Татар теле буенча укыту планы

1 чирек 18 сәг 2 чирек -14 сәг 3 чирек-18 сәг 4 чирек -16 сәг.

“

ПРОГРАММА КУРСА «ОКРУЖАЮЩИЙ МИР» О.Н. Федотова, Г.В. Трафимова

1 класс (66 ч)

Наблюдение как способ получения ответов на вопросы об окружающем нас мире (8 ч)

Населенный пункт, в котором живет ребенок: его адрес, важнейшие (2–3) предприятия, учреждения культуры, быта, их назначение, достопримечательности. Окружающий ребенка мир — природа живая и неживая (на уровне различения объектов живой и неживой природы, объектов природы от изделий). Органы чувств человека. Свойства объектов, которые можно определять с помощью органов чувств. Получение знаний с помощью органов чувств о естественных и искусственных объектах окружающего мира.

Признаки живой природы (живые существа дышат, питаются, растут, приносят потомство, умирают).

Животные как часть живой природы. Насекомые, рыбы, птицы, звери как наиболее доступные для выделения детьми группы животных. Дикие и домашние животные.

Растения — часть живой природы. Какие бывают растения: травы, кустарники, деревья. Части растения: корень, стебель, лист, цветок, плод с семенами. Знакомство с разнообразием плодов и семян (по выбору учителя). Способы распространения растений. Распознавание деревьев своей местности по листьям, плодам, кронам.

Практические работы: наблюдения за прорастанием семян, ростом растений, способами распространения растений на новые места.

Природа и ее сезонные изменения (38 ч)

Смена времен года. Осенние изменения в неживой природе.

Жизнь растений осенью. Хвойные и лиственные деревья осенью. Изменение окраски листьев деревьев и кустарников. Листопад. Труд людей осенью. Жизнь животных осенью.

Зимние изменения в неживой природе. Первоначальные представления о разном состоянии воды (снег, лед). Жизнь лесных зверей и помощь птицам в зимнее время года.

Жизнь в воде подо льдом. Жизнь деревьев, кустарников и трав зимой. Труд людей зимой.

Весенние изменения в неживой природе. Жизнь деревьев и кустарников весной. Травянистые раннецветущие растения. Жизнь животных весной.

Природа в летнее время года. Съедобные и несъедобные ягоды.

Знакомство с грибами на примере шляпочных грибов. Съедобные и несъедобные грибы. Лекарственные растения. Правила сбора ягод, грибов, лекарственных растений. Безопасное поведение в природе. Первое знакомство с термином «Экология». Красная книга России.

осенью с целью наблюдения за изменениями в природе. Опыт, доказывающий, что лед — это замерзшая вода. Опыт, доказывающий, что тонкий лед опасен. Опыт, доказывающий, чист ли белый снег.

Рассматривание с помощью лупы зачатков листьев в почках. Длительное наблюдение за распусканием почек. Урок-экскурсия с целью различения деревьев и кустарников родного края зимой. Наблюдения за повадками домашних животных, за жизнью насекомых, диких птиц.

Наша родина — Россия (10 ч)

Первоначальные представления о родном Крае, о Родине: Россия — многонациональная страна. Столица нашей Родины — Москва. Достопримечательности Москвы (Красная площадь, Кремль).

Знакомство с государственной символикой: флаг России, герб России, гимн России.

Экскурсия в город по достопримечательностям родного края.

название своего поселка (города), название своей улицы, номер своего дома, адрес школы;

названия: своего государства (Россия), столицы (Москва), главной площади столицы (Красная площадь), главной достопримечательности столицы (Кремль), исторической достопримечательности Кремля (Спасская башня);

государственную символику России;

первый куплет и припев гимна России;

виды городского транспорта (электричка, трамвай, троллейбус, автобус);

правила поведения в городе во время экскурсии;

что такое природа, природа живая и неживая (на уровне различения объектов);

название органов чувств и их функции;

названия органов растений (корень, стебель, лист, цветок, плод, семена);

основные признаки живого: дыхание, питание, рост, размножение;

названия и внешние отличительные признаки 8–10 растений; 8–10 животных (на уровне рода);

название каждого времени года и их последовательность;

основные признаки времен года;

правила безопасности на воде в зимнее и летнее время, правила безопасности при катании с гор в зимнее время.

