Бақылау сұрақтары:
2.Гидравликалық жару кезіндегі жұмыс сұйықтары, олардың өнімді қабаттың жарылуына қатысты физикалық сипаттамалары. 3.Гидравликалық жару кезіндегі бұзылу параметрлері, ұңғыма түбінің аймағын өңдеудің басқа түрлерімен салыстырмалы сипаттамалары. 4.Сұйықтықты – құм тасығышты тағайындау, сұйықтық негізі – құм тасымалдаушы, оны гидравликалық жару процесінде пайдалану тәртібі. 5.Ығыстырушы сұйықтықтың тағайындалуы, оның құрамдас бөліктері 6.Гидравликалық жару кезінде ұңғыма жабдығы 7.Гидравликалық жаруға арналған жер үсті жабдықтары 8.Қабаттағы мұнай ағынын ұлғайту үшін ұңғы түбінің түзілу аймағын өңдеудің заманауи әдістері мен құралдары.
№3 практикалық жұмыс
Өнімді қабаттың түбі аймағын қышқылмен өңдеу
Жұмыстың мақсаты: Өндіру ұңғысының айналасындағы тау жыныстарының өткізгіштігін арттыру әдістерінің бірі ретінде ұңғы түбінің түзілу аймағын қышқылмен өңдеудің мақсатын, әдістің мәнін, өңдеуде қолданылатын компоненттерді зерттеу. , сондай-ақ реагенттердің қажетті мөлшерін анықтау үшін практикалық есептеулер жүргізу және белгіленген шарттарға сәйкес түптік аймақ ұңғымаларын қышқылдандырудың технологиялық процесін құрастыру.
Негізгі ережелер: Қышқылмен өңдеу (АТ) – қабат жынысының құрамдас бөлшектерін, сонымен қатар тау жыныстарымен ластанған бөгде бөлшектерді еріту арқылы ұңғыма түбінің ұңғы аймағының өткізгіштігін арттыру әдісі.
Қышқылмен өңдеу мұнай және газ өндіретін ұңғымаларда және айдау ұңғымаларында бұрғылаудан кейін, пайдалану және өңдеу кезінде карбонатты және құмды қабаттардың өткізгіштігін арттыру үшін қолданылады.
Карбонатты қабаттарды тазарту үшін тұз қышқылының ерітінділері (ТҚҚ) қолданылады, ал терригендік (құмды) коллекторлар үшін тұзды (10–15% HCl) және фторлы (1–5% HF) қышқылдар қоспасы ТК кейін айдалады.
Тұз қышқылымен өңдеудің мәні
Тұз қышқылының карбонатты қабатпен әрекеттесу реакциялары келесідей
- әктас үшін CaCO3 + 2HCl = CaCl2 + H2O + CO2
-доломиттері үшін CaMg(CO3)2 + 4HCl = CaCl2 + MgCl2 + 2H2O + 2CO2
Содан кейін тұз қышқылының карбонаттармен әрекеттесу өнімдері бейтарап ортада ерітіледі. Көмірқышқыл газы қысымға байланысты не суда ериді, не бос газ түрінде бөлініп, ұңғыдан шығарылады. Күкірт қышқылы H2SO4 емдеу үшін пайдаланылмайды, өйткені реакция нәтижесінде алынған CaSO4 және MgSO4 тұздары ерімейді, тұнбаға түседі және тау жынысының өткізгіштігін төмендетеді.
Тұз қышқылының әсерінен БФЗ таужыныстарында қуыстар, үңгірлер, эрозия арналары пайда болады (1-сурет), нәтижесінде тау жыныстарының өткізгіштігі жоғарылайды, демек, мұнайдың (газдың) өнімділігі артады. ) және айдау ұңғымаларының айдау қабілеті.
Қабатты өңдеуге арналған қышқыл ерітіндісінің көлемі қабаттың қалыңдығымен, тау жынысының химиялық құрамымен, қабаттың кеуектілігімен және өткізгіштігімен, сондай-ақ бұрынғы қышқылдық өңдеулер санымен анықталады. Кеуекті төмен өткізгіш жыныстарды бастапқы өңдеу үшін ерітіндінің шығыны 0,4-0,6 м ,0-1,5 м3/м құрайды. Жарылған таужыныстарға ұшыраған кезде бастапқы өңдеуге 0,6-0,8 м3/м, екінші өңдеуге 1,0-1,5 м3/м қажет.
Өңдеу үшін қолданылатын тұз қышқылы ерітіндісіне келесі реагенттер кіреді: су, тауарлық ингибирленген тұз қышқылы (HCl) 31, 27, 24% концентрация, ингибиторлар (формалин, катапин, В-2, уникол) - қышқылдың коррозиялық әсерін төмендететін заттар. жабдықта (7 - 20 есе), күшейткіштер (дизолван, марвелан сульфонол және т.б.) - беттік-белсенді заттар (беттік белсенді заттар) - қышқылмен өңдеудің тиімділігін арттыратын заттар және тұрақтандырғыштар (3-5% сірке қышқылы, BaCl2) - заттар темір оксидінің қосылыстарын тұрақтандыру және BaCl2 + H2SO4 = BaSO4 + 2HCl реакциясы арқылы тұз қышқылы ерітіндісінен күкірт қышқылының зиянды қоспаларын жою үшін қажет. Алынған барий сульфаты BaSO4 басқа реакция өнімдерімен сұйық күйде қабат кеуектерінен шығарылады.
Достарыңызбен бөлісу: |