Ш. Т. Сауданбекова аударма теориясы
Party, та ри хи оқи ға лар – Ба ту хан ның ша бу ылы – The invasion
жүктеу/скачать 0.9 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Ау дар ма мо ди фи ка циясы
Party, та ри хи оқи ға лар – Ба ту хан ның ша бу ылы – The invasion of Batu Khan, сөз тір кес те рі ағар ту же міс те рі – the Fruits of the Enlightenment жə не т.б. Бұл тə сіл ді қол да ну да ғы ерек ше қиын- дық не гіз гі құ ры лым ды ке ңейту мен та рыл ту ға бай ла ныс ты, яғ ни оған қо сым ша эле ме нт тер ді қо су не ме се түп кі эле ме нт тер ді қыс- қар ту. Мы са лы, мыл жың сө зі ара лас құ ры лы мы ке ңей ген каль ка ар қы лы have a long tongue деп ауда рыл са, моң ғол-та тар шап қын- шы лы ғы қыс қар ған каль ка ар қы лы the Tartar Conquest не ме се the Mongol Onslaught деп бе рі ле ді. Ау дар ма мо ди фи ка циясы Мо ди фи ка ция – (лат. modifi catio – өз ге ріс) – түр өз ге ріс, жа- ңа қа сиет тер дің пай да бо лу ына бай ла ныс ты өз ге ріс ке тү су. Ау- дар ма мо ди фи ка циясы лек си ка-се ман ти ка лық жа ғы нан өз ге ріс- ке тү суі мүм кін. Осы лек си ка-се ман ти ка лық өз ге ріс тə сіл де рі нің іші нен ке рек ті сін таң дай алу – ау дар ма шы ның не гіз гі кə сі би бі- лік ті гі нің бі рі. Мұн да ғы бас ты нəр се сөз дік пен жұ мыс іс тей алу, өйт ке ні тек сөз дік те гі ба ла ма лар ды сəй кес тен ді ріп қа на емес, со ны мен бір ге олар дың ақ па рат тық мүм кін ші лік айыр ма шы- лық дең гейін бел гі леу ке рек. . Кей жағдайларда аударылатын сөздердің аударма тіліндегі баламасының жоқтығы анықталады. Бұл кезде аудармашыға сөздіктерден басқа қиял, ішкі түйсік, тілді түсінушілік жəне мəдени дүниетаным көмек бере алады. Мұндай сөздер мен сөйлемдерге тек қана көп мағыналы сөздер ғана емес, сонымен бірге бір мағыналы, бастапқы тіл мен аудар- ма тілінде əртүрлі қызметтік сипаттамаға ие бірліктер де жата- ды. Осы сияқ ты жағ дайда бас ты орын да сөз емес, оның бас тап қы 57 мə тін де кон текс ке сай бо ла тын ма ғы на сы ма ңыз ды бол ған сəт те ау дар ма шы ау дар ма мо ди фи ка цияла ры на, яғ ни түр өз ге ріс те рі не жү гі не ді. Олар дың қа та ры на бас тап қы ма ғы на ны та рыл ту не ме се ке ңейту, нейт рал дау (бейтарап тау) не ме се эм фа за ны (мə нер лі лік) кү шейту, функ цио нал дық (қыз мет тік) ауыс ты ру, су рет теу не ме- се тү сін дір ме сияқ ты ау дар ма өз ге ріс те рі жа та ды. Аударылатын сөздің бастапқы мағынасын тарылту не нақтылау негізгі бірліктің ақпараттық реттелу мөлшері аударма тілінде мағынасы жағынан сəйкес болатын бірліктерге қатысты қолданылады. Бас тап қы ма- ғы на ны ке ңейту не жал пы лау не гіз гі бір лік тің ақ па рат тық рет- те лу мөл ше рі ау дар ма ті лін де ма ғы на сы жа ғы нан сəй кес ке ле тін бір лік тің рет те луінен жо ға ры бол ған жағ дайда қол да ны ла ды. жүктеу/скачать 0.9 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|