ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
Д. Серікбаев атындағы ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН ТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
Маркшейдерлік және геодезиялық өлшеулерді математикалық өңдеу
Практикалық жұмыс №5
Тақырыбы: Өлшенетін шамалардың функцияларының дәлдігін бағалау
Тексерген: Апшикур Байтак
Орындаған: Амиржанова Лилия 18Гдк2
Өскемен қаласы 2021
5.1 Өлшенген шамалардың дәлдігіне баға беру. Өлшенген мәндердің салмақ функциясын есептеу.
1. Үшбұрыштың екі бұрышы ОКҚ өлшенген. (c) және
(c). Өлшеу арқылы үшінші бұрыштың ОКҚ табу керек.
=2+3=5;.
= 52+62=61
1. ОКҚ тің асып кетуін , егер ұзындығы =10 , ОКҚ есептелген және қисықтың бұрышы (с) ОКҚ өлшенген (с).
=10 =10*3=30;
2. Шеңбер ауданының ОКҚ табу керек. Радиусы R= (см) орташа квадраттық қателігі бойынша радиусы есептелген
R=3;
3.Тік бұрышты үшбұрыштың екі жағы өлшенген. a = в= . Тікбұрышты үшбұрыштың периметрін және ауданының ОКҚ табу керек:
a =
в= =2*3 0.12=6.12
=6,86
Тапсырма №2
Функция аргументтері абсолют қателікпен өлшенді деп есептеп, функциялардың орташа квадраттық қателіктерін табыңыз
1) ;
2)
3)
4) =a2+2abx+bx2;
5) ;
6) ;
7) ;
8) ;
9) ;
10) .
Нұсқаулық:
Қажетті шама көбінесе өлшеу шамаларының функциясы ретінде есептеу арқылы табылады. Функцияның қателігі ол бағаланған аргументтердің қателіктеріне және функция типіне байланысты болады.
Функциялардың дәлдігін бағалаудың келесі формулалары бар:
1) y ізделінетін мән тәуелсіз өлшенген аргументтердің функциясы ретінде есептелетін жалпы жағдай ,оның орташа квадраттық қателігі мына формуласы бойынша есептеледі: ,
где - барлық өлшенген аргументтерге қатысты қарастырылатын функцияның ішінара туындылары;
- аргументтердің өлшенген мәндерінің орташа квадраттық қателігі.
2) Ерекше жағдайлар:
1) сызықтық функция
,
- тұрақты факторлар, формула бойынша бағаланады
Егер , то
.
Егер өлшемдер орташа квадраттық қателікке тең болса , то
;
2) өлшенген аргументтің көбейтіндісінің функциясын тұрақты коэффициентпен бағалау формуламен өрнектеледі ;
3) функция түрі формула бойынша бағаланады ;
4) логарифмдік функция формуласы бойынша бағаланды
.
Достарыңызбен бөлісу: |