Тоспа суларды тазалауға арналған жұмыс өнімділігі төмен құрылыстар

9.2.7.2 Жұмысқа адам күшін барынша аз қажет ететін және бүкіл жүйенің басқарылуы қарапайым, индустриалдық дайындығы жоғары тазалау құрылыстарын қолдану қажет. Тазалау құрылыстары:

- жұқа қабатты тұндырғылармен;

- көп камералы аэротенктермен;

- флототенктермен;

- тұнба мөлшерлемесі жоғары аэротенктермен;

- флотациялық тұнба айырғыштармен;

- шөгіндінің аэробты тұрақтандырғыштармен және т.с.с. жинақталуы мүмкін.

9.2.7.3 Тоспа суларды айдаудың және тазалаудың технологиялық процесстері барынша механикаландырылған және автоматтандырылған болуы тиіс.

9.2.7.4 Жұмыс өнімділігі аз су бұру жүйелерінің құрылыстарынан тұрғын үйлер салынған шекараға дейінгі, қоғамдық ғимараттар учаскелеріне дейінгі және тамақ өнеркәсібі кәсіпорындарына дейінгі санитарлық-қорғалған аймақтарды мұндай қысқаруды (құрылыстарды құрылыс нысанына қатысты жел тиетін жерге орналастыру, жабық құрылыстар орнату және т.б.) қамтамасыз ететін тиісті шаралардың ескерілуімен барынша рұқсат етілетіндей алу қажет.

9.2.7.5 Автономды жүйелердегі тоспа суларды алдын ала тазалау үшін 9.2.6-бөлімге сәйкес септиктерді пайдалануға болады.

9.2.7.6 Тоспа суларды физика-химиялық тазалау үшін төмендегі тәсілдерді қолдануға жол беріледі:

а) I - орташаландыру, коагуляция, тұндыру, сүзгілеу, зарарсыздандыру;

б) II - орташаландыру, коагуляция, тұндыру, сүзгілеу, озондау.

9.2.7.7  I тәсіл ОБТ_тол от 180 мг/л 15 мг/л дейін; II тәсіл қалған еріген органикалық заттарды тоспа суларды қатар зарарсыздандыру арқылы озонмен тотықтыру есебінен – 335 мг/л бастап, 15 мг/л дейін азаюын қамтамасыз етеді.

Реагенттер ретінде құрамында кем дегенде 15 % белсенді зат бар күкірт қышқылды алюминий, белсенді кремний қышқыл (БК), калицийленген сода, натрий гипохлоритін, озон пайдалану қажет.

9.2.7.8  I тәсілде сода мен озон қолданылмайды. Реагентьттердің мөлшерлемесі келесідей болуы керек:

-  кікірт қышқылды алюминий 100 мг/л бастап, 110 мг/л дейін;

-  БК 10 мг/л бастап, 15 мг/л дейін;

- хлор 5 мг/л (тұндырғыға әперілгенде) немесе 3 мг/л (сүзгінің алдында) болуы тиіс;

- озон 50 мг/л бастап, 55 мг/л дейін;

- күкірт 6 мг/л бастап, 7 мг/л дейін.

9.2.7.9 Тоспа сулардың аз мөлшерін тазалау үшін төмендегі қондырғыларды пайдалану қажет:

- жұмыс өнімділігі 3,0 мың м³/тәул дейін толық тотықтыру әдісімен жұмыс істейтін аэрациялық;

- жұмыс өнімділігі 0,2 мың м³/тәул бастап, 5,0 мың м³/тәул дейін артық белсенді тұнбаның тұрақтандырылуымен аэробты тұрақтандырылуымен аэрациялық;

- жұмыс өнімділігі 0,1 мың м³/тәул бастап, 5,0 мың м³/тәул дейін физика-химиялық тазалау.

