Республикалық «дарын» Ғылыми-тәжірибелік орталығы физикадан аудандық олимпиада 2011 8 сынып, теориялық сайыс

1. 
   Массасы 1 кг қорғасын кесегінің температурасы 0 ⁰С. Қорғасын кесегі жартылай балқу үшін қандай жылу мөлшерін беру қажет? Қорғасынның меншікті жылусыйымдылығы с=140 Дж/кг·К, меншікті балқу жылуы λ=2,5·10⁴ Дж/кг, қорғасынның балқу температурасы 327 ⁰С. Сыртқы ортамен жылуалмасуды ескермеңіз. (5 ұпай)
   

2. 
   Автомобиль алдымен жолдың горизонталь бөлігімен, ал одан кейін дөңес көпір бойымен қозғалады. Көпірдің жоғарғы бөлігіндегі автомобиль жылдамдығы 90 км/сағ. Көпірдің жоғарғы бөлігінде автомобильдің қысым күші горизонталь жол бөлігіне әсер ететін қысым күшінен 2 есе аз. Дөңес көпір радиусы неге тең? (5 ұпай)
   

3. 
   Массасы 200 г, температурасы 15 ⁰С, суы бар калориметр стаканына 0 ⁰С температурадағы сулы қар тасталған. Жылулық тепе-теңдік күйінде калориметрдегі судың температурасы 10 ⁰С дейін төмендеді. Сулы қардың құрамында 10 г су бар болған. Калориметр стаканына тасталған сулы қар массасы неге тең? Судың меншікті жылусыйымдылығы 4200 Дж/кг·К, мұздың меншікті балқу жылуы λ=3,4·10⁵ Дж/кг. Қоршаған ортамен жылуалмасуды және калориметрдің жылусыйымдылығын ескермеңіз. (5 ұпай)
   

4. 
   ЭҚК ε=12 В және ішкі кедергісі r=2 Ом тұрақты ток көзіне екі бірдей резисторлардан тұратын суретте келтірілген тізбектер (1- сурет а және б) қосылады. Егер резисторларды тізбектей және параллель қосқан кезде сыртқы тізбектегі токтың қуаты бірдей болатын болса, онда осы ток қуатының мәні неге тең болады? Қосқыш өткізгіштердің кедергісін ескермеңіз. (5 ұпай)
   

1. 
   Кусок свинца массой 1 кг имеет температуру 0 ⁰С. Какое количество теплоты надо сообщить, чтобы кусок свинца расплавился наполовину? Удельная теплоемкость свинца с=140 Дж/кг·К, удельная теплота плавления λ=2,5·10⁴ Дж/кг, температура плавления свинца 327 ⁰С. Теплообменом с окружающей средой пренебречь. (5 баллов)
   

2. 
   Автомобиль сначала движется по горизонтальному участку дороги, а затем по выпуклому мосту. Скорость автомобиля в верхней части моста равна 90 км/ч. Сила давления автомобиля в верхней части моста в 2 раза меньше силы давления, оказываемого автомобилем на горизонтальном участке дороги. Чему равен радиус выпуклого моста? (5 баллов)
   

3. 
   В стакан калориметра, содержащего 200 г воды при температуре 15 ⁰С, брошен мокрый снег при 0 ⁰С. В состоянии теплового равновесия температура воды в калориметре понизилась до 10 ⁰С. В мокром снеге было 10 г воды. Чему была равна масса мокрого снега, брошенного в стакан калориметра? Удельная теплоемкость воды равна 4200 Дж/кг·К, удельная теплота плавления льда λ=3,4·10⁵ Дж/кг. Теплообменом с окружающей средой и теплоемкостью калориметра пренебречь. (5 баллов)
   

4. 
   К источнику постоянного тока с ε=12 В и внутренним сопротивлением r= 2 Ом подключают цепь, которая состоит из двух одинаковых резисторов, соединенных так, как показано на рисунках а и б. Чему равна мощность тока во внешней цепи, если она одинакова как при последовательном, так и параллельном соединении резисторов? Сопротивлением подводящих проводников пренебречь. (5 баллов)
   

Продолжительность тура 3 часа.

