СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРIМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТIК УНИВЕРСИТЕТI
|
3 деңгейлі СМЖ құжаты
|
ОӘК
|
ПОӘК 042-18-11.1.20.82/02-2013
|
ПОӘК
«Технологиялық процесстерді тиімділеу әдістері» пәнінің студенттерге арналған жұмыс бағдарламасы
| №1 баспа
26.08.2013 ж.
|
«ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ ПРОЦЕССТЕРДІ ТИІМДІЛЕУ ӘДІСТЕРІ»
ПӘНIНIҢ ОҚУ-ӘДIСТЕМЕЛIК КЕШЕНI
050702-«Автоматтандыру және басқару» мамандықтары үшін
СТУДЕНТТЕРГЕ АРНАЛҒАН
ПӘННІҢ ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ
Семей
2013
Алғы сөз
1. Құрастырған
Құрастырушы________ Е.А.Оспанов, «Автоматика және электротехника» кафедрасының аға оқытушысы.
« 26 » тамыз 2013 ж.
2. Талқыланды
2.1. «Автоматика және электротехника» кафедрасы отырысында қарастырылды.
Хаттама № 1 « 29 » тамыз 2013 ж.
Кафедра меңгерушісі __________ А.Д.Золотов
2.2. Факультеттің оқу-әдістемелік бюросы отырысында қарастырылды.
Хаттама № 1 « 11 » қыркүйек 2013 ж.
Төрағасы __________ Р.С.Бекбаева
3. бекітілді
Университеттің Оқу-әдістемелік кеңесі отырысында баспаға жіберуге ұсынылды және мақұлданды.
Хаттама № 1 « 18 » қыркүйек 2013ж.
ОӘК төрайымы___________ Г.К.Искакова
4. АЛҒАШ РЕТ ЕНГІЗІЛІП ОТЫР
ПОӘК 042–14.01.20.ХХ/02-2008
|
____________ № 1 басылым
|
12 беттiң 3-сi
|
Мазмұны
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БIЛIМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛIГI 1
1 ЖАЛПЫ ЖАҒДАЙ 4
2 ПӘНДІ ОҚЫП БІЛУ БОЙЫНША ӘДІСТЕМЕЛІК ҰСЫНЫСТАР 5
ПОӘК 042–14.01.20.ХХ/02-2008
|
____________ № 1 басылым
|
12 беттiң 4-сi
|
1.1 Оқытушы және пән жөнінде жалпы мәліметтер
Оспанов Ербол Амангазович, магистр,аға оқытушы
Кафедра – Автоматика және электротехника;
Ақпарат – тел: 35-84-38, № 1 оқу ғимараты, кабинет № 711;
Сабақ өткiзу орны – аудитория № 705
1.3 Пән мазмұның кысқаша жазылуы
Техникалық объектілер мен жүйелерді, өндірістік процестерді автоматтандыру күрделі ғылыми-техникалық проблема болып есептелінеді. Бұл мәселені ойдағыдай деңгейде шешу үшін техника мен технологияны ғана емес, сонымен бірге уақыт талабына сай басқару әдістері мен ғылыми идеяларды қолданған жөн. Дербес тұрғыдан қарағанда, техникалық – объектілерді автоматтандырудың жоғары технико-экономикалық сипаттамаларын алу үшін басқарудың оптималдық және адаптивтік теориясының маңызы зор. Оптималды және адаптивті басқаруды іс жүзінде кеңінен енгізу жолында, осы әдістерді әрі қарай дамыту мүмкіндігін туғызатын есептеу техникасы құралдарын қолданған жөн. Өндірістік процестер мен технологиялық объектілерді автоматтандыру үшін өндіріс тиімділігін көтеру қажеттілігі тиімді және адаптивті басқару теориясын мен әдістердің негізі даму тенденцияларын анықтайды.
1.4 Берілген курсттың мақсаты алынған әдістер бойынша студенттермен теориалық және практикалық дайындықтарды алу және қазіргі автоматтандырылған жоба жүйесінің қолдану жолдарын студенттерге үйрену.
1.5 Пәнді зерттеудің негізгі мақсаттары:
тәжірибелерді тиімді жоспарлау мақсаттары және процесс моделін ең жоғары дәлдікпен адекваттік тәжірибе нәтижесінде құру;
агрегатарды бір режимнен басқа режимге тиімді аудару, оларды қосу және тоқтату мақсаттары;
аппараттың орналастырылған режимінің мақсатын таңдау;
аппараттардың тобын шапшаң басқару мақсаттары;
басқару жүйелерінің тиімді синтезінің мақсаттары.