9.2.8.2 Ашық гидроциклондарды гидравликалық ірілігі 0,2 мм/с артық қалқып шығатын және тұнбаға түсетін ірі дисперсті қоспаларды коагуляцияанған жүзіндімен бөліп алу үшін қолдану қажет. Арын гидроциклондарды тоспа сулардан ең алдымен, минералды тектес ірі дисперсті қоспаларды бөліп алу үшін қолдану қажет.

Гидроциклондар тоспа суларды ашықтандыру, шөгінділерді қоюландыру, әктас сүтті байыту, құмды органикалық заттардан, соның ішінде мұнай өнімдерінен жуу барысында пайдаланылуы мүмкін.

Тоспа суларды ашықтандыру кезінде көлемі шағын аппараттар тазаланудың жоғары нәтижесін қамтамасыз етеді. Минералды тектес шөгінділер қоюланғанда диаметрлері (150 мм артық) үлкен гидроциклондарды қолдану қажет.

9.2.8.3 Ашық гидроциклондар үшін меншікті гидравликалық жүктемені q_hc, м³/(м²сағ) мына формула бойынша анықтау қажет:
(9.22)
мұнда, u₀ – талап етілетін нәтижені алу үшін бөліп алу керек болатын бөлшектердің гидравликалық ірілігі, мм/сек;

K_hc – гидроциклонның типіне байланысты болатын және төмендегі гидроциклондар үшін тең келетін пропорционалдылық коэффициенті:

- ішкі құрылғыларсы 0,61 тең;

- конусты диафрагмамен және ішкі цилиндрмен 1,98 тең;
а) орталық шығулары бар көпқабатты:
(9.23)
мұнда, n_ti – қабаттардың саны;

D_hc – гидроциклонның диаметрі, м;

d_en – шығулардың кең жері орналасатын шеңбердің диаметрі, м;

б) ашықтандырылған судың шетінен алынумен көпқабатты:

9.2.8.6 Арын гидроциклондарды ұсталатын заттардың ірілігіне  немесе олардың тығыздығына байланысты есептеу қажет.

Гидроциклонның диаметрін D_hc 9.11-кесте бойынша анықтау қажет.
9.11-кесте  - Циклон диаметрлерінің мәндері

9.2.8.7 Арын гидроциклонның негізгі көлемдерін дайындаушы зауыттардың деректеріне қарай таңдау қажет.

Арын гидроциклонға кірудегі қысымды келесідей алу қажет:

- бір сатылы ашықтандыру және шөгінділерді қоюландыру тәсілдері кезінде және ағыстың үзілуімен жұмыс істейтін көп сатылы қондырғыларда 0,15 МПа бастап, 0,4 МПа дейін;

- ағыстың үзілуісіз жұмыс істейтін көп сатылы тәсіл кезінде 0,35 МПа бастап, 0,6 МПа дейін.

Тоспа суларды тазалаған уақытта және шөгіндіні тығыздаған уақытта қатты фазасының жеміргіш қасиеттері жоқ резервтік аппараттардың санын төмендегідей алу қажет:

- бір - жұмыс аппараттарының саны 10 дейін болғанда;

- екі - саны 15 дейін болғанда;

- жұмыс аппараттарының саны 15 артық болған жағдайда әр онына бір-бірден;

- тоспа сулар мен шөгіндіні тазалаған уақытта жұмыс аппараттарының санынан абразивті қатты фазасы 25%.

9.2.8.8 Көлемі белгіленген арын гидроциклонның жұмыс өнімділігін Q_hc, м³/сағ, мына формула бойынша анықтау қажет:
(9.26)
мұнда, g – тартылыс күшінің үдеуі, м/с²;

P - гидроциклондағыжоғалатын қысым, МПа;

9.2.8.9 Тоспа сулардың талап етілетін тазалану тиімділігі мен шөгінділердің қоюлану дәрежесіне байланысты өңдеу бір арын гидроциклонда жүргізілуі мүмкін. Ағыстың үзілуімен немесе үзілуісіз аппараттарды кезек-кезек біріктіру жолымен екі немесе үш саты.

Алынатын шөгіндімен судың жоғалуын азайту үшін бірінші сатыдағы гидроциклонның шламды келтеқұбырын шламды резервуарға герметиктеп біріктіру қажет.

