ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ТҮРКІСТАН ОБЛЫСЫНЫҢ АДАМИ ӘЛЕУЕТТІ ДАМЫТУ БАСҚАРМАСЫ
ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН ИНДУСТРИЯЛДЫ – ИННОВАЦИЯЛЫҚ КОЛЛЕДЖІ
«Техникалық механика» пәнінен
Лекциялар жинағы
Ақсукент 2021ж.
«К Е Л І С Е М І Н»
Колледж әдіскері
Б.Ж. Нәрікбай_________
«____» ___ ______ 2021ж.
|
|
«Б Е К І Т Е М І Н»
Директордың оқу ісі
жөніндегі арынбасары
Көпбаева С. Л._______
«____»________2021ж.
|
«Техникалық механика» пәнінен
Лекциялар жинағы
Пән оқытушылары _______________ Турлыбеков Н.Е., Зерхатбек М.М
Әдістемелік нұсқау «Машина жасау технологиясы» пәндік циклдік комиссиясының отырысында қарастырылып, бекітуге ұсынылды.
Хаттама №___ «______» __________2021ж.
МЖТ ПЦК төрағасы ________ М.М. Зерхатбек
М А З М Ұ Н Ы
Кіріспе..................................................................................................................................
|
5
|
Статиканың негізгі ұғымдары мен аксиомалары.............................................................
|
6
|
Жинақталатын күштер жүйесі...........................................................................................
|
10
|
Үш күш туралы теорема.....................................................................................................
|
14
|
Күш моменттері...................................................................................................................
|
16
|
Қос күш теориясы................................................................................................................
|
18
|
Еркін орналасқан күштердің жазық жүйесі......................................................................
|
22
|
Кинематиканың негізгі ұғымдары.....................................................................................
|
32
|
Қатты дененің қарапайым қозғалысы. Ілгерілемелі қозғалыс........................................
|
40
|
Қатты дененің жазық параллель қозғалысы.....................................................................
|
41
|
Нүктенің күрделі қозғалысы..............................................................................................
|
46
|
Динамиканың негізгі заңдары............................................................................................
|
62
|
Материалдық нүктенің қозғалысы....................................................................................
|
65
|
Материалдар кедергісінің негізгі ұғымдары.....................................................................
|
72
|
Материалдар кедергісінде қолданылатын жорамалдар...................................................
|
74
|
Сыртқы күштер...................................................................................................................
|
77
|
Деформация мен орын ауыстыру.......................................................................................
|
77
|
Қию әдісі..............................................................................................................................
|
80
|
Берілістер..............................................................................................................................
|
85
|
Фрикциялық берілістер және вариаторлар........................................................................
|
86
|
Тісті берілістер.....................................................................................................................
|
88
|
Тісті цилиндр дөңгелектерді жанасу беріктігіне есептеу................................................
|
92
|
Қиғаш және шевронды цилиндр ........................................................................................
|
93
|
Әдебиеттер және оқу құралдары........................................................................................
|
96
|
Кіріспе
Заттар қозғалыстарын зерттейтін ғылымдар жаратылыстану деп аталатыны белгілі десек, теориялық механиканы жаратылыстану ғылымдарының саласына жатқызуға болады. Өйткені, ол механи-калық қозғалыстың ең жалпы заңдылықтарын зерттеп, анықтайды.
Теориялық механиканың негізгі мақсаты – күштер әсерлерінен туындайтын денелердің механикалық қозғалыстарының ең жалпы заңдылықтарын анықтау, олардың іс жүзінде қолдану жолдарын көрсету болып табылады.
Механикалық қозғалыс деп дененің өзге денелерге қарағандағы кеңістіктегі орнының уақыт өтуіне байланысты өзгеріп отыруын айтамыз. Механикада денені қозғалысқа келтіруші немесе оның қозғалысын өзгертуші физикалық себепті күш деп атайды. Күш – материялық денелердің өзара механикалық әсерлесулерінің өлшемі ретінде алынады.
Қысқаша айтқанда, механика – материялық денелердің қозғалыстары және әсерлесулері туралы ғылым.
Механикалық қозғалыстың табиғатта да, техникада да өте жиі кездесетінін ескерсек, қазіргі жаратылыстану мен техника үшін теориялық механиканың мәні қандай зор екені өзінен өзі түсінікті болады. Бұдан теориялық механиканы қазіргі техниканың ғылыми негізі деп айта аламыз.
Теориялық механика өмір (өндіріс, техника) талабынан келіп шыққан, онымен бірге дамыған ғылым болып табылады.
Галилей мен Ньютон негізін салған классикалық механика біздің өмірімізде кең түрде қолданылады.
Теориялық механика үш бөлімнен тұрады: статика, кинематика, динамика.
Достарыңызбен бөлісу: | 
