Орындаған: Турғанбек Б.
Тоқсанбай Б.
Тлесбаева Д.
Тоқтагұлова Т.
Буферлі ерітінділер қасиеттері.
Буферлік ерітінділер — сутек иондарының концентрациясын белгілі бір дәрежеде ұстайтын ерітінділер.
Буферлер құрамына қарай з ке бөлінеді
Қышқылдық буферлiк жүйе донор болып есептелетiн әлсiз қышқылдан және акцептордың ролiн атқаратын анионы бар осы қышқылдың тұзынан тұрады. Мысалы, ацетатты, бикарбонатты буферлік жүйелер.
Бикарбонаты:
H2CO3 – протонның доноры;
HCO3– – протонның акцепторы.
Ацетатты:
CH3COOH – протонның доноры;
CH3COO– – протонның акцепторы.
Негіздік буферлік жүйе әлсіз негізден (акцептор) және осы негiздiң катионы (донор) бар тұздан тұрады. Мысалы, аммиакты буферлік жүйе
NH4OH – протонның акцепторы;
NH4+ – протонның доноры.
Амфолиттік буферлiк жүйе әрi донордың, әрi акцептордың ролiн атқаратын амфотерлiк қосылыстан тұрады. Мысалы, белок буферлік жүйесі
Буферлiк жүйелердiң рН–ына әсер ететiн факторлар
Буферлiк ертiндiлердiң рН–ы Гендерсон–Гассельбах теңдеуi бойынша анықталады.
Қышқылдық буферлiк ертiндiлердiң рН–ы мына теңдеулермен есептеледi:
Негiздiк буферлiк ерiтiндiлер үшiн мына теңдеу қолданылады:
Буфер сыйымдылығы буфердің рН өзгеруіне қарсы тұру тиімділігінің өлшемі ретінде анықтауға болады. Бұл анықтама ‘маңызды өзгеріс дегеніміз не?’ Туралы аздап қиындықтар туғызады, кейде 1 бірліктің өзгеруі айтарлықтай өзгеріс әкелмейді. Басқа уақытта, 0,1 бірліктің өзгеруі де айтарлықтай айырмашылықты тудыруы мүмкін. Сонымен, неғұрлым нақты анықтама беру үшін буферлік сыйымдылықты бір рН бірлігіне өзгерту үшін бір литр ерітіндіге қосу керек күшті қышқылдың немесе күшті негіздің мөлшері ретінде анықтауға болады. Буферлік сыйымдылық теңдеуі келесідей:
мұндағы n - қосылған күшті негіздің кейбір эквиваленттері (1 л ерітіндіге). N моль қышқылын қосқанда рН мәні бірдей мәнге өзгереді, бірақ керісінше болады. Біз буферлік сыйымдылықты рН, рКа және буферлік концентрациямен байланыстыратын формула шығарамыз.
Назарларыңызға рахмет!
Достарыңызбен бөлісу: |