9.2.8.10 Қондырғының кейінгі сатыларында пайдаланылатын көлемі шағын гидроциклондарды ластауы мүмкін қалқымалы заттар мен ірі жүзінділердің негізгі көлемін ұстап қалу үшін бірінші сатыда көлемі үлкен гидроциклондарды пайдалану қажет.

9.2.9.2 Үздіксіз жұмыс істейтін центрифугаларды гидравликалық ірілік бөлшектерді ажырату қажет болған уақытта шығымы 100 м³/сағ дейінгі тоспа суларды тазалау үшін қолдану қажет:

-  0,2 мм/с дейін (кері ағатын);

-  0,05 мм/с дейін (бағытпен ағатын);

- шығымы 20 м³/сағ аспайтын тоспа суларды тазалау үшін белгілі бір мерзім сайын жұмыс істейтін центрифугалар гидравликалық ірілігі 0,05 мм/с бастап, 0,01 мм/с дейін бөлшектерді бөліп алу қажет болған жағдайда.

Мұндайда механикалық ластаушы заттардың концентрациясы 2 г/л бастап, 3 г/л дейінгі мәндерден аспауы тиіс.

9.2.9.3 Тұндыру центрифугасының қажетті типтік көлемін жоғары дәрежелі тазалану қамтамасыз етілетін талап етілетін бөлу факторының Fr шамасы бойынша таңдау қажет.

Бөлу факторы Fr мен центрифугалау ұзақтығын t_cf, с зертханада алынған тәжірибе қорытындылары бойынша анықтау қажет.

9.2.9.4 Центрифуганың көлемдік жұмыс өнімділігін Q_cf, м³/сағ мына формула бойынша анықтау қажет:

(9.27)
мұнда, W_cf - центрифуга роторы ваннасының көлемі, м³;

K_cf – 0,4 бастап, 0,6 дейін тең деп алынатын центрифуга көлемін пайдалану коэффициенті.

9.2.10 Флотациялық қондырғылар
9.2.10.1 Флотациялық қондырғыларды судан қалқымалы заттарды, ББЗ, мұнай өнімдерін, майларды, қатты майларды, шайырды және тұнбаға түсуінің тиімі аз басқа да заттарды кетіру үшін қолдану қажет.

9.2.10.2 Мұнымен қоса флотациялық қондырғыларды:

- биологиялық тазалау алдында тоспа сулардан ластаушы заттарды кетіру үшін;

- екіншіліктегі тұндырғыларда белсенді тұнбаны бөліп алу үшін;

- биологиялық тазаланған тоспа суларды терең тазалу үшін;

- коагулянттар мен флокулянттардың қолданылуымен физика-химиялық тазалау кезінде;

- тазартылған суларды қайта пайдалану сызбаларында қолдануға болады.

9.2.10.3 Арын, вакуумды, арынсыз, электрофлотациялық қондырғыларды құрамындағы қалқымалы заттардың мөлшері 100 мг/л артық 150 мг/л дейін (коагулянттар қосылған уақытта түзілетін қатты фазаның ескерілуімен) тоспа суларды тазалаған уақытта қолдану қажет. ББЗ, мұнай өнімдерін және т.б. көбікке фракциялау үшін және көбікті сеперациялау үшін жүзінділердің мөлшері аз болғанда және ауаның кеуек материалдар арқылы дисперсиялануымен импеллерлік, пневматикалық қондырғылар қолданылуы мүмкін.

9.2.10.4 Фазаларды бөлу процессін жүргізу үшін тікбұрыш (судың көлденең және тігінен қозғалуымен) және дөңгелек (судың радиалды және тігінен қозғалуымен) флотокамераларды қолдануға жол беріледі.

Флотокамералардың көлемі:

- жұмыс аймағынының көлемінен (тереңдігі 1,0м бастап, 3,0 м дейін);

- көбік қалыптасатын және жиналатын аймақтан (тереңдігі 0,2 м бастап, 1,0 м дейін);

- тұнба түсетін аймақтан (тереңдігі 0,5 м бастап, 1,0 м дейін) жинақталады.

