Сырдың ылғалдылығын кептіру жолымен анықтау.
Жабдықтар мен ыдыстар: колбалар, бюретка, штатив, пробиркалар, шыны таяқша, құм, кептіргіш шкаф, өлшеу цилиндрі.
Шыны таяқшасы бар фарфор ыдысты және жақсылап жуылып, қыздырылған 20-25 г құмды температурасы 102-105°С кептіргіш шкафқа 1 сағатқа қояды. Бұдан кейін (суытпай) 0,01 г дәлдікпен өлшейді. Бұдан кейін ыдысқа 5 г сырды өлшеп салып, құммен жақсылап араластырады да, қайтадан температурасы 160-165°С кептіргіш шкафқа 20 минутқа қояды. Тура 20 минут өткеннен кейін, ыдысты жедел алып шығарып, салқындатпастан бірден өлшейді.
Ылғалдың % мөлшері келесі формуламен анықталады:
В=(С-С1)*100/5
Мұндағы: С кептіруге дейінгі шыны таяқшасы бар, құм және сыр салынған ыдыстың салмағы;
С1 - кептіргеннен кейінгі шыны таяқшасы бар, құм және сыр салынған ыдыстың салмағы;
5- сырдың салмағы.
Сырдағы жалпы құрғақ заттың мөлшері жүзден ылғалдылықтың пайыздық мөлшерін алу арқылы табылады.
Ылғалдылықтың массалық үлесін экспресс кептіру әдісімен анықтау.
Анықтау техникасы. Алдын ала кептірілген үшбұрышты немесе төртбұрышты пакеттерді аспапта 3 мин ішінде 1600С температурада кептіреді, 2-3 мин эксикаторда салқындатады. Анықтау алдында үлгіні пакетке салады да, оны өлшейді. Пакетті орап, температурасы 1600Сқа дейін қыздырылған аспапқа салады. Кептіру ұзақтығы өнімнің ылғалдылығы мен қасиетіне байланысты 3-10 мин құрайды. Кептіру уақыты өткеннен кейін үлгіні эксикаторда 3-5 мин салқындатады. Қағаздың гигроскопиялығына байланысты өлшеуді жылдам жүргізу қажет.
Ылғалдың массалық үлесін келесі формуламен есептейді:
W= m-m1/m*1006
мұндағы, W – ылғалдың массалық үлесі, %
m – үлгінің кептіргенге дейінгі массасы, г
m1 – үлгінің кептіргеннен кейінгі массасы, г.
Сыр немесе брынза құрамындағы тұзды анықтау.
Керекті құрал - жабдықтар: 10 % азот қышқылды ерітінді, азотқышқылды күміс,
10 % хромды қышқыл калий, кептіргіш шкаф,
Азотқышқылды күміспен арбитражды әдіс. Алдын ала кептірілген фарфор ыдысқа 2-3 г сырды немес брынзаны өлшеп салып, оны кептіргіш шкафқа қояды. Кептіргіш шкафтың температурасын біртіндеп, 120-140°С дейін көтереді. Кептіру кезінде ылғалдылық толығымен буланып кеткеннен кейін, ыдыстағы қоспа қара қоңыр түске жеткенше, қыздыруды арттыра түседі.
Алынған массаны шыны таяқшамен ұнтақтайды және 4-5 рет ыстық (80-90°С температурадағы) дистилденген сумен өңдейді. Сұйық бөлігін шыны таяқшаның көмегімен ақырындап қағаз сүзгішке құйып, колбаға сүзеді. Ыдыста және сүзгіште қалған қоспаны, соңғы бөлігі азотқышқылды күміспен реакцияға түскенше, температурасы 70-80 °С сумен жуады. Реакцияны келесідей жүргізеді: пробиркаға біраз сүзінді кұяды, оған 1-2 тамшы 10 % азот қышқылды ерітіндісін, 1-2 тамшы азотқышқылды күмістің стандартты ерітіндісін құяды және 3-4 тамшы 10 % хромды қышқыл калий индикаторын қосады. Сүзіндіні әлсіз кірпіш-қызыл түс пайда болғанша азотқышқылды күкіртпен титрлейді. Титрлеу кезінде колбаны араластырып отырады.
Қорытынды. Зерттеу соңында нәтиже бойынша қорытынды жасау керек және бақылау сұрақтарына жауап берген дұрыс. Барлық жұмыс нәтижелерін дәптерге енгізу керек.
Бақылау сұрақтары:
1. Мәйекті сырдың қышқылдығын анықтау?
2. Мәйекті сыр өнімдерінің майлылығын анықтау?
3. Мәйекті сыр өнімдерінің сапасына қойылатын талаптар?
4. Мәйекті сырдың құрамындағы тұзды, ылғалдылықты анықтау?
Достарыңызбен бөлісу: |