Уметь:

соблюдать правила безопасности при проведении опытов и уроков-экскурсий;

проводить целенаправленные простейшие наблюдения за объектами живой природы и уметь рассказывать о своих наблюдениях;

различать объекты природы и изделия человека;

различать объекты живой и неживой природы;

различать части растений, отображать их в рисунке;

приводить примеры домашних и диких животных (не менее пяти);

приводить примеры животных разных групп (насекомых, рыб, птиц, зверей), раскрывать особенности их внешнего вида;

приводить примеры хвойных и лиственных деревьев своего края;

приводить примеры кустарников и травянистых растений своего края;

приводить примеры съедобных грибов своего края;

приводить примеры ядовитых ягод своего края;

ориентироваться в основных достопримечательностях своего края;

называть столицу России (Москва), главную площадь столицы (Красная площадь), главную достопримечательность столицы (Кремль), историческую достопримечательность Кремля (Спасская

башня).

Использовать приобретенные знания и умения в практической деятельности и повседневной жизни для:

для обогащения жизненного опыта с помощью наблюдения;

установление связи между сезонными изменениями в неживой и живой природе;

выполнения изученных правил охраны и укрепления здоровья, безопасного поведения на улице, в быту;

написания на конверте своего адреса;

выполнения правил поведения в природе и участия в ее охране;

подписывать почтовый конверт (адрес научного клуба «Мы и окружающий мир», обратный адрес).

