11.12-сурет. Әртүрлі сəулеленудің толқын ұзыдығы
X мен жиілік
диапазоны
F (логарифмдік масштабта)
көзге көрінетін (В) ультракүлгіннің (УК) жəне іргелес сəулелердің
қатынасын көрсетеді. Абсциссалардың
Жоғарғы осі жиіліктердің
мəндерін Ғ, төменгісі - толқын ұзындығы мəнінің X жиіліктеріне
сəйкес келетін мəндерді (логарифмдік масштабта) көрсетеді.
ультракүлгін сəулеленудің толқын ұзындығының Х диапазоны
1,0 нм ...8 мкм. құрайды. Көзге көрінетін сəуленің
толқын
ұзындығының Х диапазоны — 0,38...0,76 мкм. ИҚ -сəуленің толқын
ұзындығының Х диапазоны — 0,76...1 000 мкм.
11.4.2.
ИҚ-термометрдің құрылымы
Контактісіз ИҚ өлшеу əдістері мен аспаптары объектінің
инфрақызыл (жылу) сəулеленуін сандық бағалауға негізделген.
Жылулық сəуле адамға көрінетін жарық сияқты қасиеттерге ие: ол
түзу
сызықтармен таралады, сəуле түсіруге, сынуға, белгілі бір
денелер арқылы өтуге қабілетті, линзалардың оптикалық жүйесі
(міндетті түрдемөлдір емес) жəне т.б. болуы мүмкін. 11.13-суретте
ИҚ термометрдің
11.13-сурет. ИҚ-термометрдің жеңілдетілген
құрылымы
1 — объект; 2 — объектив; 3 — қабылдағыш
215
жеңілдетілген құрылымы көрсетілген.
Объект бетінің жылу
шығаруы аспап объективімен қабылдағышқа шоғырланады, ол
ретінде көбінесе термобу қолданылады. ТермоЭҚК термобулар
күшейткішпен (Ус) күшейтіледі, ұқсас сандық түрлендіргішпен
(ҰСТ) сандық кодқа түрленеді, ол
біраз уақыт есте сақтау
регистрінде (Рг) сақталады жəне индикаторда өлшеу нəтижесімен
ұсынылады. ИҚ өлшегіштің объективі бір мезетте жиіліктің
жолақтық фильтрі қызметін орындайды.
Инфрақызыл өлшегіш сонымен қатар сыртқы құрылғылары бар
байланыс тораптарын (ұқсас немесе сандық) ұстай алады. 11.13-
суретте ұқсас (ҰШ) жəне сандық (СШ) шығыстар көрсетілген. ИҚ-
термометрде өлшенетін температураның ағымдағы мəніне
пропорционалдық ұқсас дабыл шығысының болуы аспапты сыртқы
ұқсас өздігінен жазатын аспапқа немесе сандық өлшегіш
регистраторға қосуға мүмкіндік береді.
Ұзақ мерзімдік мониторинг тапсырмалары үшін
сонымен қатар
инфрақызыл өлшегіштік түрлендіргіштер қолданылады. Бұл
құрылғыларда индикатор жоқ, олардың шығыс ұқсас дабылы
температураға пропорционал өлшенетін токпен (мысалы, 4...20 мА),
немесе кернеумен (мысалы, 0,5 В) ұсынылған.
Олар көрсеткіш
аспаптармен бірге жұмыс істеу үшін немесе өлшегіштік
қондырғылар, кешендер немесе жүйелер құрамында тіркеушілермен
бірге жұмыс істеу үшін тағайындалған.
Достарыңызбен бөлісу: