Республикасының білім жөне ғылым министрлігі С. Торайғыров атындағы
Бір фазалы токтың активті энергинсынмң санауышын
жүктеу/скачать 2.34 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Негізгі мөлімеггер
- тогы.
2.1Бір фазалы токтың активті энергинсынмң санауышын тексеру \/ Жұмыс мақсаты: Кернеу мен токтың бөлек тізбектерінің өдісі бойынша бір фазалық индукциялық санауштың схемасын меңгеру. Өлшеуіш механизмнің жұмысын тексеру.
Бір фазалық ток тізбегінде шығындалатын активті электр энергияны елшеу үшін, 50 Гц жиілікте жұмыс істейтін индукциялық жүйенің электрлік санауышы қолданылады. Жиіліктің 50 Герцтен жоғары немесе төмен ауытқуы шығындалған энергяяны есептегенде үлкен қателікке өкеліп соқтырады. Интегралдық құрылғы болып табылатын электр санауыштарда белгілі уақыт аралығында шығындалған электр энергия шамасы көлденен білікте бос отырған (2.1 сурет) ролик (4-5 ролик) типтес арнайы санау механизмімен анықталады. Жүктемені қосқанда роликтік механизм жеңіл алюминий дискі бекітілген тік білігі бар тісті-құртты жеткізіп бергіштің көмегімен айналады. Дискімен қоса үзіліссіз есептеу механизмінің бірінші ролигі айналады, ал оның толық айналып болуы екінші роликтің айналуына өкеледі. Екінші роликтің толық айналымы үшінші роликтің іске қосылуына екеледі жөне т.с.с. 
Роликтердің беткі бөлігінде 0-ден 9 - ға дейінгі сандар Гігмгіленген. Олар арнайы қалқандағы тесік аркылы 5 немесе 4 мәнді і >ііі (іолып шығады. Мысалы: 481, 9 кВт. сағ. СО санауышында санағыш механизмде біліктен қос құртты ікі ііи бсргіш арқылы қозғалысқа келетін, сандар салынған 4 ролик і пн сол біліктен жай құртты жеткізіп бергіш арқылы жетегі бар ккикііда орналасқан дискінің айналым санын меңзейтін жебесі бар. 1 іиіаіыш механизм мен санауыш дискісінің өсі аралығында "|иі;гіисқаи құртты беріліспен тісті доңғалактың беріліс санына Лййпі.іііысгы, өр бір тіркелген электр энергия бірлігіне санағыштың щ ік.іпыііда жеткізіп бергіш N' дискісінің белгілі айналым сандары ♦ пуни (юреді. Ол санағыш механизмінің беріліс саны деп аталады. Мыііиіы: 1 кВт. сағ — 5000 диск айналымы. Санауыштың санағыш механязмінін беріліс санына кері жөне дискінің бір айналымының нетижесінде тіркейтін энергияның Сн шамасын санауыштың номиналды тұрақтысы деп атаймыз. Егер 1 кВт.сағ дискінің N' айналымына сөйкес келсе, онда санауыштың Вт сек/айналыммен берілген номиналды тұрақтысы келесі түрде аныкталады „ 3600x1000 (2.1) н= й' Белгілі уақыт аралығында шығындалған электр энергиясы шамасы санағыш механизмінде қарастырмалы аралықтың соңы мен басында жүргізілген санактың айырмашылығымен анықталады. Санауыштың (2.1 сурет) басты элементгері: орналасуына байланысты реттік жөне параллель электромагнит деп аталатын 1 жене 4 электрмагнитгері; екі оске бікітілген алюминии диск; 8 тұрақты магнит және т.