Реферат Тақырыбы: Ұлы Жібек жолы халықтарының мәдениетаралық коммуникациясындағы Қазақстан түркілері
Ұлы Жібек жолы кезіндегі Испиджаб
жүктеу/скачать 87.46 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- III. Қорытынды
- IV. Пайдаланылған әдебиеттер
| 3. Ұлы Жібек жолы кезіндегі Испиджаб
Ежелгі заманнан бері суармалы керамика, шыны жасау, зергерлік бұйымдар, темір ұстасы және мыс қолөнері өнерін игеріп, олар өз өнімдерін саудагерлерге сатты және ол бүкіл әлемге тарады. Бірақ бұл қала тұрғындарының басты экспорттық тауары көшпенділер көп мөлшерде сатып алған маталар болды. Жергілікті киіздер үлкен сұранысқа ие болды. Басқа елдерге маталар, қару-жарақтар, қылыштар, мыс және темір экспортталды. Қаланың тарихи жәдігері-XII ғасырға жататын -ата мешітінің мұнарасы, Қожа Ахмет Яссауи есімімен байланысты екі кесене, жоңғар шапқыншылығынан кейін салынған діни ғимараттар болып саналады. Бұл жер цитадельдердің, керуен-сарайлардың, қолөнер шеберханаларының іздерін сақтап қалды. Таластың жағасында жібек құртының мықты шеберлері жұмыс істеді, олардың жібегі алтын матадан жасалған қытай мен үнді , Византия күлгінінен аз болды. Керуен саудасы кезінде зергерлік өнер үлкен шеберлікке жетті. Тараз-VI ғасырда белгілі болған Қазақстанның ежелгі қалаларының бірі болып табылады. Қала ғасырлар бойы түсті металлургияның маңызды орталығы болып келді. Жергілікті шеберлер соғу мен құюдың жоғары көркемдік орындалуымен ерекшеленді. Құю өнерінің үлгісі-Түркістандағы Ахмет Яссауи кесенесінің салттық қазаны. Тараз өзінің даму шыңына X–XII ғасырларда жетті, ол Қарахан мемлекетінің астанасы ретінде де белгілі болды. Оның бұрынғы ұлылығын саз құбырларынан жасалған су құбырларының кең желісі, сәулет ғимараттарының қалдықтары, тротуарлар мен төселген көшелер, қазба жұмыстары кезінде табылған мықты,білікті шеберлердің көптеген бұйымдары дәлелдейді. 1220 жылы Тараз Шыңғысхан әскерлерімен қоршалып, негізі қаланғанға дейін қиратылды. III. Қорытынды Ұлы Жібек жолы – Шығыс пен Батысты байланыстырған және өзі өткен елдердің саяси, экономикалық, мәдени құрылымының қалыптасуына орасан зор әсер еткен сауда жолы. Оның барлық бағыттарында ірілі-ұсақты сауда қалалары мен елді мекендер пайда болды. Мұнда аса маңызды этникалық процестер, мәдениеттердің белсенді өзара әрекеттесуі орын алды, ауқымды сауда байланыстары жүргізілді, дипломатиялық шарттар мен әскери одақтар жасалды. Ұлы Жібек жолының бойында орналасқан қалалардың қазақ халқының құрамына кіретін түркі тілдес тайпалардың отырықшы өміріне көшу процесінде маңызы зор болды. Сауда-саттық және экономикалық байланыстар халықтар мен тайпалардың шаруашылық жүргізу тәжірибесін бір-бірінен қабылдауына ықпал етті. Демек, түркі тілдес тайпалар соғдылардан отырықшы өмір салтын, егіншілікті, сауданы қабылдаса, соғдылар олардан мал шаруашылығын үйренген. Соғдылар түркі тілін қабылдады, түркі салт-дәстүрін қабылдады. Мұндай өзара байланыстар мен өзара ену орта ғасырдың гүлденген кезеңіне дейін (XIII-XIV ғғ.) жалғасты. IV. Пайдаланылған әдебиеттер 1. Ұлы Жібек жолы және орта ғасырлық Қазақстан, Байпақов К.,Нұржанов А. Алматы 1992 г. 2. История народов Восточной и Центральной Азии с древнейших времен до наших дней. М.: «Наука», 1986. 3. Омаров А.Д. Қазақстан теміржолының тарихы. Т.1.- Алматы: Бауыр және Ко, 1997.-288 бет. 4. Бичурин Н.Я. Собрание сведений о народах, обитавших в Средней Азии в древние времена. М.-Л., 1950-1953. 5. Бөлекбаев С.Б., Бөлекбаева Р. У. Әлемдік мәдениет пен өркениеттегі түркі құрамы туралы. 6. Петров А.М Великий шелковый путь. - М.: Наука, 2010. – 365с. жүктеу/скачать 87.46 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|