Тақырыбы: Енгізу-шыѓару функциялары
(1 сағат)
1. С тіліндегі енгізу-шығару функциялары
2. С++ тіліндегі енгізу-шыѓару функциялары
Пайдаланылатын әдебиеттер:
а) негізгі
1. К.Паппас, У.Мюррей “Программирование на С и С++”, Киев, 2000
2. А.Кетков, Ю.Кетков “Практика программирования Бейсик,
Си, Паскаль”, М.: 2001
б) қосымша
3. Шилдт Г. “Теория и практика С++”, Санкт-Петербург, 1996
4. Березин Б.И., Березин С.Б. “Начальный курс С и С++”, М.:1999
1. С тіліндегі енгізу-шығару функциялары
printf() функциясы берілгендерді экранға әртүрлі үлгідегі форматтарда шығаруға мүмкіндік береді.
Мысал:
float a:=10;
printf(“%f”, a);
Нәтиже: 10,000000
“ “ тырнақшаларының ішіндегілер формат қатары деп аталынады.
-
Шығару форматтары
|
тип
|
%d
|
int - бүтін
|
%f
|
float, double- нақты
|
%g
|
float, double- нақты
|
%c
|
сhar- символ
|
%s
|
string-қатарлық
|
%x
|
16-лық жүйе
|
%o
|
2-лік жүйе
|
Мысалдар
1. float a=10;
printf (“%2.2f”,a);
2. int a=10;
printf (“%d-бұл а-ң мәні”,a);
3. char a=”в”;
printf (“Алфавиттің 4-ші әрпі - %с”,a);
Нәтижелері:
10.00
10-бұл а-ң мәні
Алфавиттің 4-ші әрпі – в
printf функциясының формат қатарында басқару тізбектері деп аталатын символдарды да беруге болады.
-
Басқару тізбектері
|
Нені білдіреді
|
\а
|
Ескерту жасайтын дыбыстық сигнал
|
\b
|
Алдыңғы символды өшіру
|
\n
|
Жаңа қатар
|
\r
|
Каретканы қайтару
|
\t
|
Горизонталь табуляция
|
\v
|
Вертикаль табуляция
|
\ddd
|
Символдың ASCII-кодын 8-к жүйеде шығару
|
\xdd
|
Символдың ASCII-кодын 16-қ жүйеде шығару
|
С тілінде басқару тізбектері мен шығару форматтары тек кіші әріптермен жазылады.
Енгізу функциясы scanf()
Cинтаксисі:
scanf(“формат қатары”, arg1, arg2,…)
Стандартты енгізу құрылғысынан символдарды оқып, оларды формат қатарында көрсетілген форматпен сәйкестендіріп (интерпретациялап), көрсетілген arg1, arg2… аргументтердің адрестеріне орналастырады.
Мысал:
scanf(“%d, %f, %c, %s \n”, &i,&r,&c,&s);
&-айнымалыға бөлінген жады ұяшығының адресін көрсететін белгі.
Айнымалы: i-бүтін, r-нақты, c-символдық, s-қатарлық типте сипатталған болуы керек.
2. С++ тіліндегі енгізу-шыѓару программалары
Кµп жаѓдайда программа ќ±руда символѓа негізделген Input/Output (IO) операторы арќылы сыртќы ортамен ќатынаста болу кездеседі. С++ программа тілі б±л маќсат ‰шін ќолайлы екі оператормен ќамтамасыз етеді. >>символы енгізуде жєне << символы шыѓаруда ќолданылады. Алдыњѓы программаларда біз >> символыныњ ќолданылуын кµрдік. Тµмендегі программада шыѓару операторыныњ ќолданылуы кµрсетілген.
# inciude < iostream.h >
int main (void )
{
int workdays = 5;
float workhours = 7.5;
float payrate, weeklypay;
cout <<”payrate uchin sagatina qancha tolenetinin engiz”;
cin >> payrate;
weeklypay = workdays *workhours *payrate;
cout <<” weeklypay=”;
cout <
cout <<’\n’;
}
Т‰сінік
7. Б±л ќатар payrate uchin sagatina qancha tolenetinin engiz сµйлемін экранѓа шыѓарады.
8. Б±л ќатар компьютерді ќолданушыныњ клавиатурадан енгізген айнымалы мєнін payrate мєніне ажыратылѓан жадќа кµшіреді жєне енгізілген мєнді payrate мєні т‰сінеді. Енгізу операторы енгізу аѓымыныњ сол жаѓындаѓы операндты алады (cin C++программалау тілінде клавиатура арќылы енгізілген мєнге сєйкес келетін С++ стандарт енгізу операторы) жєне оњ жаѓына енгізілген мєнді µзіне кµшіретін айнымалыны алады.
9. –13 б±л аралыќ алѓашќы программада т‰сіндірілді.
Программаны орындаѓанда тµмендегі нєтиже шыѓады (енгізілетін мєн ќалыњ шрифтте жазылады):
Payrate uchin sagatina qancha tolenetinin engiz 33.55 Weekly Pay = 1258.125
<< жєне >>символдары µзініњ сол жаѓындаѓы операндтты айнымалыныњ мєнін т‰седі.Ќанша айнымалыны енгізу-шыѓару керек болса, сонша б±л символдарынан пайдалану керек. Мысалы:
# include < iostream.h>
intmain (void)
{
int workdays = 5
float workhous payRate, weekltPay;
cout<<”What are the work hours and the hourly pay rate?”;
cin>>workHours>>payRate;
weeklyPay = workDays*payRate;
cout<<”weekly Pay = “ << weeklyPay<<’\n’;
}
Т‰сінік
7. Б±л ќатар ќолданушы енгізетін wordHors жєне PayRate екі айнымалы мєнін кезек-кезек енгєізетін ќатар. Б±л екі мєн бір – бірімен бос пробел арќылы ажыратылады. Б±л (cin>>workHours) payRate; командасымен эквивалент. Себебі, >> символыныњ со жаѓындаѓындаѓы оперантты кейінгі мєні т‰сінеді.
8. Б±л ќатар алдыњѓы программаныњ 10-12 ќатарларыныњ бірлестігін білдіреді. “WeeklyPay =” мєнін экранѓа шыѓарѓаннан соњ WeeklyPay м-н/н шыѓарады. Б±л (cout<<”WeeklyPay =”)<
Программа орындалѓанда
What are the work hors and the hourly pay rate? 7.5 33.55
Weekly pay = 1258.125 нєтижесі шыѓады.
Достарыңызбен бөлісу: |