немесе
2
(л /а 5 -л /б с ) > 0 .
(3)
Сонымен (1) теңсіздік дәлелденді.
Ж оғары дан талдау әдісін ңолданганда, қарасты ры лған
м ы салдан
көріп оты рғаны м ы здай, үйғары м теореманы ң
қорытындысынан басталып, ж еткілікті ш арттар таңдалады.
Осы әдіс бойынша дәлелдеу процесін символдың түрде ж азу
былай ж үргізіледі.
А — >
В — берілген теорема болсын.
В ңоры ты ндысы н
ж а с а у ү ш ін
А ж е т к іл ік т і ш а р т ы н т а ң д а й м ы з , я ғ н и
А 1 =
>В. Ал ү ш ін өз к е зе г ін д е
А 2 ж е т к іл ік т і ш а р т ы н
таңдайм ы з:
А = > А г т.с.с. Ж е тк іл ік ті
ш арттарды таңдау
ң ан дай да бір
А ж е т к іл ік т і ш арты үш ін
А теорем аны ң
ш арты болып
табы лғанға дейін ж алғасады , яғни
А =>А .
Н әтиж есінде теореманы ң дәлелдеуі аяқталады :
А = >А , А = > А —1,
А = >А,, А 1
= > В .
і7 і
і
7
7 2
1 7 1
Осыдан А =
>В.
О с ы л а й ш а ж о ғ а р ы д а н төм ен ң а р а й а н а л и з ж а с а у
әдісімен дәлелдеу екі бағытта ж үргізіледі:
нені дәлелдеу
керек ж әне ол үш ін нені білу ж еткіл ік ті?
Т өм ен н ен т а л д а у әдісі (Е вклид талдауы ). Төменнен
ж о ғар ы қ а р а й тал д ау ж асаған д а ү й ға р ы м
теорем ан ы ң
қ о р ы т ы н д ы с ы н а н б астал ад ы . Б ір а қ м ү н д а ж е т к іл ік т і
ш арттар емес, қаж етті ш арттар таңдалады. Талдау қаж етті
теореманың ш арты
немесе аңиқат салдар, немесе бүрыннан
б елгілі сөйлем ді ал ған ш а ж ал ғасад ы . Егер к ер і ретпен
үйғары м ж асау м үм кін болса (мүнда
теореманы ң ш арты
немесе сөйлемнің ақиқатты ғы ой-түйін, пайымдау болады),
онда ізделінді дәлелдеуді аламы з.
Мысал қарасты рай ы қ.
/г-нің 1-ден үлкен мәндерінде мына теңсіздіктің дүрыс-
тығы н дәлелдеу керек:
< у/п + 1 -
лІп — 1 .
(4)
4п
Д э л е л д е у і . (4) тең сізд ік оры ндалады деп ж о р и ы қ.
Т ең сізд ік тің екіж ағы н о ң ж аң тағы ө р н ек тің
і^[п + 1 +
у / п - 1|
түйіндес өрнегіне көбейтейік. Түрлендірулер нәтиж есінде
мы наны аламы з:
74