Тербелмелі қозғалыстың басты белгісі, олардың барлығы қайталанып отырады.
Механикалық тербеліс деп дененің бірдей уақыт аралығындағы дәлме-дәл немесе жуықтап қайталанып отыратын қозғалысын айтады.
Механикалық тербеліс біздің айналамызда Гитара ішектері Ұрғыш балға Транспорт Электртасымалдау сымдары Әткеншек
Көпір
Динамика колебания цены никеля
Еркін тербеліс – жүйе тепе-теңдік күйінен ................................кейін ................................... әрекетінен пайда болатын тербелістер.
Еркін тербелістердің пайда болу шарттары:
Тербеліс жүйесінде аз үйкелістің болуы
2. Тербелмелі жүйені бастапқы күйге қайтаратын күштің болуы
3. Жүйедегі артық энергияның болуы.
Еркін тербеліс Еркін тербелісті жасауға қабілетті денелер жүйесі – тербелістер жүйесі деп аталады.
Амплитуда Хм (немесе A) — дененің тепе-теңдік күйінен ең үлкен ығысуының мәні (м). (Амплитуда тербелістің «тербелу шегін» анықтайды) Ығысу х — бұл дененің тепе-теңдік күйден ауытқуы (м). ( х – координата ) 1 - тапсырма Хм = 15 см болғанда
t = 30 с-ғы толық n тербеліс саны: n = ___________
Бір тербеліске кететін уақыт: Т = ____________
Период Т — дене қозғалысы толығымен қайталанып отыратын ең аз уақыт аралығы (с).
2-тапсырма Тербеліс амплитудасын 5см-ге азайтып, t = 30 с-ғы толық тербелістің n санын санаңдар:
n =
Есептеңдер: Т =
3-тапсырма 1 с-ғы толық тербеліс санын анықтаңдар______________
Тербеліс жиілігін анықтаңдар.
Жиілік (ню) — уақыт бірлігіндегі толық тербеліс саны.
ХБЖ –де герцпен өлшенеді (Гц)
Циклді жиілік (омега) –
2 с-ғы толық тербеліс саны:
( = ?) = 2 (рад/с)
Генрих Герц (1857 – 1894). Требеліс периоды мен жиілігінің арасындағы байланыс :
Тербеліс периоды (Т) және жиілігі ()
2. Тербеліс периоды мен жиілігі өзара қалай байланысады, қорытынды жасаймыз? 3. циклдік жиілік және жиілік, период арасындағы байланыс (1) (2) Бірдей фазадағы тербеліс Қарама-қарсы фазадағы тербеліс Фаза – тербелістің басынан есептелінетін уақыттың бұрыштық өлшемі.
Тербеліс фазасы (фи) — берілген уақыт мезетіндегі тербелмелі жүйенің күйін сипаттау үшін қолданылатын физикалық шама (рад).