№	Тема	с а н	Материал Дәрес тибы	максат	Укучыларга таләпләр	дата
1.	Мәктәп буенча экскурсия.	1	экскурсия	Мәктәп һәм укытучылар белән таныштыру.	Укучылар белергә / аңларга тиеш: Мәктәп белән өй арасындагы юлны сөйләп бирергә тиеш. Мәктәп предметларын, уку кирәк-яракларны атый белергә	2.09
2	Әйдәгез мәктәп предметлары белән танышабыз	1		Мәктәп предметлары белән таныштыру.	Әйләнә-тирә мохиттә үз-үзеңне тотуның төп кагыйдәләрен (юлда, сулыкларда, мәктәптә) Үзенең яшәгән урынын, адресын.	7.09
3	Булатовлар гаиләсе кайда яши?	1	Дәреслек 3-6 бит Яңа тема	Үзеңнең яшәгән җирең белән таныштыру.Мәктәп һәм өй юлы. Куркынычсызлык кагыйдәләре.		9.09
4	Без дөньяны танып беләбез.	1	Дәреслек 7 бит экскурсия	Дөньяны танып белергә өйрәтүче предметлар белән таныштыру.	Табигатьтә үз-үзеңне тәртипле тоту. Табигатьне күзәтүләрне сөйли белү.	14.09
5	Без дөньяны танып беләбез.	1	Яңа тема			16.09
6	Без әйләнә-тирәне сизү органнары ярдәмендә танып беләбез.	1	Дәреслек 8-9 бит Яңа тема	Сизү органнары белән таныштыру. Тәҗрибәләр үткәрергә өйрәтү.	Алган белем һәм күнекмәләрне практикада һәм көндәлек тормышта куллана белергә. Предметларның билгесен атарга.Мәсәлән: төсен, тәмен, формасын, чагыштыра белергә тиеш.	21.09
7	Без әйләнә-тирәне сизү органнары ярдәмендә танып беләбез.	1				23.09
8	Мәктәп китапханәсенә экскурсия	1	экскурсия	Мәктәп китапханәсе белән таныштыру.		28.09
9	Безне нәрсәләр әйләндереп алган.	1	Дәреслек 10-11 бит Яңа тема	Терек һәм терек булмаган табигать белән таныштыру. Без нәрсәләр күрәбез?	Укучылар белергә/аңларга тиеш Терек һәм терек булмаган табигатьне аера белергә Табигатьне, үсемлекләрне күзәтә белергә. Куркынычсызлык кагыйдәләен сөйләп бирергә	30.09.
10	Мәктәп тәҗрибә участогына экскурсия	1	экскурсия	Тәҗрибә участогы белән танышу Терек һәм терек булмаган предметларны табу.		5.10
11	Җәнлекләр – табигатьнең бер өлеше.	1	12-13 бит Яңа тема	Җәнлекләрне танып белергә өйрәтү (йорт хайваннары, кыргый хайваннар) - хайваннар турында алган белемнәрен камилләштерү, хайваннарны группаларга бүлү; хайваннарга карата мәхәббәт тәрбияләү	Җәнлекләрнең төрлелеген аңлатып бирергә танып белергә Аларга карата яхшы мөнәсәбәттә булырга Укучылар белергә тиеш: -төрле группаларга караган кыргый җәнлекләргә һәм йорт хайваннарга мисаллар китерә белергә -аның тышкы формасын һәм яшәү рәвешен ачарга;	7.10
12	Кыргый җәнлекләр һәм йорт хайваннары.	1	14-15 бит Сәяхәт дәрес			12.10
13	Бөҗәкләр-терек табигатьнең бер өлеше.	1	16-17 бит Дәрес презентация	Бөҗәкләр белән таныштыру,танып белергә өйрәтү.	Укучылар белергә/аңларга тиеш -бәҗәкләрне таный, аларның 3 пар аягы барын атый белергә -үз туган ягында яшәгән бөҗәкләрне таный һәм атый белергә тиеш	14.10
14	Бу нинди агач?	1	Практик дәрес	Агачлар, куаклар ,үләннәр белән таныштыру.Гербарий җыю.	Укучылар белергә/аңларга тиеш -үсемлекләрнең өлешләрен табарга -үсемлекләрне аера, таный белергә -үсемлекләрне күзәтә белергә -үсемлекләрнең өлешләрен, уртак якларын табу -үсемлекләрне үстерүдә алган белем һәм күнекмәләрне куллана	19.10
15	Үсемлекләр-терек табигатьнең бер өлеше.	1	18-19 бит Яңа тема	Үсемлекләрнең күптөрлелеге, өлешләре белән таныштыру.		21.10
16	Үләннәр, куаклар һәм агачларның уртаклыгы нәрсәдә?	1	20-21 бит Катнаш дәрес Рәсемнәр, гербарий	Үсемлекләр, куаклар, агачларны танып белергә өйрәтү, чагыштыру,нәтиҗә ясарга өйрәтү.Сак караш тәрбияләү.		26.10
17	Үсемлекләр яңа урынга ничек күчә?	1	22-23 бит Яңа тема	Үсемлек орлыкларының күчү юллары белән таныштыру.	Укучылар белергә/аңларга тиеш -үсемлекләрнең өлгергән орлыкларын таный -орлыкларның таралу юлларын таба белергә -орлыкларга таралырга нәрсәләр булыша соң дигән сорауга җавап таба белергә тиешләр.	28.10
