Республикалық ғылыми-тәжірибелік конференция материалдары
Мәселелік оқытудың мақсаттары
жүктеу/скачать 5.34 Mb. Pdf көрінісі
|
| Мәселелік оқытудың мақсаттары:
ғылыми танымның нәтижелерін меңгерту, сонымен қатар танымның әдістерін зерттеу; білім алушының зияткерлік, мотивациялық аймағын ҧйымдастыру және дамыту; білім алушылардың тҧлғалық әрекеттерін дамыту. Мәселелік оқытудың екі тобы бар: жалпы және арнайы. Жалпы функцияларға келесілерді жатқызуға болады: -тәжірибелік қызметтің әдіс-айласының жҥйелерін білім алушыларға меңгерту; -білім алушылардың диалектикалық-материалистік ойлау қабілеттерін ҧйымдастыру; -жан-жақты дамыған тҧлғаны қалыптастыру. Арнайы топқа: білімді меңгерудің шығармашылық әрсксттсрін тәрбиелеу (логикалық жҥйелерді қолдану немесе шығармашылық әрекеттің жекелей әдістерін қолдану); білімнің шығармашылық қолданысы дағдысының тәрбиесі (меңгерген білімді жаңа жағдайда қолдану); шығармашылық қызметтің тәжірибесін жинақтау және қҧрастыру (ғылыми-зерттеу әдістерін меңгеру, заманды шынайы тәжірибелік мәселелермен және суреттеу бейнесінде сипаттау); оқытудың әлеуметтік, танымдық және адамгершілік мотивтерін қалыптастыру Мәселелік оқытудың маңызды атқаратын қызметтеріне шығармашылық зейінінің дамуын, білімнің игерушілігінің тәжірибелік дағдылануын және оқу материалын игерушілік деңгейінде кӛтермелеуін жатқызуға болады. Шығармашылық ҥдерістің айырымдық сипаты бар білімді стандартты емес жағдайда қолдану болып табылады. Мәселелік оқыту тҧлғаның шығармашылық дамуы тәсілі ретінде талдау іскерлігі мен қорытындылауды қалыптастырады. Шығармашылық тҧлғаның қалыптастыруы мәселені кӛре алу және оны шешу жолдарын таба білу, танымдық дағдының дамуына, іздеу-зерттеу дағдысының дамуына мҥмкіндік береді. [3]. Шығармашылық ҥрдісі, шешімнің интуициялық ізденісі, шешімдің логикалық қисыны қиындықпен кездесу және алынған білімдер арқылы мәселені шешу деңгейлерінен тҧрады. Мәселелік білім беруде білім алушы оқу процесінің субъектісі және шығармашылықпен іздестіру тапсырмаларын орындаушы болып табылады. Тҧлғаның танымдық қызығушылығы танымалдықтың ҥрдісіне және оның нәтижесіне бағытталған. Танымдық ҥрдісте тҧлғаның жігер-қасиеттері іске қосылады, сондай-ақ қызметті ҧйымдастыруға, оның кезеңдерін жҥзеге асыруға және аяқтауға мҥмкіндік туғыздырады. Қызығушылық білім алудың мотивациясы рӛлін атқарады. Оқу процесінде білім алушыларда не қызығушылық тудыра алуы мҥмкін? Ол — меңгерілетін оқу материалының мазмҧны мен білімді алу процесі. Ал оқыту процесіне мәселелік оқыту технологиясын енгізгеннен соң білім алу процесі тартымды болады. 285 Сабақта мәселелік жағдайды жасау білім алушылардың меңгерілетін тақырыпқа қызығушылығын арттыруға себеп болатын тәсіл ретінде қолданылады және ойлау қабілетін қалыптастырады, сӛйлеу қабілетін дамытады. Ӛйткені мҧндай жағдайлар ӛзінің ой-пікірін тудырып және болжам айтуды талап етеді. Айтылған қызметтің тҥрі кез келген пәнге тиісті болып табылады. Сабақта мәселелік оқыту келесі қҧрылымнан тҧрады: мәселені қою, мәселені шешуін іздеу, шешімді суреттеу, шешімді жҥзеге асыру. Мәселені қою ӛте маңызды орын алады. Мәселені дҧрыс қою сабақты ӛткізу барысына және жаңа оқу материалын меңгеруге ықпал жасайды. Білім алушылар мәселені шешу барысында сабаққа белсенді араласса, сабақты ӛздігінен меңгере алады. Егер мәселелік жағдай дҧрыс шешілмесе, онда мҧғалімнен дайын шешім алынады. Мәселелік жағдай пайда болған қайшылық туғыздырады. Қайшылықты қиындық немесе таң қалдыру тудырады (2-кесте). Сондықтан мәселелік жағдай екі тҥрде кездеседі: қиындық және таң қалу туғыздырған. Мәселелік жағдайдың қиыншылық тҥрі тапсырманы орындау барысында пайда болып бірақ жҥзеге асырылмайды. Қиындықты тудыратын мәселелік жағдайды орнату кезінде мҧғалім немесе мҥлдем орындалмайтын немесе білім алушыларға таныс емес тапсырманы қолданады. жүктеу/скачать 5.34 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|