1.6 Пәнді үйрену нәтижесінде студент:
адаптивті және тиімді жүйелердің негізгі сұлбаларын, олардың құрамы мен жұмыс атқару ерекшеліктерді;
ПОӘК 042–14.01.20.ХХ/02-2008
|
____________ № 1 басылым
|
12 беттiң 5-сi
|
тиімділеудің негізгі принциптері және әдістері;
тиімді басқарудың негізгі проблемалары және перспективтік бағыттары.
Технологиялық процесстерді тиімділеу әдістеріді құрудың теориялық негіздері, принциптері мен математикалық құру әдістері;
қазіргі кездегі есептеу техникалық құралдары мен ғылыми зертеулерді автоматтандыруды қолдана отырып Технологиялық процесстерді тиімділеу әдістеріді жобалау және есептеу әдістері;
MatLab жүйесінде болатын стандарттық функциялар мен мүмкіншіліктердің базалық жиыны;
MatLab жүйесімен жұмыс әдістері.
техникалық объектілер мен технологиялық процестерді басқарудың автоматты автоматтандырылған жүйелерінде оптималды басқарудың қазіргі уақытқа сай принциптерін кеңінен таратуды және өндіріске енгізу жолдарды;
тиімділіктің шарттарын алу үшін модулдік жақындауды қолдану;
экстремалды мақсаттардың орталандырылған қоюларын қолдану.
тиімділіктің шарттарын алу үшін модулдік жақындауды және солармен тығыз байланыстағы есептегіш алгоритмдерді пайдалану;
Simulink (байланыстардың имитациясы) пакетінің интерактивтік режімімен әр түрлі сұлбаларды орындау кезіндегі MatLab жүйесінің негізгі мүмкіншіктері.
тиімділік мақсаттары туралы, оларды формалді орнатудың әдістері және оларды шешу тәсілдері.
MatLab жұмысына тиісті білім және іскерлік.
1.7 Курстың пререквизитторы:
1.7.1 жоғарғы математика;
1.7.2 автоматтық басқару теориясы;
1.7.3 сандық әдістер және ЭЕМ-да бағдарламалау.
1.8 Курстың постреквизиты:
1.8.1 негізгі бір саланың технологиялық процестерін автоматтандыру;
1.8.2 Объекттер мен басқару жүйелерін ЭЕМ-да үлгілеу.
2 ПӘНДІ ОҚЫП БІЛУ БОЙЫНША ӘДІСТЕМЕЛІК ҰСЫНЫСТАР
«Технологиялық процесстерді тиімділеу әдістері» курстын бағдарламада көрсететінгендей кезекпен оқып білу қажет. Математиқалық қортындының жүрісін түсініп негізгі анықтамаларын шешу керек. Математиқалық операциялар өтілуімен бірге, теориалық материалды оқып білу кезінде міндетті түрде оның өлшем бірлігіне көніл аудару керек. Ескерту, кез-келген өлшемнің бірлігі, ереже бойынша, оның физиқалық мағынасын бейнелейді. Тақырыптың теориялық материалын оқып білгеннен кейін, есептің шешілу әдісімен айналысу керек. Қурстық материалды жақсы меңгеру үшін, әр бір тақырыпқа конспект құру ұсынылады.
ПОӘК 042–14.01.20.ХХ/02-2008
|
____________ № 1 басылым
|
12 беттiң 6-сi
|
Аудиториялық сабақтарды елеуіні толтыратын, «Технологиялық процесстерді тиімділеу әдістері» курсының оқып білуінде, студенттің өзіндік жұмысы маңызды және қажетті бөлімі болып табылады. Өздік жұмысқа бірқатар сурақтарды өзбетімен зерттеу және теориялық бөлімдердің оқылуы шығарылады. Рефераттардың зертханалық жұмыстардың қорғалуы және өздік жұмыстың бақылауы ауызша түрде жүргізіледі.
Әр түрлі жұмыстарды орындау кезінде (теориалық сурақтарды талқылауда, есеп шешкенде, реферат жазғанда) тәртіптік бағдарламада көрсетілген тізімдегі әдебиеттермен шектелмеу керек. Интернетпен ақпараттардықарастырған кезде, қарастырып отырған тақырыбына сәйкесінше келетін ақпаратты кездестеру әбден мүмкін. Мұндай ақпаратты міңдетті түрде сақтап, талдап шығу қажет. Олардың ішінде жорамдылары болуы мүмкін.