18	“Үсемлекләр” темасы буенча белемнәрне тикшерү	1	Дәрес презентация тест	Укучыларның белемнәрен тикшерү		2.11
19	Ел фасыллары. Ел фасыллары үзгәрүе.	1	24-25 бит Дәрес презентация	Ел фасыллары белән таныштыру. Һәр ел фасылына карата куркынычсызлык кагыйдәләрен кисәтү	Укучылар белергә/аңларга тиеш -ел фасылларын тәртип буенча атый - ел фасылларының билгеләрен атарга -ай исемнәрен атый белергә -ел фасылларын аерым билгеләре буенча таный белергә тиеш -төбәктәге агачларны ел фасылына карап аера белергә -урманда ни өчен учак ягарга ярамаганлыгын атый белергә	11.11
20	Үсемлекләрнең көзге халәте.	1	26-27 бит Рәсемнәр презентация	Ылыслы һәм яфраклы агачлар көзге табигатьтәге төсе.Урмандагы куркыныч-сызлык кагыйдәләре белән таныштыру.		16.11
21	Кешеләрнең көзге эшләре.	1	28-29 бит Практик дәрес	Яшелчә һәм җиләк-җимешләрнең исемнәрен атарга өйрәтү.Бакчада өлкәннәргә ярдәм иткәндә куркынычсызлык кагыйдәләрен кисәтү.	Укучылар белергә/аңларга тиеш -өлкәннәрнең бакчада, басуда көзге эшләре турында сөйли белергә -яшелчәләрне җиләк- җимештән аера белергә -аларны юып кына ашарга кирәклеген белергә	18.11
22	Көз темасына белемнәрне тикшерү.	1	Плюс яки минус уены	Укучыларның белемнәрен тикшерү		23.11
23	Җәнлекләр кышка ничек әзерләнә?	1	30-31 бит Яңа тема	Күчмә һәм безнең якта кышлаучы кошлар, кышка әзерләнүче җәнлекләр белән таныштыру, кошлар турында алган белемнәрен камилләштерү, кошларны группаларга бүлү; кошларга карата мәхәббәт тәрбияләү	Укучылар белергә/аңларга тиеш -күчмә кошларны аты һәм таный белергә -кыш көне тирән йокыга китүче җәнлекләрне атый белергә	25.11
24	Кыш килде.	1	32-35 бит Яңа тема	Кышкы табигатьнең үзгәрешен аңлату. Кар бөртеге белән танышу. Бозда сак булырга өйрәтү.	Укучылар белергә/аңларга тиеш -кышкы табигатьнең билгеләрен атарга -чаңгыда, тимераякта яки чанада шуганда сак булырга -бозның бик юка булуын белергә Укучылар белергә/аңларга тиеш -кошларны таный -исемнәрен атый -кошларга җимлекләр ясап куя белергә тиеш Җәнлекләрнең төрлелеген аңлатып бирергә ( бөҗәкләр,балыклар, кошлар, җәнлекләр) танып белергә Аларга карата яхшы мөнәсәбәттә булырга Укучылар белергә тиеш: -төрле группаларга караган үсемлекләргә, хайваннарга мисаллар китерә белергә ( 2-3); -аның тышкы формасын һәм яшәү рәвешен ачарга; -агачларны куактан аера белергә -үзебезнең төбәктә үскән берничә агачның исемен атый белергә тиеш	30.11
25	Кар табышмак.	1	практик дәрес
26	Урман җәнлекләренең кышкы тормышы	1	36-37 бит	Җәнлекләрнең кыш көне кышлаулары белән таныштыру.		2.12
27	Кышкы экскурсия	1	экскурсия	Табигатьнең матурлыгын күрә белергә өйрәтү		7.12
28	Кошларга кышын ничек ярдәм итәргә?	1	38 бит Яңа тема	Бездә кышлый торган кошлар белән таныштыру.Кошларга карата мәхәббәт хисе тәрбияләү.		9.12
29	Кышлаучы кошлар	1	39 бит			14.12
30	“Кыш” темасына белемнәрне тикшерү.	1	Табышмаклар уены тест	Укучыларның белем күнекмәләрен тикшерү		16.12
31	Боз астындагы суда тереклек бармы?	1	40 бит презентация	Балыклар белән таныштыру.Төче һәм тозлы суда яшәүче балыкларны аңлату.Суда куркынычсызлык кагыйдәләрен кисәтү.		21.12 23.12
32	Балыклар.	1	41 бит
33	Үләннәр, куаклар һәм агачлар ничек кышлый?	1	42-43 бит Яңа тема	Үләннәр, куаклар,агачлар- урман этаҗлары белән таныштыру. Һәр агачның тышкы кыяфәтен сүрәтләргә өйрәтү.		28.12
34	Кыш көне агачларны һәм куакларны танырга өйрәнәбез.	1	43 бит экскурсия			30.12
35	Кыш көне агачларны һәм куакларны танырга өйрәнәбез.	1	44 бит Практик дәрес			11.01
36	“Кыш көне агачлар” темасына белемнәрне тикшерү	1	тест	Укучыларның белем күнекмәләрен тикшерү		13.01
