Республикасының білім жөне ғылым министрлігі С. Торайғыров атындағы
жүктеу/скачать 2.34 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- АҚПАРАТТЫ - ӨЛШЕУІШ ТЕХНИКА
- С.Торайғыров
- ЗІАПХАНАГ I
- 1 Зергханялық жүмыс Көрсеткіш аспаптардың жалпы қасисггерін
- Негізгі мәліметгер
                 b*L'. г?11
A si- Казахстан Республикасының білім жөне ғылым министрлігі С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті Энергетика жөне автоматтандыру инстситуты Электртехникасының теориялық негіздері кафедрасы АҚПАРАТТЫ - ӨЛШЕУІШ ТЕХНИКА «Ақпаратты - өлшеуіш техника» пөні бойынша электроэнергетикалық жөне электромеханикалық мамандықтарының студенттеріне зертханалық жұмыстарды орындауға арналған оқу - едістемелік құра л 
Казахстан Республикасының білім жене ғылым министрлігі С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті Энергетика және автоматтандыру инстситуты Электртехникасының теориялық негіздері кафедрасы АҚПАРАТТЫ - ӨЛШЕУІШ ТЕХНИКА «Ақпаратты - елшеуіш техника» пөні бойынша электроэнергетикалық жене электромеханикалық мамандықтарының студенттеріне зертханалық жұмыстарды орындауға арналған оңу - өдістемелік құрал УДК 621. Л 7 (07) ( '.Торяйі ырон атындагы IIМУ гылыми кеңссі үсмнган ІІІкІрсалушм: т.ғ.к., доцент Мендыбаев С.А. А. П. Кислов, ТА. Инсебаев, В.П. Кислова, А.С. Жумадилова, Ж.Ж.Дюсенова. Ақпаратты-өлшеуіш техника: Оқу-өдістемелік құрал/ Павлодар 2005ж. - 98 б. Осы оқу-өдістемелік құралда ақпаратты-өлшеуіш техника пвні бойынша жасалатын зертханалық жұмыстар бейнелеп түсіндірілген. Бүл жұмыстар акпаратты-өлшеуіш техника пенін оқу ұшін электртехникалық мамандықтардын студентгеріне қажет, жене де ақпаратты-өлшеуіш техникамен айналысатын ғылыми-техникалық жүмыскерлерге жөне астиранттарға пайдалы болуы мүмкін. С.Торайғыров атындағы ПМУ-дің' : академик С.Бейсе.у :;ас атындағы ғылыми ] ЗІАПХАНАГ' I © А.П. Кислов, Т.А. Инсебаев, В.П. Кислова, А.С. Жумадилова, Ж.Ж. Дюсенова. , 2005 ©С.Торайгыров атындағы Павлодар мемлекеітік университет!, 2005Кіріспе Ғылым мен техниканың дамуы ақпараттық - елшеуіш техниканың аумағындағы прогреспен еркезде тығыз байланысты. Өнімнің сапасын жоғарлату жөне өндіріс тиымдылығының проблемалары технологиялық процестерді автоматтандыру жолымен шешіледі. Мұнда істің жетістігі, көбінесе техникалық процесс туралы өлшемдік ақпаратты дер кезінде алып жөне оның дүрыстығынан анықталады. Соңғы жылдарда ақпаратгық - өлшеуіш техникасының даму прогресі өлшеу теориясының кейінгі дамуының нәтижесінде жөне оның негізінде жаңа өлшеу өдістерін жетілдіріп, микроэлектрониканың, автоматиканың, есептеуіш техниканың соңғы жетісгіктерін елшеу қүралдардьщ қүралымында кең қолданып, сондай-ақ бір катар технологиялық есептерді табысты шешумен қамтамассыз етілген. Зертханалық оқу - құралы ақпараттык - өлшеуіш техникасы бойынша бірқатар зертханалық жұмыстарды ұсынады жөне бұл еңбектер С. Торайғыров атындағы ПМУ — дың “ЭТН” қафедрасы ұжымының жұмысын көрсетеді. 1 Зергханялық жүмыс
аспаптардың нақтылығын зертгеу. Аспаптардың вариацияларын жене тынышталу уакытын аныктау.