Рефератқа титулдық бет, мазмұгы, кіріспе, негізгі бөлім, қортынды, қолданылған көздердің тізімі кіреді. Реферат жазуын қажет етпейтін өздік тапқыланатын тақырыптар, қолданылған көздердің көрсетілуімен конспект түрінде жеке дәптерге орындалады.
Рефератторды дайындау университеттің стандартына сәйкес келу керек. Жазба құжаттарды дайындаудың жалпы талаптары СТУ 042-РГКП-СГУ-6-2005.
Рубеждік бақылауға дайындық, оқылған тақырыптардың талдауынан тұрады. Рубеждік бақылау айтылған формалардың біреуімен ғана жүргізіледі. Олар: жазбаша сураныс, текст.
3 КУРСТЫҢ ФОРМАТЫ ПЕН САЯСАТЫ
Оқытушы берген барлық тапсырмаларды студент айтылған уақытта орындауы тиіс. Өз уақытында орындалмаған тапсрымаларға төмен ұпай қойылады.
Межелік аттестациялау қортындылары студенттің сабаққа қатысуына, практикалық және өздік жұмыстарды тапсыру нәтижелеріне, сонымен қатар межелік бақылау бағаларына байланысты шығарылады. Сабақ уақытында тәртіп бұзған студент аудиториядан шығару арқылы жазаланады немесе курс бойынша «қанағаттандырарлықсыз» баға қойылады.
Көшіру және плагиат: Кез-келген түрдегі көшіру немесе плагиат (дайын тапсырмаларды қолдану, көшіру және студенттерден не болмаса ИНТЕРНЕТТЕН көшіріп алу) аттестацияны төмендетумен және «қанағаттандырарлықсыз» баға қоюмен аяқталады.
Қорытынды емтихан барлық өткен материалдарды қамтып, ауызша түрде өткізіледі. Емтихан кезінде көшіруге қатаң тиым салынады.
4 БАҒАЛАРДЫ ҚОЮ САЯСАТЫ
Әрбір студент пән бойынша жеткілікті рейтинг алуы үшін белгілі балл санын жинауы тиіс. Баллдардың максималды саны:
1-рейтинг нәтижесі бойынша 1-7 апталарда – 300 балл,
2-рейтинг нәтижесі бойынша 8-15 апталарда – 300 балл.
Курстық жұмыс жеке бағаланады.
Пән бойынша баллдардың бөлінуі төменде 2-кестеде берілген.
Бақылау мерзімдері 7-аптаның соңы және 15-аптаның соңы. Уақытында өткізілмеген тапсырма мен тестілік тапсырмаларды 15-аптада тапсыруға болады, бірақ егер студент себепсіз уақытында орындамаса, оларға айыппұл салынып, баллдың 60% ғана қойылады.
ПОӘК 042–14.01.20.ХХ/02-2008
|
____________ № 1 басылым
|
12 беттiң 7-сi
|
Апта
|
Бақылау түрі
|
Ұпайлардың барлығы
|
Ескерту
|
|
1-аптадан 7-аптаға дейінгі аудиториялық сабақтарға қатысуы
|
30
|
|
1
|
Дәріс
|
|
|
2
|
Дәріс
|
|
|
3
|
Дәріс/Прак/Зертх/СОӨЖ/СӨЖ
|
10 10 10 15
|
|
4
|
Дәріс/Прак/Зертх/СОӨЖ/СӨЖ
| |
|
5
|
Дәріс/Прак/Зертх/СОӨЖ/СӨЖ
|
10 10 10 10
|
|
6
|
Дәріс/Прак/СОӨЖ/СӨЖ
|
10 10 10 10
|
|
7
|
Дәріс/Прак/СОӨЖ/СӨЖ/МежБақ.