Гидравликалық жүктеме 3 м³/(м²сағ) бастап, 6 м³/(м²сағ) дейін болуы тиіс. Флотокамералардың саны екіден кем болмауы тиіс, барлық камералар жұмыс істеп тұруы тиіс.

9.2.10.5 Қалқымалы заттардың ұсталу дәрежесін арттыру үшін коагулянттар мен флокулянттарды пайдалануға жол беріледі. Реагенттің түрі мен оның мөлшерлемесі өңделетін судың физика-химиялық қасиеттері мен тазалану сапасына қойылатын талаптарға байланысты болады.

9.2.10.6 Көбіктің (шламның) ылғалдылығы мен көлемі қалқымалы және басқа да ластаушы заттардың бастапқы концентрациясына және оның су бетіне жиналу уақытының ұзақтығына (мерзімдік немесе үзілмейтін) байланысты болады.

Мерзімдік іріктеуді арын, арынсыз және электрфлотациялық қондырғыларда қолдану қажет. Көбіктің есептелген ылғалдылығын төмендегідей қабылдау қажет;

- үзілмей іріктеу кезінде 96% бастап, 98% дейін;

- тасымалдаушылардың қырғыштардың немесе айналатын қырғыштардың көмегімен мерзімдік іріктеу кезінде 94% бастап, 95% дейін;

- шнектермен және қырғыш арбалармен алған кезде 92% бастап, 93% дейін.

Тұнбаға ылғалдылық 95% бастап, 98% дейін болғанда ұсталған заттардың 7% бастап, 10% дейінгі мөлшері түседі. Ылғалдылық 94% бастап, 95% дейін болғанда көбіктің (шламның) W_mud көлемі мына формула бойынша анықтала алады (өңделетін су көлемінің %):
(9.28)
мұнда, C_en – ерімеген қоспалардың бастапқы концентрациясы, г/л.
9.2.10.7 Ауаның кеуек материалдар арқылы дисперсиялануымен импеллерлік, пневматикалық қондырғылар жобаланған уақытта төмендегілерді қабылдау қажет:

- флотацияның ұзақтығы 20 мин бастап, 30 мин дейін;

- флотация режимінде жұмыс істеген уақытта ауаның шығымы 0,1 м³/м³ бастап, 0,5 м³/м³ дейін;

- көбікті сепарация режимінде жұмыс істеген уақытта ауа шығымы 3 м³/м³ бастап, 4 м³/м³ дейін (50 л бастап, 500 л дейін болғанда шығарылатын ББЗ 1,0 г) немесе 30 м³/(м²сағ) бастап, 50 м³/(м²сағ) дейін;

-  флотация камерасындағы судың тереңдігі 1,5 м бастап, 3,0 м дейін;

-  импеллердың айналасындағы жылдамдық 10 м/с бастап, 15 м/с дейін;

- жан-жағы төртбұрыш импеллерлік флотацияға арналған камера - 6D тең (D – импеллердің 200 мм бастап, 750 мм дейінгі диаметрі);

- пневматикалық флотация 100 м/с бастап, 200 м/с дейін болғанда ауаның арналардан шығу жылдамдығы;

- арналардың диаметрі 1,0 мм бастап, 1,2 мм дейін;

- кеуек пластиналар саңылауларының диаметрі 4 мкм бастап, 20 мкм дейін;

- пластиналардың астындағы ауа қысымы 0,1 МПа бастап, 0,2 МПа дейін.

