Лабораториялық жұмыс 4
жүктеу/скачать 0.53 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Құралдың сипаты
| мұндағы
(3) (3) формуладан математикалық маятник тербелiсi периодының тербелiс амплитудасына, яғни бастапқы 0 ауытқу бұрышы (егер 0=(50-60) болса) мен маятник массасына тәуелсiздiгi және оның ұзындығы мен еркiн түсу үдеуiнiң қатынасымен анықталатыны шығады. Бұл жұмыста өлшеудiң дәлдiгi үшiн тәжiрибе маятниктiң әр түрлi екi және ұзындығы бойынша жүргiзiледi. және Бiрiншi теңдеуден екiншi теңдеудi мүшелеп азайтатын болсақ, онда болады. Сонда яғни, (4) формуламен мәнiн анықтау үшiн ұзындықтар айырмасын өлшеу жеткiлiктi. Құралдың сипаты Физикалық лабораторияда қолданылатын математикалық маятник ұзын қосараланған жiпке iлiнген радиусы кiшкене металл шардан құралады. Қосарланған жiп тербелiс қатаң бiр жазықтықта болу үшiн алынады (3-сурет). Математикалық маятниктiң ұзындығы ретiнде iлiнген нүктесiнен шардың ауырлық центрiне дейiнгi қашықтық есептеледi. Сонда мұндағы d-шардың диаметерi өлшенедi. Маятник тербелiснiң периодын есептеудi дәлiрек жүргiзу үшiн, қозғалмайтын сызғыш көмегiмен, әртүрлi екi және , мұндағы l1 және l2 өлшеулер нәтижелерi, ұзындықтарын өлшеу қажет. Бұл кезде (3) формуланы қолданып және
деп жазуға болады. Бiрiншi теңдеуден екiншiсiн мүшелеп азайтсақ тағы да (4) теңдеуге келемiз, яғни (4) . Демек, бұдан шығатын (4) формуламен қорытынды мәнiн есептеу үшiн ұзындықтардың айырмасын өлшеу жеткiлiктi. Жұмыстың орындалу ретiШарды мүмкiнiдiгiнше төмен түсiрiп, маятниктiң ең үлкен ұзындығын белгiлеу Қозғалмайтын горизонталь сызғыш көмегiмен маятник жiбiнiң iлiнген нүктесiнен шардың төменгi шетiне дейiнгi ұзындығын өлшеу. Маятниктi тепе-теңдiк күйiнен кiшкене бұрышқа шамамен (5-6 градус) ауытқытып, шариктi еркiн тербелiске келтiру Маятниктiң ең үлкен ауытқуы мезетiнде секунд өлшеуiштi iске қосу және толық n=50 тербелiсiне кететiн 1 уақытын есептеу. Өлшенген l1 ұзындығы үшiн 50 тербелiске кететiн уақытты 3 рет өлшеу Маятниктiң l2 ұзындығы - айырмасы 1м болатындай етiп жаңа ұзындығын белгiлеу және горизонталь сызғышпен шардың төменгi шетiне дейiн өлшеуiн қадағалау Жаңа l2 ұзындығы үшiн 3-5 пункттегiдей әдiспен толық 50 тербелiске кететiн, 2 уақытын өлшеу 2 уақытын өлшеудi 3 рет жүргiзу Толық теребелiс уақытын өлшеу нәтижелерi бойынша теребелiстердiң Т1 және Т2 периодтарын Формуласымен есептеу, мұндағы әр ұзындық үшiн 3 реттен өлшенген уақыттардың орташасы, n - толық тербелiстiң саны (берiлген жағдайда n=50). (4) формуланы пайдаланып мәнiн есептеу және нәтижелелердi кестеге жазу
жүктеу/скачать 0.53 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|