37	Яз килде.	1	45 бит презентаөия	Ел фасылы яз белән, билгелеәре белән таныштыру. Язын чәчәк атучы үсемлекләр белән таныштыру, белемнәрен тирәнәйтү	Укучылар алган белемнәрен һәм күнекмәләрен үсемлекләрне һәм хайваннарны караганда куллана белергә тиеш. Укучылар белергә / аңларга тиеш: -яз көне сәламәтлекне саклау һәм ныгыту кагыйдәләрен -терек һәм терек булмаган табигатьне аерырга -экскурсия вакытындагы куркынычсызлык кагыйдәләрен белергә	18.01
38	Язгы сынамышлар.	1	46 бит			20.01
39	Кайсы үсемлекләр язын чәчәк атарга ашыга?	1	47-48 бит Яңа тема			25.01
40	Язгы экскурсия	1	экскурсия			27.01
41	Җәнлекләр язны ничек каршылый?	1	49 бит	Яз җитүгә җәнлекләрнең тормышындагы үзгәрешләрне аңлату.Язын йокыларыннан уянучы җәнлекләр белән таныштыру.		3.02
42	Җәнлекләр язны ничек каршылый?	1	50 бит			8.02
43	Зурлар һәм кечкенәләр турында?	1	51 бит Катнаш дәрес	Җәнлекләрнең нәселләрен өйрәтү.Бакалар -маймычтан, балыклар-уылдыктан,кошлар-йомыркадан барлыкка килүләрен төшендерү.		10.02
44	Яз көне кешеләр хезмәте.	1	52 бит Яңа тема	Яз көне кешеләр хезмәте белән таныштыру.		15.02
						17.02
45	“Яз темасын ныгытуга биремнәр.	1		Укучыларның белем күнекмәләрен тикшерү		29.02
45	Җәй килде.	1	53-54 бит	Ел фасылы- җәй билгеләрен өйрәтү	Укучылар әйләнә-тирә мохиттә (юлларда, сулыкларда, мәктәптә) төп тәртип кагыйдәләрен белергә һәм аңларга тиеш. Укучылар алган белем һәм күнекмәләрен практик эшчәнлектә һәм көндәлек тормыш тәҗрибәсен куллана белергә тиеш	2.03
46	Урманга җиләккә барабыз.	1	55-56 бит	укучыларны урманда булырга мөмкин булган хәвеф-хәтәрләр белән таныштыру; гөмбәләрне ,җиләкләрне аера белергә ; куркынычсызлык кагыйдәләрен өйрәнү		7.03
47	Тырыс тотып гөмбәгә.	1	57-58 бит			9.03
48	Сәяхәт дәрес. Эшләпәле дуслар.	1	Практик дәрес			14.03
49	Гөмбә, агулы үсемлекләр темасын ныгыту.	1				16.03
50	Яшел даруханә.	1	59-60 бит	Дару үләннәре белән таныштыру.Тормышта куллана белергә төшендерү.		20.03
51	Табигать һәм без.	1	Яңа тема 61 бит	Экологик проблема белән таныштыру. Табигатькә сак караш тәрбияләү. Кызыл китап белән таныштыру.	Укучылар хәзерге заман җәмгыятенең һәм табигатенең экологик проблемаларын белергә һәм аңларга тиеш Укучылар тере һәм терек булмаган табигатьтәге вакытлы үзгәрешләрне үзләренең көндәлек тормышларында һәм практик эшчәнлекләрендә куллана белергә тиешләр. Кешенең табигатькә йогынтысын, табигатьне саклау кагыйдәләрен белергә, аны саклауда өлеш кертергә тиеш. Әйләнә-тирә мохиттә үз-үзеңне тотуның төп кагыйдәләрен(юлда, сулыкларда, мәктәптә)	23.03
52	Табигать һәм без.	1	62 бит Кызыл китап Яңа тема			4.04 6.04 11.04 13.04 18.04 20.04 25.04
53	Татарстанның Кызыл китабы	1
54	Россиянең Кызыл китабы.	1
55	Табигатьне саклау.	1
56	Тыюлык сукмаклары.	1
57	Табигатькә экскурсия	1
58	Табигать һәм без. Белемнәрне тикшерү	1	Тест, биремнәр
59	Безнең ватаныбыз-Россия.	1	63-64 бит Яңа тема	Илебез Россия, Татарстан белән гимн, флаг , герб белән таныштыру. Мәхәббәт хисе тәрбияләү	Укучылар алган белем һәм күнекмәләрен тормыш тәҗрибәсен баету өчен куллана белергә тиеш Алган белем һәм күнекмәләрне практикада һәм көндәлек тормышта куллана һәм туган як, туган ил турында өстәмә мәгълүмат тупларга.	27.04
60	Мәскәү-безнең дәүләтебез башкаласы.	1	65-66 бит			2.05
61	Минем туган җирем- Әтнә төбәге.	1	экскурсия			4.05
						9.05
62	Казан-Татарстан башкаласы.	1	67-68 бит презентация			11.05
63	Белемеңне тикшер уен-дәрес..	1	76-77 бит Биремнәр тест			16.05
64	Мин –дөньяның бер өлеше	1	Яңа тема			18.05
65	Авыл буйлап экскурсия.	1	экскурсия			23.05
66	Белемеңне тикшер уен-дәрес, йомгаклау	1	Укучыларның белемнәрен тикшерү			25.05