (Тай) сөздерінің бірігуі. а. Ад – алғашқы мәдениет ұғымын тудырған алғашқы қауым. б. Есім - адамның аты. Сенің атың кім? б. Қолға үйретілген мінетін жылқы. (Ат қанаты). Бұл Минис есімінің авторлары. г. Ата – атадан үлкен атаға, яғни Адам атаға дейінгі жиынтық есім. Адаға жалғанған «Ү» бала, ұрпақ дегенді білдіреді. Ертеде аталарымыз бұл дыбысты қазіргі «ов», «іш» орнына қолданған. Адам атадан бері Қожа Ахмет Яссауи, Ахмет Иүгінеки, Әл-Фараби, Әлішер Науаи, Фирдоуси (Шахнама), Әбдірахман Жәми (парсы-тәжік әдебиетінің классигі), Қадірғали Жалаири, Жары Адай, Жүсіп Баласағұни, т.б. Бұл қағида бүгінде Қазақстанда да күшінде. Мұстафа Шоқай, Ғабдолла Тоқай, Тұңғысбай Әл Тарази, Әнес Сарай, Ислам Жеменей, Ордали Қосай, т.б. бола береді. Бұл ұғымның шығу тегі «у» дыбысының біздің Ада (у), яғни Ата (Ада) ұғымымен байланысқан жерінен шыққан, яғни Адай атаның баласы, ұрпағы. Қазақ шежіресінде Адай – соңғы, Адай – Адамның және бүкіл қазақтың кенжесі, «харашанырақтың» иесі. Мойындау немесе мойындамау - әркімнің ісі. Әркім өз ақылына, яғни ақылы, білімі жеткен жерге қонақ болады. Білім жетіспейтін жерде «қонақ» бола алмайсың. Сіз «мектеп партасында» мәңгі қаласыз. б. Дүниежүзілік тарихта аты аңызға айналған дай тайпасы. Кейбір тарихшылар бұлар қазіргі адайларға қатысы жоқ дайлар деп айтады. Есі дұрыс адамдар үшін сол көне Дайлардың бүгінгі қазақтар мекендеген жеріне қоныстануы, Дай атауының Адай ата атауының бір бөлігі болуы олардың қазақ текті екеніне берік дәлел. Есіңізде болсын! Сөздің түбірі (оның түбірі, сөздің атасы) ешқашан қателеспейді. «Бер (бер) жылқының (тозақтың) орнын басады» деген сөздің сыры осында. Қазіргі Алтай елі мен Алтай тауының атаулары осылайша шыққан. г. Адай Ад және Ай екі буыннан тұрады. Ай – аспандағы ай, жердегі әйел (бала), бұл есім көбіне әйелдерге тән. Айгүл, Айман, Айжан, Айсұлу, Айна, Айнұр, Айару т.б.. Ай аспанда жерді айналса, әйелдің ерні жерді айналады. Демек, Адай сөзінің тағы бір мағынасы Ер мен Әйел сөзі. Алта Алаш атауының түбірі, яғни Балықшы руының аты (түбірі, атасы) Ал, осы түбірден ары қарай Ала (егіс пен қала), Алау (от), Алға, Алғы, Алан, Алта, Алтай, Алтау, Алатау, Алаш , Алта ауыл, Алта Алаш, Алшын ұғымдары дүниеге келген. Қазақтың ескі эпостарында бұл аймақтар Алға шөлі, Алға тауы, Алға өрісі деп аталады. Демек, бұл өлке Алаш ханының елі, Алаштың атасы, он екі Байұлының үлкені, яғни бұл өңірлер Алаштың атамекені. Мұны Алатаудың ең биік шыңы «Тәңір хан» деп аталуынан аңғаруға болады. Мұндай дәстүр Қазақстанда ерте заманнан бар. Мысалы, Маңғыстаудағы Қаратаудың ең биік шыңдарының бірі – Осман (Отты адам), бұл Ата Алау балама атауын білдіреді (Алау мен От синонимдер); Шыңғыс тауының ең биік шыңдарының бірі – Мұңал шыңы, Хан биігі; Адай шыңы, Қап тауының (Кавказ) ең биік шыңдарының бірі; Ақтау, Алтай тауының ең биік шыңы; Оңтүстіктегі Қаратаудың бір шыңы Қазығұрт (қазақ халқы) деп аталады. Алғы, Приведный, Примено (бірінші деген мағынаны білдіреді), Алғы – Қаз Адайдың көне ұраны, Алаш (бар қазақтың ұраны), Алман (Германия, қазіргі неміс елін әлі күнге дейін жат қазақтар атайды), Алтай тауы мен өңірі. , Әліп (Әлпи) тауы, келесі, рахмет, ал, ал, алма, т.