Топырақтардағы кернеу мен деформацияны анықтау

Тақырыптың мазмұны. Кеңістік және жазықтық жағдайда жұмылдырылған күш және біркелкі бөлінген жүктеме салдарынан болған топырақтағы кернеу. Іргетас табанындағы кернеу. Топырақтың меншіктік салмағынан болған кернеу.

Топырақтар деформациясының түрлері. Тұтас жүктеме барысындағы топырақ қабатының шөгуі. Соңғы шөгуді анықтаудың практикалық әдістері. Уақыт аралығындағы шөгуді есептеу жөніндегі түсінік.

Тақырыпты оқуға арналған ұсыныстар. Іргетастардың негізінде күштердің өсуінің әсер етуі топырақтардың кернеулік күйінің фазаларын түсіну, сонымен қатар топырақты негіздердің есептеу модельдерін білу оқу материалының маңызы болып табылады. Негіздердің керенеуленген күйін қарастыру үшін, бәрінен бұрын сызықты–деформацияланған жартылай кеңістіктің бетіне түсірілген (Буссинеска есебі), шектелген өлшемдегі алаңдарға біркелкі орналастырылған, жұмылдырылған күштің іс–әрекетінің кернеуді анықтауды үйрену керек. Осы материалды жақсы меңгергеннен кейін, бұрыштық нүктелер әдісі бойынша кернеуді анықтауға, әртүрлі жүктеменің әсерінен кернеудің қосындысының әдістерін қарастыруға, жазықтық жағдайда кернеуді бөлуге, қатты негізде шектелген қалың қабатында кернеуді бөлуінің тәсілдеріне өтуге болады. Сонымен қатар, топырақтың кернеулік күйінің графикалық бейнелеу әдістерін білу керек: топырақ массивінің горизонталь және вертикаль қималарының кернеу эпюралары мен бірдей кернеу сызықтарын.

Студент қатаң және иілгіш іргетас табанындағы қатынастық кернеудің таралуы туралы білу қажет. Іргетас тәжірибе есептеулері үшін негізіндегі топырақтың өз салмағынан болатын кернеуді анықтауды үйренуі керек.

Топырақтың деформациясын игеру кезінде студент ең алдымен оның түрлері мен шартталған физикалық себебі мен топырақтың тығыздық теориясы негізгі есептерін шығаруды анықтау. Тұтас жүктеме әсерінен топырақ қабатында шөгуін анықтау әдістерімен танысу қажет. Іргетас отыруын есептеу әдістерін жақсылап меңгеру қажет: шөгіндінің есептік сұлбасын серпімді сызықтық– деформациясын жартылай кеңістік түрінде негізін сығушы қабаты аралығында шөгіндінің жекеленген қабатын қосындысы әдісі, есептік сұлбасының шеткі қалыңдықтың сызықтық–деформацияланатын қабат түрінде қолдану әдісі; топырақ қабатының эквивалентті әдісі. Сығылушы қабатының қуат көлеміне әсер етуші факторларды және ғимараттық шөгу көлемін білу қажет, негізгі көршілес іргетастың жүктемесінен туындайтын қысымының әсерін ескере отырып іргетастың отыруын анықтауды игеру керек. Тақырыпты игерудің соңғы кезеңінде іргетас отыруын уақыт бойынша топырақты сүзу консолидация теориясы негізінде формулаға байланыстыра қарастыру қажет.