«Неврология» пәні бойынша сараланған сынақ сұрақтарының тізімі
жүктеу/скачать 108.56 Kb.
|
| Этиологиясы және патогенезі. Жұлын-ми сұйықтығы сорылуының және айналысының бұзылуы немесе оның шамадан артық бөлінуі. Бұның себептері, әдетте, бастың закымдануының немесе нейроинфекцияның салдарынан болған жабыспа үдерісі, сонымен қатар ми ісіктері, мидың туа біткен ауытқулары және онық кабықтарының ауытқулары болып табылады.
Клиникасы. Жаңа туған нәрестелердің гидроцефалиясы кезінде байқалатын белгілер: бастың ұлғаюы, бас сүйек жабындысы көктамыр жүйесінің айқындылығы және көздердің төмен түсуі (батып бара жатқан күн секілді). Бас мөлшері бірте-бірте үлкейіп, алып болуы мүмкін (бас сүйек шеңбері 60 см-ге дейін жетуі және одан да көп). Бас сүйек жіктері кеңейген, алдыңғы еңбек қатты ұлғайған. Сәбилердің бас сүйегі жұмсақ болатындықтан, гипертензия белгілері сирек байқалады. Көбіне бас сүйек жүйкесінің сал аурулары кездеседі, әсіресе көру жүйкесінің атрофиясына байланысты көздің көргіштігі төмендейді. Өте ауыр жағдайларда баланың ақыл-есі дамымай қалуы мүмкін. Ал ересектерде гидроцефалия бас сүйек іші қысымының жоғарылауы белгілерімен сипатталады: бастың ауыруы, құсу, көру жүйесінің іркілген (тоқтаған) шеңберлері, бас айналу. Егер ауру 17-18 жастан кейін пайда болса, бас мөлшері үлкеймейді. Диагностика: рентгенограммада бас сүйек өзгерісі көрінеді: ересектерде түрік ершігінің бұзылысы, бас сүйек күмбезі бойынша саусақпен қысудың күшеюі байқалады. Компьютерлік томографияда және вентрикулографияда ми қарыншасының қатты үлкейгендігі және ми заттарының семуі. Емі: Бас сүйек ішіндегі қысымды төмендету үшін диуретиктер, глюкокортикоидты гормондар, глицерин тағайындайды. Нәрестелер гидроцефалиясының хирургиялық емі кезінде жұлын-ми сұйықтығының бас сүйек қуысынан қосымша жолдармен ағып шығуын (шунттау немесе ұштастыру) қамтамасыз ету; ересектердің гидроцефалиясы кезінде көп жағдайларда жұлын-ми сұйықтығының ағып шығу жолдарының өткізгіштік себептерін жою (мысалы, ісіктерді алып тастау, жабыспаларды кесіп тастау т.б.) қолданылады. Микроцефалия: клиника, диагностика, емі. Микроцефалия – бұл нәрестенің басы нәрестенің өлшемі мен жасы бойынша орташадан кішірек болатын жағдай. Пайда болу себебі: Даун синдромы сияқты генетикалық (тұқым қуалайтын) бұзылулар, Қызамық (неміс қызылшасы), токсоплазмоз (паразиттер тудыратын инфекция), цитомегаловирус (құрсақтағы нәрестелердің денсаулығына қауіп төндіретін кең таралған вирус) және Зика вирусы (масалар арқылы берілетін вирус) сияқты анадағы вирустық инфекциялар), Анадағы алкоголизм немесе нашақорлық, Гестациялық қант диабеті, Сынаптан немесе басқа металдардан немесе улардан улану, Ананың дұрыс тамақтанбауы (жүктілік кезінде анаға тамақ немесе қоректік заттар жеткіліксіз), Клиника: Қатты айқай, тамақтану проблемалары, есту және көру, проблемалары, конвульсиялар (ұстамалар), Қолдар мен аяқтардың , қозғалысының жоғарылауы (спастикалық), гиперактивтілік (тым белсенді), дамудың кешігуі немесе сөйлеуді, тұруды және жүруді үйрену проблемалары ,Зияткерлік бұзылулар (оқудағы қиындықтар) Диагностика: туылғанға дейін пренатальды ультрадыбыстық зерттеу арқылы анықтауға болады. Емі: жоқ !науқастарды симптоматикалық қолдау. Ми тініндегі метаболикалық процестерді жақсартатын дәрілік курстар тұрақты негізде көрсетіледі. - пирацетам, пиритинол, витаминные комплексы !