|
10 10 10 10 90
|
|
1-аптадан 7-аптаға дейінгі оқу нәтижелерінің ұпайлар саны:
|
300
|
|
|
8-аптадан 15-аптаға дейінгі аудиториялық сабақтарға қатысуы
|
30
|
|
8
|
Дәріс
|
|
|
9
|
Дәріс/Прак/Зертх/СОӨЖ/СӨЖ
|
10 10 10 10
|
|
10
|
Дәріс/Прак/Зертх/СОӨЖ/СӨЖ
|
|
|
11
|
Дәріс/Прак/Зертх/СОӨЖ/СӨЖ
|
10 10 10 10
|
|
12
|
Дәріс/Прак/Зертх/СОӨЖ/СӨЖ
|
10 10 10 10
|
|
13
|
Дәріс/Прак/Зертх/СОӨЖ/СӨЖ
|
10
|
|
14
|
Дәріс/Прак/Зертх/СОӨЖ/СӨЖ
|
10 10 10 10
|
|
15
|
Дәріс/Прак/Зертх/СОӨЖ/СӨЖ
| |
|
8-аптадан 15-аптаға дейінгі оқу нәтижелерінің ұпайлар саны:
|
300
|
|
Емтихандық ұпайлар саны
|
400
|
|
Академиялық мерзім бойынша ұпайлар саны
|
1000
|
|
ПОӘК 042–14.01.20.ХХ/02-2008
|
____________ № 1 басылым
|
12 беттiң 7-сi
|
5 ПӘН МАЗМҰНЫ ЖӘНЕ ОҚУДЫҢ ТҮРЛЕРІ БОЙЫНША САҒАТТАРДЫ БӨЛУ
3 кесте - Пән мазмұны. Оқудың түрлері бойынша сағаттарды бөлу
Тақырып №
|
Тақырыптың аталуы
|
Сағат саны
|
ЛК
|
СПЖ
|
ЗЖ
|
ОСӨЖ
|
СӨЖ
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
1
|
Кіріспе
Басқару нысандарының математикалық сипаттамасы.
|
1
|
–
|
1
|
3
|
3
|
2
|
Классикалық вариациялық есептеу.
Шекаралы нүкетелермен бекітілген вариациялық есептер.
|
2
|
2
|
-
|
3
|
3
|
3
|
Қозғалмалы соңдарымен вариациялық есептер.
|
2
|
2
|
2
|
3
|
3
|
4
|
Шартты экстремумен вариациялық есептер.
|
2
|
2
|
2
|
4
|
4
|
5
|
Шартты экстремумен вариациялық есептерді шығару негізінде динамикалық жүйенің тиімді басқару синтезі.
|
1
|
-
|
2
|
4
|
4
|
6
|
Понтрягиннің максимум принципі.
|
1
|
2
|
2
|
4
|
4
|
7
|
Тез әрекеттігінен тиімді тұйықталған және тұйықталмаған автоматикалық жүйелер үшін Понтрягин максимум принцип тәсілін практикада қолдану.
|
1
|
-
|
2
|
4
|
4
|
8
|
Динамикалық бағдарламау әдісі (ДБӘ).
|
1
|
2
|
-
|
4
|
4
|
9
|
Тиімді реттегіштердің аналитикалық құрылымы (ТРАҚ).
|
1
|
-
|
2
|
4
|
4
|
10
|
Понтрягин максимум принципі негізінде тиімді реттегіштердің аналитикалық құрылымы.
|
1
|
2
|
-
|
4
|
4
|
11
|
Басқарудың адаптивті жүйелері, адаптивті жүйелер туралы ортақ түсінік және олардың классификациясы.
|
1
|
-
|
2
|
4
|
4
|
12
|
Басқару экстремальді жүйелері .
|
1
|
3
|
-
|
4
|
4
|
Барлығы:
|
15
|
15
|
15
|
45
|
45
|
ПОӘК 042–14.01.20.ХХ/02-2008
|
____________ № 1 басылым
|
12 беттiң 8-сi
|
6 ОСӨЖ ЖӘНЕ СӨЖ-ДІҢ МАЗМҰНЫ
6 кесте - ОСӨЖ және СӨЖ жоспары
№ п/п
|
ОСӨЖ
|
СӨЖ
|
Аудиториялық
|
Аудиториядан тыс
|
1
|
2
|
3
|
4
|
1.
|
Сынықтармен экстремальдар.
0,5 сағат. Конспект
|
Лежандрдың шарттары
0,5 сағат. Реферат
|
Реттегіштердің анали-тикалық құрылымның есебі. 2 сағат. Реферат
|
2.
|
Шартты экстремумға есептері
3 сағат. Конспект
|
Екілік интеграл формасында функционалдар. Эйлера-Пуассон теңдеу.