Құралдың нақтылығы, онда белгіленген нақтылық класымен сипатгалады.Оған сөйкестігі аспаптың негізгі келтірілген қателікті аныктауымен жөне сыртқы жағдайдың нормалды жағдайдан өзгеруінен койылады. Аспаптың нақтылық класы, жіберілетін қателіюгер шамасы жөне сыртқы жағдайлардың өсерінен езгерген көрсетулер (аспаптың қалпы, сырткы температурасы, сыртқы магнит ерісі жөне т.б.) 1845 - 59 МЕСТ “Электрөлшеуіш аспаптар. Жалпы техникалық шарттар” қалыптасқан. Мұнда қалқанды жөне алып жүретін электрөлшеуіш аспаптарға қойылатын жалпы техникалық талаптар бар. Аспаптардың белек бөлшектеріне, корпусқа, шкаласына, спиральды серіппелеріне жөне т.б. немесе аспаптардың жеке категорияларына- амперметр, вольтметр, ваттметр жөне т.б. техникалык талаптар арнайы жеке мемлекетгік стандарттарда жинакталған,/ Құралдың дөлдігі оның қателіктерімен сипатталады:
&А = A-Ag, (1.1) мұнда A - аспагггыц корсстуі; Ag - өлшеуіш шаманың накты мөні, үлгілі аспап бойынша есептелген мөнді кабылдайды; Қатысты қателі к ЛА A-Av
;К = —х100% = Ag A g 3) Келтірілген қателік 
(1.3) мүнда Аи - өлшеуіш аспаптың номинал мені (шкаланың жүмыс бөлгінің соңғы мөні). Аспаптың көрсетуі қолданылатын жағдайлардан (қоршаған орта температурасынан, сыртқы магнит ерісінен, ток жиілігінен,т.б)төуелді болады. Өлшенбейтін,бірақ аспаптардың көрсетуін өзгертетін барлық шамалар өсер етуші шамалар деп аталады. Тіректердегі үйкелулігі, сонымен қатар крендер мен табандықтардың тезуі, параметрлердің тұрақты болмауы, созылмалар жоне т.б. жағдайлар аспаптардың вариациясына өкеліп согады/Яспап корсетуінің вариациясы деп аспаптың қайталама жеке көрсетулерінің арасыдағы, сыртқы жағдайлары өзгермеген кезіндегі өлшеуіш шаманың бір мөніне сөйкес айырмасын айтады. Аспаптың көрсету нариациясы шкаланың жүмыс белшегінін соңғы мәнінен пайызбен корсетіледі жөне тексеруцгі қүралдың басты қателігін анықтауымен қатар шкаланың өрбір белгіленуінде өлшеуіш шаманың есу кезінде, содан кейін кему кезінде анықталынады .1 'ігріхиіінлмк жумыс
аспаптардың нақтылығын зертгеу. Аспаптардың вариацияларын жөне тынышталу уакытын анықтау.
Құралдың нақтылығы, онда белгіленген нақтылық класымен сипатталады.Оған сөйкестігі аспаптың негізгі келтірілген қателікті аныктауымен жөне сыртқы жағдайдың нормалды жағдайдан өзгеруінен койылады. Аспаптың нақтылық класы, жіберілетін қателіктер шамасы жоне сыртқы жағдайлардың өсерінен өзгерген көрсетулер (аспаптың қалпы, сыртқы температурасы, сыртқы магнит өрісі жене т.б.) 1845 - 59 МЕСТ “Электрөлшеуіш аспаптар. Жалпы техникалық шарттар” қалыптасқан. Мұнда қалқанды жөне алып жүретін электрөлшеуіш аспаптарға қойылатын жалпы техникалық талаптар бар. Аспаптардың белек бөлшектеріне, корпусқа, шкаласына, спиральды серіппелеріне жөне т.б. немесе аспаптардың жеке категорияларына- амперметр, вольтметр, ваттметр жене т.б. техникалык талаптар арнайы жеке мемлекеттік стандартгарда жинакталған,/ Қүралдың дөлдігі оның қателікгерімен сипатталады:
АА = А Л/?, (1-1) мұнда А - аспаптыц корсстуі; Ag - өлшеуіш шаманың нақты мөні, үлгілі аспап бойынша есептелген мөнді қабылдайды;
у = —х 100% = Ag Ag
AA Pm = ~7~x ioo%, (1.3) H мұнда Ан - өлшеуіш аспаптың номинал мені (шкаланың жұмыс бөлгінің соңғы мені). Аспаптың көрсетуі қолданылатын жағдайлардан (қоршаған орта температурасынан, сыртқы магнит өрісінен, ток жиілігінен,т.б)төуелді болады. Өлшенбейтін,бірақ аспаптардың керсетуін өзгертетін барлык шамалар өсер етуші шамалар деп аталады. Тіректердегі үйкелулігі, сонымен қатар крендер мен табандықтардың төзуі, параметрлердің түрақты болмауы, созылмалар жоне т.б. жағдайлар аспаптардың вариациясына өкеліп согады/Аспап \\ корсетуінің вариациясы деп аспаптың қайталама жеке көрсетулерінің арасыдағы, сыртқы жағдайлары өзгермеген кезіндегі өлшеуіш шаманың бір мөніне сөйкес айырмасын айтады. Аспаптың көрсету нариациясы шкаланың жүмыс бөлшегінін соңғы мөнінен пайызбен норсетіледі жене тексеруші қүралдың басты қателігін анықтауымен қатар шкаланың өрбір белгіленуінде өлшеуіш шаманың өсу кезінде, содан кейін кему кезінде анықталынады.IVкi грин-пм lunmmtp.iuu нікмііік м бойынша аз шашамардын |• г ми мндык'гхн, гожірибсде нариацияны үлгілі жүктеу/скачать 2.34 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|