б. элементтер.1 электрмагнитінің орамасы қалың өткізгішке қатысты шағын санды орамдардан жасалады ол яғни элетрмагнит орамасы тізбекке Н жүктемесімен бір ізді қосылады. Орам саны көп электрмагнитінің орамасы 4 жұқа өткізгіштен жасалып, жүктемеге параллель қосылады. Ток санауыштың бірізді тізбегінде 1 электрмагнит өзекшесінен, 4 электрмагниттің өзекшелерінен етіп 2 дискіні 2 рет қиып өтетіп Ф/ магниттік ағынын туғызады. Санауыиггын параллель тізбегінде ток Фи жене Ф/ ағындарын тудырады. Біріншісі 9 қарсы полюс арқылы түйықталып, дискіні бір жердеп қиі.ііі отеді (I электромагнит полюстерінің араларының ортасымда). <2>/ ніыны 4 шсктрмагнитгің жандарындағы оқтауша аркылы і уііі.ік і;інл;іі.і < )и дискіиі қиып өтпейді жөне пйналмалы иінкүшін жасауға қатыспайды. Жұмыс істейтін затгы шынына қарағанда, Фл ағыны параллель тізбекте жүмыс істемейтін дсгсн атауға ие. Орамаларда айнымалы ток аққан кезде біреуі кезекті жүктеме пшмасына, ал екіншісі- жүктеме тогына пропорционал магнит іігындары қозады. Бұл ағындар фазалар бойынша өзара іылжытылған жене кеңістік бойынша сәйкес келмейді; жылжымалы плюминий дискісінде сөйкес э.қ.қ мен қүйынды токтарды ко ідыратын жалпы магнит өрісін сақтайды. Құйынды ток жүгірмелі мшііит өрісімен қатынас, дискінің айналуына өкеледі.
Пайда болған Мв айналу иінкүшінің орташа мөні келесі түрде ііш.іқталады Мв =kx-U ■ I ■ cosq>, мұнда к, - санауыппың конструктивті ереюпеліктеріне теуелді ► оіффициент; U- оның параллель орамасына өкелінген кернеу, В; I- санауыштьщ бір ізді орамасы арқьілы өтетін ток; cos (р - электрқабылдағыш қуатының коэффициент!.
1 Іолюстерінің арасында диск айналып түратын арнайы тұрақты ним юрізді магнитің М хғни магнит өрісінің арақатынасы диск «Иііікіымының жылдамдығына пропорционал тежегіш иінкүш Мт I VI м шды Мт = к2 ■ п, мүіідп кг -1 (ропорционалдык. коэффициент!; п - санауыш дискісінің уакыт бірлігіндегі айналым саны. ЭКЭДӨМИК С.оӨИСӨ атындағы ғы/it. К1Т/~ Дискінің бірқалыпты айналымдағы үйкелістіңпайда болуына айналымның үлкен жылдамдығы өсерін тигізеді. Арақатынас орны келесідей
бойынша табылады. мұндағы N — t уақытындағы санауыш дискісінің айналым саны W С0=^, (2.10) N формуласы бойынша анықталатын шама электр энергиясын і аішуьшіының нақты тұрақтысы деп аталады. Ол дискі бір толық ийкалым жасағанда электр қабылдағышының түтынатын энергия мпіііііерін білдіреді. Санауыштың нақты тұрақтысы Со оның номиналдығынан Сн Ііуытқуы санауыпггың қатыстық қателігімен суреттеледі пү _ цг ) y = YL — х 100%, (2.11) К мұндағы Wo — белгілі уақыт аралығында шығындалып, Wm - ('„ N үлгі жабдықтар көрсеткініі бойынша анықталған электр мм |іі иясы шамасының нақты мөні.; N - сол уақыт аралығындағы айналымның бүтін саны.
11 тоне 0.5) cos(p қуат коэффициентінің меніне сөйкес катыстық И4Н ЧІК 10, 20, 50, 100, 150 номиналды жүктемеде анықталады. Ол Прш імснбсген мөндерден аспауы тиіс (2.1 кесте). Тікбүрышты іікіііх Ч<> берілген қателіктердің жіберілетін мөні қойылған іімімісрдегі тексеріс қолданылудағы жөне жөндеуден келген і мннуі.іііі'гарда жүргізілмейді.