1. 
   Ұзындығы 7 м конус тәріздес бөрене горизонталь орналастырылған. Оның тірек нүктесі жалпақ табанынан 3 м арақашықтықта орналасқан кезде, бөрене тепе-теңдік күйде болады. Одан кейін тірек нүктесін бөрененің ортасына ауыстырады, ал тепе-теңдік күйді сақтап қалу үшін бөрененің үшкір ұшына массасы 50 кг дене іледі. Бөрененің массасы қандай? (5 ұпай)
   

2. 
   Массасы 200 г, температурасы 15 ⁰С, суы бар калориметр стаканына 0 ⁰С температурадағы сулы қар тасталған. Жылулық тепе-теңдік күйінде калориметрдегі судың температурасы 10 ⁰С дейін төмендеді. Сулы қардың құрамында 10 г су бар болған. Калориметр стаканына тасталған сулы қар массасы неге тең? Судың меншікті жылусыйымдылығы 4200 Дж/кг·К, мұздың меншікті балқу жылуы λ=3,4·10⁵ Дж/кг. Қоршаған ортамен жылуалмасуды және калориметрдің жылусыйымдылығын ескермеңіз. (5 ұпай)
   

3. 
   Егер планетаның экваторында дененің салмағы полюстағы салмағының 97 % құрайтын болса, планетаның өз осінің маңында айналу преиодын есептеңіз. Планетаның орташа тығыздығы 5500 кг/м³. Планетаның біртекті шар деп есептеңіз. (5 ұпай)
   

4. 
   Қозғалыс жылдамдығы 10 м/с жеңіл шар тыныштықта тұрған ауыр шармен орталық абсолютті серпімді соқтығысқа ұшырайды. Соқтығыстан кейін шарлар бірдей жылдамдықпен қарама-қарсы бағыттарда ұшады. Шарлардың массалары қанша есе ерекшеленеді? (5 ұпай)
   

1. 
   Конусообразный столб длиной 7 м расположен горизонтально. Столб находится в равновесии, если точка опоры расположена на расстоянии 3 м от широкого конца. Затем точку опоры перемещают в середину столба, и для того, чтобы столб оказался в равновесии, на его острый конец подвешивают груз массой 50 кг. Чему равна масса столба? (5 баллов)
   

2. 
   В стакан калориметра, содержащего 200 г воды при температуре 15 ⁰С, брошен мокрый снег при 0 ⁰С. В состоянии теплового равновесия температура воды в калориметре понизилась до 10 ⁰С. В мокром снеге было 10 г воды. Чему была равна масса мокрого снега, брошенного в стакан калориметра? Удельная теплоемкость воды равна 4200 Дж/кг·К, удельная теплота плавления льда λ=3,4·10⁵ Дж/кг. Теплообменом с окружающей средой и теплоемкостью калориметра пренебречь. (5 баллов)
   

3. 
   Рассчитайте период вращения планеты вокруг ее оси, если вес тела на экваторе планеты составляет 97 % от веса этого тела на полюсе. Средняя плотность вещества планеты равна 5500 кг/м³. Планету считать однородным шаром. (5 баллов)
   

4. 
   Легкий шар, движущийся со скоростью 10 м/с, налетает на покоящийся тяжелый шар, и между шарами происходит центральный абсолютно упругий удар. После удара шары разлетаются в противоположные стороны с одинаковыми скоростями. Во сколько раз различаются массы шаров? (5 баллов)
   

1. 
   Егер планетаның экваторында дененің салмағы полюстағы салмағының 97 % құрайтын болса, планетаның өз осінің маңында айналу периодын есептеңіз. Планетаның орташа тығыздығы 5500 кг/м³. Планетаның біртекті шар деп есептеңіз. (5 ұпай)
   

2. 
   Ұзындығы 1 м алюминий сымнан жасалған сақина, біртекті магнит өрісіне орналастырылған. Сымның көлденең қимасының ауданы 14 мм², алюминийдің меншікті кедергісі 2,8·10^-8 Ом·м. Магнит өрісі сақина жазықтығына перпендикуляр. Егер магнит өрісінің индукциясы 5 мТл/с жылдамдықпен өзгере бастайтын болса, онда сақинада пайда болатын индукциялық ток неге тең? (5 ұпай)
   

3. 
   Тербелмелі контур индуктивті катушкадан және параллель қосылған екі бірдей конденсатордан тұрады. Контурдың меншікті тербелістерінің периоды 0,02 с. Егер конденсаторлар тізбектей қосылатын болса, онда контурдың меншікті тербелістерінің периоды қандай болады? (5 ұпай)
   

4. 
   Екі баллон жұқа түтікше арқылы қосылып, бірдей газбен толтырылған. Бірінші баллонның сыйымдылығы 10 л, ал екіншінікі – 25 л. Екінші баллонда бірінші баллондағы температурадан 1,5 есе артық температура ұсталып тұрады. Барлық газдың қандай бөлігі екінші баллонда орналасқан? (5 ұпай)
   

Теориялық сайыстың ұзақтығы 3 сағат.

