СҚО, Уәлиханов ауданы,
Бидайық ауылы,
Бидайық орта мектебі,
Математика пәнінің мұғалімі:
Аязбаева Сара Мнайдарқызы.
Тақырыбы : Квадраттық теңдедің қасиеттері.
Виет теоремасы.
Сабақтың мақсаты:
Білімділік : Виеттің тура және кері теоремасын түсіндіру;
Алған білімдерін есеп шығаруда қолдана білуге үйрету;
Есеп шығара алу қабілеттерін дамыту.
Дамытушылық : Бақылай алу іскерліктерін қалыптастыру заңдылықтарды
жетік білуге, өзіндік ой- пікірлерін айта білуге үйрету;
математикалық және жалпы ой- өрісін дамыту.
Тәрбиелік : Математика пәніне деген қызығушылықтарын арттыру.
Сабақтың түрі : жаңа тақырыбты меңгерту.
Сабақтың әдісі : сұрақ - жауап, деңгейлік тапсырма орындау, есеп шығару .
Сабақтың көрнектілігі : интерактивті тақта, электронды оқулық, кестелер.
Сабақтың барысы:
І. Үйымдастыру кезені:
1. Сәлемдесу
2. Сабақта жоқ оқушыларды анықтау
3. Сабақтың мақсатың айқындап, жоспармен таныстыру.
Виет – математикалық формуланың атасы
Цейтен Г.Г.
ІІ Білімдерің тексеру
Ауызша дидактикалық ойын « Бағдаршам» Флипчарт 1
1. Толымсыз квадраттық теңдеудің түрі, егер b = 0, c = 0.
аx2 + c = 0
ax 2 + bx = 0
ax2 = 0
2. Квадраттық теңдеудің екі түбірі болады, егер:
D > 0
D < 0
D = 0
3. Қандай теңдеудің D = 25?
X2 – 3x – 4 = 0
x2 – 8x +7 = 0
x2 + x – 6 = 0
4.Қандай теңдеудің түбірі жоқ?
2x2 -3x -2 = 0
x2 – 6x + 10 = 0
2x2 – x + 2 = 0
5.Қандай теңдеудің D = 0?
3x2 -8x -3 = 0
5y2 -6y + 1 = 0
a2 -12a + 36 = 0
ІІІ . Жаңа тақырыбты түсіндіру.
Квадраттық теңдеудің түлерің атаңдар.
Келтірілген теңдеудің түбірлерінің қосындысын және көбейтіндісін табыңдар.
І нұсқа – 1,2 тапсырма, ІІ нұсқа - 3,4 тапсырма
Флипчарт 2
Келтірілген квадраттық теңдеу
|
түбірлер
|
түбірлерінің
қосындысы (х1+ х2)
|
түбірлерінің
көбейтіндісі
( х1*х2)
|
Х1
|
Х2
|
1) х2 + 2х – 35 = 0
2) х2 + 11х + 10 = 0
3) х2 + 9х + 20 = 0
4) х2 + 7х + 6 = 0
5) х2 + px + qx = 0
|
X1
|
X2
|
-p
|
q
|
«шымылдық» құралымен жауабын жауып қою
Жауабы:
Келтірілген квадраттық теңдеу
|
түбірлер
|
түбірлерінің
қосындысы (х1+ х2)
|
түбірлерінің
көбейтіндісі
( х1*х2)
|
Х1
|
Х2
|
1) х2 + 2х – 35 = 0
2) х2 + 11х + 10 = 0
3) х2 + 9х + 20 = 0
4) х2 + 7х + 6 = 0
5) х2 + px + qx = 0
|
-7
-10
4
1
X1
|
5
-1
5
6
X2
|
-2
-11
-9
-7
-p
|
-35
10
20
6
q
|
Мына теорема келіп шығады. Электрондық оқулық пайдалану. Квадраттық теңдедің қасиеттері. Виет теоремасы.
Теорема: Келтірілген квадраттық теңдеу түбірлерінің қосындысы қарсы таңбасымен алынған екінші коэффициетке, ал көбейтіндісі бос мүшеге тең болады: х1+ х2 =-p , х1*х2 = q
Берілгені: х2 + px + qx = 0 , х1 және х2 квадраттық теңдеунің түбірлері
Дәлелдеу керек: х1+ х2 =- коэффициетке, х1*х2 = q
Дәлелдеу: Келтірілген квадраттық теңдеуді қарастырайқ. Екінші коэффициетті p, ал бос мүшені q әріппен белгілейік.
х2 + px + qx = 0 D = p2 -4q, D>0 , болса теңдеудің екі түбірлері болады.