Номиналдық кернеуге сөйкес номиналдық шаманың берілген ен аз қуаты немесе ең аз тогына жене санауыш дискісі тоқтаусыз айналатын қуат коэфициенті cosp = l актив энергиясының санауышын - санауыштың сезімталдық табалдырығы деп аталады. Демек s = -5ss-xl00%, (2.12) ^НОМ S = Ьш. х 100%, (2ЛЗ)
Жүктелмеген санауышты қосқанда оның қозғалмалы бөлігініц іМ|і |нч ийналуына, ал кейін тоқтап қозғалмауына әкелетін 80 - нен іііі in дсйінгі номиналды кернеу кезінде дүрыс жасалған электр інр|н иисын санауышы өздігінен қозғалмауы тиіс. Санауыш Мрсеікішінс t° айнымалы ток жиілігі жене т.б. факторлар есер I* нм I и h i к ген, оны тексеру белгілі шарт бойынша жүру керек. t йпнуі.іііггы тексеретін бөлме температурасы 17°С - төмен, ал 23°С ■ш іірі.і болмауы керек. Оның қателігін тексергенде санауыштың параллель орамасына жіберілетін кернеу номиналдыдан 3% аса, жиілігі 2% аса айырмашылығы болмауы керек. Актив энергияның санауышын тексермес бұрын, оның бөліктерін қыздыру мақсатында номиналды режимде жөне cos 1 қуат коэфицентінде 15 минутген кем болмайтын, ал одан кейін санауыштың қатыстық қателігінің шамасы арнайы анықталатын кез- келген жүктемеде 10 минуттан кем болмай жұмыс атқаруы тиіс. Санауышты қыздыру барысында оның Wi-ден \V2-re дейінгі санағыш механизімінің керсеткішін жазып алады. Бұл берілгендерді санағыш механизмін бақылау үшін қолдана отырып, не болмаса жіберілетін қателік шегінде келесі теңдік орындалуы тиіс W2-W1=P-t, (2.15) мұнда Р - санауьшггы қыздырғанда жүктеме тұтынатын қуат, кВт; t - қыздыру уақыты, сағ. Активті энергия санауышының жұмыс дұрыстығын тексеру, үлгі ваттметр, амперметр жөне вольтметр көрсетулері бойынша дискішц айналым жылдамдығын бақылау арқылы жүзеге асырылады. Есептеудің нөтижесінің дөлдігін қамтамасыз ету үшін, санауыштың сезімталдық шамасын анықтау үшін жүргізілетін сынақты есепке алмағанда, электр өлшегіш қүралдарының көрсеткіші оның олшеуішінің жоғары шегінен 35% кем болмауы тиіс. Үлгі қүралдар комсгімсн санауышты тексергенде уақытын бір кезде скі секундомермеи өлшейтін дискінің айналымының екі еселік санағының нотижесінде жстетін екіден кем болмайтын секундомерПойынша өр жүктемеге арнайы уақыт санағы алынуы тиіс. Берілген ■ үмемеге нақты мөн ретінде секундомер бойынша алынған барлық ( пшқгың орташа арифметикалық мөні алынады. Тексерістің қажетті дічідігі дискінің айналым санын есептеген кезде жүктеме шамасы 0Л% двлдікке дейінгі тұрақтымен қолданып тұруы арқасында мм.іііірылады. Санауыпггы тексерген кезде есегггелетін диск айналымының ■ иііыпа сейкес уақыт 50 секундтен кем болмайтындай етіп таңдалады.
Санауыіптың күжаттық берілгендері бойынша номиналды іуриқтысын Сп - ді тауып, санағыш механизм жұмысының щч.іі іығына қорытынды беру.
Wa=P-t (2.16) формуласы бойынша шығарылатынын есепке ала отыра, "іиіимсн барлык төжірибелеріне санауыпггың нақтылы іури* і і.ні.іның мөлшерін С0 жөне оның көрсеткішіне байланысты • щ и п.ік қателігін ү есептеп, есеп нәтижесін 2.2 кесте түрінде кН|К!(ТУ і
иӨзд=^хЮ0% (2.17) UН
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
