Құрастырушылар: Салькеева А. К. Арнайы салыстырмалылық теориясының элементтері

Қарағанды мемлекеттік техникалық университеті

• ФИЗИКА

• Физика кафедрасы

• Құрастырушылар:
• Салькеева А.К.

• Арнайы салыстырмалылық теориясының элементтері.

• №5 Лекция жоспары
• Арнайы салыстырмалылық теориясының
• элементтері.
• 2.Эйнштейн постулаттары.
• 3.Лоренц түрлендірулері.
• 4.Түрлендірулер инварианттары.
• 5. Жылдамдықтарды қосудың релятивтік заңы.
• 6.Импульс пен энергияны релятивтік түрлендіру

• Галилей түрлендіруі

• – К жүйеде

• -классикалық жылдамдықтарды қосу ережесі

• XX ҒАСЫРДАҒЫ ҒЫЛЫМИ ОЙДЫҢ ҰЛЫ ЖЕҢІСІ — КВАНТТЫҚ ТЕОРИЯНЫ ҚАЛЫПТАСТЫРУДА ҚЫЗҒАН ДЕНЕНІҢ СӘУЛЕ ШЫҒАРУЫН ЭКСПЕРИМЕНТТІК ЗЕРТТЕУ ҮЛКЕН РӨЛ АТКАРДЫ. ЖОҒАРЫ ТЕМПЕРАТУРАҒА ДЕЙІН ҚЫЗДЫРҒАНДА ДЕНЕ ӘРТҮРЛІ ТҮСКЕ ЕНІП, СӘУЛЕ ШЫҒАРА БАСТАЙДЫ

• Галилей салыстырмалы принциптері
• 1.Механикалық заңдары барлық инерцилық жүйелерде бірдей өтеді. Бүл жүйелер өзара инвариантты (бірдей).
• 2.Барлық инерциялық санақ жүйесінде механика заңдарынің түжырымдау бірдей орындалады.

• Жарық жылдамдығын өлшеу

• Релятивтік теория. Эйнштейн постулаттары

• 1.Табиғаттың заңдары барлық инерцилы жүйелерде бірдей өтеді.
• 2. Вакуумдағы жарық жылдамдығы жарық көзінің немесе бақылаушының қозғалыс жылдамдығына тәуедлі емес. Ол барлық инерциялы жүйелерде бірдей болады.

• Лоренц түрлендіруі

• Лоренц түрлендіруінің салдары

• К жүйесі

• К' жүйесі

• Жылдамдықтарды қосу релятивистік заңы

• Егер

• Релятивтік динамиканың заңдары

• – тыныштық энергиясы

• №5Дәріс Статистикалық физика және термодинамика

• Лекция жоспары

• Молекула – кинетикалық теорияның негіздері
• Температураның молекула-кинетикалық мағынасы.
• Идеал газ молекулаларының орташа кинетикалық энергиясы.
• Термодинамикалық параметрлер. Тепе-тендік күйлері мен процестері, олардың термодинамикалық диаграммаларда бейнелеу.
• Газ заңдары. Идеал газ күйінің теңдеу.

• m0 – бір молекуланың массасы

• 1 кг/моль

• Газдың қысымы

• Молекулалардың соқтығу кезінде ыдыс қабырғаларына өздерінің импульсін береді

• P, V, T

• T = t + 273,15

• Газ заңдары

• Бойль – Мариотт заңы

• Газ заңдары

• Гей- Люссак заңы

• Шарль заңы

• Дальтон заңы: газ қоспасының қысымы әрбір газдың жеке-жеке өндірілген парциалдық қысымдарының қосындысына тең.

• Орташа квадраттық жылдамдық:

• Молекулалардың ілгерілемелі қозғалысының орташа кинетикалық энергиясы

• Молекуланың орташа квадраттық жылдамдығы

• Идеал газ молекуласының еркіндік дәрежесі

• Көпатомды газ

• Біратомды газ

• Екіатомды газ

• Еркіндік дәреже саны

• Ілгерлемелі

• Айналмалы

• Барлығы

• Идеал газдың ішкі энергиясы

• Идеал газдың ішкі энергиясы жеке-жеке молекулалардың кинетикалық энергиясынан құралады. Ішкі энергия күй функциясы боп табылады, оның өзгеруі жүйенің бастапқы және соңғы күйлеріне ғана тәуелді.

• Максвелл таралуы

• 1000 0 С температурадағы оттегі

• 250С температурадағы оттегі

• 250 С темпертурада молекулалардың көп бөлігі ~400м/с жылдамдықпен қозғалады

• Орташа молекула массасының төмендеуінен орташа жылдамдық көбейеді

• Максвелл таралуы функциясы

• Таралу функциясы – жылдамдығы  -
• + d аралықта жататын молекула санының бөлігі.

• Молекулалардың жылдамдық бойынша таралы функциясы

• Нормалау(қалыпқа келтіру) шарты

• Идеал газ күйін сипаттайтын жылдамдықтар

• Ең үлкен ықтималдылық

• Орташа арифметикалық

• Орташа квадраттық

• Гальтон тақтасы молекулалардың жылдамдық бойынша таралуын сипаттайды(модельдейді)

• Барометрлік формула

• Биіктік өскенде, ауа қысымы экспоненциалды заң бойынша төмендейді