және Түбірлерінің қосындысы мен көбейтіндісі табайық ,
Бұл дәлелдеген теореманы атақты француз математигі Франсуа Виет. Осы ғылымның есімін Виет теоремасы деп аталды.
Өзіндік жұмыс.
Түбірлері х1 мен х2 болатын келтірілген квадраттық теңдеулерді жазыңдар.
Флипчарт 3
х1
|
-5
|
4
|
-3
|
6
|
-2
|
|
|
|
|
7
|
|
|
|
|
9
|
|
|
|
|
-1
|
|
|
|
|
|
І нұсқа
|
ІІ нұсқа
|
ІІІ нұсқа
|
IV нұсқа
|
Флипчарт 3 (жауабы)
х1
|
-5
|
4
|
-3
|
6
|
-2
|
х2 - 7х + 10 = 0
|
х2 - 2х – 8 = 0
|
х2 + 5х + 6 = 0
|
х2 - 4х – 12 = 0
|
7
|
х2 + 2х – 35 = 0
|
х2 - 11х + 28 = 0
|
х2 - 4х – 21 = 0
|
х2 - 13х +42 = 0
|
9
|
х2 - 4х – 45 = 0
|
х2 - 13х – 36 = 0
|
х2 - 6х – 27 = 0
|
х2 -15х +54 = 0
|
-1
|
х2 + 6х + 5 = 0
|
х2 - 3х – 4 = 0
|
х2 + 4х + 3 = 0
|
х2 - 5х – 6 = 0
|
|
І нұсқа
|
ІІ нұсқа
|
ІІІ нұсқа
|
IV нұсқа
|
ах2 + bх + c = 0 , х1 және х2 квадраттық теңдеунің түбірлері болса Виет теорема бойынша , x1+x2=, x1*x2= .
в)Теңдеуді шешіғңдер және Виет теоремасы арқылы тексеріңдер.
І қатар 3х2 - 4х – 4 = 0 ІІ қатар 2х2 + 7х + 6 = 0
D = 16 + 48 = 64 D= 49- 48 =1
x1= , x2= x1=-2, x2=
x1+x2=-, x1*x2=- x1+x2=-3,5, x1*x2=3
Кері Виет теоремасы
Егер m мен n бұлардың қосындысы - p-ге тең, ал көбейтіндісі q- ге тең болатындай сандар болса, онда осы сандар х2 +pх+ q =0 теңдеудің түбірлері болып табылады.
г) Мысал: х2 + 11х - 12 = 0 D = 121 -48 >0
Виет теоремасы x1+x2=- 11 x1=- 12
x1*x2=-12 x2= 1
IV. Бағалау этапы
Флипчарт 4
|
Теңдеуді шешіңдер
|
Х1
|
Х2
|
жазықтықтағы
нүктелер
|
1
|
2х2 + 16х = 0
|
-8
|
0
|
(-8;0)
|
2
|
х2 - 12х +27 = 0
|
9
|
3
|
(9;3)
|
3
|
х2 + 3х - 28 = 0
|
7
|
-4
|
(7;-4)
|
4
|
х2 + 9х + 20 = 0
|
-5
|
-4
|
(-5;-4)
|
5
|
х2 + 8х = 0
|
-8
|
0
|
(-8;0)
|
6
|
х2 - 14х + 40 = 0
|
4
|
10
|
(4;10)
|
7
|
х2 - 5х + 6 = 0
|
2
|
3
|
(2;3)
|
8
|
х2 - 6х + 8 = 0
|
4
|
2
|
(4;2)
|
Флипчарт 34
|
Теңдеуді шешіңдер
|
Х1
|
Х2
|
жазықтықтағы
нүктелер
|
1
|
-х2 + 6х = 0
|
0
|
6
|
(0;6)
|
2
|
х2 - 6х +8 = 0
|
2
|
4
|
(2;4)
|
3
|
х2 - 4х +3 = 0
|
3
|
1
|
(3;1)
|
4
|
х2 -5х + 4 = 0
|
4
|
1
|
(4;1)
|
5
|
х2 -10х+ 24 = 0
|
4
|
6
|
(4;6)
|
6
|
2х2 - 18х + 40 = 0
|
5
|
4
|
(5;4)
|
7
|
х2 - 11х + 30 = 0
|
5
|
6
|
(5;6)
|
8
|
х2 - 10х + 24 = 0
|
6
|
4
|
(6;4)
|
Интерактивті тақтаға координаталық жазықтықа шығару.
Координаталық жазықтықта нүктереді салу.
Үй жұмысы 251, 262 ,267
Достарыңызбен бөлісу: |