1. 
   Рассчитайте период вращения планеты вокруг ее оси, если вес тела на экваторе планеты составляет 97 % от веса этого тела на полюсе. Средняя плотность вещества планеты равна 5500 кг/м³. Планету считать однородным шаром. (5 баллов)
   

2. 
   Кольцо, изготовленное из алюминиевой проволоки длиной 1м, помещено в однородное магнитное поле. Площадь поперечного сечения проволоки равно 14 мм², удельное сопротивление алюминия 2,8·10^-8 Ом·м. Магнитное поле перпендикулярно к плоскости кольца. Чему будет равен индукционный ток, возникающий в кольце, если индукция магнитного поля начнет изменяться со скоростью 5 мТл/с? (5 баллов)
   

3. 
   Колебательный контур состоит из катушки индуктивности и двух одинаковых конденсаторов, включенных параллельно. Период собственных колебаний контура равен 0,02 с. Чему будет равен период собственных колебаний, если конденсаторы включить последовательно? (5 баллов)
   

4. 
   Два баллона соединены тонкой трубкой и заполнены одинаковым газом. Вместимость первого баллона равна 10 л, второго – 25 л. Во втором баллоне поддерживается температура, в 1,5 раза превышающая температуру первого. Какая часть всего газа содержится во втором баллоне? (5 баллов)
   

1. 
   Ұзындығы 1 м алюминий сымнан жасалған сақина, біртекті магнит өрісіне орналастырылған. Сымның көлденең қимасының ауданы 14 мм², алюминийдің меншікті кедергісі 2,8·10^-8 Ом·м. Магнит өрісі сақина жазықтығына перпендикуляр. Егер магнит өрісінің индукциясы 5 мТл/с жылдамдықпен өзгере бастайтын болса, онда сақинада пайда болатын индукциялық ток неге тең? (5 ұпай)
   

2. 
   Тыныштықта тұрған радон ядросының ₈₆Rn²²²→₈₄Po²¹⁸+₂He⁴ ыдырауы кезінде шығарылатын энергияның қандай бөлігін α-бөлшек алып кетеді? Реакция өнімдерінің жылдамдықтары вакуумдағы жарық жылдамдығымен салыстырғанда аз деп есептеңіз. (5 ұпай)
   

3. 
   Мөлшері 1 моль идеал газ вертикаль цилиндрде жеңіл сырғитын поршеннің астында орналасқан. Поршеннің көлденең қимасының ауданы 100 см². Газды 58 ⁰С –ға қыздырған кезде поршень 40 см-ге көтеріледі. Поршень массасы неге тең? Атмосфералық қысымды қалыпты деп есептеңіз. (5 ұпай)
   

4. 
   Дене шашыратқыш линзаның бас оптикалық осінде орналасқан. Егер линза беретін дене кескіні, дененің өзінен l=6 см қашықтықта орналасқан болса, онда линзаның оптикалық күші неге тең? Дене биіктігі h=8 см, кескін биіктігі H=4 см. (5 ұпай)
   

1. 
   Кольцо, изготовленное из алюминиевой проволоки длиной 1м, помещено в однородное магнитное поле. Площадь поперечного сечения проволоки равно 14 мм², удельное сопротивление алюминия 2,8·10^-8 Ом·м. Магнитное поле перпендикулярно к плоскости кольца. Чему будет равен индукционный ток, возникающий в кольце, если индукция магнитного поля начнет изменяться со скоростью 5 мТл/с? (5 баллов)
   

2. 
   Какая доля энергии, высвобождаемая при распаде покоящегося ядра радона ₈₆Rn²²²→₈₄Po²¹⁸+₂He⁴, уносится α-частицей? Скорость продуктов реакции считать малой по сравнению со скоростью света в вакууме. (5 баллов)
   

3. 
   Идеальный газ в количестве 1 моль находится в вертикальном цилиндре под легко скользящим поршнем. Площадь поперечного сечения поршня равна 100 см². При нагревании газа на 58 ⁰С поршень поднимается на 40 см. Чему равна масса поршня? Атмосферное давление считать нормальным. (5 баллов)
   

4. 
   Предмет расположен на главной оптической оси рассеивающей линзы. Чему равна оптическая сила линзы, если изображение предмета, даваемого линзой, находится на расстоянии l=6 см от самого предмета? Высота предмета h=8 см, высота изображения H=4 см. (5 баллов)