9.2.10.8 Арын флотациялық қондырғыларды жобалаған уақытта төмендегілерді қабылдау қажет:

а) флотацияның ұзақтығы 20 мин бастап, 30 мин дейін;

б) әперілетін ауаның, шығарылатын ластаушы заттардың мөлшері:

-  бастапқы концентрациясы C_en 200 мг/л кем болғанда 40 л/кг;

-  C_en 500 мг/л тең болғанда 28 л/кг;

-  C_en 1000 мг/л тең болғанда 20 л/кг;

-  C_en 3 г/л бастап, 4 г/л дейін тең болғанда15 л/кг;

в) егер тік флотация қажетті мөлшердегі ауаның әперілуін қамтамасыз етпесе, жұмыс сұйықтығы бар флотация сызбасын;

г) флотокамералар:

- жұмыс өнімділігі 100 м³/сағ дейін болғанда судың көлденең қозғалысымен,

- тік 200 м³/сағ дейін;

- радиалды 1000 м³/сағ дейін;

д) тікбұрыш және радиалды флотокамералардағы судың көлденең қозғалысының жылдамдығын 5 мм/с артық емес;

е)  сору биіктігі үлкен бомағанда (2 м дейін) және қабылдау резервуарындағы су деңгейінің тербелісі үлкен болмағанда (0,5 м бастап, 1,0 м дейін) ауаның эжектор арқылы сорғының соратын келтеқұбырына компрессормен бакқа әперілуін – қалған жағдайларда.
9.2.11 Дегазаторлар
9.2.11.1 Тоспа суларда емі-еркін күйінде болатын еріген ғаздарды кетіру үшін барботажды сұйықтық қабаты бар, пішіні әртүрлі саптамалары бар дегазаторлар мен шашырататын қуыс аппараттарды қолдану қажет.

9.2.11.2  Дегазаторлармен атмосфералық қысымда немесе вакуум астында жұмыс істеуге жол беріледі.Процессті интенсификациялау үшін дегазаторға ауа немесе инертті газ жіберу қажет.

9.2.11.3 Вакуум астында немесе атмосфералық қысыммен жұмыс істеген уақытта дегазацияланатын судың бір көлеміне келетін жіберілетін ауа көлемін аппараттар үшін тиісінше қабылдау қажет:

- 3 көлемнен 5 көлемге дейін саптамамен;

- 5 көлемнен 15 көлемге дейін барботажды;

- 10 көлемнен 20 көлемге дейін шашырамалы.

9.2.11.4 Саптаманың жұмыс қабатының биіктігін 2 м бастап, 3 м дейін алу қажет, барботажды қабаттың биіктігін 3 м асырмай алу қажет, шашырату аппаратында 5 м. Саптама ретінде көлемі 25 мм х 25 мм х 4 мм қышқыл өткізбейтін қыш сақиналарды немесе хордалы ағаш саптамалар қолдануға жол беріледі.

9.2.11.5 Бағаналы дегазаторлар үшін жұмыс қабаты биіктігінің аппараттың диаметріне қатынасы вакуум астында жұмыс істеген уақытта 3 аспауы және атмосфералық қысым кезінде 7 аспауы тиіс, барботажды аппараттар үшін ұзындықтың енге қатынасы 4 аспауы тиіс.

9.2.11.6 Саптамасы бар аппараттарды дегазацияланатын судағы қалқымалы заттардың мөлшері 500 мг/л аспағанда, барботажды және шашыратқышты – мөлшері көп болған уақытта қолданған жөн.

9.2.11.7 Аппаратардағы сұйықтықты үлестіру үшін шығатын жердегі саңылауы 10 мм  20 мм центрден тепкіш саптамаларды пайдалану қажет.

9.2.11.8 Шығарылатын газ көлемін W_g, м³ мына формула бойынша анықтау қажет:
(9.29)
мұнда, F_f - фазалар контактінің жалпы беті, м²;

K_x – фазалар контакті бетінің бірлігіне немесе аппараттың көлденең қимасына жатқызылған және ғылыми-зерттеу ұйымдарының деректері бойынша қабылданатын массажіберу коэффициенті.
9.3  Тоспа суларды биологиялық тазалауға арналған құрылыстар
9.3.1  Биологиялық тазалау құрылыстары
9.3.1.1 Аэробты биологиялық тазалау құрылыстарын (батырылмаған және батырылған биосүзгілер, аэротенктер, жұмысы мерзімдік реакторлар, биореакторлардың басқа типтері, биологиялық тоғандар, буландырғыш-тоғандар, буландыру алаңдары) тоспа суларды биохимиялық ыдырайтын органикалық ластанудан, азот бірігулерінен тазалау үшін қолдану қажет. Мұнымен қоса, оларды кетіру үшін фосфор қолдану ұсынылады.

