Күндізгі оқу факультеті

Мысал 1: Егер 90 минут өткен соң, қоғамдық (тұрғын) ғимараттар ішіндегі өрттің температурасын есептеу.

Шешуі:

1.1. Келесі формула (1) бойынша:

1.2. Келесі формула (2) бойынша:

Формула 2 –ні келесідей жазып көрсетеміз:

2. Мағыналарын қойып, қорытындыны шығарамыз:

Қорытынды: Бөлімнің ішіндегі температурасын өрттің басталуынан 90 минут өткен соң құрайды:

1. 
   985 С 2. 981 С
   

Құрылыс конструкция жазығында температурасын есептейміз.

Отқа төзімділікті бағалау үшін құрылымның стандартты қисық «Температура-уақыт» (2) қолданылады. Іс жүзіндегі температура режимі өрт кезінде шығарушы қойма және т.б. ғимараттарда стандарттан өзгеше болуы да мүмкін.

Сурет. 2. «Температура-уақыты» стандартты қисық

Бетонды панельдерден және қалқалардын үстіңгі жағының қызу температурасын , оның жылу уақытын (), өрттің ғимараттың ішінде басталған уақытымен тең келгенде есептеп алу.

1. 
   Темір болаттан жасалған құрылыстың құрылымдардағы үстіңгі қабатының температурасын анықта үшін мына формуланы қолданамыз:
   

 - құрылыс конструкцияларының үстіңгі қабатының жылыған уақыты, мин.

Мысал: Ауыр темір болаттан жасалған құрылыс конструкциясының үстіңгі қабатының жылу температурасын есептеу, егер оның жылу уақыты өрттің қоғамдық мекемеде басталған уақытында  = 120 мин-ке тең болса.:

Темір болаттан жасалған конструкцияның жылытқан үстіңгі қабатының температурасы 120 минут ішінде составит 943 ⁰ С тең.

Өрт кезіндегі өткізілген санаулар бойынша температураның стандарттты режимде 1000 ⁰С дейін көтерілетін анықталады, металл конструкциясының аумалы күйіндегі температурасы орташа есеппен 500-550 ⁰С болса.

Осыған байланысты металдан жасалған құрылыстың конструкциясының одан да тиімді өрттен қорғанысын қарастыру тиіс.

Оттан қорғау кезінде 2 см қалыңдығы бар сылақ қабатты болаттан жасалған косоурлардың отқа төзімділік шегін тексерейік. Косоур № 7 (39) двутаврдан жасалған. Цемент-құмды сылақтың температура өткізу коэфиценті а_t=0,0015 м²/ч; тығыздығы =1900 кг/м³. Өрттің режимі стандартты. Режим пожара стандартный; коэффициент к=0,6, сылақтың тығыздылығына байланысты қабылданады.

1. 
   Крамп функцясысының мағынасын анықтайық:
   

2. 
   Крамп функциясы А аргумент мағынасын анықтайық, erf=0,568, бірінші қосымшасы бойынша А=0,56.
   
3. 
   Косоурдың отқа төзімділік шегін табайық:
   

Осылайша ВМП-2 косоурлардың өрттен қорғайтын үстіңгі қабатының металды тормен сыланғанымен ауыстырылуы косоурдың отқа төзімділігін 0,75 ч до 1,02сағ. көтереді. Бұл берілген 1 (16) (П_тр=1 ч) кестелердің талаптарына сәйкес келеді.

5 ҰСЫНЫЛҒАН ЖОБА ІС-ШАРАНЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ТИІМДІЛІГІН БАҒАЛАУ
5.1 Жұмыстың қауіпсіздігін, нәтижелілігін қамтамасыз етуге байланысты шығыстар, пайдаланылғын шығындар
От тосқауылды қондыру, апаттық құйын алу, жеңіл түсірілетін құрылымның ұлғаюының пайдаланылған шығындары.

Пайдаланылған шығындарды мына формула арқылы анықтауға болады:

Сзп – қызмет еткен адамдардың төлем ақысына кеткен шығындар.

3 _осн – негізгі төлем ақысы;

З_доп – төлем ақыға қосымша пайызды төлем;

Q_cc – пайызда анықталған арнайы сақтандыру;

С_а — амортизационалды алып тастау.

Өрттен болған экономикалық зиян.

Келесі жағдайға дейін анықталатын зиян:

а) егер салыстыру база ретінде еңгізілмей-ақ нысанның көшіру шарттары қабылданса, мұндай жағдайда өрт келтірген зиянның ауқымы өрттің 0,75 сағ. уақытында бос жануынан саналады;

б) еңгізілген нұсқа үшін от орта есеппен санағанда өрт сөндірудің қызметкерлері келгенше 10 мин уақыт бос жанады.

Экономикалық нәтижеліліктің қосымша көрсеткіштері негізгі көрсеткіштердің болмаған жағдайда не негізгі көрсеткіштердің салыстыру нұсқалары болар-болмас айырмашылықтар кезінде қолданылады.

