Юрт қайғуси (шеърлар). Абдурауф Фитрат
www.ziyouz.com kutubxonasi
1
Абдурауф
Фитрат
ШЕЪРЛАР
“
Маънавият” нашриёти
Тошкент
ЮРТ
ҚАЙҒУСИ
Онам! Сени қутқармоқ учун жонми керакдир?
Номусми, виждон била имонми керакдир?
Темур била Чингиз қони тошди томримиздан,
Айтгил! Сени қутқармоқ учун қонми керакдир?
Ёв суқғали келгач қиличини юрагингга,
Туш олдига, ол кўксуми — қалқонми керакдир?
Боқ, боқ, мана турк тенгизи тошқун қила қолди,
Турон ёвини қувғали тўфонми керакдир?
Турон, йигитинг, барчага боқ, қалқди оёқға,
Юртда қоровул қўйғали арслонми керакдир?
ЮРТ
ҚАЙҒУСИ — бу шеър аруз вазнида ёзилган бўлиб, «Ҳуррият» газетасининг 1917 йил 29 декабрь 62-
сонида эълон қилингаи. Шу кунга қадар қайта нашр этплмаган.
«
Ҳуррият» газетаси Самарқандда 1917—1918 йиллари нашр этилган. 1917 йил 27-сондан
бошлаб Фитрат
муҳаррирлик қилган. Бу нашрда Фитратнинг қирққа яқин публицистик мақолалари ва тўртта ўзбекча ва
икки
форсий шеъри эълон қилинган.
ЮРТ
ҚАЙҒУСИ
(
Сочма)
Эй Улуғ Турон, арслонлар ўлкаси!
Сенга не бўлди? Ҳолинг қалайдир? Нечук кунларга қолдинг?
Эй Чингизларнинг, Темурларнинг, Ўғузларнинг*, Отиллаларнинг** шонли бешиклари!
Қани у чиқдиғинг юксак ўринлар? Қуллик чуқурлариға недан тушдинг?!
Дунёни «урҳо»лари билан титраткан йўлбарс юракли болаларинг қани? Ер тупроғини
кўкларга учиратурған тоғ гавдали ўғлонларинг қани? Нечун товушлари чиқмайдир?
Ер юзининг бир неча полвонлари бўлган ботир туркларинг қани? Нечун чекиндилар? Нечун
кетдилар? Кураш майдонларини ўзгаларга нечун қўйдилар? Нечун... Нечун... нечун..? Гапур
менга, эй Улуғ Турон, арслонлар ўлкаси! Сенга не бўлди?!
Ер юзининг буюк салтанатларини сен қурмадингми? Ҳиндистоннинг, Эроннинг,
Оврўпанинг улуғ хоқонларини сен юбормадингми? Эй хоқонлар ўчоғи! Эй қаҳрамонлар
туғойи!*** Қани у чақмоқ чақишли ботир хоқонларинг? Қани аввалғи ўқ юрушли, отли
бекларинг? Нечун «урҳо»ларинг эшитилмайдир?
Дунё халқини бўйсундирмаган салтанатларинг нечун бузилди? Инсонлик оламини
қанотлари остинда олган хоқонлиғнинг нечун кучи ўлди? Кучингми кетди? Кимсасизми қолди?
Йўқ... йўқ... Тангри ҳаққи учун йўқ!.. Сен кучсиз эмассан, сен кимсасиз эмассан! Бугун ер
юзида саксон милйун**** боланг бор. Буларнинг томирларидаги
қон чингизларнинг,
темурларнинг қонидир. Буларнинг кучлари сенинг кучингдир!