Лекция 4 Химиялық реакция жылдамдығына температураның әсері

Егер судың синтезі жүрген болса:

2Н2 + О2 = 2Н2О

t=200C болғанда, реакцияны жүргізу практикалық тұрғыда мүмкін емес , 15% -ын жүргізу үшін 54 миллиард жыл қажет болады.

t=5000C болғанда реакция небәрі 50 минутта өтеді.

t=7000C болғанда реакция бірден жүреді.

Химиялық реакция жылдамдығына температураның әсері .

Вант-Гофф ережесі:

• Температура жоғары болған сайын, химиялық реакцияның жылдамдығы да жоғары болады.
• Температураны әр 100С-қа көтерген сайын, химиялық реакция жылдамдығы 2-4 есе өседі .

Вант-Гофф ережесі

• Алайда, Вант-Гофф ережесі тек температураның тар диапазонында қолданылады, өйткені реакция жылдамдығының температуралық коэффициенті γ өзі температураның функциясы болып табылады; өте жоғары және өте төмен температурада γ бірлік мәнге тең болады (яғни, химиялық реакция жылдамдығы температураға тәуелді болмайды).

Бірінші жорамал:

• Химиялық әрекеттесуге барлық молекулалар емес тек активтенген молекулалар түседі, өнім түзілердің алдында активтену процесі жүреді. Активтенген молекулалар соқтығысу нәтижесінде түзіледі, соқтығысу процесі эндотермиялық процесс болатындықтан молекулалар жылу әнергиясын (Е) сіңіріп активті күйге көшеді. Мысалы 2АВ реакциясын былай жазуға болады: А+А+Еа А*+А*В
• Активті молекулалар деп кинетикалық энергиясы мен ілгерілмелі қозғалыс энергиясының және молекула атомдары мен атомдар тобының айналмалы және тербелмелі қозғалыстары энергиясының артық мµлшері бар молекулаларды айтады. Сондықтан Аррениус Еа - шамасын активтену энергиясы деп атайды.