3 сағат. Реферат
|
Максимум принциптің есептегіш аспектілер.
6 сағат. Конспект
|
3.
|
Динамикалық бағдарламау әдісі
3 сағат. Конспект
|
Түйіндесу (сопряженных) теңдеулердің жүйесі.
3 сағат. Реферат
|
Максимумның дискреттік принципі.
6 сағат. Конспект
|
4.
|
Понтрягин максимумның принципі.
3 сағат. Конспект
|
Максимум принцип бойынша реттегіштердің аналитикалық құрылымы.
3 сағат. Реферат
|
Максималдық жылдамдықпен есепте динамикалық бағдарламау.
6 сағат. Реферат
|
5.
|
Үзіліссіз есепте динамикалық бағдарламау әдісі. Беллман теңдеу.
4 сағат. Реферат
|
Стабилизация бойынша амплитуда-жиілік сипаттамамалармен өздігінен бапталатын жүйелер.
3,5 сағат. Реферат
|
Импульстік сипаттама тұрақтандыру бойынша өздігінен бапталатын жүйелер.
7 сағат. Конспект
|
6.
|
Пассивтік адаптациямен жүйе.
3 сағат. Реферат
|
Релейлік басқарумен автотербелістік жүйелер.
3 сағат. Конспект
|
Айнымалы құрылымымен басқару жүйелер.
3 сағат. Конспект
|
7.
|
Басқару сапасын тиімділеу негізінде аналитикалық өздігінен бапталатын жүйелер. 3 сағат. Реферат
|
Жүйрік градиент алгоритм негізінде адаптация.
3 сағат. Конспект
|
Көпөлшемді функциялардың экстремум іздеу градиенттік әдістер.
6 сағат. Конспект
|
8.
|
Градиент әдісі.
3,5 сағат. Конспект
|
Ең жүрдек түсу әдісі.
3,5 сағат. Конспект
|
Ньютонның жалпыланған әдісі. 3 сағат. Реферат
|
9.
|
Градиентің анықтау әдістері.
3 сағат. Конспект
|
Ең кіші квадраттардың әдісі.
4 сағат. Реферат
|
Тиімді бағалау параметрлердің әдістері.
4 сағат. Реферат
|
10.
|
Максималдық шындыққа ұқсас әдісі. Конспект
|
Байесовск бағалар.
4 сағат. Реферат
|
Минимакс бағалар.
2 сағат. Конспект
|
11.
|
Мәліметтер өңдеудің адаптивтік әдістері.
4 сағат. Реферат
|
Жағдайлардың адаптивтік классификациясы.
2 сағат. Конспект
|
Бағалардың салыстыру, параметрлердің бағалау әдістер бойынша эффективтік.
2 сағат. Конспект
|
ПОӘК 042–14.01.20.ХХ/02-2008
|
____________ № 1 басылым
|
12 беттiң 9-сi
|
7 ПӘН БОЙЫНША ОҚУ ПРОЦЕСІНІҢ КҮНТІЗБЕ ГРАФИГІ
7.1 Негізгі
7.1.1 Цирлин А. М. Оптимальное управление технологическими процессами.- М.: Энергоатомаиздат, 1986.400с.
7.1.2 Чураков Е. П. Оптимальные и адаптивные системы: Учеб. Пособие для вузов. – М.: Энергоатомиздат, 1987. – 256 с.: ил.
7.1.3 Иванов В. А., Фалдин Н. В. Теория оптимальных систем автоматического управления. – М.: Наука, 1981. – 336 с.
7.1.4 Куропаткин П. В. Оптимальные и адаптивные системы. – М.: Высш. шк., 1987. – 256 с.
7.1.5 Александров А. Г. Оптимальные и адаптивные системы. – М.: Высш. шк., 1989. – 263 с.
7.2 Қосымша
7.2.1 Балакирев А.С., Володин В.М.,. Цирлин А.М Оптимальное управление процессами химической промышленности. - М.: Химия, 1978. 340 с.
7.2.2 Кротов В.Ф., Гурман В.И. Методы и задачи оптимального управления . - М.: Наука, 1978. 360 с.
7.2.3 Баласов А.Н. Моделирование и оптимизация в АСУ.- М.:Наука, 1986. 280с.
7.2.4 Геминтерн В.И., Каган Б.М. Методы оптимального проектирования.-М.:Энергия, 1980.-157
Достарыңызбен бөлісу: |