б. Алтай, Алтай руды, Алтай Үр, Алтай Асқар, Алтай Моңғол туралы ойласаңыз, «Алтай, Алтай, мұнда келгендер не көрмеді, кім көрмеді» деген «Ағажай Алтай» әні еске түседі. кетіңіз». ". Көшпелі түріктердің отаны, түрік иісі бар Алтай өңірі ешкімнің көз құртына айналған жоқ. Қолданбағандар. Түбінде отырған орыс пен қытайдың құдайы берген. .Алтай мүмкіндігінше бөлінген.Түріктің алтын бесігі 4ке бөлінген .Оспан бабамыз 15 жыл аттан түспей, жанын беріп, жанын беріп, талпынған Үр Алтай – Алтай. қорғап, қызыл көзді Қытайға берді, алтай түріктерінің отаны – Ресей, Моңғолия.Алтай – Моңғолия, геосаяси ойындардың арқасында тәуелсіздік алған, кенді Алтай – қазақтарға Алтай өлкесінің санаулы ғана жері берілді.Өскемен, Алтайдың астанасы – алтын тамырымыз.Бүгінгі таңда орыстар басым тұратын Өскемен – Солженицын, Горбачев, Жириновскийлер атамекені – қазақтардың ресми отаны болса, Алтайдың басқа өңірлері де ежелгі қазақтардың атамекені. Өскемен тегі Йемен (Бұзау) тілінен шыққан. «Өскемен» сөзіндегі «ем» (сөз түбірі), «мен», «емен», «кеме» сөздерінің болуы тек осыны білдіреді. Бұл атаудың тағы бір сыры бар [17]. Бұл «мен өскен жерім» деген сөз. Көріп отырғаныңыздай, сыртында «Өскен» сөзі, ортасында және соңында «Мен» деген сөз бар. Тағы бір мағынасы: «Мен мұнда алғаш рет емен ағашынан (қатты ағаш) кеме жасадым». Бұл күмән тудырмайды. Айтсаңыз, жасаңыз. Әңгіме жазсаң, былай жаз. Бұл тарихты Құдайдан басқа адамдар жоя алмайды. Бүкіл жердегі көне атаулардың бәрі атамның ана тілінде (қазақ) осылай жазылған. Кез келген білімді адам, яғни ана қазақ тілін білетін адам оны қашанда оқи алады. Олар үшін уақыт шектелмейді. Олар тарих сахнасынан ешқашан кетпейді. Демек, «қазір (Қаз бір, Қаз пір)», «қазір» және «бүгін» уақыт өлшемдері қазақтың және Нұқ атамыз бен оның қауымының лақап аттары. Бүгін (Нүкке дейінгі қауымдар сияқты, Нұқ қауымы) өтер, бірақ қазіргі (қазақ) ешқашан өтпейді. Сондықтан ата-бабаларымыздың нышаны «Тіл» болса, бүкіл әлем оларды Тау би, Көп би, Қас би (Каспий) деп атаса, осы батыстықтар (орыстар) оларды алғашқы тілдер (лингвист, пұтқа табынушылар) деп атаған. Он сегіз мың ғалам мағынасындағы «Ғалам» сөзінің түбірі «Ал», яғни олардың барлығының атасы, Бұзау-Земенейлер жетінші ұрпақтағы ұрпақтары. Жеті ата бір-бірінен ажырамас. Бөліну окто-семиттерден басталады. Топтастыру кезінде 4200-ге жуық атауды бірнеше мағыналық топтарға бөлуге болады: антропонимдік, этнонимдік топонимдер; тарихи оқиғалар туралы; фитонимдерге, зоонимдерге, түс пен сандарға және т.