лечебной физкультурой, массаж Балалардың церебральдық сал ауруы: себептері, клиникасы, диагностикасы, емі. Балалардың церебралдық параличі – туылғанға дейінгі, туу кезінде жəне ерте неонатальды кезеңде мидың зақымдалуынан пайда болатын, клиникалық тұрғыдан қимылдау бұзылыстарының (шала салдану, салдану, гиперкинездер, қимыл-қозғалыстың бұзылуы) көрінуімен, психика, сөйлеу, көру, естудің өзгеруі, құрысқақтық жəне құрысқақсыз талмалармен қатар келген полиэтиологиялық ауру Пайда болу себебі: анасының жүктілік кезіндегі инфекциялық аурулары анасындағы жүрек-қан тамыр және эндокринді аурулары , жүктілік кезіндегі токсикоз, иммунологиялық ана мен баланың қанының сәйкес келмеуі. Менингит, энцефалит, бас ми жарақаты. Клиникасы: Бұлшық ет тонусының өзгеруі. Қозғалыс бұзылыстары. Статиканың және жүрістің бұзылуы. Өз еркінен тыс қозғалыстар (Непроизвольные движения). Рефлекстердің жоғарылауы және патологиялық рефлекстердің пайда болуы. Контрактуралар және деформациялар. Мишықтық зақымданулар. Психиканың бұзылуы және бас-ми нервтерінің зақымдары. Диагностика: электроэнцефалография,электромиография,электронейрография Емі: невролог, логопед, физиотерапевт, ортопед, психолог, емдік дене шынықтыру мамандар күшінің үйлесімлігін талап етеді. Емдеу ерте мерзімдерде басталуы қажет, комплексті және үздіксіз болуы қажет Балалардың церебральдық сал ауруы. Күту ерекшеліктері. 1)Анасымен қарым-қатынас оның психикалық дамуына, тәжірибе жинақтауына, қоршаған ортаны білуіне ықпал етеді. Ересектермен жеткіліксіз қарым-қатынаста бала апатияға ұшырайды, мотивация төмендейді, стереотиптік қозғалыстар пайда болады, екіншілік ақыл-ой кемістігі қалыптасады. Басқа балалармен және ересектермен қарым-қатынаста өмірлік тәжірибе жинақтайды, еліктеуге үйренеді, әлеуметтік байланыстар орнатады. Ата-аналар балаға қамқорлық жасауға және оның өмірін қызықты етуге көмектесетін достарынан, туыстарынан және көршілерінен оқшауланбауы керек. Бала туылғаннан кейін 1,5-2 жыл бойы үйде отырған ана емдік шараларды жүргізуге айтарлықтай көмек көрсете алады. 2) Баланы қалай киіндіру керек. Церебральды сал ауруына шалдыққан балалардың киімі қарапайым, кең болуы керек, киіну кезінде қосымша қиындық тудырмауы керек. Баланы, аяқ-қолдардың иілісі максималды түрде көрінетіндей анасының тізесінде ішімен жатқызып киіндіру өте ыңғайлы. Егер бала шалқасынан жатқан күйде киінсе, басы мен иығын устап туру немесе астына қатты жастықпен көтеру керек, бұл қолды алға қарай шығаруға және жамбасты бүгуге жағдай жасайды. 3) Нәрестені тамақтандырған кезде, емізік немесе қасықты аузына апармай тұрып, денесінің кеңеюіне жол бермеу үшін оның басын артқа тастамауын қамтамасыз ету керек. Бастың артқы жағының астына қойылған қолмен бастың қалпын күштеп түзетуге болмайды. Бұл ұзарту позасын күшейтеді. Басы артқа құлап кетпес үшін, анасы қолын баланың иығына артқы жағынан қойып, алға және ішке қарай итереді. Церебральды сал ауруына шалдыққан баланы жартылай қатты тағамдарды қасықпен тамақтандыруға ынталандыру үшін қасықпен тілге қысым жасаңыз. Бұл оның алға итеруіне жол бермейді және тағамды үстіңгі ерінге түсіруді жеңілдетеді. Қасық ауыздан шығарыла салысымен баланың аузын жауып тұрғанына көз жеткізіңіз. Кеседен ішуді үйрену кезінде бала басын және денесін сәл алға еңкейтіп отыруы керек; Кружка жоғарыдан емес, алдынан және сәл төменнен әкелінеді. 4) Шомылу кезінде церебральды сал ауруына шалдыққан балаларда дистоникалық шабуылдар, суға батырылған кезде қолдың кенеттен қимылы, теңгерімсіздік пайда болуы мүмкін. Шомылуды жеңілдету үшін баланы жартылай жату күйінде ұстайтын немесе отыру орнын тұрақтандыратын құрылғылар қолданылады. Нерв жүйесінің және нерв бұлшықетті аппараттың тұқым қуалаушылық- дегенеративті аурулары. жүктеу/скачать 108.56 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|