Пікір жазғандар
Бақылау сұрақтары мен тапсырмалары
жүктеу/скачать 1.45 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- § 20. КӨРУ ҚАБІЛЕТІ ЗАҚЫМДАЛҒАН БАЛАЛАРДЫ ОҚЫТУ МЕН ТӘРБИЕЛЕУДІҢ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ЖҮЙЕСІ
| Бақылау сұрақтары мен тапсырмалары
1.Балалық шақтағы есту қабілетінің бұзылуы бала дамуына қалайша әсер етеді? 2.«Естімейтін», «Есту қабілеті нашар», «Кеш саңыраулық» ұғымдарына анықтама жасаңыз. 3. Есту қабілеті бұзылған балаларға білім беру мекемелерінде есепке алынатын факторларды атаңыз. 4. Есту қабілеті бұзылған балалармен коррекциялық-педагогикалық жұмыс жасау барысында қандай құралдар қолданылады? 5.Жалпы білім беретін мектептердегі есту қабілеті бұзылған балалармен жүргізілетін коррекциялық-педагогикалық жұмыстардың ерекшеліктерін анықтаңыз. § 20. КӨРУ ҚАБІЛЕТІ ЗАҚЫМДАЛҒАН БАЛАЛАРДЫ ОҚЫТУ МЕН ТӘРБИЕЛЕУДІҢ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ЖҮЙЕСІ 1. Көз жанарынан айырылған жандарға білім беру тарихына шолу. 2. Көру қабілеті зақымдалған балалардың клиникалық-психологиялық-педагогикалық мінездемесі 3. Көру қабілеті зақымдалған балаларды оқытуда жүргізілетін коррекциялық-педагогикалықжұмыстар 4. Көру қабілеті зақымдалған балаларға білім беру бағдарламасының ерекшеліктері 5. Көру қабілеті зақымдалған балаларды жалпы білім беру мектептерде оқыту мен тәрбиелеу ерекшеліктері Көру қабілеті бұзылған балаларға білім беру мәселесінің қалыптасуы мен дамуына көз салсақ, көз жанарынан айырылған балаларға арналған мектептер мен мекемелердің ашылуына себепкер болған Валентин Гаюидің еңбегіне назар аударамыз. 39 жасар педагог Валентин Гаюи 1784 жылы Париж қаласында өз қаражаты есебінен көз жанарынан айырылған балаларға арнап мектеп ашады. Ашылған мектепті «Еңбек етуші зағиптардың шеберханасы» деп атайды. Мектепке ең алғашқылардың бірі болып 12 бала қабылданады. Валентин Гаюи оларға арнап өзінің оқу әдістемелік құралын жазады. Мектептің материалдық жағынан қамтамасыз етілудегі қиындықтарға қарамастан мектеп жанынан баспахана ашады. Баспахананың көмегімен көз жанарынан айырылғанбалаларға бедерлі қаріптермен (шрифт) жазылған кітап басып шығарады. Көз жанарынан айырылған балаларға арналған кітаптың баспадан шығарылуы адамзат тарихындағы елеулі оқиғалардың бірі болып саналды. Арнаулы қаріптермен басылған көрмейтін балалардың сауатын ашу жұмыстары 1829 жылы Луи Брайльдің алты нүктелі қарпі шыққанға дейін жалғасты. 1803 жылы патшалық Ресейдің императоры болған Александр Валентин Гаюиге сол кездегі империяның астанасы болған Санкт-Петербург қаласында көру қабілеті зақымдалған жандарға арнап мектеп ашып беруін өтінедь Өтінішті қабылдаған мейірімді Валентин 1807 жылы Санкт-Петербург қаласында Александр I патшаның демеушілігімен Ресей тарихындағы алғаш көз жанарынан айырылған тұлғаларға арнап мектеп ашады. Мектепте зағип жандарға білім беру мен тәрбиелеу ісі, қол өнер жұмыстарына үйрету жұмыстары қолға алынды. Ресей империясының ағарту саласына қосқан орасан үлесі үшін император Александр I Валентинді төртінші дәрежелі Әулие Владимир орденімен марапаттайды. В.Гаюи 1745 жылғы 13 қарашада францияның Сен-Жюст ауылында кедей тоқымашының отбасында дүниеге келген. Дүниежүзілік Денсаулық Сақтау Ұйымының шешімімен В.Гаюи дүниеге келген күн, яғни 13 қараша Халықаралық зағиптар күні деп белгіленді. Зағип жандардың, нашар көретіндердің санының күрт өсуі Дүниежүзілік Денсаулық сақтау ұйымы (ДДС¥) алаңдатып, 1967 жыл соқырлыққа қарсы күрес жылы деп жарияланды. Көз жанарынан айырылған балаларды ауызша, жазбаша сөйлеуге үйретудегі компенсаторлық мүмкіндіктер оқушының ұсақ қол-қимыл моторикасына байланысты, денесінің қимыл-қозғалысына байланысты қалыптасады. Осы пікірлердің дәлдігіне көз жеткізуде тарихи зерттеулер мен жазба жұмыстарының қалыптасу кезеңіне шолу жасауымызға болады. Олай болса, жазудың қандай және қай кездегі түрін алсақта, ол адам баласының зор мәдени табысы екені даусыз. Алайда, қайсібір жазуды оқу үшін алдымен көзбен көру керек. Ал көз жанарынан айырылғандар қалай оқып, жазуы мүмкін? Бұл сү-раққа сонау Гомер заманынан бері жауап іздеушілер аз болмаған. Ағашқа немесе металға ойылған бедерлі жазулар ертеден мәлім.1784 жылы Парижде Валентин Гаюидің қаріпті жазуы,1821 жылдан бастап Францияда Ш.Брабьенің бедерлі жазуын айта аламыз. Бірақ бүл жазулардың қай қайсысы да жанарсыз жандарға хат тану проблемасын түбегейлі шешіп бере алмады. Осыдан 2 ғасырға жуық бұрын, яғни 1825 жылы Париждегі соқыр балалар институтының зағип оқытушысы Луи Брайль инемен шаншып жазылатын бедерлі нүктелі жазу жүйесін ойлап тапты. Бар жоғы алты нүктенің орналасу тәртібін өзгерте отырып әр түрлі әріптер, цифрлар, математикалық белгілер мен нота сызықтарына дейін айна қатесіз қағаз бетіне түсіре алатын бедерлі жазу жүйесі екі ғасырға жуық уақыт бойы сан мыңдаған жанарсыз жандардың рухани қажеттілігін ойдағыдай өтеп келеді. Ал көзі тірісінде еңбегінің жанғанын көре алмаған Брайль есімі бүл күнде И.Гуттенбергтің, М.Федоровтай үлы ағартушылардың есімімен қатар аталады Көрудің бұзылуы екі деңгейде анықгалады: соқырлық және нашар көрушілік. жүктеу/скачать 1.45 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|