Реферат Тақырыбы: Дара және жалпы индекстер. Агрегаттық индекстер. Динамикалық қатарларды талдаудың индекстік әдісі Топ: фк-21
жүктеу/скачать 16.3 Kb.
|
|
Шоқан Уалихановтың атындағы КМУ жанындағы көпсалалы колледж Реферат Тақырыбы: Дара және жалпы индекстер. Агрегаттық индекстер. Динамикалық қатарларды талдаудың индекстік әдісі Топ:ФК-21 Орындаған:Салимжан Анель Тексерген:Гульмира Маникова Көкшетау.2021ж Құбылыс элементтерін қамту дәрежесі бойынша индекстер жеке және жалпы (конспект) болып бөлінеді. Жеке индекстер (i) - бұл популяцияның тек бір элементінің өзгеруін сипаттайтын индекстер. Жалпы (құрама) индекс (I) күрделі құбылыс элементтерінің барлық жиынтығының өзгеруін сипаттайды. Егер индекстер құбылыстың бір бөлігін ғана қамтыса, онда оларды топ деп атайды. Зерттеу әдісіне байланысты жалпы индекстерді не жиынтық (лат. Aggrega - мен қоса беремін) индекстері, не орташа алынған индекстер (жеке тұлғалардың орташа көрсеткіштері) түрінде құруға болады. Жиынтық индекстерді құру әдісі - бірлескен шаралар деп аталатындардың көмегімен есепті және базалық кезеңдерде күрделі жиынтықтың жалпы мәндерін өрнектеуге, содан кейін біріншісін екіншісімен салыстыруға болады. Статистикада ауыспалы және тұрақты құрамның индекстері үлкен мәнге ие, олар орташа көрсеткіштердің динамикасын талдау үшін қолданылады. Динамика серияларын талдау және туралау Кез-келген динамика серияларының деңгейлері табиғаты жағынан да, әсер ету күші жағынан да әртүрлі факторлардың бірлескен әсерінен қалыптасады. Ең алдымен эволюциялық сипаттағы тұрақты әсер ететін факторларды бөліп алып, құбылыстың жалпы даму бағытын, 53 оның ұзақ мерзімді эволюциясын анықтаған жөн. Уақыттық қатардағы мұндай өзгерістер негізгі даму тенденциясы немесе тенденциясы деп аталады. Факторлардың екінші тобы мерзімді әсер ететін тербелмелі факторлардан тұрады. Олар уақыт қатары деңгейлерінің циклдік және маусымдық ауытқуларын тудырады. Циклдік (немесе мерзімді) ұзақ мерзімді ауытқулар дегеніміз - тұрақты әрекет ететін себептерден туындаған тұрақты ауытқулар, мысалы, экономикалық жағдайлардың циклдары. Схемалық түрде циклдік тербелістерді синусоид түрінде көрсетуге болады.Маусымдық ауытқулар деп әр жылдың белгілі бір уақытында, әр айдың белгілі күндерінде немесе тәуліктің белгілі бір сағаттарында мезгіл-мезгіл қайталанатын тербелістерді айтамыз. Оларға табиғи-климаттық жағдайлар, экономикалық, мәдени және басқа факторлар себеп болуы мүмкін. Бірқатар динамикаға әсер ететін факторлардың соңғы тобы деңгейлердің тұрақты емес ауытқуын тудыратын факторлар болып табылады. Бұл факторлар келесідей бөлінеді: • деңгейлердің анда-санда өзгеруін тудырады (соғыс, экологиялық апаттар, эпидемиялар және т.б.) • кездейсоқ, әлсіз әсер ететін, деңгейлердің кездейсоқ көп бағытты өзгеруін тудыратын екінші факторлар. Динамика қатарын талдау кезінде туындайтын бірінші міндет - зерттелетін құбылыстың (тенденцияның) негізгі даму тенденциясын анықтау және сипаттау. Тренд дегеніміз - құбылыс деңгейлерінің уақыт бойынша, кездейсоқ ауытқулардан бос және тұрақты өзгеруі. Трендті зерттеу екі кезеңді қамтиды: 1. Трендтің болуын серияларды тексеру 2. Трендтің динамикасы мен тікелей таңдау қатарын туралау. Қазіргі уақытта тенденцияның бар-жоғын тексеретін он шақты критерий белгілі, олар күшімен де, математикалық аппараттың күрделілігімен де ерекшеленеді. Ең жиі қолданылатын әдіс бір қатардың екі түрлі бөлігінің құралдары арасындағы айырмашылықты тексеруге негізделген (Student t-тесті арқылы) және екінші Фостер-Стюарт әдісі. Трендті тікелей анықтау үшін келесі әдістер қолданылады: • аралықтарды үлкейту әдісі; • қозғалмалы орташа әдіс; • аналитикалық туралау әдісі. Жоғарыда аталған әдістердің барлығы тегістеу әдістері тобына жатады, олар динамиканың бастапқы сериясында тек бір компоненттің - трендтің болуын болжайды. жүктеу/скачать 16.3 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|