Айтыстымеңгеружолдары Айтыс өнерінің бүгінгі жетістіктері – оның сатиралық деңгейі нің
биік те ге ні, заман келбетіндегі кемшіліктерді өткір сынай білуі, проб
ле ма көте ру, ақын дардың өзіндік стилінің қалыптасуы т.б.
«Айтыс – еріккеннің ермегі емес, биік өнер. Ол – сөз бен ойдың,
тапқырлықтың шыңы. Сондықтан да айтыскерге терең бі лім, үлкен
даярлық керек. Ақын тарихты зерделейді. Қоғамдық ой қа лып тас
ты рады. Ата сөзін жинайды. Шежіре ақтарады. Қазіргі ақындар осы
үрдісті одан әрі дамытып, халықтық мәселелерді көтеруді айтыстың
ажырамас бөлігіне айналдырды» (Мырзатай Жолдас бе ков).
Айтыс – білімділікпен бірге шығармашылықпен ой лау ды талап
ететін пікірталастың ең ерекше түрі. Айтысу шарттарын орындау
үшін ба ла ның жанжақты ойлау дағдысын дамыту керек. Бұл тұрғыда
оқушы сыни және логикалық ойлау қадамдарын жақсы білуі керек.
Осы бағытта ойлана білген оқушы кез келген заттан, мәліметтен,
құбылыстан тың идея көре біледі. Оны тапқырлықпен ұштас ты рып,
ойын түйіндеп, ұйқастыра жеткізеді. Өлең жолдарының мазмұ нын
да, мағынасын да үйлестіре алады. Ассонанс пен алли те ра ция мүм
кін дік терін де еркін кіріктіреді.
Мысалы:
Достықтың білсең бағасын,
Демеуші тірек табасың.
Ақыл мен білім бір болсын,
Арнаға ұшқыр ой толсын (А.Қасымбек, Р.Дүйсебаева).
Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ
*
Книга предоставлена исключительно в образовательных целях
согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217
Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ
*
Книга предоставлена исключительно в образовательных целях
согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217
60 3. Көр кем де гіш құ рал дар ды ұтым ды қол да нып, «Өнер кә сіп қал дық-
та ры ның кө беюі эко ло гия лық апат па?» та қы ры бын да ке лі су/ке -
ліс пеу эс се сін жа зың дар.