9.3.1.2 Органикалық ластануы бойынша концентрациясы жоғары, сонымен қатар сульфаттар концентрациясы жоғары тоспа сулар үшін негізделген жағдайда анаэробты биологиялық тазалау құрылыстарын пайдалануға болады.

9.3.1.3 биологиялық ыдырайтын органикалық қосылыстары бар, я болмаса шаруашылық-тұрмыстық тоспа сулармен қоспасын өндірістік тоспа суларды тиімді аэробты биологиялық тазалау үшін әр 100 мг/л ОБТ_тол биогендік элементтердің - азот N кемінде 5,0 мг/л және фосфор Р 1,0 мг/л мөлшерін қамтамасыз ету қажет.

Биогендік элементтер бұдан кем болған жағдайда олардың тұз ерітінділері, я болмаса мөлшері көбірек басқа материалдардың (қалдықтардың) қосылуын қамтамасыз ету қажет.

9.3.1.4  Аэробты биологиялық тазалау құрылыстарындағы температура 6ºС төмен және 40ºС жоғары болмауы тиіс. Төменірек және жоғарырақ мәндер кезінде негізделетін болса, температураны өзгерту қажет (жылыту, я болмаса суыту).
9.3.2 Преаэраторлар мен биокоагуляторлар
9.3.2.1 Преаэраторлар мен биокоагуляторларды:

- бастапқыдағы тұндырғылармен асыра қамтамасыз етілетін тұндырылған тоспа сулардағы ластаушы заттардың мөлшерін азайту үшін;

- ауыр металлдар иондарын (сорбация есебінен) және биологиялық тазалау процессіне кері әсер ететін басқа да ластаушы заттарды шығару үшін қолдану қажет.

9.3.2.2 Мыналарды қарастыру қажет:

- батсапқыдағы тұндырғылар алдында бөлек орналасқан немесе кіріктірілген құрылыстар түріндегі преаэраторлар;

- биокоагуляторлар – тік тұндырғылармен біріктірілген құрылыстар түрінде.

9.3.2.3 Преаэраторларды тазалау станцияларында аэротенктермен, биокоагуляторларды – тазалау станцияларында аэротенктермен де, биологиялық сүзгілермен де қолдану қажет.

9.3.2.4  Преаэраторлар мен биокоагуляторларды жобалаған уақытта:

- бөлек тұрған преаэраторлар секцияларының санын – кемінде екі және барлығы жұмыс күйінде;

- артық белсенді тұнбасы бар тоспа суларды аэрациялау ұзақтығы – кем дегенде 20 мин;

- әперілетін тұнбаның мөлшері артық тұнбаның 50% бастап, 100% дейінгі мөлшері;

- биологиялық үлбір100%;

- ауаның меншікті шығымы – тоспа судың 1,0 м³ кем дегенде 5,0 м³;

- бастапқыдағы тұндырғыларда ластаушы заттардың ұсталу тиімділігінің артуы (ОБТ_тол және қалқымалы заттар бойынша) - 20% бастап, 25% дейін;

- биокоагуляторлардың тұндыру аймағына түсетін гидравликалық жүктеме – 3,0 м³/(м²сағ) асырмай алу қажет.
1-ЕСКЕРТУ  Преаэраторға тұнбаны регенераторлардан кейін әперу қажет. Регенераторлар болмаған жағдайда преаэраторларда белсенді тұнбаның регенерациялану мүміншілігін қарастыру қажет; регенерацияға арналған бөлек орындардың сыйымдылығын жалпы көлемнің 0,25 бастап, 0,30 дейін алу қажет.