Капитал салудың салыстырмалы экономикалық нәтижелілікті екі нұсқаны салыстырған кезде, яғни, көшіру жолдарына кеткен шығындарды үнемдеу мен капитал шығындарын үнемдеуді салыстыру жолдары арқылы анықталады.

Бұл мына формула арқылы анықталады:

Е - капитал салудың салыстырмалы нәтижелілігінің коэффиценті

Е_н — капитал салудың экономикалық нәтижеліліктің нормативті коэффиценті, 0,15;

С₁, С₂ - салыстыру нұсқалар негізіндегі тапсырыс берген адамның көшіру жолдарына кеткен шығыны;

У ₁ У₂ – салыстыру нұсқалар негізіндегі өрттен болған зиян.

Егер еңгізудің құрылуы қосымша капитал салумен байланысты болса, салыстырмалы экономикалық нәтижелілігінің қайтымды коэффицентінің көлемі болатын нәтижеліліктің бағасымен өтімділіктің мерзімімен сипатталады.

Т – жылдағы өтімділік мерзімі, Т_н – салалық нормаларды қабылдайтын өнімділіктің нормативті мерзімі, олар болмаған жағдайда 8,3-ке тең.

Величина годового экономического эффекта от внедрения установок пожарной автоматики при сравнении двух вариантов определяю по формуле: где

Эг— экономикалық нәтиже;
(16)
В_г - В=1 құрылымның обьектіде еңгізу жағдайына байланысты обьект немесе салаларда құрылымның еңгізуінің жылдық көлемі.

5. 2 Нұсқаларды салыстыру және экономикалық нәтижені таңдау.

Экономикалық нәтижеліліктің нұсқаларын анықтауы Е_н и Т_н –нің нормативті мағыналармен салыстырған қорытындыға негізделеді.

Шешімнің экономикалық негізделген нұсқасын анықтағаннан кейін экономикалық нәтижеліліктің жылдық көлемін есептеуге болады.

(18)

С₁ – бірінші нұсқасында 700 000 т. сәйкес келетін инженер-техникалық шешімнің жүзеге асу ортаның ағымдағы шығындары;

К₁ – 1400000 т. тең бірінші нұсқадағы капиталдық шығындар;

С2 - екінші нұсқадағы 300000 т. тең инженер-техникалық шешімнің жүзеге асу ортаның ағымдағы шығындары;

У₁ ,У₂ - өрттен болған материалды зиян;

У₁-100000 тн.

У₂-182800 тн.

К2 - 198000 т. тең екінші нұсқа бойынша капиталдық шығындар;

В_г – 1-ге тең жаңа инженер-техникалық шешімнің тәжірибеге еңгізудің жылдық көлемі.

ҚОРЫТЫНДЫ

• 
  Құрылыс конструкцияларды сараптау
  
• 
  Ішкі жоспарларды сараптау
  
• 
  Өртке қарсы тосқауылдарды сараптау
  
• 
  Эвакуациялық шығу және эвакуациялық жолдарын сараптау
  
• 
  Өрт сөндірушілердің табысты жұмыстарын қамтамасыз ету техникалық шешімдерін сараптау
  
• 
  Ғимараттың басты жоспарын сараптау
  

Берілген жұмыста қонақ үйдің жобалық материалдарының сараптамасы өндірілген, құрылыс конструкция ғимаратында деректі шекті отқа төзімділігін анықтау есебі, өрт пайда болған қонақ үй бөлмелерінде температурасы, құрылыс конструкцияның жоғарғы бетіндегі температурасы орындалған. Өрттің бастапқы сатысында негізгі өрт қауіпті дерегі, түтіндену болып табылады. Ол адамның денсаулығы мен өміріне қауіп төнбей қоймай, сондай-ақ адамдардың құтқаруы және өрт сөндірудің жауынгерлік әрекет өткізуіне бөгет етеді. Осымен қатар қонақ үй бөлмелеріне бөлмелер бойымен түтіндену аумақтарын құрастыруын ұсынылады, сондай-ақ оларды түтін желдету шахталарымен жабдықтау, оттың таралмауын жүзеге асыру. Сауда залымен рестораннан сатыларарқылы қонақ үй бөлмелеріне от тарап түтінге толмас үшін. Моншадан өрт шыққан жағдайда тарап кетпеш үшін өртке қарсы қорғау жобасын келесі жаңа констуктивті шешімдерді шараларды енгіздім:

• 
  өртке қарсы құрышты есіктер;
  
• 
  өртке қарсы ара қабырғаларды;
  

Ұсынылған жаңа конструктивті шешімдердің шараларды экономикалық тиімділігін есептеп нәтижесін экономикалық тиімді деп санаймын. Экономикалық тиімділігі 497 500 теңгеге есептеледі.