б. байланысты. атауларға негізделген топонимдер. Біз антропонимдерді басқа классификациялардан артық көреміз. 854 фамилия барлық есімдердің 20,7 пайызын құрайды. Қазақ тарихындағы жер-су атаулары ерекше құбылыс емес, олар көбінесе ата-бабалары қоныстанған этникалық белгі. Бір жағынан, ру мен оның мүшелерінің тарихында ерекше оқиғаларды қалдыру үшін өзен-көлдерге, пейзаждарға атау беру дәстүрі барша қазақ руларында жалпы үрдіс [18] . Мысалы, Тобики тайпасында банту есімдерімен байланысты 58 атау болса, оның 30-ы тайпадағы белгілі адамдардың есімдері. Шығыс Қазақстан өңіріндегі кейбір этнотопонимикалық атауларды бірнеше кезеңге бөліп, бірінші жоңғар шапқыншылығынан кейін берілген атаулар деп қарастыруға болады. Мысалы, Майла шата, Майлекең шата, Қабанбай шата, Садыр көлі, Майла төбе, Великий Майла, Кіші Майла топонимдерінің болуы сол кезең тарихының бір көзі. Майла, Қабанбайдың досы, Боранбай батырдың жерленген жері, зираты және соған байланысты топонимдер көптің есінде. Қалада батырдың атындағы зират бар (антропотопоним Майырсу ао)[19]. Қаракерей Абылай ханның қолбасшысы Қабанбай батырдың досы болған. Ол 18 ғасырда өмір сүрген, 15 жасынан бастап 35 жыл қазақ-жоңғар соғыстарына қатысқан, көптеген шайқастарда қалмақтардың ең мықты жауынгерлерін талқандаған. Қасабай батыр есімі халықтық ұранға айналды: «Қасабай суға мас болды» [20]; ІІІ тұлға есімімен байланысты жер-су атаулары тарихи атаулар болып табылады, өйткені олар еңбекқорлығымен немесе ерекше қасиеттерімен ел есінде қалған. Мысалы: кене бие - кене (сегіз ағайынды Жәметтің үлкені) (б.) ХІХ ғасырдың жетпісінші жылдарындағы Орыс-Цинь империясының шекарасын белгілеген биелердің бірі. Ол үшін оған Қызай елінен «Ақараның үйі» деп аталатын арнайы қоныс (найман) берілді [4, б. 33]. Мақаншы-Бақты жолының бойындағы шағын ауыл Бұғыбай ауылы деп аталады. Бұғыбай Кірішбайдың баласы Бұхарадан оқуға келгенде ұстаздық етіп қана қоймай, ағаш отырғызып, жеміс-жидек егіпті. Бұғыбай тұрмаған соң оны «Сүттіген», ел «Бұғыбай» деп атаған. Тайпаның белгілі атаулары мен таптарынан тұратын топонимдер, 120 атау 2% құрайды. Этнотопонимдер көрсетілгеннен көп болуы керек, бірақ түрлі себептермен қаншама жер-су атаулары өзгеріп, өзгерді (Киров, Ленин, Екпін, Жаңа талап, Жаңа ауыл, т.б.), әсіресе кеңестік кезеңдегі патриархалдық саясаттан кейін. . . ); екіншіден, көшпелі қазақ ауылдарының (Бұзау, Суалу, Сасан қорығы, Ұлы Сілдірама таулары, Кіші Сілдірама (Қарамандай), Қозжаман, Тұрыптышар, т.б.) шаруашылық жүргізу тәсілдерінің өзгеруіне байланысты жазғы, қыстық, күзгі төлдердің саны. .) халық жадынан жоғалып кетті [21, 8]. жүктеу/скачать 73.77 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|