2-ЕСКЕРТУ   Биокоагуляторларға әперілетін биологиялық үлбір үшін аэрациялану уақыты 24 сағатты құрайтын арнайы регенераторларды қарастыру қажет.

9.3.3.2 Биологиялық сүзгілерді (тамшылы және көп жүктелетін) егер тоспа сулардың құрамында жоғары концентрациялы органикалық заттар болатын болса, тоспа суларды биологиялық тазалау үшін қолдану қажет. Мұндайда ағындарды тазалаудағы анағұрлым нәтижелі әдіс болып, анаэробты әдіс табылады. Бұл тазалау әдісінің артықшылығы –пайдалану шығыстарының аздығында.

9.3.3.3 Биологиялық сүзгілерді қабырғасы тұтас және қос табаны бар резервуарлар түрінде жобалау қажет:

- төменгі – тұтас;

- жоғары – берік болу үшін торлы (өрілген тор).

Бұл ретте:

- табандардың арасындағы бос орынның биіктігін кем дегенде 0,6 м;

- астыңғы табанның жинақтама лотоктарға қарай еңкеюін кем дегенде 0,01;

- жинақтама лотоктардың ұзыннан көлбеуін – конструктивтік тұрғыдан, бірақ 0,005 кем болмайтындай алу қажет.

9.3.3.4 Тамшылы сүзгілерді табиғи жолмен аэрацияланатындай, көп жүктелетінді – табиғи жолмен де, қолдан да аэрацияланатындай (аэросүзгілер) жасау қажет.

Биосүзгілердің табандардың арасындағы бос орынның шегінде олардың периметрі бойынша бір сызықтың бойымен орналастырылатын және тұмшалап жабылатындай жабдықталатын терезелерден табиғи жолмен аэрациялануын қарастыру қажет. Терезелердің ауданы биосүзгілердің ауданының 1% бастап, 5% дейінгі ауданын алып тұру қажет.

Аэросүзгілерде ауаның енгізудегі қысымы 980 Па желдеткіштермен табандардың арасындағы бос орынға әперілуін қарастыратыру қажет. Аэросүзгілердің бұрылма құбырларында биіктігі 200 мм гидравликалық бекітпелердің орналастырылуын қарастыру қажет.

9.3.3.5 Биосүзгілер үшін жүктелетін материал ретінде ұсақталған тас немесе нығыз тау жыныстарының ұсақ жұмыр тастарын, керамзит, сонымен қоса беріктілігі жоғалмай, 6С бастап, 30С дейінгі температураға шыдайтын пластмасса пайдалану қажет.

Пластмассаманы қоспағанда, жүктелетін табиғи және жасанды материалдардың барлығы:

- топырақ тығыздығы 1000 кг/м³ дейін жеткенде кем дегенде 0,1 МПа қысымға;

- күкірт қышқылды натрий ерітіндісіне қаныққан кем дегенде бес еселік сындірмеге;

- аязға төзімділікке жүргізілген сынақтардың кем дегенде 10 циклына;

- массасы сыналып отырған материалдың массасынан 3 есеге артуы тиіс 5% тұз қышқылы ерітіндесінде 1 сағат аралығында қайнатуға төзуі тиіс.

Сынақтар жүргізіліп болғаннан кейін жүктелетін материалдың көзге байқалатын зақымдануы болмауы тиіс және оның массасы бастапқы кездегі массасынан 10% артық азаймауы тиіс. Биосүзгілердің пластмассалық жүктелуіне қойылатын талаптарды 9.3.6.2 сәйкес қабылдау қажет.

9.3.3.6 Сүзгілердің биіктік бойынша жүктелуі астыңғы ұстап тұратын қабатының биіктігін 0,2 м, ірілігін 70,0 мм бастап, 100,0 мм дейін алып, ірілігі бірдей материалдан жасалуы тиіс. Биосүзгілерге арналған жүктелетін материалдың ірілігін 9.12-кесте бойынша алу қажет.