1. 
   "Өрт қауiпсiздiгiне қойылатын жалпы талаптар" техникалық регламентiн бекiту туралы Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2009 жылғы 16 қаңтардағы N 14 Қаулысы
   
2. 
   ҚР ҚНжЕ 3.02-13-2004 "Қонақ үйлерiн жобалау";
   
3. 
   ГОСТ 12.1.0004-91. Пожарная безопасность. Общие требования. Государственный комитет по стандартам.-М.:1992-80 с.
   
4. 
   СНиП II-89-80. Генеральные планы промышленных предприятий.
   -М.: Стройиздат,1980.
   
5. 
   Правила устройства электроустановок. -М.: Энергоиздат., 1987-638 с.
   
6. 
   Рекомендации по расчету вентиляционных систем противодымной защиты жилых зданий повышенной этажности. - М.: Стройиздат, 1985.-32 с.
   
7. 
   Рекомендации по расчету вентиляционных противодымной защиты общественных зданий. -М.: Стройиздат, 1987.-32 с.
   
8. 
   СНиП 2.09.01-90. Генеральные планы. -М.: Стройиздат, 1990. -62 с.
   
9. 
   СНиП РК 3.01-01-2008  Градостроительство Планировка и застройка городских и сельских населенных пунктов РК. Астана 2008 г.
   
10. 
    СНиП РК 3.02-02-2009 Общественные здания и сооружения.
    Комитет по делам строительства Министерства экономики и индустрии РК. Астана 2001 г.
    
11. 
    СНиП РК 2.02-05-2002 Пожарная безопасность зданий и сооружений. Комитет по делам строительства Министерства экономики и индустрии РК. Астана 2002 г.
    
12. 
    ҚР ҚНжЕ 3.02-22-2004 "Монша және монша-сауықтыру кешендерi";
    
13. 
    СНиП 2.09.02-85. Производственные здания. -М.: Стройиздат, 1986.-13 с.
    
14. 
    СНиП 2.11.02-85. Складские здания. -М.: Стройиздат,1986.-5 с.
    
15. 
    Грушевский Б.В. Пожарная профилактика в строительстве. -М.: Стройиздат 1989 г. -366 с.
    
16. 
    Грушевский Б.В. Пожарная профилактика в строительстве. -М.: ВИТШ МВД СССР, 1985. - 452 с.
    
17. 
    Кривошеев И.Н., Шурин Е.Т., Климушин Н.Г. Методические указания к решению задач по курсу "Пожарная профилактика в строительном деле". - М ВИПТШ МВД СССР, 1984 - 73с.
    
18. 
    Пособие по определению пределов огнестойкости конструкций, пределов распространения огня по конструкциям и групп возгораемости материалов. -М.: Стройиздат, 1985. -60 с.
    
19. 
    Ройтман М.Я. Грушевский Б.В. Методические указания к решению задач по курсу по курсу "Пожарная профилактика в строительстве". -М.: ВИПТШ МВД СССР, 1973. -66 с.
    
20. 
    Тарасова Т.А. Курсовое проектирование по пожарной профилактике в строительном деле. -М.: ВШ МВД СССР 1973.- 66 - с.
    
21. 
    Шурин Е.Т. Методические указания и контрольные задания по курсу "Пожарная профилактика в строительстве" -М.: ВИПТШ МВД СССР, 1984.-34.
    
22. 
    СНиП II-89-80. Генеральные планы промышленных предприятий. М/С, 1980 г.
    
23. 
    СНиП II - 97-76. Генеральные планы сельскохозяйственных предприятий. -М.: Стройиздат, 1976 г.
    
24. 
    Шурин Е.Т., Юн С.П., Пальцев В.П. Методические указания к курсовому проектированию по дисциплине Пожарная профилактика в строительстве. -М.: ВИПТШ ,1990 - 80 с.
    
25. 
    Демехин В.Н., Измайлов А.С., Серков Б.Б. «Құрлыс материалдар және олардың өрт кезіндегі қолданылуы » курсы бойынша зерттемелік жұмыстар өткізу үшін методикалық кепілдемелер. М. 1984 ж.
    
26. 
    Құрылыс конструкциясының өрт қауіптілігі мен отқа төзімділік, құрылыс материалдардың өрт қауіптілігі және ғимараттың инженерлік жабдықталуының отқа төзімділік анықтағышы. М-99.
    
27. 
    Холщевников В.В. «адамдардың жүру жолдарын зерттеу және өрт кезіндегі адамдардың ғимараттан шығу жолдарының нормалау әдістемесі». М-99 .
    
28. 
    «Құрылыстағы өрт қауіпсіздік мәселесі». Ғылыми-практикалық конференцияның материалдары. Москва 2001 ж. М-2001 – 5 с.
    
29. 
    Кошмаров Ю.А. «Өрт кезіндегі қауіпті деректерді болжамдау».
    
30. 
    Баратов А.Н., Пчелинцев В.А. «Өрт қауіпсіздік». М-97 – 18 с