Монография / Аида Сағынтаева, Әсел Қамбатырова, Лаура Қарабасова

104
Білім беру зерттеулеріне кіріспе: теория, әдістер және тәжірибелер
№
4 мысал. 
Зерттеу құралдары
Іс-әрекеттегі зерттеуде мен сапалық зерттеу әдістерін қолдандым, сол 
арқылы зерттеуге қатысушылардың белгілі бір ұйымда, қоғамда және 
жүйеде жүргізілген эксперименттік бағдарламаға деген көзқарастары мен 
түсініктерін бағалауға мүмкіндік алдым (Miles, Huberman & Saldana, 2014). 
Жиналған деректердің сенімділігін арттыру үшін (а) сұхбат, (ә) бақылау, 
(б) құжаттарды талдау, (в) зерттеу журналы (Kanayeva, 2019) секілді бірне-
ше зерттеу әдісін пайдаландым (McDonald, 2012). 
мәселені шешуге бағытталған сұрақтар (қалай? қайтіп? Мысалы, 
Мектептегі оқушылардың қауіпсіздігін қалай арттырамыз?). Әдет-
те, іс-әрекетті зерттеуде мәселені шешуге бағытталған сұрақтар 
жиі қолданылады. Мысалы, Қазақстандағы мектептерде жүр-
гізілген сыни қатыспалы іс-әрекетті зерттеу сұрағы төмендегідей 
басталады: орта білім беру саласының тұрақты дамуын қамтама-
сыз ету және ұстаздардың қоғамдағы рөлін арттыру мақсатында 
ұстаз көшбасшылығын дамытуды мүмкін ететін стартегияны 
қалай әзірлеуге және бағалауға болады? (www.topiconline.co.uk; 
Kanayeva, 2019). 
4.3.3 Зерттеу құралдарын айқындау
Әдетте іс-әрекетті зерттеулерді жүргізу кезінде аралас (құрамда-
стырылған) немесе сапалық зерттеу әдістері қолданылады. Онда 
сауалнама жүргізу, сұхбат алу; сырттай бақылау (мысалы, сабақ 
барысындағы бақылау), құжаттарды талдау (мысалы, оқушылар-
дың жазба жұмыстары); зерттеу күнделігін (рефлексия жасауға ар-
налған күнделік) жүргізу және т.б. сияқты әдіс-тәсілдерді пайдала-
нуға болады. Дей тұрғанмен әрбір әдістің өзіндік кемшілігі болуы 
да мүмкін, сондықтан бірнеше (әдетте кемінде үш әдіс) зерттеу 
әдісін пайдаланған дұрыс (төмендегі 4-мысалды қараңыз).

105
Назарбаев Университеті Жоғары білім беру мектебі

жүктеу/скачать 2.17 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: